Καταιγιστικές είναι οι εξελίξεις με τις εξορύξεις καρκινογόνου αντιμονίου που απασχολούν έντονα το νησί της Χίου. Οι Χιώτες είναι πλέον σε ευθεία αντιπαράθεση με την κυβέρνηση Μητσοτάκη που αιφνιδίασε το νησί με τον διεθνή διαγωνισμό για την έρευνα και την εκμετάλλευση των κοιτασμάτων αντιμονίου στην Κέραμο της Βόρειας Χίου. Πέραν τον δυναμικών και συνεχών κινητοποιήσεων ο αγώνας των κατοίκων έχει φτάσει έως το ΣτΕ. Εκεί προσέφυγαν 49 κάτοικοι με αίτημα την ακύρωση του διεθνούς διαγωνισμού με συνήγορό τους τον καθηγητή Νομικής του ΕΚΠΑ, Παναγιώτη Λαζαράτο. Ο ίδιος τονίζει πως η προκήρυξη του ΥΠΕΝ είναι γεμάτη ασάφειες ως προς τις μελέτες περιβαλλοντολογικών επιπτώσεων, αλλά και ως προς τις εκτάσεις που έχουν τεθεί για έρευνα και εκμετάλλευση αντιμονίου. Όσο για τον διεθνή διαγωνισμό που προκήρυξε η πρώην πλέον Υφυπουργός Ενέργειας, Αλεξάνδρα Σδούκου, η εκδήλωση ενδιαφέροντος αποδείχτηκε… φτωχή. Μόλις 4 εταιρείες εκδήλωσαν ενδιαφέρον με τις δυο να έχουν συνάφεια με το αντικείμενο της εξόρυξης, αλλά πετρωμάτων και όχι μεταλλεύματος. Οι εταιρείες είναι οι εξής:
- «ΤΕΡΝΑ Λευκόλιθοι» θυγατρική της ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ με κυρίως έργο την παραγωγή λευκόλιθου στο Μαντούδι Ευβοίας.
- «Λάβα Μεταλλευτική & Λατομική Α.Ε.», θυγατρική της ΑΓΕΤ Ηρακλής του ομίλου Lafarge (δραστηριοποιείται στη Νίσυρο εξάγοντας ελαφρόπετρα)
- «Geotest Χ. Χιώνης» της οποίας αντικείμενο είναι η μελέτη μηχανικών, μηχανολογικών έργων.
- «ΓΑΙΑ Α.Ε. Μελετών Δ. Μαμουνής» με αντικείμενο τη μελέτη ιδιωτικών και δημόσιων έργων.
Μέχρι και από την ομογένεια η κυβέρνηση άκουσε «Όχι». Ξεκάθαρη στάση και κατά της καταστροφής της Βόρειας Χίου πήραν τα Χιακά Σωματεία Αμερικής και Καναδά, σε κοινή ανακοίνωσή τους ανέφεραν:
«[…]Κάθε προσπάθεια έναρξης της διαδικασίας εξόρυξης αντιμονίου θα προκαλέσει μη ανατρέψιμες βλάβες, τόσο στο περιβάλλον, όσο και στην υγεία των κατοίκων της περιοχής και γενικότερα της Χίου. Τα Χιακά Σωματεία Αμερικής και Καναδά συμμερίζονται την ανησυχία των κατοίκων της Χίου και τους στηρίζουν στην προσπάθειά τους να ζήσουν σε ένα καλύτερο αύριο. Παρακαλούμε πολύ κύριε δήμαρχε Χίου , κυρία υφυπουργέ Περιβάλλοντος και Ενέργειας να σεβαστείτε τον χιακό λαό και να ακυρώσετε άμεσα τον διαγωνισμό».
«Χαστούκι» της Water and Waste στην κυβέρνηση
Η πρώτη κεραμίδα για την απερχόμενη υφυπουργό ήρθε από την πολυεθνική Waste & Water. Η εταιρεία απέσυρε το ενδιαφέρον της για τις εξορύξεις επισημαίνοντας ξεκάθαρα πως το έργο «θα αλλοιώσει το τοπίο και θα δημιουργήσει σημαντικές οχλήσεις για το περιβάλλον». Υπενθυμίζεται πως ο γενικός διευθυντής της εταιρείας είχε μπει το 2020 στις παλιές στοές των ορυχείων αντιμονίου στην περιοχή Κεράμου της Βόρειας Χίου και ένα χρόνο μετά κατέθεσε στο ΥΠΕΝ αίτηση για έρευνα και εκμετάλλευση (για μια έκταση 3.800 στρεμμάτων). Είναι οι ίδιες «στοές του Μποδοσάκη» που κόστισαν τη ζωή σε 40 εργάτες, οι οποίοι μολύνθηκαν από το αντιμόνιο και έφυγαν από τις επιπλοκές του. Η εταιρεία σε απάντησή της σε ερώτημα του τοπικού ιστοτόπου astraparis.gr άδειασε μεγαλεπήβολα την κυβέρνηση ξεκαθαρίζοντας πως οι όποιες εξορύξεις γίνουν-έτσι όπως ορίζονται στον διαγωνισμό- θα είναι καθαρά επιφανειακές και όχι υπόγειες, πράγμα που σημαίνει πως θα πρέπει να καταστραφεί ο φυσικός παράδεισος που βρίσκεται στην Κέραμο. Όπως επισήμανε στην απάντησή του ο Γιάννης Μηλιαδάκης, γενικός διευθυντής της Water and Waste:
«[…] Αντιθέτως τα κριτήρια προεπιλογής του διαγωνισμού (εξόρυξη 250.000 τόνων ετησίως, τα οποία θα οδηγήσουν σε εξορύξεις, εφόσον η μεταλλοφορία είναι επαρκής, σε κατ’ ελάχιστον 500.000-700.000 τόνους ετησίως) σχεδόν υποχρεωτικά παραπέμπουν σε επιφανειακές εξορύξεις οι οποίες αναπόφευκτα θα αλλοιώσουν το τοπίο, θα απαιτήσουν εγκαταστάσεις προεπεξεργασίας επιτόπου και θα δημιουργήσουν σημαντικές οχλήσεις για το περιβάλλον».
Δυο διαφορετικές εκτάσεις και 4 χωριά για «έρευνα και εκμετάλλευση»
Το ακόμα πιο εξωπραγματικό είναι πως η απερχόμενη υφυπουργός στην προκήρυξη του διεθνούς διαγωνισμού παίζει με τα στρέμματα που εντάσσονται στο διαγωνισμό. Όπως είχε εξηγήσει στο Documento της Κυριακής 2 Μαρτίου ο Παναγιώτης Λαζαράτος, συνήγορος των κατοίκων της Χίου που έχουν προσφύγει στο ΣτΕ:
«Αξίζει να τονίσουμε πως αυτή η προκήρυξη, πέραν του ότι γίνεται χωρίς μελέτη, είναι γραμμένη κυριολεκτικά στο πόδι και αντιφατική. Μέσα στο κείμενό της φαίνεται αρχικά να εκμισθώνει χώρο 9 τ.χλμ. που υπάρχει στον χάρτη, ενώ στη συνέχεια παραπέμπει για τις λεπτομέρειες στο παράρτημα 4. Το παράρτημα λέει ότι το προς αξιοποίηση τμήμα και προς εκ μίσθωση είναι 63,32 τ.χλμ. Πρόκειται για πολύ μεγαλύτερο τμήμα, που βρίσκεται μέσα στην περιοχή Natura 2000. Αυτή η αντίφαση δεν φαίνεται να είναι απλό λάθος και δείχνει προθέσεις. Επαναλαμβάνω, το πολύ μεγαλύτερο τμήμα είναι μέσα στην περιοχή Natura. Ξεκινούν από τα 9 τ.χλμ. για να γίνει όμως έρευνα σε πολύ μεγαλύτερο χώρο. Σε χώρο με σπάνια φυσική ομορφιά που προστατεύεται, υπάρχουν κατοικημένες περιοχές, χωριά και καλλιέργειες».
Το ακόμα πιο σοκαριστικό είναι πως αν δει κανείς τον χάρτη και τις εκτάσεις συνολικά 3 χωριά, η Κέραμος, τα Αφροδίσια και η Χάλανδρα, μαζί με τον οικισμό των Αγιασμάτων είναι μέσα στις εκτάσεις για εκμετάλλευση αντιμονίου!
Δεύτερη προσφυγή στο ΣτΕ… και σύντομα Δημοτικό Συμβούλιο
Μετά την πρώτη αίτηση ακύρωσης στο ΣτΕ που κατατέθηκε στις 15/2, ακόμα 49 κάτοικοι της βόρειας Χίου κατέθεσαν δεύτερη αίτηση ακύρωσης του διεθνούς διαγωνισμού του ΥΠΕΝ για την εξόρυξη αντιμονίου στη Χίο, μέσω της δικηγορικής εταιρείας Φλογαίτης-Σιούτη. H πρώτη προσφυγή θα εξεταστεί στις 6 Μαΐου, σε επταμελή σύνθεση του 4ου Τμήματος του ΣτΕ. Οι κάτοικοι θα συνεχίσουν τον δικαστικό αγώνα, ενώ οι παρατάξεις της αντιπολίτευσης ευθυγραμμίζουν τις κινήσεις τους ζητώντας νέο Δημοτικό Συμβούλιο από τον Δήμαρχο Χίου, Γιάννη Μαλαφή. «Οι εξελίξεις τρέχουν και πλέον πρέπει να υπάρξει μια σαφής απόφαση από τον Δήμο, όχι για παύση του διαγωνισμού, αλλά την πλήρη ακύρωση του. Ο δήμαρχος δεν μπορεί να εθελοτυφλεί άλλο. Ή θα είναι με το λαό της Χίου ή απέναντι του» τονίζουν στο documentonews.gr κύκλοι της αντιπολίτευσης του Δημοτικού Συμβουλίου. Οι παρατάξεις «Σύμπραξη Δημιουργίας για τη Νέα Χίο», «Συμμαχία Αξιών», «Χίος Μπροστά» και «Λαϊκή Συσπείρωση Χίου» κατέθεσαν από κοινού σήμερα Παρασκευή 14 Μαρτίου, αίτηση για μονοθεματική συνεδρίαση με θέμα το αντιμόνιο, με την απάντηση να αναμένεται με αγωνιά από τον πρόεδρο του ΔΣ Χίου, Κλέαρχο Χρύση. Υπενθυμίζεται πως μαζί με τους πάνω από 100 φορείς της Χίου, παντελώς αντίθετος είναι και ο Περιφερειάρχης Β. Αιγαίου, Κ. Μουτζούρη, τονίζοντας πολλάκις τους κινδύνους για τη δημόσια υγεία που εγκυμονούν από τις εξορύξεις.
Διαβάστε επίσης:
Γερμανία: Ο Μερτς τα βρήκε με τους Πράσινους για το πακέτο των 500 δισ. ευρώ για άμυνα και υποδομές
Γάζα: Ετοιμη η Χαμάς να παραδώσει έναν Ισραηλινοαμερικανό και τα πτώματα τεσσάρων ομήρων
Ευρωπαϊκή Ένωση προς κράτη-μέλη: Μειώστε την εξάρτηση από ΗΠΑ σε στρατιωτικό εξοπλισμό