Στο γραφικότατο Ζαλντίμπαρ, μια ήσυχη κωμόπολη 3.500 κατοίκων, πολύ κοντά στην πόλη της Εϊμπαρ στη Χώρα των Βάσκων στη βορειοδυτική Ισπανία, το περασμένο καλοκαίρι του 2024 και στο πλαίσιο των ετήσιων εορτασμών της πόλης η δήμαρχος Ενερίτς Αθπιτάρτε εξήρε μεταξύ άλλων το έργο και την ταπεινότητα ενός ανθρώπου που είναι γέννημα-θρέμμα του Ζαλντίμπαρ, του Χοσέ Λουίς Μεντιλίμπαρ. Του ανθρώπου που τιμά και διαφημίζει τη γενέτειρά του σε όλη την Ευρώπη.
Η δημοτική αρχή του Ζαλντίμπαρ παρέδωσε στον προπονητή του Ολυμπιακού τιμητική πλακέτα τον περασμένο Ιούλιο τόσο για την κατάκτηση του Conference League με τους «ερυθρόλευκους» όσο και για το έργο του γενικότερα, αφού –εκτός των άλλων– αυτός ήταν ο δεύτερος σερί ευρωπαϊκός τίτλος του «Μέντι» μετά την κατάκτηση του Europa League με τη Σεβίλλη τον Μάιο του 2023.
Ο Χοσέ Λουίς Μεντιλίμπαρ Ετσεμπαρία, όπως είναι το πλήρες όνομα του Βάσκου τεχνικού, είναι ο άνθρωπος που άλλαξε σε υπερθετικό βαθμό την ιστορία του Ολυμπιακού. Αυτός που εκτόξευσε τους Πειραιώτες στον ευρωπαϊκό χάρτη και μεταμόρφωσε προς το καλύτερο την εικόνα και τη νοοτροπία του συλλόγου δίνοντάς του πολύ πιο μοντέρνο και ευρωπαϊκό προφίλ…
Ο Ισπανός πρώην μέσος αγωνίστηκε μέχρι τη Σεγούντα Ντιβισιόν, όπου είχε 290 συμμετοχές και 34 γκολ, κυρίως για τη Σεστάο αλλά και για τη Λογρονιές. Αγωνίστηκε κατά σειρά στις Αθλέτικ Μπιλμπάο Β, Λογρονιές, Σεστάο Σπορτ Κλουμπ και Λεμόνα.
Συνέχισε ως προπονητής κι εργάστηκε επί 16 χρόνια στην Πριμέρα Ντιβισιόν με τις Αθλέτικ Μπιλμπάο, Βαγιαδολίδ, Οσασούνα, Λεβάντε, Εϊμπαρ, Αλαβές και Σεβίλλη. Ανέβασε τη Βαγιαδολίδ στη μεγάλη κατηγορία τη σεζόν 200607, αλλά η εκτόξευσή του ήρθε πρόπερσι, όταν κατέκτησε με τη Σεβίλλη το Europa league στον τελικό απέναντι στη Ρόμα κι ενώ είχε αναλάβει την ομάδα μέσα Μαρτίου με πρώτο παιχνίδι τον πρώτο προημιτελικό κόντρα στη Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ. Τον Αύγουστο του 2023 καθοδήγησε τη Σεβίλλη στον τελικό του ευρωπαϊκού Σούπερ Καπ που διεξήχθη στο «Γ. Καραϊσκάκης» απέναντι στην πρωταθλήτρια Ευρώπης Μάντσεστερ Σίτι, όπου ηττήθηκε στα πέναλτι. Ομως στο «Γ. Καραϊσκάκης» έμελλε να επιστρέψει σχεδόν πέντε μήνες μετά, αυτήν τη φορά ως προπονητής του Ολυμπιακού, με τον οποίο έφτασε στην κατάκτηση του Conference League γράφοντας με χρυσά γράμματα το όνομά του στην εκατοντάχρονη ιστορία των «ερυθρολεύκων».
Από το γήπεδο στην προπονητική
Μετά την απόσυρσή του από την ενεργό δράση το 1994 ο Μεντιλίμπαρ εργάστηκε στις ακαδημίες νέων της Αθλέτικ Μπιλμπάο και στη συνέχεια δούλεψε στις Αουρέρα δε Βιτόρια, Λανθαρότε και Εϊμπαρ. Επέστρεψε στην αγαπημένη του Μπιλμπάο το 2005 και τον Ιούνιο του 2006 προσλήφθηκε από τη Βαγιαδολίδ. Η ομάδα του κέρδισε την άνοδο από τη δεύτερη κατηγορία ως πρωταθλήτρια στην πρώτη του σεζόν έχοντας ρεκόρ 88 πόντων και συνεχίζοντας ένα αήττητο σερί 29 αγώνων, για να εξασφαλίσει τη θέση της στην πρώτη κατηγορία οκτώ αγωνιστικές πριν από το φινάλε.
Η ομάδα του Μεντιλίμπαρ διατηρήθηκε στην Πριμέρα Ντιβισιόν από το 2007 έως το 2009. Τον Φεβρουάριο του 2011 ο Μεντιλίμπαρ αντικατέστησε τον Καμάτσο στην Οσασούνα και κατάφερε να την κρατήσει στην κατηγορία. Ακολούθησαν η Λεβάντε και η επιστροφή στην Εϊμπαρ στις 30 Ιουνίου 2015. Τη σεζόν 2016-17 οδήγησε την ομάδα για πρώτη φορά στην ιστορία της στους οκτώ του Κυπέλλου Ισπανίας και στο τέλος της σεζόν κέρδισε το τρόπαιο «Μιγκέλ Μουνιόθ» για τον καλύτερο προπονητή. Επειτα από ένα σύντομο πέρασμα από την Αλαβές ο Μεντιλίμπαρ στις 21 Μαρτίου 2023 ανέλαβε τη Σεβίλλη, με την οποία έφτασε στην κατάκτηση του Europa League.
Ενας «στρατηγός» στον Πειραιά
Στις 11 Φεβρουαρίου 2024 ο Μεντιλίμπαρ ανακοινώθηκε ως ο νέος προπονητής του Ολυμπιακού. Μαζί του ο σύλλογος ξανάγινε ανταγωνιστικός και έφτασε στο απόγειο της δόξας του στις 29 Μαΐου με την κατάκτηση του πρώτου ευρωπαϊκού τίτλου από ελληνική ομάδα με νίκη 1-0 επί της Φιορεντίνα στην AEK Arena.
Φέτος ο «στρατηγός», όπως τον αποκαλούν οι φίλοι της ομάδας, τερμάτισε με τον Ολυμπιακό πρώτος στην κανονική περίοδο του πρωταθλήματος με επτά βαθμούς διαφορά από την ΑΕΚ, είναι πρώτο φαβορί για την κατάκτηση του νταμπλ και έφτασε με τους Πειραιώτες στους 16 του Europa League, αφού κατάφερε να τερματίσει μέσα στην πρώτη οκτάδα της league phase, παίρνοντας έτσι το απευθείας εισιτήριο για τους 16.
Τόπο στα «ερυθρόλευκα» νιάτα
Πέρα από τον ευρωπαϊκό τίτλο, ο χαμηλών τόνων κόουτς έχει τολμήσει όσο λίγοι στον Ολυμπιακό να προωθήσει στην πρώτη ομάδα πιτσιρικάδες από την ομάδα νέων του συλλόγου κι έφτασε σε σημείο στο φινάλε της κανονικής περιόδου κόντρα στον ΟΦΗ να έχει στην ενδεκάδα πέντε παιδιά από τις ακαδημίες (Τζολάκης, Ρέτσος, Μουζακίτης, Παπακανέλλος, Λώλης), ενώ θα είχε κι έκτο αν δεν ήταν τραυματίας ο Κωστούλας. Τι άλλο να του ζητήσει κάποιος…