Η «Υποσχόμενη νέα γυναίκα» που προβάλλεται στα θερινά σινεμά πραγματεύεται μια ιστορία γυναικείας εκδίκησης κι εμείς σταχυολογούμε τα φιλμ ανάλογης θεματικής. Σφαίρες και ξύλο στους κακοποιητές και τους βιαστές: όταν η γυναίκα εκδικείται η μεγάλη οθόνη κοκκινίζει.
Εν αρχή είναι ο Κουέντιν Ταραντίνο. Το «Kill Bill» (2003-04) είναι μια σινεφιλική όσο λίγες, ποπ αρτίστικη εξτραβαγκάντζα ταινίας που υμνεί πρόσωπα, είδη, ρεύματα και καθετί που προσκυνά ο Ταραντίνο. Η ιστορία της Νύφης Ούμα Θέρμαν είναι μια εκδίκηση που απλώνεται στα γεωγραφικά πλάτη και μήκη με ταχύτητα σφαίρας, κάνοντας κομματάκια τα διαφορετικά κινηματογραφικά genres χάρη στο σπαθί των σπαθιών ενός παλαίμαχου κατασκευαστή κατάνα. Ποτέ δεν πας κόντρα σε μια γυναίκα που παντρεύεται τον αγαπημένο της και αν είναι να το κάνεις, σιγουρεύεσαι ότι δεν θα σου κρατήσει κακία σε μελλοντικό χρόνο.
Ένα στιφάδο, ένας πάπας και μπόλικο αίμα
Όπως, ας πούμε, η κακία που κρατά η Γκλεν Κλόουζ – αν και αυτό φαίνεται να είναι το τελευταίο που απασχολεί τον γιάπη των 80s Μάικλ Ντάγκλας στην «Ολέθρια σχέση» (Fatal attraction, 1987) του Αντριαν Λάιν. Υστερα από δυο τρεις ανεπανάληπτες ερωτικές συνευρέσεις ο άτακτος παντρεμένος επιστρέφει στην ασφάλεια της οικογενειακής εστίας, χωρίς ωστόσο να υπολογίζει τις συνέπειες της πράξης του. Η ψυχωσική πρώην ερωμένη του αναλαμβάνει να εξαερώσει την αίσθηση οικιακής ασφάλειας και να του σερβίρει ζεστό στιφάδο στο ίδιο του το σπίτι, αποδεικνύοντας ότι εξωσυζυγικό σεξ δίχως ρίσκα δεν υφίσταται.
Ο πάπας της νουβέλ βαγκ, ο Ζαν-Λικ Γκοντάρ, είχε πει ότι το μόνο που χρειάζεται ένας σκηνοθέτης προκειμένου να φτιάξει μια ταινία είναι «ένα κορίτσι κι ένα όπλο». Το νόημα το έπιασε ο Τριφό στο βασισμένο στο μυθιστόρημα του Κόρνελ Γούλριτς φιλμ του «Η νύφη φορούσε μαύρα» (La mariée était en noir, 1968). Η ελάχιστα σαγηνευτική εδώ Ζαν Μορό δεν πολυπείθει στον ρόλο της γυναίκας-αράχνης που ξεκάνει τον ένα μετά τον άλλο πέντε άντρες που θεωρεί ότι την κατέστρεψαν. Αντίθετα, πειστική όσο δεν φαντάζεστε είναι η Ματίλντα Λουτζ στην «Εκδίκηση» (Revenge, 2017) της Κοραλί Φαρζά, η οποία συνέρχεται από τον πρόωρο θάνατο που της σέρβιραν οι τρεις άντρες προτού την εγκαταλείψουν ημιθανή στην έρημο και αρχίζει να τους ξεπαστρεύει με απολαυστικό σπλατερικό μένος στο δεύτερο μέρος του φιλμ. Την ίδια χρονιά είχαμε και το «Peppermint» του Πιερ Μορέλ (Η αρπαγή), με την Τζένιφερ Γκάρνερ να σχεδιάζει για πέντε χρόνια την εκδίκησή της απέναντι στους δολοφόνους της οικογένειάς της.
Η σκανδιναβική εκδίκηση παγώνει το αίμα
Από τις πιο χαρακτηριστικές ιστορίες φεμινιστικής εκδίκησης είναι αυτή της πανκ χάκερ Λίζμπεθ Σαλάντερ στο «Κορίτσι με το τατουάζ» (Man som hatar kvinnor, 2009) που προέρχεται από το εκδοτικό φαινόμενο «Millennium» του Στιγκ Λάρσον. Την εμβληματική ηρωίδα έχουν υποδυθεί τρεις διαφορετικές ηθοποιοί –η Σουηδέζα Νούμι Ραπάς, η Αμερικανίδα Ρούνι Μάρα και η Βρετανίδα Κλερ Φόι–, αλλά τα εύσημα πηγαίνουν στην πρώτη για τη ρεαλιστική της περφόρμανς στη σκηνή του βιασμού καθώς και της πληρωμένης απάντησης στον κοινωνικό λειτουργό στο φιλμ που σκηνοθέτησε ο Νιλς Αρντεν Οπλεφ.
Ο βιασμός είναι ούτως ή άλλως ο κύριος λόγος που στα φιλμ εκδίκησης οι γυναίκες αποφασίζουν να μετατραπούν από θύματα σε θύτες και να τιμωρήσουν τους βασανιστές τους. Το 1981 ο Εϊμπελ Φεράρα γυρίζει το «Ms .45» για να δείξει την πλήρη μεταμόρφωση μιας μουγγής γυναίκας όταν πέφτει θύμα βιασμού δύο φορές μέσα σε μία μέρα σε εκδικήτρια δολοφόνο με ένα 45άρι. Σκληρό όσο λίγα είναι και το «I spit on the grave» (1978) σε σκηνοθεσία Μέιρ Ζάρκι, που στην Ελλάδα παίχτηκε με δύο διαφορετικούς τίτλους: «Θα φτύσω στους τάφους σας» και «Αγρια μέρα». Εδώ η ηρωίδα είναι μια νεαρή συγγραφέας που αποσύρεται στην εξοχή για να γράψει το νέο της βιβλίο και γίνεται στόχος τεσσάρων ντόπιων που τη βιάζουν και την αφήνουν στα χέρια του ενός για να την αποτελειώσει. Η ωμή σκηνή του βιασμού που κρατά πάνω από 20 λεπτά οδήγησε τις αρμόδιες επιτροπές σε διάφορες χώρες να απαγορεύσουν την προβολή του φιλμ. Την ίδια περίπου εποχή γυρίστηκε και το «Κάρι, έκρηξη οργής» (Carrie, 1976) του Μπράιαν ντε Πάλμα, στο οποίο η σεμνή με τηλεπαθητικές ικανότητες ηρωίδα που υποδύεται η Σίσι Σπέισεκ δωρίζει μια αξέχαστη τιμωρία στους νταήδες του σχολείου που την ξεφτίλισαν τη βραδιά του ετήσιου χορού.
Τέλος, υπάρχουν περιπτώσεις εκδίκησης που βγάζουν γέλιο. Πιο χτυπητή περίπτωση αυτή της «Διαβολογυναίκας» (She-devil, 1989) Ροζάν Μπαρ που υποδύεται μια μέγαιρα η οποία αποφασίζει να ξανακερδίσει τον άντρα της από τη γοητευτική και διάσημη συγγραφέα που της τον «έκλεψε».
