«Ξεφυλλίζοντας παλιές εφημερίδες» – Ο Θωμάς Σιταράς γράφει για την παλιά Αθήνα

Ο αθηναιογράφος Θωμάς Σιταράς στο βιβλίο του «Ξεφυλλίζοντας παλιές εφημερίδες» (Εκδόσεις Μίνωας) αποθησαυρίζει χρονογραφήματα, σκίτσα και γελοιογραφίες από εφημερίδες των τελών του 19ου αιώνα και των πρώτων δεκαετιών του 20ού παρουσιάζοντας όλες τις εκφάνσεις της αθηναϊκής ζωής. Σαν σενάρια ταινιών μικρού μήκους φαντάζουν σήμερα τα άρθρα με τα ευτράπελα των δικαστικών αιθουσών, από την εποχή της άνθισης του δικαστικού ρεπορτάζ (δεκαετίες 1920-40), με περιγραφές σαν εκείνη του Δημήτρη Ψαθά, ο οποίος υπέγραφε ως «Ο μάρτυς» στα Αθηναϊκά Νέα (μετέπειτα Τα Νέα) κείμενα όπως αυτό: «Είναι ένας νέος συμπαθής. Έχει μέτωπον ευρύ, αδιάψευστον δείγμα σοφίας. Έχει μαλλιά αφθονα, αχτένιστα και πιτυριδοβριθή. Η πιτυρίδα είναι και αυτή αδιάψευστον ντοκουμέντον σοφίας, αφού πολλοί σοφώτατοι καθηγηταί την έχουν εν αφθονία και την επιδεικνύουν με βαθύτατον αίσθημα υπερηφανείας».

Από τις σελίδες του βιβλίου παρελαύνουν φανοκόροι, νερουλάδες, μπαρμπέρηδες, παλιατζήδες, πλύστρες, νταντάδες, δακτυλογράφοι, σοφέρ, πασατεμπάδες, δηλαδή καθημερινοί άνθρωποι μιας ολόκληρης εποχής. Απολαυστικό το κεφάλαιο σχετικά με την αναζήτηση συζύγου από το «άσχημον φύλον» (σε αντιδιαστολή με το «ωραίον», που είναι πάντα το θήλυ) σε νυφοπάζαρα και γραφεία συνοικεσίων. Μεταξύ άλλων διαβάζουμε συμβουλές για έναν επιτυχημένο γάμο, καθώς και αποσπάσματα από ημερολόγια νεονύμφων που ξεκινούν με φράσεις όπως: «Ο Ευγένιός μου είναι πολύ περιποιητικός» για να καταλήξουν στον όλεθρο και την καταστροφή.

Πληροφορούμαστε επίσης για τις διατροφικές συνήθειες του Αθηναίου – από κρεμμύδια μέχρι μαύρο χαβιάρι, ανάλογα με την οικονομική δυνατότητα, ενώ ο αθηναιογράφος έχει αφιερώσει ειδικό κεφάλαιο στην ολισθηρή οδό που οδηγεί από το κιμπαριλίκι στην κοιλιοδουλεία. Μεγάλο ενδιαφέρον έχουν επίσης τα δημοσιεύματα που αφορούν τη διασκέδαση της Παλιάς Αθήνας και περιλαμβάνουν από τις παραστάσεις του Καραγκιόζη μέχρι τα καφέ σαντάν στα οποία συχνά συνέβαιναν ανήκουστα σκάνδαλα με χορεύτριες που αποκάλυπταν τις κνήμες των ξεμυαλίζοντας μέχρι τρέλας τους αγνούς και άσπιλους θαμώνες.