«Λίγα λεπτά αφότου χτύπησε το κουδούνι οι σοβάδες έπεσαν στα θρανία των μαθητών. Από τύχη δεν θρηνήσαμε θύματα εκείνη την ημέρα. Μιλάμε για ένα υπέργηρο σχολείο στο οποίο ήμουν κι εγώ μαθητής και υπήρχε παντελής απουσία ελέγχων. Με μπαλώματα λειτουργούσε το σχολείο όλα αυτά τα χρόνια και με τη μέγιστη επικινδυνότητα».
Τα λόγια του Παναγιώτη Νικήτα, γενικού γραμματέα της ΕΛΜΕ Χίου, περιγράφουν στο Documento την πραγματικότητα που βιώνουν μαθητές και εκπαιδευτικοί πολλών δημόσιων σχολείων της χώρας, οι οποίοι ακόμη περιμένουν την υλοποίηση του μεγαλεπήβολου κυβερνητικού προγράμματος «Μαριέττα Γιαννάκου», που μέσω της εταιρείας Κτιριακές Υποδομές ΑΕ (πρώην Οργανισμός Σχολικών Κτιρίων) αναμένεται να ανακαινίσει 645 σχολεία σε 245 δήμους.
Το 3ο Γυμνάσιο Χίου, που φέρει το όνομα του Ελληνα διαφωτιστή Αδαμάντιου Κοραή, δεν είναι η εξαίρεση αλλά ο κανόνας των συνθηκών στα σχολεία της «Ελλάδας 2.0» του Κυριάκου Μητσοτάκη. Βρίσκεται στο ιστορικό κέντρο της πόλης, δίπλα στο 1ο Γυμνάσιο, στη μητρόπολη και τη Βιβλιοθήκη Κοραή.
Οι σοβάδες που πέφτουν και οι μεγάλες ρωγμές κατά μήκος των τοίχων είναι οι λόγοι που οδήγησαν στη μεταφορά των μαθητών του 3ου Γυμνασίου σε 14 αίθουσες-κοντέινερ που αποτελούν μια λύση η οποία ξεκινάει ως προσωρινή και καταλήγει να είναι η νέα… κανονικότητα στα σχολεία.
Τα μαθήματα γίνονται πλέον μέσα στα κοντέινερ με τους μαθητές στοιβαγμένους, ενώ με την πρώτη δυσκολία που θα παρουσιαστεί επιστρατεύεται η τηλεκπαίδευση, όπως συνέβη στην πρόσφατη κακοκαιρία που χτύπησε τη Χίο.
Σαν το γεφύρι της Αρτας
Το πρόβλημα της σχολικής στέγης στο νησί της μαστίχας αποτελεί ένα δυσεπίλυτο γρίφο για την τοπική κοινωνία. Η αδιαφορία του κεντρικού κράτους, η γραφειοκρατία και η υποχρηματοδότηση της αυτοδιοίκησης εντείνουν τις καθυστερήσεις στις επισκευές και κατά συνέπεια τους κινδύνους για μαθητές και εκπαιδευτικούς.
Ο πρώην εκπαιδευτικός και δημοτικός σύμβουλος με τη Λαϊκή Συσπείρωση Χίου Μάρκος Σκούφαλος φέρνει χαρακτηριστικά παραδείγματα καθυστερήσεων: «Τα σχολεία στη Χίο είναι σαν το γιοφύρι της Αρτας. Στο νησί μας πάνω από τα μισά σχολεία πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας έχουν συμπληρώσει τα 50 χρόνια λειτουργίας. Υπάρχουν σχολεία άνω των 100 ετών χωρίς αντισεισμικό σχεδιασμό, αλλά μακροσκοπικά ελέγχονται κατόπιν ενός σεισμού ή δόνησης. Στο Γυμνάσιο Βροντάδου ένα τμήμα του παρουσίασε στατικά προβλήματα, κατεδαφίστηκε και για να χτιστεί πήρε… πάνω από 15 χρόνια. Πέρασαν τρεις θητείες δημοτικών αρχών για να ολοκληρωθεί το έργο. Απέναντί μας έχουμε τη χρόνια υποχρηματοδότηση των δήμων και το γεγονός ότι οι δημοτικές αρχές ανέχονται τα γραφειοκρατικά γρανάζια και την εκάστοτε κυβέρνηση χωρίς να διεκδικούν τα απολύτως αναγκαία, όπως τα σχολεία για τα παιδιά μας».
Κινδυνεύουν οι καθηγητές
Η Τεχνική Υπηρεσία του Δήμου Χίου ανέστειλε τον Δεκέμβριο του 2023 τη λειτουργία του 3ου Γυμνασίου λόγω προβλημάτων στατικότητας. Παρ’ όλα αυτά, η έλλειψη χώρων έχει αναγκάσει τους 37 καθηγητές να χρησιμοποιούν ακόμη κάποιες αίθουσές του!
Την τραγική έλλειψη χώρων περιγράφει στο Documento η Χρυσάνθη Δημητρούλη, πρόεδρος του Συλλόγου Γονέων και Κηδεμόνων του 3ου Γυμνασίου: «Το σχολείο χωρίς καμία επισκευή λειτουργούσε ανελλιπώς από το 1970. Μετά την αναστολή λειτουργίας τα παιδιά μας μοιράστηκαν σε αίθουσες κοντέινερ και υπέστησαν μεγάλη ταλαιπωρία. Στο κτίριο παραμένουν τα δύο γραφεία της διεύθυνσης και ένα μικρό γραφείο του συλλόγου διδασκόντων. Ενας σεισμός να γίνει, κινδυνεύουν και οι καθηγητές μας που είναι μέσα. Εχουμε παραδώσει δύο επιστολές στους βουλευτές μας, που ανταποκρίθηκαν, και ο δήμος προσπαθεί να βρει πόρους. Το κόστος πλέον έχει φτάσει στα 5.150.000 ευρώ και παρακαλούμε το υπουργείο να βοηθήσει στην εξεύρεση πόρων γιατί φοβόμαστε για τα παιδιά μας. Ζητάμε τα απολύτως αυτονόητα. Είναι κατάφωρα άδικο αυτό που συμβαίνει και παραβιάζει την ισότιμη πρόσβαση των παιδιών μας στο αγαθό της εκπαίδευσης».