Τα σκοτεινά σημεία στην απόφαση του ΥΠΠΟΑ και οι νέες εικόνες που αποτυπώνουν το μέγεθος της καταστροφής.
Εγκρίθηκαν οι µελέτες του ∆ήµου Αθηναίων και του ΥΠΠΟΑ για την Ακαδηµία Πλάτωνος, αλλά µε σηµαντικές αλλαγές και τροποποιήσεις σε σχέση µε την αρχική προγραµµατική σύµβαση. Για την πολυδιαφηµισµένη «ανάδειξη» της περιοχής δεν πραγµατοποιήθηκε ποτέ ανοιχτός διαγωνισµός ούτε διαβούλευση µε τους συλλογικούς φορείς και τις δηµοτικές παρατάξεις. Με διαδικασίες fast track και εν κρυπτώ ένας από τους ελάχιστους πράσινους χώρους της Αθήνας κινδυνεύει να οδηγηθεί στην καταστροφή και την εµπορευµατοποίηση. Σε αυτό το πλαίσιο η Πρωτοβουλία Αγώνα για το Πάρκο της Ακαδηµίας Πλάτωνα κλιµακώνει τις κινητοποιήσεις της ενάντια στα σχέδια τουριστικοποίησης της περιοχής.
Ενα θέµα που γεννά ερωτήµατα είναι ότι στην απόφαση που δηµοσιεύτηκε από το ΥΠΠΟΑ για την «Εγκριση των µελετών α) του ∆ήµου Αθηναίων και β) της Εφορείας Αρχαιοτήτων Πόλης Αθηνών για την ανάδειξη του αρχαιολογικού χώρου της Ακαδηµίας Πλάτωνος» υπάρχουν διαφοροποιήσεις σε σχέση µε την προγραµµατική σύµβαση που είχε δοθεί στη δηµοσιότητα πριν από λίγους µήνες. Το πιο κραυγαλέο παράδειγµα είναι ότι στην προγραµµατική σύµβαση γίνεται αναφορά σε αρχαιολογικές ανασκαφές, ενώ στην απόφαση απλώς σε «ανασκαφικό έλεγχο και καθαρισµό».
Οι ανασκαφές έγιναν «ξεσκόνισµα» των αρχαίων
Το έγγραφο του υπουργείου παραδέχεται ότι δεν θα πραγµατοποιηθεί ανασκαφή αλλά «πλήρης ανασκαφικός έλεγχος». Με αυτό τον τρόπο θα γίνει καθάρισµα της περιοχής από το πράσινο και «ενοποίηση των σκαµµάτων» σε έναν χώρο άδειο από δέντρα. «Αυτό πρακτικά σηµαίνει “ξεσκόνισµα” των αρχαίων. Σύµφωνα µε τις υπάρχουσες αποφάσεις, σκοπεύουν να κόψουν από το πιο πράσινο κοµµάτι της περιοχής (Γυµνάσιο/Παλαίστρα) 516 δέντρα και άλλα 64 από τον χώρο του Περιστυλίου» λέει στο Documento µέλος της πρωτοβουλίας και προσθέτει: «Εµείς ζητάµε να µην κοπούν τα δέντρα και να αξιοποιηθούν οι µελέτες και οι επιστηµονικές εργασίες που έχουν πραγµατοποιηθεί από αρκετούς φορείς και επιστήµονες τα τελευταία χρόνια. Απαιτούµε να πραγµατοποιηθεί συνολική πολεοδοµική µελέτη».
Επιπλέον, το έγγραφο του υπουργείου αναφέρεται στην κατάργηση και πεζοδρόµηση των οδών Κρατύλου και Μοναστηρίου στο πλαίσιο της διαδικασίας τροποποίησης του ρυµοτοµικού σχεδίου στην περιοχή, η οποία ωστόσο προϋποθέτει µελέτη και διαβούλευση από το υπουργείο Περιβάλλοντος. Επιπλέον, το ΥΠΠΟΑ ζητάει να αποσαφηνιστεί το ιδιοκτησιακό καθεστώς του χώρου, ένας όρος που τίθεται για πρώτη φορά και είναι εξαιρετικά ασαφής ως προς το ποιες είναι οι διαδικασίες που περιλαµβάνει.
Εικόνα εγκατάλειψης και το τέλος του πρασίνου
Ακόµη ένα σηµαντικό σηµείο της απόφασης είναι ότι πρόκειται να τεθεί εκ νέου το ζήτηµα της αποκάλυψης και ανάδειξης της Ιεράς Οικίας σε ενιαίο σύνολο µε την Οικία Ακάδηµου και ενδεχοµένως µε τον Περίβολο. «Υπενθυµίζεται ότι ο χώρος της Ιεράς Οικίας έκλεισε από την εφορεία το 2014 µε επιχείρηµα να “σωθεί” για τις επόµενες γενιές, θάβοντας τα αρχαία µε τσιµέντο. Ο χώρος σήµερα είναι άθλιος, γεµάτος αγριόχορτα, εγκαταλειµµένος και χωρίς πρόσβαση, ενώ διαρκώς πληµµυρίζει. Το έργο αυτό κόστισε 10.000.000 ευρώ. Κάθε φορά που ζητούσαµε στο παρελθόν να πραγµατοποιηθεί καθαρισµός από τον δήµο µας παρέπεµπαν στο υπουργείο Πολιτισµού. Η απόφαση έχει σηµεία όπως αυτό που µπορούµε να αξιοποιήσουµε, αλλά ζητάµε περισσότερα πράγµατα και σε διαφορετική κατεύθυνση» αναφέρει µέλος της πρωτοβουλίας.
Σε ό,τι αφορά το σχέδιο του ∆ήµου Αθηναίων αυτό προβλέπει να πραγµατοποιηθεί µελέτη για τα όµβρια ύδατα. Από την πλευρά της η πρωτοβουλία επισηµαίνει ότι «δεν υπάρχουν όµβρια ύδατα στην περιοχή καθώς δεν έχει εφαρµοστεί το σχέδιο πόλης από το 1968. Ο χώρος πληµµυρίζει διαρκώς και η κατάσταση που επικρατεί γύρω από το πάρκο αποτυπώνει εικόνα εγκατάλειψης». Επιπλέον, η µελέτη του δήµου δεν περιλαµβάνει µια σηµαντική προϋπόθεση για να προχωρήσουν οι εργασίες που αφορούν το υφιστάµενο πράσινο και κυρίως τα δέντρα καθώς απαιτείται η έγκριση των όποιων εργασιών βάσει διαχειριστικής µελέτης και από την αρµόδια δασική υπηρεσία. Τέλος, ένα σηµείο που παραµένει αναπάντητο είναι αν υπάρχει συγκεκριµένη µελέτη αρχιτεκτονικού γραφείου µε την οποία εγκρίθηκε το σχέδιο «ανάδειξης» της περιοχής. Στις εικόνες µε το σχέδιο ανάπλασης µε το λογότυπο «doxiadis+» που δηµοσιεύουµε διαφαίνεται το µέγεθος της επικείµενης καταστροφής.
Η πρωτοβουλία κλιµακώνει τις κινητοποιήσεις της µε εκατοντάδες ψηφίσµατα από συλλογικότητες στην Αττική αλλά και σε όλη την Ελλάδα υπέρ των θέσεών της. Στο Avaaz έχουν συγκεντρωθεί πάνω από 1.000 υπογραφές εναντίωσης στο σχέδιο ενώ το θέµα πρόκειται να τεθεί εκτός ηµερήσιας διάταξης και στο δηµοτικό συµβούλιο στις
19 Ιουλίου από τέσσερις παρατάξεις. Είναι σηµαντικό να τονιστεί ότι ο χαρακτήρας της περιοχής προστατεύτηκε τα προηγούµενα χρόνια χάρη στις αυτοοργανωµένες κινητοποιήσεις των κατοίκων και των συλλογικών φορέων της περιοχής. Παρά ταύτα µια µικρή µερίδα ανθρώπων –όπως αναφέρουν µέλη της πρωτοβουλίας– θέτει το δίληµµα «δέντρα ή ανασκαφή;» το οποίο εµβολίζει τα περιεχόµενα που έχουν αρθρωθεί για την υπεράσπιση της περιοχής.