Σε μάστιγα φαίνεται πως εξελίσσεται η εμφάνιση ολοένα και περισσότερων ανθρώπων που υποδύονται τους διατροφολόγους και διαιτολόγους προκειμένου να προσελκύσουν ανυποψίαστους πελάτες τα τελευταία χρόνια. Πρόκειται για ανθρώπους που δεν έχουν άδεια ασκήσεως του επαγγέλματος και προβάλλουν ένα ψευδοεπιστημονικό προφίλ, το οποίο πλήττει βάναυσα το επάγγελμα των διατροφολόγων.
Ταυτόχρονα όμως, μεγάλος αριθμός αυτών είναι παντελώς αστοιχείωτοι ή στη χειροτέρα ασυνείδητοι, με αποτέλεσμα η δίαιτα που προτείνουν να επιφέρει σε αρκετές περιπτώσεις σοβαρά προβλήματα υγείας στους ανθρώπους που τους εμπιστεύτηκαν. Η Ένωση Διαιτολόγων Διατροφολόγων Ελλάδος (ΕΔΔΕ) –με περισσότερα από δέκα χρόνια λειτουργίας– δέχεται πληθώρα καταγγελιών από πελάτες που παραπλανήθηκαν. Σε αρκετές περιπτώσεις μάλιστα, επιδίδεται σε «καταδρομικές» αποστολές προκειμένου να ξεσκεπάσει όσους συμμετέχουν στο εν λόγω κύκλωμα.
Η αποκάλυψη των απατεώνων
Οπως μας περιγράφουν τα παραδείγματα είναι πολλά: «Εντοπίσαμε ύστερα από καταγγελίες –η συχνότητα των οποίων έχει αυξηθεί τα τελευταία χρόνια– έναν γυμναστή στη Γλυφάδα που ισχυριζόταν πως είναι κάτοχος μάστερ στη διαιτολογία και τη διατροφή. Πέραν του ότι αυτό δεν ίσχυε, διαπιστώσαμε ότι έδινε δίαιτες με γλυκά σε διαβητικούς. Ο άνθρωπος αυτός διώχθηκε και τελικά καταδικάστηκε. Αλλη περίπτωση ήταν γνωστής τηλεδιαιτολόγου, η οποία επίσης οδηγήθηκε στο δικαστήριο και καταδικάστηκε, αφού απέτυχε να αποδείξει ότι έχει δικαίωμα άσκησης του επαγγέλματος του διαιτολόγου»
Οι καταγγελίες οδήγησαν τα μέλη της ΕΔΔΕ ακόμη και εκτός Αθηνών, στην Πτολεμαΐδα: «Εκεί πάλι εντοπίσαμε κάποιον που όχι μόνο διατεινόταν ότι είναι διαιτολόγος, χωρίς να κατέχει άδεια άσκησης επαγγέλματος, αλλά σε έρευνα που έγινε στον χώρο εργασίας του διαπιστώθηκε πως εισήγε παρανόμως διαιτητικά σκευάσματα, τα οποία στη συνέχεια προμήθευε στους πελάτες του».
Ομως από το πιο ακραίο περιστατικό συνέβη πρόσφατα σε γνωστή καφετέρια στο κέντρο της Αθήνας: «Υπήρχε ένας ψευτοδιαιτολόγος, ο οποίος ισχυριζόταν ότι είναι διαιτολόγος διάσημων μοντέλων και της υψηλής κοινωνίας των Αθηνών. Τον συναντήσαμε μαζί με άλλο μέλος της Ενωσης σε καφετέρια, αφού προηγουμένως μας είχε ειδοποιήσει να φέρουμε μαζί μας ένα τετράδιο για να σημειώσουμε τη δίαιτα που θα μας υποδείξει στο πόδι! Εκεί μας έδειξε φωτογραφίες του με υποτιθέμενα μοντέλα για να πιστοποιήσει το… βιογραφικό του. Το δυστύχημα για τον εν λόγω «διαιτολόγο» είναι πως τα δύο μέλη του συλλόγου είχαν προηγουμένως συνεννοηθεί με την αστυνομία, η οποία παρακολουθούσε τη «συνεδρία». Ετσι, κι αφού πρώτα ο «διαιτολόγος» είχε προβεί σε μια άκρως… επιστημονική διαδικασία, όπου «ούτε μας ζύγισε ούτε έλαβε ιατρικό ιστορικό», συνελήφθηκε από την αστυνομία «και θα ακολουθήσουν οι νόμιμες διαδικασίες».
«Ως σύλλογος έχουμε βάλει σαν πρώτο άξονα να ξεκαθαρίσει νομοθετικά το χάος αναφορικά με ποιος θεωρείται διαιτολόγος και ποιοι είναι οι όροι ορθής διαιτητικής πρακτικής, ώστε να μην εξαπατάται ο κόσμος και δημιουργούνται προβλήματα υγείας» αναφέρει στο Documento ο Μανώλης Μανωλαράκης, μέλος του ΔΣ της ΕΔΔΕ. Μολονότι το επάγγελμα του διαιτολόγου-διατροφολόγου ασκείται εδώ και πολλά χρόνια, κατοχυρώθηκε νομοθετικά μόλις πριν από περίπου πέντε χρόνια: «Αυτό συνέβη μέσω της έκδοσης προεδρικού διατάγματος με το οποίο ορίζονται οι όροι άσκησης άδειας γι’ αυτό το παραϊατρικό επάγγελμα». Να σημειωθεί ότι άδεια μπορούν να λάβουν απόφοιτοι τμημάτων Επιστήμης Διαιτολογίας- Διατροφής και όσοι κατέχουν ισότιμο πτυχίο εξωτερικού. Στο πλαίσιο αυτό η Ενωση έχει προχωρήσει τα τελευταία χρόνια σε «εκστρατεία εντοπισμού ακραίων περιπτώσεων απατεώνων. Και υπογραμμίζω τη λέξη απατεώνας».
«Δίαιτες που καταστρέφουν την υγεία»
Μια κοινή συνισταμένη των εν λόγω εμπλεκομένων είναι πως αμείβονται αδρά και παραδόξως έχουν πολλούς πελάτες. Η εξήγηση του φαινομένου κατά τον κ. Μανωλαράκη είναι απλή: «Ζούμε στο βασίλειο της ματαιοδοξίας. Κάποιος προσπαθώντας πάση θυσία να χάσει κιλά, υποβάλλει τον εαυτό του σε απίστευτα βασανιστήρια, που δίνουν παροδικά αποτελέσματα και κυριότερα καταστρέφουν την υγεία του. Σε περίπτωση απατεώνα διαιτολόγου υπήρξαν αναφορές ότι αντιμετώπισαν προβλήματα υγείας, όπως αναιμία, λιποθυμίες και διαταραχές πρόσληψης τροφής». Αυτός είναι και ο λόγος «που το κοινό πρέπει να ελέγχει την άδεια του διαιτολόγου» δήλωσε ο κ. Μανωλαράκης, που υπογράμμισε πως «διάφοροι εμφανίζονται με τον τίτλο του διαιτολόγου και υποστηρίζουν πως είναι ορθομοριακοί, ολιστικοί, εναλλακτικοί ή ενεργειακοί διαιτολόγοι. Εχει πιστοποιηθεί και από το υπουργείο Υγείας ότι οι συγκεκριμένοι τίτλοι δεν υφίστανται και ότι πρόκειται για εξαπάτηση του κοινού».
Ακόμη μία δυσκολία στην αντιμετώπιση του φαινομένου είναι πως μολονότι «υπάρχει σημαντικός αριθμός απατεώνων, δυστυχώς η νομοθεσία δεν είναι επαρκής. Το ιδανικό θα ήταν να υπάρξει αυστηροποίηση των ποινών και πιο συγκεκριμένο νομοθετικό πλαίσιο για την αντιμετώπιση των απατεώνων. Φανταστείτε ότι σε μία περίπτωση όπου υπήρξε καταδίκη εμπλεκόμενου επειδή δεν είχε άδεια ασκήσεως, η ποινή ήταν 500 ευρώ μόνο. Πεντακόσια ευρώ ο συγκεκριμένος βγάζει σε μια ημέρα». Ακόμη και οι έλεγχοι όμως δεν είναι επαρκείς, αφού «γίνονται κυρίως μέσα από δικές μας αναφορές. Τα τελευταία χρόνια μόνο έχουμε υποβάλει περίπου ενενήντα αναφορές». Ενδεικτικό είναι και το γεγονός ότι «πολλοί από τους συγκεκριμένους έχουν ιατρεία και βιβλία από την εφορία, αφού για να λάβεις μπλοκάκι ως διατροφολόγος δεν απαιτείται να έχεις άδεια ασκήσεως του επαγγέλματος».
