Zinelli: “Η τέχνη έχει τις ιδιότητες του νερού. Ρέει, διεισδύει, ξεδιψάει, μεταλλάσσεται, ξεκουράζει”

Ο Ιταλοευραΐκής καταγωγής συνθέτης και εικαστικός Zinelli επιστρέφει μουσικά έπειτα από 28 χρόνια με τον δίσκο “Years of silence – Χρόνια σιωπής” που κυκλοφορεί από την FM Records.

Η νέα του δουλειά περιλαμβάνει συνθέσεις που χαρακτηρίζονται από κλασσικές δομές, με τα έγχορδα να κυριαρχούν, και τα πνευστά να συνομιλούν με την υπέροχη φωνή της λυρικής σοπράνο Μαρίας Ρουμάνη, που συμμετέχει σε δύο από τις συνθέσεις, στο “ΝΥΧ” μόνο με φωνητικά, ενώ στον “Άγγελο” ερμηνεύει τα λόγια του στιχουργού Βαγγέλη Βελώνια. Με αφορμή τα “Χρόνια σιωπής” ο Zinelli μιλά στο documentonews.gr.

Πότε και με ποια αφορμή ξεκίνησε η σχέση σας με τη μουσική;

Κατάγομαι από οικογένεια Ιταλών μεταναστών, (εξ ου και το Zinelli), που ερχόμενοι από τη Βενετία στις αρχές του 1900 έφεραν μαζί τους και τη μουσική κουλτούρα του Ιταλικού βορά. Δεν θα έλεγα πως ήμασταν μία μουσική οικογένεια, αλλά πάντα έχω να θυμάμαι ατελείωτα γλέντια από τη μία με Ιταλικές ταραντέλες και από την άλλη με Αθηναΐκές καντάδες. Βέβαια δεν ήταν αυτή, “η μουσική μου”, αλλά περνούσα ωραία. 

Κάποτε τυχαία και μετά από ένα γλέντι, ξέμεινε μία κιθάρα στο σπίτι και έτσι ξεκίνησαν όλα. Γύρω στο 70 μπήκε και το πιάνο στη ζωή μου και το μονοπάτι που θα ακολουθούσα είχε πλέον χαραχτεί. Ακολούθησε η απαραίτητη περίοδος μαθημάτων και ενώ για μία περίοδο της ζωής μου είχε στραφεί το ενδιαφέρον μου στη σκηνοθεσία, σπουδάζοντας στην τότε μεγάλη του γένους σχολή Σταυράκου, έφυγα από την Ελλάδα με προορισμό την Αυστρία και σκοπό να συνεχίσω τις σπουδές μου εκεί. Η ζωή όμως τα ήθελε αλλιώς, καθώς στη Βιέννη ανακάλυψα τη μαγεία της μουσικής του 20ου αιώνα, όπου και αφοσιώθηκα σπουδάζοντας στη Μουσική Ακαδημία, ενώ στα τέλη του 80 φοίτησα στο Ινστιτούτο Ηχολογίας στην Ουτρέχτη της Ολλανδίας.

Ποια ήταν η έμπνευση της νέας σας δουλειάς «Years of Silence»;

Κανείς δεν γνωρίζει και κανείς δεν μπορεί να πει τι είναι ακριβώς η έμπνευση και από που προέρχεται. Θα έλεγα ότι η έμπνευση είναι σαν ένα πετούμενο. Ένα πουλί που έρχεται και φωλιάζει στο μυαλό μας. Είναι κάτι που φτερουγίζει συνέχεια αλλά δεν μπορείς να το πιάσεις, εκτός κι αν αυτό θελήσει να φωλιάσει μέσα σου. Ίσως για λίγο, ίσως για πάντα.

Το “Years of Silence” προέκυψε μέσα από χρόνια σιωπής- όπως λέει και ο τίτλος- και περίσκεψης. Τα ‘’Χρόνια σιωπής΄΄ γράφτηκαν με στόχο, να έχουν μια συνοχή. Να έχουν έναν κόσμο, Έναν ουρανό. Έναν ουρανό όμως που δεν είναι ορατός με το βλέμμα. Πρέπει να τα κλείσει κανείς τα μάτια για να τον δει. Η ομορφιά της Νύχτας, ‘’NYX’’ που σμίγει με τον Άγγελο ‘’AGELOS’’ και ταξιδεύουν μαζί στο Επέκεινα, ‘’EPEKEINA’’, ζώντας τη ζωή όχι μισή αλλά ολόκληρη. ΝΕΚΥΙΑ

Κατά τη ”θεογονία” του Ησίοδου η νύχτα, γεννήθηκε από το χάος και ο έρως είναι αυτογέννητος. Ίσως ο έρως να γεννήθηκε σε μια νύχτα, τη στιγμή που ένας άγγελος ξάπλωσε δίπλα σε μια γυναίκα κι ακούμπησε ασυναίσθητα το κεφάλι του στο στήθος της. Ίσως έτσι, από το χτύπο της καρδιάς μιας γυναίκας να γεννήθηκε και η μουσική. Για να υπάρχει μαζί με τον έρωτα στο επέκεινα. Πέρα από κάθε τόπο. Πέρα από κάθε χρόνο. Στις μουσικές μου, έχω κρυμμένους πάντα ήρωες που αφηγούνται. Από τον Ησίοδο μέχρι τον Λιαντίνη, από τον Κάφκα μέχρι τον Καβάφη, από τον Νίτσε μέχρι τον Σόπενχαουερ, τους ανθρώπους που γνωρίζω στα ταξίδια μου, τους ανθρώπους που αγαπώ.

Πώς συνδέεται για σας η ζωγραφική με τη μουσική;

Ζωγραφίζω ό,τι ακούω και συνθέτω μέσα από τα χρώματα. Είναι θέμα συγκυρίας τι θα προκύψει πρώτα. Καθώς η μουσική μου θέλει να είναι αφηγηματική, να εξιστορεί, να σχολιάζει, να διεισδύει στην ανέμη της φαντασίας του ακροατή προσφέροντάς του μουσικές εικόνες, άλλοτε μαυρόασπρες και άλλοτε χρωματιστές, νιώθω πως ένα μουσικό μου έργο ολοκληρώνεται όταν το μεταφέρω και σε έναν καμβά και αντίστροφα το χρωματικό αφήγημα ενός καμβά ολοκληρώνεται με την μεταφορά του στην παρτιτούρα. Στο συγκεκριμένο έργο Years of Silence, τα έργα προϋπήρχαν της μουσικής, αλλά λειτούργησαν ως καταλύτες για να γραφτεί η μουσική.

Οι δύο μουσικές σας δουλειές έχουν ένα κενό 28 χρόνων μεταξύ τους. Τι μεσολάβησε ενδιάμεσα και τι σας έδωσε το έναυσμα να συνθέσετε ξανά;

Για έναν άνθρωπο που ζούσε για τη μουσική, η εξορία στον κόσμο της σιωπής για 28 ολόκληρα χρόνια ήταν μία οδυνηρή εμπειρία. Με την μουσική, ήμασταν σε διάσταση αλλά δεν είχαμε χωρίσει. Ζούσαμε μαζί στο ίδιο σπίτι και μοιραζόμασταν πολλά. Σιγά σιγά, ξαναήρθε η ερωτική σχέση που είχε κρυφτεί όλα αυτά τα χρόνια και έπειτα από μία εκ βαθέων εξομολόγησή μας, αποφασίσαμε να είμαστε πάλι μαζί. Τα τέσσερα κομμάτια του LP, γράφτηκαν την περίοδο 2018 – 2020, όταν πια οι μουσικές που είχαν συσσωρευτεί μέσα μου έπρεπε με κάποιον τρόπο να τακτοποιηθούν σε ένα πεντάγραμμο για να έχουν αρχικά την ψευδαίσθηση πως ‘’υπάρχουν’’. Μέσα από αυτήν την επανένωση, ξαναγνώρισα τον εαυτό μου και ένιωσα πάλι έντονα την ανάγκη μου να επικοινωνήσω με τους ανθρώπους.

Αυτή η δύσκολη περίοδος που διανύουμε όλοι πόσο επηρεάζει εσάς τους καλλιτέχνες ως προς τη δημιουργικότητά σας;

Μιλώντας μόνο για μένα, διαπιστώνω πως αυτή η δύσκολη περίοδος που ζούμε, είναι μόνο το βαρέλι. Τον πάτο δεν βλέπω και αυτό με ανησυχεί. Δεν μου δίνει καμία έμπνευση αυτή η κατάσταση, μάλλον το αντίθετο συμβαίνει μέχρι που κάποιες στιγμές νοιώθω σαν πειραματόζωο στο εργαστήρι του Παβλόφ. Απλά ελπίζω και προσπαθώ να περνώ όσο το δυνατόν περισσότερες ώρες με τις παρτιτούρες μου, τους καμβάδες, τα χρώματα και τους ανθρώπους που αγαπώ.

Διαβάστε επίσης: Τα Ριζά: Ο αρχέγονος ήχος της θάλασσας

Και σε οικονομικό επίπεδο; Ήδη πολλοί συνάδερφοί σας έχουν εκφράσει δημοσίως την αγωνία τους για το άμεσο μέλλον του κλάδου σας.

Θα αργήσουμε να πάρουμε ανάσα. Είμαστε με το κεφάλι μέσα στο νερό και ανασαίνουμε με καλάμι σαν τον Φο Μι Τσι. Υπάρχει γενικά, μία σύγχρονη παγκόσμια αντίληψη πως η αρχέγονη βαθιά έννοια της τέχνης, δεν παίζει σημαντικό ρόλο πλέον στην ζωή και την εξέλιξη του σύγχρονου ανθρώπου. Πάντως, δεν θέλω να ζήσω τον εφιάλτη ενός κόσμου μονοδιάστατου, με ελεγχόμενες και λογοκριμένες δόσεις ψυχαγωγίας που θα προσφέρονται δοσολογημένες ανάλογα την περίσταση για επιδερμική χρήση. Όμως προς τα εκεί πάει, αφού η ανάγκη για επιβίωση επηρεάζει σαφώς τις επιλογές μας. 

Πάντως η τέχνη, έχει τις ιδιότητες του νερού. Ρέει, διεισδύει, ξεδιψάει, μεταλλάσσεται, ξεκουράζει, ξεπλένει σώμα και ψυχή, ενίοτε πνίγει και καταστρέφει. Η τέχνη δεν οφείλει, δεν χρωστά, δεν δίνει λογαριασμό, η τέχνη υπάρχει για να μας θυμίζει τα δικά μας χρέη. Οι άνθρωποι δοκιμαζόμαστε καθημερινά, από την στιγμή που θα πρωτονιώσουμε την ανακούφιση της πρώτης ανάσας. Εκείνη την πρώτη στιγμή βλέπουμε και το πρώτο έργο τέχνης, την μήτρα που οφείλουμε την ύπαρξή μας.

Εύχομαι και ελπίζω από καρδιάς για ένα καλύτερο αύριο.

Συντελεστές

Soprano: Μαρία Ρουμάνη

Στίχοι στον Άγγελο: Βαγγέλης Βελώνιας

Πιάνο: Zinelli

Βιολιά: Κώστας Καρυτζής, Μάριος Ιβάν Παπούλιας

Βιόλα: Ελευθερία Τόγια

Τσέλο: Άρης Ζέρβας, Ορέστης Ζαφειρόπουλος, Δέσποινα Σπανού

Κοντραμπάσο: Νίκος Τσουκαλάς

Κλαρινέτο: Τριαντάφυλλος Μαρούγκας