Η μεγαλύτερη πρόκληση για τις κοινωνίες μας αυτήν τη στιγμή είναι η βιώσιμη ανάπτυξη, τονίζει ο Καταλανός ευρωβουλευτής των Πρασίνων
Η δημόσια συζήτηση το τελευταίο χρονικό διάστημα στις Βρυξέλλες περιστρέφεται σε μεγάλο βαθμό γύρω από την πρόταση της Κομισιόν σχετικά με το νέο πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο που αφορά τον προϋπολογισμό των επενδύσεων της Ευρωπαϊκής Ενωσης μέχρι το 2027. Μολονότι η πρόταση προβλέπει μειώσεις για το σύνολο σχεδόν των προγραμμάτων, ακόμη και για όσα αφορούν κοινωνικές πολιτικές, προκρίνει την κατακόρυφη αύξηση της χρηματοδότησης για στρατιωτικούς σκοπούς και δράσεις για την περαιτέρω φύλαξη των συνόρων. Μια Ευρώπη των λαών που έγινε Ευρώπη-φρούριο. Μια Ευρώπη που, όπως είπε στο Documento o Ζόρντι Σολέ, Καταλανός ευρωβουλευτής που ανήκει στην πολιτική ομάδα Πράσινοι – Ελεύθερη Ευρωπαϊκή Συμμαχία «δεν θέλουμε».
Ενόψει της πολύκροτης δίκης των αυτονομιστών Καταλανών πολιτικών που παραμένουν εδώ κι έναν χρόνο φυλακισμένοι, έκανε λόγο για εκδικητικότητα του ισπανικού κράτους, ενώ έκρινε πως «πρέπει να αντεπιτεθούμε» απέναντι στη διαρκή άνοδο των ακροδεξιών κομμάτων. Σχολιάζοντας τη συμφωνία των Πρεσπών και τα συλλαλητήρια με τα έντονα ακροδεξιά και εθνικιστικά χαρακτηριστικά που τη «συντρόφευσαν» ζήτησε περισσότερη λογική, αφού «σε τελική ανάλυση μιλάμε απλώς για ένα όνομα».
Η πρόταση της Κομισιόν για το νέο πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο (2021-27) που θα αφορά τον προϋπολογισμό αναφορικά με τις επενδύσεις της ΕΕ προβλέπει μειώσεις ακόμη και για προγράμματα που αφορούν κοινωνικές πολιτικές και παράλληλα κατακόρυφες αυξήσεις σε στρατιωτικούς σκοπούς. Τι υποδηλώνει αυτή η πρόταση για την Ευρώπη του προσεχούς μέλλοντος;
Η Κομισιόν προτείνει να περικοπούν κυρίως τα δύο μεγαλύτερα προγράμματα του προϋπολογισμού των επενδύσεων της ΕΕ, η κοινή αγροτική πολιτική και οι δαπάνες για τη συνοχή. Προτεί- νονται λοιπόν περικοπές μεταξύ 5% και 8% σ’ αυτές τις δυο μεγάλες πολιτικές, προκειμένου να αυξήσουν τους πόρους γι’ αυτό που αποκαλούν νέες προτεραιότητες, οι οποίες εστιάζουν πάρα πολύ στην ασφάλεια, την άμυνα και μια προσέγγιση στη μετανάστευση που συνδέεται με τη φύλαξη, την εξωτερικοποίηση του ελέγχου των συνόρων και την πρόσληψη 10.000 αξιωματικών της Frontex.
Οι πόροι για την ασφάλεια και την άμυνα προτάθηκε από την Κομισιόν να αυξηθούν κατά 22 φορές. Μιλάμε δηλαδή συνολικά για περίπου 20 δισ. ευρώ που θα επενδυθούν στην έρευνα και την ανάπτυξη των στρατιωτικών τεχνολογιών και την κινητικότητα των στρατιωτικών ταγμάτων, προκειμένου να διευκολύνουν τη στρατιωτική κινητικότητα εντός της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Πρώτη φορά δαπανάται τόσο μεγάλο ποσό για στρατιωτικούς σκοπούς κι ενώ προτείνεται το σύνολο των δαπανών για τις κοινωνικές πολιτικές να ανέλθει μόλις σε περίπου 6% του συνόλου του προϋπολογισμού. Δεν είναι αυτή η Ευρώπη που θέλουμε. Τι προβλέπει η ίδια πρόταση της Κομισιόν σχετικά με τις επενδύσεις που θα αφορούν την προστασία του περιβάλλοντος; Θεωρείτε πως είναι ικανές να αντιμετωπίσουν τον κίνδυνο της κλιματικής αλλαγής;
Προτείναμε ως Πράσινοι το 50% του προϋπολογισμού της ΕΕ για τις επενδύσεις να έχει θετικό αντίκτυπο στη μάχη ενάντια στην κλιματική αλλαγή. Για το τωρινό πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο, που λήγει το 2020, ο σχετικός στόχος τέθηκε στο 20%. Είναι προφανές ότι στο τέλος του 2020 δεν θα έχουμε πιάσει ούτε αυτό τον στόχο. Παρά την πρόταση που καταθέσαμε, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο συμφώνησε ο επίμαχος στόχος να τεθεί στο 30%. Μπορεί για εμάς να είναι μικρό ποσοστό, εντούτοις είναι μεγαλύτερο από αυτό που προτείνει η Κομισιόν. Το σημαντικότερο είναι τουλάχιστον να πιάσουμε τον στόχο του 30% και να μην επαναληφθεί ό,τι έγινε με τον παρόντα προϋπολογισμό.
Ποιο είναι το μεγαλύτερο διακύβευμα στη μάχη ενάντια στην κλιματική αλλαγή;
Η μεγαλύτερη πρόκληση για τις κοινωνίες μας αυτήν τη στιγμή είναι η βιώσιμη ανάπτυξη. Αυτό σημαίνει ότι χρειαζόμαστε ένα κλίμα φιλικό για τις ανθρώπινες δραστηριότητες, αλλά ταυτόχρονα αυτές οι δραστηριότητες να μην είναι τόσο πολλές και τόσο ακραίες σε παγκόσμιο επίπεδο όπως τώρα. Η βιωσιμότητα, βέβαια, πρέπει να αφορά όχι μόνο το περιβάλλον αλλά και την κοινωνία. Κι αυτό γιατί οι κοινωνίες που αναπτύσσονται ξέχωρα από το περιβάλλον θα είναι –ή είναι ήδη– μη σταθερές, γεγονός που συνεπάγεται περαιτέρω σπατάλη σε πόρους ενέργειας και σε χρήματα.
Πρόσφατα εγκρίθηκαν από την Ευρωπαϊκή Ενωση τρεις συγχωνεύσεις τεράστιων πολυεθνικών που δραστηριοποιούνται στον τομέα της αγροβιομηχανίας. Τι σημαίνουν αυτές οι συγχωνεύσεις για την ποικιλία των τροφίμων, τους καταναλωτές και τους μικρούς παραγωγούς;
Αυτές οι συγχωνεύσεις προκαλούν μεγάλη ανησυχία σε εμάς, γιατί αντιπροσωπεύουν όσα αντιπαλεύουμε σχετικά με την υγιεινή διατροφή. Προτείναμε να δώσουμε έμφαση στην ποικιλία τροφίμων, το τοπικό φαγητό και τις τοπικές παραγωγές, προκειμένου να περιορίσουμε όσο το δυνατόν περισσότερο τον εφοδιασμό με τρόφιμα από αυτές τις πολυεθνικές. Αυτό που υποδηλώνουν –και θα υποδηλώσουν ακόμη περαιτέρω στο μέλλον– αυτές οι συγχωνεύσεις είναι ότι μεγάλο ποσοστό όσων τρώμε και καταναλώνουμε βρίσκεται στα χέρια πολύ λίγων και πολύ μεγάλων πολυεθνικών. Γι’ αυτό θα πρέπει ως καταναλωτές να υπερασπιστούμε τον ανταγωνισμό στον τομέα των τροφίμων μέσω της ενίσχυσης των τοπικών παραγωγών.
Η ουσία γλυφοσάτη –«πιθανώς καρκινογόνα» σύμφωνα με πληθώρα επιστημονικών μελετών– που περιέχεται στο διαδεδομένο ζιζανιοκτόνο Roundup της Monsanto θα εξακολουθεί να χρησιμοποιείται τουλάχιστον μέχρι το 2023, έπειτα από πρόσφατη απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων. Πώς κατάφερε η εταιρεία να υλοποιήσει και πάλι τους στόχους της;
Είναι εντυπωσιακό το πώς η Monsanto κάνει λόμπινγκ δαπανώντας απίστευτα ποσά προκειμένου να μην απαγορευτεί η χρήση της γλυφοσάτης, αφού είναι πολύ βολικό γι’ αυτήν να συνεχίσει να χρησιμοποιείται το ζιζανιοκτόνο Roundup. Η θέση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου είναι να απαγορεύσει τη χρήση της γλυφοσάτης μέχρι το 2023, αλλά πρόκειται για κάτι που ακόμη βρίσκεται υπό συζήτηση. Εχει συσταθεί επιστημονική επιτροπή που συζητά το κατά πόσο ουσίες όπως η γλυφοσάτη είναι βλαβερές. Υπάρχει πολλή πίεση από τέτοιες εταιρείες προκειμένου η έκθεση της επιτροπής γι’ αυτές να είναι θετική.
Παρατηρείται ολοένα αυξανόμενη συμμετοχή ακροδεξιών κομμάτων σε κυβερνήσεις, στο σύνολο σχεδόν των ευρωπαϊκών χωρών. Πώς μπορεί να εξηγηθεί αυτό το φαινόμενο και ποιος θεωρείτε πως είναι ο ενδεδειγμένος τρόπος καταπολέμησής του;
Η άνοδος των λαϊκιστικών ακροδεξιών κομμάτων αποτελεί πολύ σύνθετο και ανησυχητικό ζήτημα. Βλέπουμε πόσο καλά εκλογικά αποτελέσματα λαμβάνουν σχεδόν παντού στην Ευρώπη. Πρόκειται για πολύ ανησυχητική τάση και πιστεύω πως ένα από τα λάθη των παραδοσιακών και καθεστωτικών δεξιών κομμάτων έγκειται στο ότι υιοθετούν κομμάτια από τις ομιλίες και τις προτάσεις αυτών των ακροδεξιών κομμάτων αναφορικά με ευαίσθητα ζητήματα όπως η μετανάστευση, το προσφυγικό, οι ταυτότητες και τα σύνορα. Είμαι υπέρ του να κρατάμε αυτά τα ακροδεξιά κόμματα όσο περισσότερο γίνεται εκτός κυβερνήσεων, επειδή αυτό που ουσιαστικά προτείνουν είναι επιστροφή στον 19ο αιώνα. Χρησιμοποιούν παρωχημένες έννοιες όπως η εθνική ταυτότητα και τα σύνορα, ενώ ονειρεύονται ομοιογενείς κοινωνίες που δεν υπάρχουν πια, γεγονός που αποτελεί ένα από τα θετικά χαρακτηριστικά των μοντέρνων κοινωνιών. Πρέπει λοιπόν να αντεπιτεθούμε. Η χειρότερη απάντηση που μπορούμε να δώσουμε απέναντι σε αυτό το φαινόμενο είναι να πούμε ότι «δεν πρόκειται για πολύ κακούς ανθρώπους, ας προσπαθήσουμε να τους προσεγγίσουμε». Πρόκειται για πολύ κακή στρατηγική, ειδικά όταν αναφερόμαστε σε ανθρώπους που προτείνουν την απέλαση μεταναστών και προσφύγων, τη μη είσοδο κανενός νέου πρόσφυγα εντός της ΕΕ και θέτουν ερωτήματα ακόμη και για την ισότητα των φύλων.
Το τελευταίο χρονικό διάστημα πραγματοποιήθηκαν αρκετά συλλαλητήρια με έντονα ακροδεξιά και εθνικιστικά χαρακτηριστικά σχετικά με το ζήτημα της μετονομασίας της πΓΔΜ σε Βόρεια Μακεδονία, στα οποία παρευρέθηκε σύσσωμη η Χρυσή Αυγή. Πώς κρίνετε αυτές τις αντιδράσεις, όπως και τη συμφωνία των Πρεσπών;
Δεν εξαρτάται από εμένα το πώς θα ονομαστεί μια χώρα. Η θέση μου είναι όμως ότι η πΓΔΜ είναι ανεξάρτητο κράτος. Πρόκειται για ζήτημα που βρίσκεται στάσιμο για πάρα πολύ καιρό και πλέον φαίνεται πως λήγει μετά τις διαπραγματεύσεις μεταξύ των κυβερνήσεων των δύο χωρών. Διαπραγματεύσεις που διεξάχθηκαν υπό διεθνή πίεση. Γνωρίζω ότι πρόκειται για πολύ ευαίσθητο ζήτημα, αλλά θεωρώ ότι πρέπει να σεβαστούμε το γεγονός ότι μια χώρα μπορεί να αποφασίσει πώς θα ονομάζεται. Δεν καταλαβαίνω πώς το όνομα μιας χώρας στον 21ο αιώνα μπορεί να προκαλεί τέτοιες αντιδράσεις.
Γνωρίζω ότι υπάρχει διαφοροποίηση των ιστορικών ερμηνειών μεταξύ των δύο χωρών σχετικά με το ποια ήταν η ιστορική Μακεδονία. Δεν θέλω να μειώσω τη σημασία αυτής της δημόσιας συζήτησης γύρω από αυτό το ευαίσθητο ζήτημα. Οι εθνικές ταυτότητες είναι πραγματικό ζήτημα που δεν πρέπει να αγνοείται, αλλά το συγκεκριμένο θέμα πρέπει να λυθεί – αν γίνεται διαπαντός. Οι άνθρωποι θα πρέπει να είναι λιγότερο συναισθηματικοί και περισσότερο λογικοί σε αυτήν τη δημόσια συζήτηση. Άλλωστε, σε τελική ανάλυση, ας μην ξεχνάμε ότι μιλάμε απλώς για ένα όνομα.
Περίπου έναν χρόνο μετά την προσωρινή τους κράτηση στις φυλακές, αρχίζει η δίκη για τους δώδεκα αυτονομιστές Καταλανούς πολιτικούς. Ποιο είναι το σημαντικότερο διακύβευμα αυτής της δίκης;
Η δίκη που θα ξεκινήσει στις 12 Φεβρουαρίου στη Μαδρίτη αφορά τους πολιτικούς κρατούμενους που είναι προσωρινά φυλακισμένοι για περίπου έναν χρόνο χωρίς καμία αιτιολόγηση. Πρόκειται για την εκδίκηση του ισπανικού κράτους και των ισπανικών αρχών. Οι πολιτικοί μας κρατούμενοι βρίσκονται στη φυλακή επειδή εκτέλεσαν μια δημοκρατική εντολή. Υπήρχαν κυβερνητική πλειοψηφία στην καταλανική Βουλή που προέκυψε από ελεύθερες εκλογές και πλειοψηφική εντολή από τον λαό μέσω του δημοψηφίσματος για ανεξαρτητοποίηση της Καταλονίας, που επίσης ακολούθησε τη δημοκρατική οδό. Το μόνο που έκαναν οι διωκόμενοι πολιτικοί είναι να πράξουν αυτό που τους ζητήσαμε. Θεωρώ ότι το να έχουμε πολιτικούς κρατούμενους στην Ευρωπαϊκή Ενωση τον 21ο αιώνα είναι κάτι που πρέπει να ντροπιάζει κάθε δημοκρατικό πολίτη. Αλλωστε οι περισσότεροι από αυτούς διώκονται με την κατηγορία της ανταρσίας, έγκλημα που για να διαπραχθεί απαιτεί τη χρήση βίας, αλλά καμία βία δεν εκπορεύθηκε από τους πολιτικούς. Πρόκειται για «ολοκληρωτική εισβολή» από τους εισαγγελείς. Η μόνη βία προήλθε από το ισπανικό κράτος.
«Οι πόροι για την ασφάλεια και την άμυνα προτάθηκε να αυξηθούν κατά 22 φορές. Μιλάμε για περίπου 20 δισ. ευρώ. Πρώτη φορά δαπανάται τόσο μεγάλο ποσό για στρατιωτικούς σκοπούς, ενώ προτείνεται οι δαπάνες για τις κοινωνικές πολιτικές να ανέλθουν μόλις στο 6% του προϋπολογισμού»
«Είναι εντυπωσιακό το πώς η Monsanto κάνει λόμπινγκ δαπανώντας απίστευτα ποσά προκειμένου να μην απαγορευτεί η χρήση της γλυφοσάτης, αφού είναι πολύ βολικό γι’ αυτήν να συνεχίσει να χρησιμοποιείται το ζιζανιοκτόνο Roundup»