Τα ξέρουμε, τα ερευνούμε, τα γράφουμε. Και όμως, όταν μιλάς με τους συγγενείς ανθρώπων που έφυγαν από τη ζωή και μάλιστα κάτω από αναξιοπρεπείς συνθήκες περιμένοντας ένα κρεβάτι σε ΜΕΘ, επειδή το κράτος άφησε το ΕΣΥ να μετατραπεί σε αθωράκιστο πεδίο μάχης, όταν σου περιγράφουν τα γεγονότα, η καρδιά σπαράζει και το μυαλό παγώνει.
Ανάμεσα στα χιλιάδες ανώνυμα θύματα αυτής της πανδημίας, κι ας μην έφυγαν από κορονοϊό, ήταν και δύο νέοι άνθρωποι για τους οποίους μιλούν στο Documento οι συγγενείς τους. Δύο ασθενείς non Covid που οι ψυχούλες τους φτερούγισαν και έσβησαν, αν και οι κατάκοποι γιατροί έκαναν ό,τι περνούσε από το χέρι τους για να τους σώσουν. Οι οικογένειές τους θρηνούν για τις απώλειές τους και εξοργίζονται για τις συνθήκες θανάτου τους. «Δεν είναι μόνο ότι πεθαίνει ο άνθρωπός σου –από μόνο του ως γεγονός είναι σοκαριστικό– είναι και ο τρόπος που μαθαίνεις ότι πέθανε. Δεν αξίζει τέτοιος θάνατος σε κανέναν. Ο πόνος είναι διπλός γιατί είναι αναξιοπρεπείς οι συνθήκες θανάτου» λέει στο Documento η Μαρία Δαριβιανάκη, σύζυγος ασθενή που έχασε τη ζωή του αναζητώντας ΜΕΘ πέρυσι τον Δεκέμβρη στη Θεσσαλονίκη. Ο λόγος που δημοσιοποιούν την τραγική τους ιστορία δεν είναι άλλος από την ανάγκη τους να σταματήσουν να χάνονται άνθρωποι λόγω της έλλειψης υγειονομικού προσωπικού, λόγω της έλλειψης κλινών ΜΕΘ, λόγω της εγκληματικής διαχείρισης της πανδημίας, λόγω την εξάντλησης των γιατρών.
«Δεν θέλω να κάνω πολιτική, θέλω να γίνει μια καταγραφή των γεγονότων. Γιατί; Επειδή δυστυχώς δεν σταματάει αυτή η κατάσταση. Δεν συνέβη μόνο στον αδερφό μου. Συμβαίνει κατ’ επανάληψη. Συμβαίνει ακόμη και αυτή την ώρα που μιλάμε που υπάρχουν άνθρωποι οι οποίοι έχουν στο νοσοκομείο τους δικούς τους που δεν ξέρουν τι να κάνουν» μας λέει η εκπαιδευτικός Μαρίνα Δημητρίου, συγγενής ασθενή που έχασε τη ζωή του διασωληνωμένος εκτός μονάδας εντατικής θεραπείας.
«Ο θάνατος του Κώστα μάλλον ήταν η αρχή»
O 40χρονος Κώστας «έφυγε» όταν το παιδί του ήταν μόλις ενάμιση χρόνου. Πριν από ένα χρόνο κρίθηκε απαραίτητο να νοσηλευτεί στο νοσοκομείο «Παπανικολάου», όταν η Θεσσαλονίκη έβραζε από τον κορονοϊό και τα νοσοκομεία στέναζαν. Ενα χρόνο πριν είχε υποβληθεί σε μεταμόσχευση μυελού των οστών στο συγκεκριμένο νοσοκομείο και μια επιπλοκή τον οδήγησε ξανά εκεί.
«Τον Δεκέμβριο του 2020 του έγιναν οι προγραμματισμένες εξετάσεις. Γύρισε σπίτι και την επόμενη μέρα είχε μια επιπλοκή. Από τις 19 του μήνα μέχρι και τις 20 ο Κώστας ήταν στο νοσοκομείο και ξεψυχούσε γιατί με βάση τις αναφορές του νοσοκομείου αυτός ο άνθρωπος ήταν αιμοδυναμικά ασταθής δύο μέρες πριν πεθάνει» περιγράφει η σύζυγός του, δικηγόρος Μαρία Δαριβιανάκη.
Η ίδια δεν αμφισβητεί ούτε μια στιγμή τις προσπάθειες των γιατρών. Αλλωστε αυτό αποδεικνύεται και από τα έγγραφα που βρίσκονται στον φάκελο του αποθανόντος συζύγου της, τον οποίο έχει στα χέρια της. «Εψαχναν να βρουν ΜΕΘ στις εντατικές του “Παπανικολάου” και όταν πλέον αποκλείστηκε το ενδεχόμενο έψαξαν και εντός του νομού». Σύμφωνα με τον φάκελο του συζύγου της, οι γιατροί έκαναν πραγματικά ό,τι ήταν δυνατό για να σώσουν τον 40χρονο παρά τις τραγικές συνθήκες που επικρατούσαν εκείνο το χρονικό διάστημα, όμως για τις ελλείψεις κλινών ΜΕΘ δεν μπορούσαν να κάνουν κάτι.
«Οι εφημερεύοντες γιατροί επικοινώνησαν με τη λήξη της βάρδιάς τους με τη ΜΕΘ καρδιοχειρουργικής για non Covid ασθενείς και την εφημερεύουσα ιατρό… η οποία ενημέρωσε ότι δεν υπάρχει διαθέσιμο κρεβάτι και ότι αν βρεθεί κρεβάτι στη στεφανιαία μονάδα, η ίδια δηλώνει ότι δεν μπορεί να αναλάβει την ευθύνη του ασθενούς» μας λέει διαβάζοντας το έγγραφο που καταγράφει βήμα βήμα την πορεία του ασθενή κατά τη νοσηλεία του.
Την ίδια μέρα το απόγευμα η κατάσταση της υγείας του χειροτέρευσε. «Ενημερώθηκε ο συνοδός του ασθενούς για τη σοβαρότητα και τη δυσκολία ανεύρεσης κρεβατιού σε ΜΕΘ λόγω της πανδημίας. Εγινε επικοινωνία με ΕΚΕΠΥ για προσπάθεια εύρεσης κρεβατιού εντός νοσοκομείου, ωστόσο μας ενημέρωσε ότι δεν υπήρχε διαθέσιμη κλίνη εντός του νομού. Επικοινωνήσαμε ξανά με τη ΜΕΘ καρδιοχειρουργικής, δεν υπάρχει διαθέσιμη κλίνη, αλλά και με αναισθησιολόγους οι οποίοι βάσει πρωτοκόλλου δεν διασωληνώνουν χωρίς διαθέσιμη κλίνη. Στη συνέχεια ο ασθενής παρουσίασε καρδιοαναπνευστική ανακοπή, διαπιστώθηκε ασυστολία έγιναν προσπάθειες ΚΑΡΠΑ συνολικά τρεις […] όμως ο ασθενής απεβίωσε τελικά στις 9:35» αναφέρει το ίδιο έγγραφο που υπογράφουν οι γιατροί. Αυτές ήταν οι τελευταίες στιγμές του 40χρονου Κώστα στη ζωή.
«Πρέπει να έχουμε τον χρόνο και τον χώρο να θρηνήσουμε τους ανθρώπους μας» λέει η σύζυγός του και συνεχίζει: «Αυτά τα ανήκουστα που ακούμε σχετικά με τις ΜΕΘ μάς ξαναζωντανεύουν μνήμες. Θεώρησα ότι ο θάνατος του Κώστα θα είναι ο τελευταίος, αλλά μάλλον ήταν η αρχή διότι από τότε μετράμε χιλιάδες θανάτους ανθρώπων που ουσιαστικά είναι ασθενείς non Covid, οι οποίοι παρακολουθούνται από τους νοσοκομειακούς γιατρούς τους και λόγω της κατάστασης που επικρατεί δεν μπορούν να έχουν τη νοσηλεία και αν όχι τη νοσηλεία, έναν θάνατο με αξιοπρέπεια».
Η κ. Δαριβιανάκη εξηγεί ότι αυτό που πονάει περισσότερο ακόμη και από την απώλεια είναι οι συνθήκες θανάτου: «Αυτήν τη στιγμή στο μυαλό μου πιο πολύ από το γεγονός του θανάτου είναι ο τρόπος με τον οποίο έφυγε ο Κώστας. Ας αποδοθεί σε αυτούς τους ανθρώπους που έφυγαν ο στοιχειώδης σεβασμός έστω και μετά θάνατον. Εύχομαι αυτοί οι άνθρωποι που έχουν πάρει τα ηνία της διαχείρισης της υγείας μας να δείξουν σεβασμό. Ο κόσμος θέλει απαντήσεις, γιατί αν δεν τις πάρει θα εξαγριωθεί και είναι λογικό αν χάνεις τον άνθρωπό σου και βλέπουν ότι όσο περνάει ο χρόνος αυτή η κατάντια συνεχίζεται».
«Θέλω να μιλήσω γιατί κάθε μέρα το ξαναζώ»
«Πρέπει αυτό που συμβαίνει να σταματήσει» λέει κατηγορηματικά η κ. Δημητρίου που έχασε τον αδερφό της ενώ βρισκόταν διασωληνωμένος για 24ωρα εκτός ΜΕΘ. «Ο νεφροπαθής 48άχρονος αδερφός μου πέντε 24ωρα έμεινε διασωληνωμένος στο ίδιο δωμάτιο που τον έβαλαν όταν έκανε εισαγωγή ύστερα από δεκατρείς ώρες στους διαδρόμους, στα επείγοντα. Μπήκε με τις αισθήσεις του σε ένα δωμάτιο που υπήρχαν πέντε ασθενείς σε κρεβάτι κι ένας σε ράντζο. Σε αυτό το ίδιο δωμάτιο διασωληνώθηκε έπειτα από μια εβδομάδα» σημειώνει.
Η ίδια βρέθηκε πολλές ώρες στο πλευρό του ενώ εκείνος ήταν διασωληνωμένος. Η περιγραφή των εικόνων που επικρατούσαν μες στον θάλαμο σοκάρουν. «Μπήκαμε σε ένα δωμάτιο όπου ο ένας ετοιμαζόταν να φύγει, ο άλλος έτρωγε, ο άλλος βόγκαγε, ο άλλος έκανε μια εξέταση, ο άλλος τράβαγε την κουρτίνα και τον άλλαζαν· και ανάμεσά τους να υπάρχει και ο αδερφός μου που ήταν σε κώμα διασωληνωμένος» μας λέει και συνεχίζει την περιγραφή μιας τραγικής κατάστασης που μόνο ντροπή αλλά και οργή μπορεί να προκαλέσει: «Μπαίνεις, τον ακουμπάς, είναι ζεστός, δεν σου δίνει άλλα σημάδια ζωής. Είναι μια παράνοια, είναι ένας άνθρωπος σε κώμα και γύρω του άλλος τρώει, άλλος κοιμάται, άλλος μιλάει στο τηλέφωνο. Το μόνο που ξέρεις είναι ότι αυτό που συμβαίνει δεν είναι φυσιολογικό. Δεν μπορείς να πιάσεις τον γιατρό από τον γιακά, δεν μπορείς να τον απειλήσεις γιατί βλέπεις αυτούς τους ανθρώπους (σ.σ.: γιατρούς) που έχουν δώσει όλο τους το είναι και είναι κομμάτια αλλά συνεχίζουν να τρέχουν».
Μας μιλά για τις τραγικές συνθήκες που συνόδευσαν τις τελευταίες στιγμές του αδερφού της: «Δεν μπορεί να δεχτεί κανείς ότι άφησε τον άνθρωπό του να έχει έναν αναξιοπρεπή θάνατο. Καταλαβαίνω ότι κάποιος μπορεί να μην αντέχει να μιλήσει γιατί πονάει, γιατί θέλει να το ξεχάσει». Η οργή και ο πόνος μαζί φαίνεται να είναι η κινητήρια δύναμη γι’ αυτούς τους ανθρώπους που μαζεύοντας τα κομμάτια τους προσπαθούν να δικαιώσουν τους νεκρούς τους ενωμένοι: «Εκανα μια ομάδα, την “Ομάδα συγγενών αποθανόντων εκτός ΜΕΘ”, να μπουν οι άνθρωποι να γράψουν» λέει η κ. Δημητρίου. «Πρέπει να μιλήσουν όλοι για να σταματήσει αυτό που συμβαίνει. Συγγενείς αλλά και φίλοι που βίωσαν ή γνωρίζουν αντίστοιχες περιπτώσεις πρέπει να το μοιραστούν».
Αγωνία για τη μάχη ζωής – θανάτου σε μια λίστα
Σε μια σοβαρή καταγγελία προχώρησε την περασμένη Τρίτη αναγνώστης του koutipandoras.gr, τα στοιχεία του οποίου είναι στη διάθεση τής δημοσιογραφικής ομάδας και η ορθότητα της καταγγελίας έχει επιβεβαιωθεί. Σύμφωνα με όσα καταγγέλλει, η σύζυγός του, που πάσχει από σοβαρή και απειλητική για τη ζωή της λοίμωξη, βρισκόταν εκείνη τη στιγμή διασωληνωμένη εκτός ΜΕΘ σε απλό θάλαμο μεγάλου νοσοκομείου της Αττικής. Η σύζυγος του καταγγέλλοντος βρισκόταν σε λίστα αναμονής για την είσοδό της σε ΜΕΘ, ενώ στην οικογένειά της δεν δίνονταν πληροφορίες για τη θέση της στη λίστα ούτε για τον χρόνο που θα χρειαστεί να παραμείνει διασωληνωμένη εκτός ΜΕΘ, διακινδυνεύοντας έτσι τη θεραπεία της από τον θανατηφόρο ιό που την έχει προσβάλει.
Πάντως, παρά την υπεράνθρωπη μάχη που δίνουν γιατροί και νοσηλευτές μες στα νοσοκομεία, η τραγική κατάσταση στην οποία έχουν περιέλθει λόγω της πανδημίας του κορονοϊού έχει οδηγήσει σε πλήρη αποδιάρθρωση το ΕΣΥ, το οποίο πλέον δείχνει να εγκαταλείπει στη μοίρα τους και τους ασθενείς που δεν πάσχουν από Covid.