Τι και αν ενεπλάκησαν στο σκάνδαλο με την παράνομη παραχώρηση του εμπορικού σήματος του ελληνικού γιαουρτιού σε ιαπωνική πολυεθνική; Τι και αν τιμωρήθηκαν πειθαρχικά για τους χειρισμούς τους από την πολιτική ηγεσία του υπουργείο Εξωτερικών; Τελικά τόσο ο σύμβουλος ΟΕΥ, Διονύσης Πρωτόπαπας όσο και ο πρέσβης, Λουκάς Καρατσώλης επιβραβεύτηκαν από τον υπουργό Εξωτερικών Νίκο Δένδια τους τελευταίους μήνες με προαγωγές. Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή.
Το 2018 ο τότε επικεφαλής της ελληνικής πρεσβείας στο Τόκιο Λουκάς Καρατσώλης, όπως είχε αποκαλύψει η εφημερίδα «Βραδυνή», εκχώρησε στην ιαπωνική πολυεθνική εταιρεία γάλακτος Meiji Co πιστοποιητικό αυθεντικότητας του ελληνικού γιαουρτιού. Στην ουσία με αυτό η ιαπωνική γαλακτοβιομηχανία θα μπορούσε να παράγει και να εμπορεύεται το ελληνικό γιαούρτι σαν να πρόκειται για δικό της προϊόν.
Δείτε επίσης: Μυστήρια στο Τόκιο με το ελληνικό γιαούρτι
Ο πρέσβης προέβη σε μια τέτοια κίνηση δίχως να έχει λάβει άδεια από την κεντρική υπηρεσία του ΥΠΕΞ και χωρίς να έχει ενημερώσει το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης. Μάλιστα σε συνεντεύξεις Τύπου που παραχωρούσε φέρεται να είχε εξάρει την ποιότητα του ιαπωνικού γιαουρτιού, σύμφωνα με το ίδιο δημοσίευμα. Επιπλέον σε συνέντευξή του στους «The Japan Times» ο πρέσβης είχε υπεραμυνθεί της απόφασης του αυτής. Oπως ανέφερε, με την κίνηση αυτή «προσέβλεπε σε μελλοντική ανάπτυξη με το branding ενός από τα πιο διάσημα τρόφιμα της Ελλάδος». Λίγες μέρες μετά με απόφαση της τότε πολιτικής ηγεσίας ο πρέσβης ανακλήθηκε από το Τόκιο δύο χρόνια προτού λήξει η θητεία του στην Ιαπωνία. Μια κίνηση που εξέφραζε τη δυσαρέσκεια της πολιτικής ηγεσίας.
Η ιαπωνική εταιρεία ξεκίνησε στη συνέχεια μεγάλη καμπάνια για το συγκεκριμένο προϊόν με βασικό σύνθημα ότι το γιαούρτι είναι ελληνικό και διαθέτει την έγκριση και πιστοποίηση της ελληνικής πρεσβείας στο Τόκιο. Μάλιστα στη συγκεκριμένη συσκευασία κάτω από την ελληνική σημαία υπάρχει στα ιαπωνικά η φράση «παραδοσιακή συνταγή ελληνικού στραγγιστού γιαουρτιού»ενώ επεσήμανε ότι η ελληνική σημαία επί της συσκευασίας, έχει εγκριθεί από την ελληνική Πρεσβεία.
Στην ετήσια έκθεσή της το 2018 η εταιρεία είχε μάλιστα ειδική αναφορά στο Greek yogurt και υποστήριξε ότι ξεκίνησε να λανσάρει το συγκεκριμένο προϊόν τον Απρίλιο του 2018. Τελικά η ιαπωνική γαλακτοβιομηχανία παρασκεύασε «ελληνικό» γιαούρτι «Μade in Japan» το οποίο είχε ως σήμα την ελληνική σημαία με συνέπεια να τεθεί εντελώς εκτός αγοράς το ελληνικό προϊόν, και να “εκπαιδευτούν” οι Ιάπωνες καταναλωτές σε άλλη ποιότητα, γεύση και υφή από εκείνη για την οποία έχει αποκτήσει την παγκόσμια φήμη και την πελατεία του το ελληνικό προϊόν, προκαλώντας, αντικειμενικά, πλήγμα στις ελληνικές γαλακτοβιομηχανίες.
Η ελληνική πλευρά αποφάσισε να κινηθεί για να προστατέψει τα συμφέροντα του ελληνικού γιαουρτιού κυρίως μέσω του αρμόδιου γραφείου Οικονομικών και Εμπορικών Υποθέσεων (ΟΕΥ) στο Τόκιο. Συγκεκριμένα κατέθεσε αίτηση ακύρωσης της κατοχύρωσης του εμπορικού σήματος «The Greek Yogurt» από την εταιρείας Meiji Co στον αρμόδιο ιαπωνικό οργανισμό κατοχύρωσης εμπορικών σημάτων (Japan Patent Office – JPO). Ο οργανισμός πραγματοποίησε αυτεπάγγελτη έρευνα. Στα συμπεράσματά του μεταξύ άλλων κατέληξε πως υπάρχει κίνδυνος να παραπλανήσει τον καταναλωτή και να δημιουργηθεί λανθασμένη αντίληψη για την ποιότητα του προϊόντος. Με λίγα λόγια δικαίωνε την ελληνική πλευρά.
ΕΔΕ και πειθαρχικές ευθύνες
Το Νοέμβριο του 2018, με εντολή του τότε γενικού γραμματέα του υπουργείου Εξωτερικών, πρέσβη Παρασκευόπουλου, ανατέθηκε στην τότε πρέσβη της Σεούλ, Ιφιγένεια Κοντολέοντος, η διενέργεια ΕΔΕ προκειμένου να διαπιστωθεί η διάπραξη τυχόν πειθαρχικών παραπτωμάτων ή και ποινικών αδικημάτων. Τόσο «ως ως προς την αποδοχή χορηγιών της ιαπωνικής εταιρείας γαλακτοκομικών προϊόντων Meiji Co. Ltd για τη διοργάνωση, από την ελληνική Πρεσβεία στο Τόκυο, εκδηλώσεων στην Ιαπωνία όσο και ως προς την εκχώρηση «πιστοποίησης αυθεντικότητας» από την εν λόγω
Πρεσβεία σε προϊόν της ανωτέρω εταιρείας παραγόμενο και διατιθέμενο στην Ιαπωνία με το όνομα “The Greek Yogurt», σύμφωνα με όσα ανέφερε σε απαντητική του επιστολή στη Βουλή τον Ιούνιο του 2022 ο υφυπουργός Εξωτερικών Κωνσταντίνος Φραγκογιάννης.
Το πόρισμα της ΕΔΕ υπεβλήθη στο γενικό γραμματέα του ΥΠΕΞ το Μάρτιο του 2019 και καταλόγιζε «πειθαρχικές ευθύνες παράβασης καθήκοντος, τόσο στον τότε επικεφαλής της Αρχής πρέσβη Λουκά Καρατσώλη ΠΥΒ όσο και στον τότε προϊστάμενο του γραφείου ΟΕΥ της πρεσβείας κ. Διονύσιο Πρωτόπαπα, Σύμβουλο ΟΕΥ». Οι ευθύνες αφορούσαν στους «χειρισμούς τους (πράξεις και παραλείψεις) τόσο στην υπόθεση της «αναγνώρισης» του ιαπωνικού γιαουρτιού ως ελληνικού όσο και στο θέμα των χορηγιών, κατά παράβαση της κείμενης νομοθεσίας, σχετικών εγκυκλίων και οδηγιών αλλά και σχετικών βασικών θέσεων της ελληνικής πλευράς (Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων) για την προστασία των ελληνικών εμπορικών συμφερόντων από καταχρηστικές πρακτικές».
Όπως ανέφερε στην απάντηση του ο υφυπουργός Εξωτερικών, Φραγκογιάννης «το πόρισμα αποδίδει στον κ. Καρατσώλη την πρωταρχική κύρια ευθύνη για τους χειρισμούς που έλαβαν χώρα, καταλογίζοντας μερίδιο ευθύνης και στον κ. Πρωτόπαπα».
Στη συνέχεια η υπόθεση παραπέμφθηκε στον υπουργό Εξωτερικών, Νικόλαο Δένδια, ο οποίος αντί να παραπέμψει την υπόθεση στο Πειθαρχικό Συμβούλιο για να επιβληθούν οι μέγιστες ποινές, προτίμησε να καλέσει ο ίδιος σε απολογία τους υπαίτιους, αν και γνώριζε ότι είναι περιορισμένη η αρμοδιότητα του ως προς το εύρος της ποινής. Οι Καρατσώλης και Πρωτόπαπας κλήθηκαν σε απολογία τον Ιούνιο του 2019 για τα πειθαρχικά παραπτώματα της παράβασης υπαλληλικού καθήκοντος και της αμέλειας ή ατελούς εκπλήρωσης του υπηρεσιακού καθήκοντος και τον Αύγουστο του 2019 επιβλήθηκε από τον κ. Δένδια, που είχε αναλάβει προσωπικά το θέμα αν και δεν όφειλε, η ποινή-χάδι της έγγραφης επίπληξης στον κ. Καρατσώλη και τον Ιανουάριο του 2020 η ίδια ποινή χάδι στον κ. Πρωτόπαπα. Δηλαδή ο κ. Δένδιας, τους τιμώρησε με την ίδια ποινή που τιμωρεί έναν υπάλληλο που καθυστερεί 10 λεπτά να προσέλθει στην εργασία του παρά το γεγονός ότι έχει παραπέμψει στο Πειθαρχικό Συμβούλιο για επιβολή μεγαλύτερης ποινής, άλλες υποδεέστερης σημασίας πειθαρχικές περιπτώσεις.
Επιβράβευση από την πολιτική ηγεσία του ΥΠΕΞ
Τελικά τόσο ο κ. Καρατσώλης όσο και ο κ. Πρωτόπαπας επιβραβεύτηκαν υπηρεσιακά από την πολιτική ηγεσία του υπουργείου Εξωτερικών. Ειδικότερα στις 6 Απριλίου του 2023, τα μέλη του Ανωτάτου Υπηρεσιακού Συμβουλίου του ΥΠΕΞ αποφάσισαν ομοφώνως με την έγκριση του Νίκου Δένδια την προαγωγή του κ.Διονυσίου Πρωτόπαπα στον πρεσβευτικό βαθμό του Γενικού Συμβούλου Ο.Ε.Υ. Β.
Το Ανώτατο Υπηρεσιακό Συμβούλιο αξιολόγησε τα ουσιαστικά του προσόντα συγκριτικά με αυτά των συνυποψηφίων του και κατέληξε ομοφώνως και χωρίς τον παραμικρό ενδοιασμό, ότι ο κ.Πρωτόπαπας ήταν καλύτερος από τους άλλους ομοιόβαθμους συναδέλφους του Συμβούλους Ο.Ε.Υ.Α΄ οι οποίοι πληρούσαν τα τυπικά προσόντα.
Ωστόσο, μόλις έξι μήνες πριν, ο κ. Πρωτόπαπας είχε παραληφθεί από τις προαγωγές στον βαθμό του Γενικού Συμβούλου Ο.Ε.Υ.Β΄ κρίνοντας ότι δεν διέθετε τα απαιτούμενα προσόντα. Τότε η θέση του Γενικού Συμβούλου παρέμεινε μάλιστα κενή, κάτι που πολλοί στο υπουργείο Εξωτερικών το είχαν χαρακτηρίσει ως πρωτόγνωρη διοικητική πρακτική.
Λίγους μήνες πριν, και συγκεκριμένα τον Νοέμβριο του 2022, ο κ. Δένδιας υπέγραψε και την προαγωγή του Πρέσβη Καρατσώλη, σε Πληρεξούσιο Υπουργό Α.
Δηλαδή και οι δύο πρωταγωνιστές στο σκάνδαλο με το ελληνικό γιαούρτι επιβραβεύτηκαν από το Νίκο Δένδια και την κυβέρνηση Μητσοτάκη.
