Ένας αριστερός συνασπισμός Βάσκων αυτονομιστών, ο οποίος αποτελεί εν μέρει την εξέλιξη της πολιτικής πτέρυγας της αυτοδιαλυθείσας τρομοκρατικής ομάδας ETA, εκτιμάται ότι θα είναι το μεγαλύτερο κόμμα στο κοινοβούλιο της Χώρας των Βάσκων μετά τις εκλογές που θα διεξαχθούν την Κυριακή.
Οι τελευταίες μετρήσεις δείχνουν ότι το EH Bildu, του οποίας ηγείται το καταδικασμένο μέλος της ETA, Αρνάλντο Οτέγκι -ο οποίος, όμως έπαιξε και βασικό ρόλο στο να πειστεί η ομάδα να τερματίσει την ένοπλη εκστρατεία της για μια ανεξάρτητη βασκική πατρίδα- έχει περάσει μπροστά από τους αντιπάλους της στο Βασκικό Εθνικιστικό Κόμμα (PNV).
Το κεντρώο PNV, το οποίο κυβερνά τη βόρεια ισπανική περιφέρεια σχεδόν αδιάλειπτα από το 1980, κυβερνά τώρα σε συνασπισμό με το βασκικό σοσιαλιστικό κόμμα (PSE-EE).
Οι έρευνες δείχνουν ότι η απόφαση του Bildu να ξεφύγει από το παρελθόν και να επικεντρωθεί σε θέματα όπως η υγεία, η στέγαση και η απασχόληση αποδίδει – ιδίως μεταξύ των νεότερων ψηφοφόρων.
Σύμφωνα με μέτρηση της Δευτέρας για την El País και το ραδιόφωνο Cadena Ser, το Bildu εκτιμάται ότι θα λάβει 35,4% των ψήφων και 30 έδρες στο περιφερειακό κοινοβούλιο των 75 εδρών – οκτώ έδρες λιγότερες από την απόλυτη πλειοψηφία- το PNV θα λάβει 34,5% και 28 έδρες- το PSE-EE θα λάβει 13,4% και 10 έδρες- και το συντηρητικό Λαϊκό Κόμμα (PP) θα λάβει 8,2% και έξι έδρες.
Μια άλλη μέτρηση, που διεξήχθη από τον δημόσιο φορέα ερευνών της Ισπανίας, το Κέντρο Κοινωνιολογικών Ερευνών, εκτιμά ότι το Bildu θα μπορούσε να λάβει το 35,1% των ψήφων, το PNV το 33,5%, το PSE-EE το 14,1% και το PP το 7%.
Η προεκλογική εκστρατεία, όπως και είναι αναμενόμενο, επισκιάστηκε από την ΕΤΑ και την ένοπλη δράση που διατήρησε για περίπου πέντε δεκαετίες. Το ζήτημα της καταγωγής του Bildu από την Μπατασούνα, την πολιτική πτέρυγα της ETA, επανήλθε στο προσκήνιο αυτή την εβδομάδα, αφού ο Πέλο Οτσαντιάνο, υποψήφιος του Bildu για την προεδρία των Βάσκων, επικρίθηκε επειδή αναφέρθηκε στην ETA ως «ένοπλη ομάδα» και όχι ως «τρομοκρατική» κατά τη διάρκεια δημόσιας συζήτησης.
Η ΕΤΑ (Euskadi Ta Askatasuna), που σημαίνει «Βασκική πατρίδα και ελευθερία», ευθύνεται για τον θάνατο 829 ατόμων – οι μισοί εκ των οποίων ήταν απλοί πολίτες – κατά τη διάρκεια της δράσης της.
Η ETA εγκατέλειψε την ένοπλη εκστρατεία της το 2011 και διαλύθηκε επτά χρόνια αργότερα. Το 2021, ο ηγέτης της Bildu, Αρνάλντο Οτέγκι, δήλωσε ότι η χρήση βίας από την τρομοκρατική οργάνωση «δεν θα έπρεπε να είχε συμβεί ποτέ» και ότι θα έπρεπε να είχε καταθέσει τα όπλα πολύ νωρίτερα από ό,τι έκανε.
Η δέσμευση του κόμματος να αποστασιοποιηθεί από τη βία του παρελθόντος τέθηκε υπό αμφισβήτηση όταν προσπάθησε να κατεβάσει 44 καταδικασθέντα μέλη της Eta, μεταξύ των οποίων επτά άτομα που κρίθηκαν ένοχα για βίαια εγκλήματα, ως υποψηφίους στις περσινές τοπικές εκλογές.