O Ζακ Οντιάρ τολμάει να πάει εκεί που άλλοι σκηνοθέτες ούτε καν θα το σκέφτονταν. Η «Emilia Perez» είναι η νέα ταινία του κορυφαίου γάλλου σκηνοθέτη κι αποτελεί ένα κινηματογραφικό παράδοξο που βραβεύτηκε στις Κάνες.
Το να συνδεθεί η ιστορία ενός γκανγκστερικού θρίλερ που εκτυλίσσεται στο σύγχρονο Μεξικό με ένα μελόδραμα όπου πρωταγωνίστριες είναι τρεις γυναίκες, δεν είναι και η πιο εύκολη κινηματογραφική συνθήκη. Όμως ο Οντιάρ το κάνει να μοιάζει εύκολο. Υπερβολικά εύκολο. Για να φτάσει όμως μέχρι εδώ και να ρισκάρει με την αποδόμηση- απομυθοποίηση «ιερών γραφών» του κινηματογράφου, χρειάστηκε να διανύσει μια μεγάλη πορεία, που σημαδεύτηκε από την ανάγκη του να αλλάζει διαρκώς γήπεδο.
Η πρώτη φορά που μας συστήθηκε κινηματογραφικά ο o Ζακ Οντιάρ ήταν το 1994 με το «Κοίτα τους άντρες όταν πέφτουν». Είχε ήδη βέβαια υπογράψει τα σενάρια κάποιων ταινιών (ξεχωρίζει το σενάριο για τον «Επαγγελματία» του Ζορζ Λοτνέρ του 1981, με το κλασικό μουσικό θέμα του Μορικόνε και πρωταγωνιστή τον Ζαν Πολ Μπελμποντό) αλλά με το νουάρ εκείνο όπου πρωταγωνιστούσαν οι Ζαν Λουί Τρεντινιάν και Ματιέ Κασοβίτς πραγματοποίησε το σκηνοθετικό ντεμπούτο του. Το «Κοίτα τους άντρες όταν πέφτουν» ήταν υποψήφιο για την Χρυσή Κάμερα στο φεστιβάλ των Κανών και δύο χρόνια αργότερα βρέθηκε με τη δεύτερη μόλις ταινία του, το «Ένας διακριτικός ήρωας» υποψήφιος για τον Χρυσό Φοίνικα. Εκείνο το φιλμ του 1996 αποτελούσε μια διαφορετική ματιά πάνω στην ιστορία της γαλλικής αντίστασης ενάντια στους Ναζί κατακτητές, με το σκηνοθέτη να συνεργάζεται εκ νέου με τον Ματιέ Κασοβίτς, ο οποίος υποδύθηκε έναν απατεώνα που παριστάνει τον αντιστασιακό την επαύριο της απελευθέρωσης στη Γαλλία και ξεγελά τους γύρω του καταφέρνοντας να ανέλθει σε διάφορα πολιτικά αξιώματα.
Δύο χρόνια μετά ακολουθεί το ερωτικό νουάρ «Πάνω στα χείλη μου» με την εκπληκτική Εμανουέλ Νταβός στο ρόλο μιας γραμματέως με προβλήματα ακοής, που ερωτεύεται τον λάθος άντρα (Βενσάν Κασέλ). Η Νταβός κέρδισε το βραβείο ερμηνείας στα Σεζάρ ενώ ο Οντιάρ τιμήθηκε για το σενάριο του φιλμ που έγραψε από κοινού με τον Τονίνο Μπενανκίστα. Ακολούθησε το 2005 το βραβευμένο με Σεζάρ καλύτερης ταινίας «Ο χτύπος που έχασε η καρδιά μου» με τους Ρομέν Ντουρίς και ξανά πρωταγωνίστρια την Εμανουέλ Νταβός, ενώ το 2009 έρχεται ο αριστουργηματικός «Προφήτης», ένα αλλιώτικο και ρεαλιστικό θρίλερ φυλακής που μπαίνει στο διαγωνιστικό των Κανών και κερδίζει μάλιστα το Μεγάλο Βραβείο της Επιτροπής. Λίγους μήνες μετά ο «Προφήτης» φτάνει και μέχρι τα όσκαρ όπου χάνει το βραβείο του ξενόγλωσσου φιλμ από το αργεντίνικο «Το μυστικό στα μάτια της».
Το 2012 το σκληρό δράμα «Σώμα με σώμα» με την Μαριόν Κοτιγιάρ και τον Ματίας Σέρνετς οδηγεί ξανά το σκηνοθέτη στις Κάνες αλλά ο Χρυσός Φοίνικας καταλήγει στο «Amour» του Μίκαελ Χάνεκε.
Όμως τρία χρόνια μετά έρχεται η στιγμή της μεγάλης καταξίωσης: το «Djeepan» που στην Ελλάδα παίχτηκε ως «Ο άνθρωπος χωρίς πατρίδα» είναι ένα άρτιο, νεορεαλιστικό μεταναστευτικό δράμα για την προσπάθεια ενσωμάτωσης κάποιων προσφύγων από την Σρι Λάνκα στην προηγμένη Δύση, που απέσπασε τον Χρυσό Φοίνικα στο φεστιβάλ Κανών του 2015. Το 2018 ο Οντιάρ υπογράφει την πρώτη αγγλόφωνη ταινία του που είναι το αντιηρωικό γουέστερν «Οι αδερφοί Σίστερς» με τους Χοακίν Φίνξ και Τζον Σ. Ράιλι που αποσπά το βραβείο σκηνοθεσίας στην Βενετία, ενώ το 2021 εν μέσω πανδημίας παρουσίασε ένα υπέροχο ασπρόμαυρο ερωτικό δράμα με τίτλο «Παρίσι, 13ο διαμέρισμα» που επίσης βρέθηκε υποψήφιο για τον Χρυσό Φοίνικα.
Το ιδιαίτερο κινηματογραφικό σύμπαν του Ζακ Οντιάρ φτάνει στο ελληνικό κοινό με τη μορφή της δέκατης ταινίας του «Emilia Perez» η οποία θριάμβευσε στις φετινές Κάνες κατακτώντας δύο βραβεία: της Επιτροπής και της γυναικείας ερμηνείας, το οποίο μοιράστηκαν οι 3 φαντασμαγορικές πρωταγωνίστριες του Ζόι Σαλντάνια, Κάρλα Σοφία Γκασκόν και Σελίνα Γκόμεζ.
