Το ακροδεξιό Ρεπουμπλικανικό Κόμμα της Χιλής του Χοσέ Αντόνιο Καστ τερμάτισε στην πρώτη θέση την Κυριακή, στις εκλογές για την επιλογή 50 μελών της συνταγματικής επιτροπής που θα κληθεί συντάξει μια αντικατάσταση του συντάγματος του Πινοτσέτ. Ο Καστ έχει επανειλημμένα εκφραστεί κατά της αναθεώρησης του Συντάγματος. Δεν είναι, ίσως, αχρείαστο να θυμίσουμε ότι η οικογένειά του είχε οικονομικούς και πολιτικούς δεσμούς με το αιμοσταγές και ακραία νεοφιλελεύθερο δικτατορικό καθεστώς.
Πρώτος με διαφορά
Η εκλογική αρχή της χώρας, Servel, ανέφερε ότι με καταμέτρηση σχεδόν όλων των ψηφοδελτίων, το Ρεπουμπλικανικό Κόμμα είχε κερδίσει το 35% των ψήφων, που αντιστοιχεί σε 22 έδρες στην επιτροπή αναθεώρησης του συντάγματος.
Τα παραδοσιακά δεξιά κόμματα κέρδισαν επιπλέον 21%, δίνοντας στους συντηρητικούς επιπλέον 11 έδρες, ενώ ο αριστερός συνασπισμός που υποστηρίχθηκε από τον πρόεδρο Γκάμπριελ Μπόριτς τερμάτισε με 29%, ή 11 μέλη της επιτροπής.
Los resultados preliminares para la Elección Consejo Constitucional 2023 son los siguientes: pic.twitter.com/RT8JDeUsWw
— Servicio Electoral (@ServelChile) May 8, 2023
Είναι η δεύτερη φορά που οι ψηφοφόροι στη χώρα της Νότιας Αμερικής καλούνται να συμμετάσχουν στην εκ νέου σύνταξη του συντάγματος του 1980, που εγκρίθηκε υπό τη δικτατορία του Αουγκούστο Πινοσέτ. Η συμμετοχή και στα δύο δημοψηφίσματα είναι εντυπωσιακά υψηλή, πολύ μεγαλύτερη από την αντίστοιχη στις προεδρικές εκλογές: στο πρώτο δημοψήφισμα, το Σεπτέμβριο του 2022, η συμμετοχή ήταν στο 85,8%, ενώ την Κυριακή έπεσε στο 81,8%.
Τον Σεπτέμβριο, ένα κείμενο που συντάχθηκε από μια συνταγματική συνέλευση που αποτελείται κυρίως από πολιτικούς ανεξάρτητους απορρίφθηκε από το 62% των ψηφοφόρων.
«Οι ιδέες της κοινής λογικής θριάμβευσαν», δήλωσε ο ηγέτης του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος Χοσέ Αντόνιο Καστ, ο οποίος ίδρυσε το κόμμα το 2019 και έχασε από τον Μπόριτς στον δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών του Δεκεμβρίου 2021. Ο Καστ έχει εκφράσει τη συμπάθειά του για άλλους λαϊκιστές συντηρητικούς πολιτικούς όπως ο Ζαΐρ Μπολσονάρο της Βραζιλίας, ο Ντόναλντ Τραμπ στις Ηνωμένες Πολιτείες και το ισπανικό ακροδεξιό κόμμα Vox.
Με 22 μέλη της επιτροπής, το Ρεπουμπλικανικό Κόμμα πολλοί εκτιμούν ότι ο Καστ δεν χρειάζεται να διαπραγματευτεί με κανέναν, έχοντας παράλληλα την εξουσία να ασκήσει βέτο σε οποιαδήποτε τροποποίηση προταθεί από οποιαδήποτε άλλη πτέρυγα της συνταγματικής επιτροπής.
Ποιος είναι ο Καστ
Ο Χοσέ Αντόνιο Καστ, 57 ετών, είναι ο ιδρυτής και ηγέτης του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος. Γνωστός για τις υπερσυντηρητικές του ιδέες, ο Καστ έχει υπερασπιστεί την κληρονομιά του Αουγκούστο Πινοτσέτ και έχει θεωρείται ως το σημείο αναφοράς για την ακροδεξιά της Χιλής. Το 2019 ίδρυσε το Ρεπουμπλικανικό Κόμμα, το οποίο συγκέντρωσε βετεράνους δεξιούς ακτιβιστές και ανεξάρτητους κάτω από μια υπερσυντηρητική ιδεολογία. Ως υποψήφιος για το Χριστιανοκοινωνικό Μέτωπο (το οποίο αποτελείτο από το κόμμα του και το Χριστιανικό Συντηρητικό Κόμμα), έχασε τις προεδρικές εκλογές του Δεκεμβρίου 2021 από τον προοδευτικό Γκάμπριελ Μπόριτς, ο οποίος είναι ο σημερινός πρόεδρος της χώρας.
Γιος Γερμανών που μετανάστευσαν στη Χιλή το 1950, ο δικηγόρος στο επάγγελμα ήταν προηγουμένως μέλος του δεξιού κόμματος Ανεξάρτητης Δημοκρατικής Ένωσης (Unión Demócrata Independiente), με το οποίο εδραιώθηκε στην πολιτική, εξελέγη βουλευτής το 2002 και επανεξελέγη τρεις φορές, πριν χαράξει αυτόνομη πορεία με το να ιδρύσει το Ρεπουμπλικανικό Κόμμα. Έχει εννέα παιδιά και είναι κοντά στο Καθολικό αποστολικό κίνημα Schoenstatt. Ο Καστ έκανε την πρώτη του απόπειρα για να μπει στο προεδρικό μέγαρο La Moneda στις εκλογές του 2017, όπου κατέκτησε την τέταρτη θέση με 8% των ψήφων.
Εκλεκτές συγγένειες με τον Πινοσέτ
Ο Καστ έχει αποκαλύψει σε πολλές περιπτώσεις τις σχέσεις της οικογένειάς του με τον εκλιπόντα στρατηγό Πινοσέτ, ο οποίος κυβέρνησε τη Χιλή μεταξύ 1973 και 1990. Υπό το σύνθημα της εγκαθίδρυσης της «τάξης και προόδου», ο Καστ δήλωσε το 2021 ότι αν ζούσε ο ηγέτης του στρατιωτικού καθεστώτος της Χιλής, θα τον υποστήριζε στις κάλπες.
Ωστόσο, κατά τη διάρκεια της προεδρικής εκστρατείας εκείνης της χρονιάς προσπάθησε να μετριάσει την ομιλία του λέγοντας ότι δεν υποστήριζε τις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Σχετικά με τη συνταγματική αλλαγή στη Χιλή, έχει πει ότι η χώρα της Νότιας Αμερικής «δεν χρειάζεται» μια νέα Magna Carta και έχει δηλώσει ότι οποιαδήποτε αλλαγή πρέπει να γίνει «θεσμικά» στο Κογκρέσο.
Στα χνάρια του Τραμπ
Πολλά από τα αξιώματά του συγκρίνονται με αυτά των πρώην προέδρων Ντόναλντ Τραμπ και Ζαΐρ Μπολσονάρο, αν και το στυλ του είναι λιγότερο μαχητικό και πιο ήρεμο. Είναι μέλος του διεθνούς οργανισμού Political Network Values, που υπερασπίζεται «την προστασία της ανθρώπινης ζωής, του γάμου, της οικογένειας και της θρησκευτικής ελευθερίας».
Ο Χοσέ Αντόνιο Καστ είναι γνωστός για τις συντηρητικές του θέσεις σε θέματα όπως η άμβλωση, ο γάμος και η τεκνοθεσία από ομόφυλα ζευγάρια. Μερικοί από τους άξονες της ιδεολογίας του είναι η ασφάλεια, η οικονομία και η μετανάστευση.
Σε αυτό το τελευταίο σημείο, ο Καστ υποσχέθηκε πριν από τις προεδρικές εκλογές του 2021 να δημιουργήσει μια τάφρο στα βόρεια σύνορα της Χιλής για τον έλεγχο της παράτυπης μετανάστευσης στη χώρα.
Σκληρός νεοφιλελεύθερος
Όντας ακραιφνής νεοφιλελεύθερος, ο Καστ προτείνει να δοθεί στην αγορά μεγαλύτερη ελευθερία δράσης και να μειωθεί όσο το δυνατόν περισσότερο η συμμετοχή του κράτους στην οικονομία. Στο πλαίσιο αυτό, πιστεύει ότι είναι καλύτερο να μειωθούν οι φόροι και οι δημόσιες δαπάνες, πιστεύοντας ότι η σταθερότητα και η δημόσια τάξη θα δημιουργήσουν περισσότερες επενδύσεις και μεγαλύτερη ανάπτυξη για τη χώρα.
Συχνά χρησιμοποίησε εμπρηστική ρητορική εναντίον του Μπόριτς και της κυβέρνησής του, τις οποίες συγκρίνει με εκείνες της Βενεζουέλας ή της Κούβας και τους οποίους κατηγορεί ότι είναι συνεργοί με «τρομοκράτες και δολοφόνους».
Μάλιστα, ένα από τα προεκλογικά του συνθήματα πριν από τις εκλογές που έχασε από τον Μπόριτς ήταν: «ελευθερία και δημοκρατία ενάντια στον κομμουνισμό».
