Η χλιδή ακολουθεί την αφρόκρεμα της πολιτικής και επιχειρηματικής ζωής της Σαουδικής Αραβίας ακόμη και στο κρατητήριο.
Το υπερπολυτελές ξενοδοχείο Ριτζ Κάρλτον στο Ριάντ είναι σήμερα μια χρυσή φυλακή για τους εχθρούς του διαδόχου του θρόνου. Το ρίσκο που πήρε ο αυταρχικός και ξεροκέφαλος 32άχρονος Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν με τις συλλήψεις πριγκίπων, μελών της βασιλικής οικογένειας, υπουργών και επιχειρηματιών είναι μεγάλο.
Πίσω από την απόφαση, η οποία μπορεί να γυρίσει μπούμερανγκ στον φιλόδοξο διάδοχο, δεν κρύβεται μόνο η ανησυχία για την εδραίωση της ισχύος του. Αρχικά η φημολογία στον διεθνή Τύπο ήθελε τις συλλήψεις να είναι μέρος της απάντησης του πρίγκιπα απέναντι σε όσους θα μπορούσαν να τον υπονομεύσουν μόλις ανέβει στον θρόνο. Στην πραγματικότητα αφορά κάτι πολύ πιο ουσιαστικό: την επιχείρηση απεξάρτησης της οικονομίας της Σαουδικής Αραβίας από το πετρέλαιο.
Πάνω από 200 άτομα συνελήφθησαν και οι τραπεζικοί λογαριασμοί τους πάγωσαν. Η συνολική περιουσία των συλληφθέντων υπολογίζεται σε 800 δισ. ευρώ και ο πρίγκιπας Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν λέει ότι θέλει πάση θυσία αυτά τα χρήματα στα δημόσια ταμεία.
Τα πετροδολάρια των κατηγορουμένων για διαφθορά φημολογείται ότι θα χρηματοδοτήσουν την έναρξη του φιλόδοξου –στα όρια του ουτοπικού– σχεδίου του, «Οραμα 2030». Σκοπός του σχεδίου είναι η οικονομία της Σαουδικής Αραβίας να σταματήσει να στηρίζεται αποκλειστικά στην παραγωγή πετρελαίου, γεγονός που σήμερα την καθιστά ευάλωτη στις διακυμάνσεις των τιμών του μαύρου χρυσού. Η πρόσφατη πτώση στις τιμές στις διεθνείς αγορές ανάγκασε το Ριάντ να αναστείλει το πρόγραμμα δημόσιων επενδύσεων. Ο οίκος των Σαούντ φοβάται ότι χωρίς την εισροή χρημάτων στην καθημερινότητα των πολιτών οι βασιλείς ρισκάρουν κοινωνικές αναταραχές.
Ανάμεσα στα φαραωνικά σχέδια του διαδόχου είναι η πώληση του 5% των μετοχών του κρατικού πετρελαϊκού κολοσσού της Σαουδικής Αραβίας, Aramco, και η μετατροπή της παρατημένης ακτογραμμής της χώρας σε παραδεισένιες παραλίες που θα γίνουν παγκόσμια τουριστικά θέρετρα.
Το πιο φαραωνικό είναι η κατασκευή μιας ολοκαίνουργιας υπερσύγχρονης μεγαλούπολης κόστους 500 δισ. ευρώ και έκτασης 26.500 τετραγωνικών χιλιομέτρων, η οποία θα στηρίζεται αποκλειστικά σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και θα έχει πλήρως αυτοματοποιημένες συγκοινωνίες και μεταφορές.
Ομως για τα πολυδάπανα όνειρα του πρίγκιπα, ο οποίος εν τω μεταξύ έχει αιματοκυλήσει την Υεμένη και κλονίσει την πολιτική ζωή του Λιβάνου, δεν αρκούν τα χρήματα των συλληφθέντων. Χρειάζονται ξένοι επενδυτές με μεγάλα πορτοφόλια. Οι συλλήψεις των πλούσιων Σαουδαράβων, λένε αρκετοί αναλυτές, στέλνουν μήνυμα στο εξωτερικό ότι το Ριάντ «μπορεί πλέον να διαχειριστεί μεγάλες ξένες επενδύσεις μακριά από τη διαφθορά». Ομως στο διεφθαρμένο κράτος-επιχείρηση μιας πάμπλουτης μοναρχικής οικογένειας τα πράγματα δεν είναι τόσο απλά.
4 ΠΡΟΣΩΠΑ
Τέσσερις από τους επιφανέστερους «ομήρους» του πρίγκιπα διαδόχου
Αλ Γουαλίντ μπιν Ταλάλ
Ο σωτήρας της Citigroup και συνεταίρος του Μέρντοχ
Ο πιο γνωστός πρίγκιπας της Σαουδικής Αραβίας στη Δύση, με επενδύσεις εκατομμυρίων δολαρίων και σχέσεις με τους ισχυρότερους επιχειρηματίες του πλανήτη. Διαθέτει περιουσία ύψους 18 δισ. δολαρίων.
Είναι ο άνθρωπος που διέσωσε, μέσω της εταιρείας-κολοσσού Kingdom Holding Company, την Citigroup Inc. και σήμερα είναι ο μεγαλύτερος μέτοχός της. Βοήθησε στην ανακεφαλαιοποίηση της Euro Disney και στήριξε τον κροίσο τον ΜΜΕ Ρούπερτ Μέρντοχ κατά τη διάρκεια του σκανδάλου με τις υποκλοπές στη Βρετανία, καθώς αγόρασε το δεύτερο μεγαλύτερο πακέτο μετοχών στην 21st Century Fox. Συνεργάζεται με τον Μπιλ Γκέιτς, τον Μάικλ Μπλούμπεργκ και έχει μετοχές στο Twitter.
Ο 45ος πιο πλούσιος άνθρωπος του κόσμου είναι ο ιδιοκτήτης του ξενοδοχείου Four Seasons του Παρισιού και κατέχει μέρος των μετοχών του ξενοδοχείου Plaza στη Νέα Υόρκη και του Σαβόι στο Λονδίνο.
Η σύλληψή του προκάλεσε μεγάλη έκπληξη καθώς είχε στηρίξει δημόσια τον διάδοχο του θρόνου. Σύμφωνα με ανώνυμο αξιωματούχο που επικαλείται το Reuters, κατηγορείται για ξέπλυμα χρήματος, δωροδοκία και εκβιασμό αξιωματούχων.
Μιτέμπ μπιν Αμπντουλάχ
Αγαπημένος της Εθνοφρουράς με μικρή αδυναμία στις μίζες
Ο 65άχρονος πρίγκιπας είναι από τις πιο γνωστές και ισχυρές προσωπικότητες της βασιλικής οικογένειας. Ο αγαπημένος γιος του πρώην βασιλιά Αμπντουλάχ περιγράφεται ως συντηρητικός και φιλόδοξος με μεγάλη απήχηση στον στρατό και τις φυλές.
Θήτευσε υπουργός του επίλεκτου σώματος της Εθνοφρουράς από τον Μάιο του 2013 έως τον Νοέμβριο του 2017, όταν παύθηκε με βασιλικό διάταγμα. Η Εθνοφρουρά, με στρατιωτικές ακαδημίες και νοσοκομεία, είναι ο συνδετικός κρίκος της κεντρικής εξουσίας με τις φυλές της χώρας. Από το 1996 δημιούργησε έναν παράλληλο στρατό με πιστούς υποστηρικτές του πατέρα του, προκειμένου να εμποδίσει οποιοδήποτε πραξικόπημα ή εσωτερική αναταραχή. Η σύζυγός του είναι λιβανέζικης καταγωγής. Στον πατέρα της ανήκει μια από τις εταιρείες που συνεργάζονται με την παροχή υλικού και υπηρεσιών στην Εθνοφρουρά. Κατηγορείται για υπεξαίρεση, πρόσληψη υπαλλήλων-φαντασμάτων και απονομή συμβολαίων σε δικές του εταιρείες, μεταξύ των οποίων και μια σύμβαση για την αγορά ασύρματων τηλεφώνων και αλεξίσφαιρων γιλέκων αξίας 10 δισ. δολαρίων.
Τουρκί μπιν Αμπντουλάχ
Πανταχού παρών: στον αέρα, στις ιπποδρομίες, στο μετρό
Ο μικρότερος αδερφός του Μιτέμπ μπιν Αμπντουλάχ ανέλαβε τη διακυβέρνηση του Ριάντ από τον Μάιο του 2014 έως και τον Ιανουάριο του 2015. Με σπουδές στη διεθνή στρατηγική στα βρετανικά πανεπιστήμια, ο 46άχρονος είναι ένα από τα πρόσωπα-κλειδιά στην κατασκευή του μετρό της σαουδαραβικής πρωτεύουσας.
Με μακρά θητεία στη βασιλική αεροπορία, ο παρασημοφορημένος πρίγκιπας διαθέτει μετοχές σε πολυάριθμες εταιρείες που λειτουργούν σε αναπτυξιακά σχέδια στη χώρα. Το όνομά του σχετίζεται και με εταιρεία παροχής συμβουλών σε επιχειρήσεις που θέλουν να επενδύσουν στη Σαουδική Αραβία. Είναι επικεφαλής του διοικητικού συμβουλίου του Ταμείου για τη Σαουδαραβική Ιππασία, το οποίο στοχεύει στην ενίσχυση του προφίλ της χώρας στην ιππασία σε αθλητικές και πολιτιστικές εκδηλώσεις.
Κατηγορείται για διαφθορά στα έργα του μετρό και κατάχρηση εξουσίας, καθώς φέρεται να χρησιμοποίησε την επιρροή του προκειμένου οι εταιρείες του να πάρουν, υπό σκανδαλωδώς αδιαφανείς όρους, κρατικά συμβόλαια.
Ιμπραχίμ Αμπντουλαζίζ αλ Ασάφ
Εκανε ιερές μπίζνες με το τέμενος της Μέκκας
Με οικονομικές σπουδές σε αμερικανικά πανεπιστήμια, ο 68άχρονος πρώην υπουργός ξεκίνησε ακαδημαϊκή καριέρα. Υπήρξε σύμβουλος του σαουδαραβικού Ταμείου για την Ανάπτυξη, που ιδρύθηκε το 1974 προκειμένου να ενισχύσει οικονομικά αναπτυσσόμενα κράτη του τότε ακόμη λεγόμενου Τρίτου Κόσμου. Τη δεκαετία του 1980 μετακόμισε στην Ουάσινγκτον και ανέλαβε την εκπροσώπηση της χώρας στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και την Παγκόσμια Τράπεζα. Με την επιστροφή του το 1995 στη Σαουδική Αραβία έγινε αντιπρόεδρος της κεντρικής τράπεζας της χώρας. Το 1996 ανέλαβε το χαρτοφυλάκιο του υπουργείου Οικονομικών και σήμερα είναι ένα από τα μέλη του διοικητικού συμβουλίου της Aramco. Είναι μέλος του διοικητικού συμβουλίου του Ταμείου Δημοσίων Επενδύσεων και πρόεδρος του Ταμείου για την Ανάπτυξη. Κατηγορείται για υπεξαίρεση στο έργο για την επέκταση του Μεγάλου Τζαμιού της Μέκκας και κατάχρηση εξουσίας προκειμένου να αγοράσει οικόπεδα προς όφελός του.