Ο υφυπουργός Πολιτικής Προστασίας εξηγεί γιατί κινδύνευσε να ξεμείνει η χώρα από τεστ.
Περιγράφοντας ένα πραγµατικό πρόβληµα στο οποίο τελικώς δόθηκε λύση µε την απόφαση για απευθείας διαπραγµάτευση του ελληνικού κράτους µε την κινεζική εταιρεία Joysbio και τη συµφωνία για απευθείας αγορά self tests αντί αντιτίµου 1,35 ευρώ ανά τεµάχιο, ο Νίκος Χαρδαλιάς εξήγησε στο Documento πώς λήφθηκε η απόφαση για τη µαταίωση του τελευταίου διαγωνισµού. Ο υφυπουργός Πολιτικής Προστασίας παραδέχτηκε ότι το ρεπορτάζ του Documento για τα µπλοκαρισµένα self tests-µαϊµού στην Κίνα είναι αληθές και επιχείρησε να εξηγήσει τους λόγους για τους οποίους η κυβέρνηση δεν προχώρησε εξαρχής σε απευθείας διαπραγµάτευση µε την κινεζική εταιρεία-προµηθεύτρια των τεστ. Εξηγώντας λεπτοµερώς τη διαδικασία που ακολουθήθηκε, ανέφερε ότι στον τελευταίο διαγωνισµό συµµετείχαν συνολικά 53 εταιρείες, από τις οποίες µόνο 21 είχαν εγκεκριµένο προϊόν. Από αυτές επιλέχθηκαν τελικώς δύο προκειµένου να προµηθεύσουν την ελληνική αγορά µε 10 εκατ. τεστ και ακόµη 10 εκατ. εφόσον ασκούσαν το δικαίωµα της προαίρεσης. Πρόκειται για τις Newpharm, η οποία θα εισήγαγε 2,6 εκατ. τεστ –σύµφωνα µε πληροφορίες θα µεταφέρονταν µε αεροπλάνο τύπου Antonov–, και τη Metron Healthcare, η οποία ανέλαβε να εισαγάγει περισσότερα από 7,3 εκατ. τεστ.
«Ετσι ακυρώσαµε τον διαγωνισµό»
«Μόλις έγιναν γνωστοί οι προσωρινοί ανάδοχοι επικοινωνήσαµε µαζί τους και τους ζητήσαµε να καταθέσουν βεβαίωση της εταιρείας από την οποία θα προµηθεύονταν τα τεστ, δηλαδή από την Joysbio, από την οποία επισήµως προµηθεύεται και η Ευρωπαϊκή Ενωση. Πράγµατι η Newpharm κατέθεσε βεβαίωση της Joysbio. Η Metron Healthcare ωστόσο απέστειλε έγγραφο-σύµβαση την οποία είχε υπογράψει µε άλλη ενδιάµεση εταιρεία, η οποία θεωρητικώς είχε συνάψει απευθείας σύµβαση µε την Joysbio. Ασφαλώς εµείς αναζητήσαµε και στους δύο διαγωνισµούς που έχουν πραγµατοποιηθεί την αυθεντικότητα των εγγράφων. Στο πλαίσιο αυτό αποστείλαµε στον διευθυντή επιχειρησιακής ανάπτυξης της Joysbio το έγγραφο της Metron Healthcare και µας απάντησε ότι δεν υφίσταται συνεργασία της εταιρείας την οποία διευθύνει µε τη µεσάζουσα την οποία είχε παρουσιάσει η Metron Healthcare καθότι είχαν ανακύψει προβλήµατα τα οποία εξέταζαν οι κινεζικές αρχές. Σε νέα επικοινωνία µας µε την Joysbio µάς γνωστοποιήθηκε ότι, µεταξύ άλλων, είχαν προκύψει ενδείξεις για ύπαρξη πλαστών παρτίδων» ανέφερε ο N. Χαρδαλιάς.
Σύµφωνα µε τον ίδιο, αυτοµάτως, δηλαδή το πρωί της περασµένης Τετάρτης, λίγες µόνο ώρες µετά την ενηµέρωση που έλαβε η Γενική Γραµµατεία Πολιτικής Προστασίας από τους Κινέζους παρασκευαστές των τεστ, συνεδρίασε η αρµόδια επιτροπή και προχώρησε στην ακύρωση του διαγωνισµού. «Ταυτόχρονα, από το βράδυ της περασµένης Τρίτης» σηµείωσε ο Ν. Χαρδαλιάς «µιλήσαµε µε την Joysbio και ζητήσαµε να γίνει απευθείας διαπραγµάτευση της εταιρείας µε το ελληνικό κράτος, όπως προβλέπει ο νόµος και δεδοµένου ότι κατόπιν των εξελίξεων θα κινδυνεύαµε να µείνουµε χωρίς self tests από τα µέσα Μαΐου. Τελικώς κλείσαµε συµφωνία και θα εισαγάγουµε τα τεστ αντί 1,35 ευρώ, δηλαδή θα αποταµιεύσει το δηµόσιο περίπου 10 εκατ. ευρώ».
«Γιατί δεν κάναµε εξαρχής απευθείας διαπραγµάτευση»
Θέλοντας να µας εξηγήσει τους λόγους για τους οποίους δεν έγινε εξαρχής απευθείας συµφωνία του ελληνικού κράτους µε τους Κινέζους, η οποία όπως αποδεικνύεται θα ήταν πιο συµφέρουσα, ο υφυπουργός είπε: «Κάναµε τον πρώτο διαγωνισµό γιατί δεν γνωρίζαµε πόσα self tests µπορεί να µας προσφέρονταν. Οταν ολοκληρώθηκε ο πρώτος διαγωνισµός διαπιστώσαµε ότι τα προϊόντα που µπορούµε να εισαγάγουµε είναι δύο: της Joysbio και της Roche, το οποίο όµως έχει κόστος 4 ευρώ ανά τεµάχιο –είναι ακριβότερο δηλαδή– και δεν διατίθεται σε ατοµικές συσκευασίες, προκαλώντας πρόβληµα στα φαρµακεία, διότι εύλογα ταλαιπωρούνται οι εργαζόµενοι µε τη διαδικασία διαχωρισµού των πακέτων. Στον πρώτο διαγωνισµό λοιπόν δεν είχαµε εικόνα τι υπάρχει στην αγορά».
Αναφορικά µε τον δεύτερο διαγωνισµό, «υπήρχε η άποψη της αρµόδιας νοµικής υπηρεσίας σύµφωνα µε την οποία επειδή η διαδικασία θα γινόταν γρήγορα, πιθανώς θα δινόταν η ευκαιρία σε ορισµένους να προσφέρουν διαφορετικά προϊόντα. Οντως στον δεύτερο διαγωνισµό προσφέρθηκαν εννέα διαφορετικά προϊόντα, τα περισσότερα εκ των οποίων όµως απορρίφθηκαν γιατί δεν πληρούσαν τα κριτήρια. Επειδή ωστόσο προέκυψε το ζήτηµα των πιθανώς πλαστών τεστ –παράλληλα µε την ανακοίνωση των δύο αναδόχων ξεκίνησε και ένας πόλεµος συµφερόντων µε προσφυγές οι οποίες θα καθυστερούσαν σε κάθε περίπτωση την εισαγωγή των τεστ– ήταν αυτονόητο ότι ούτε εγώ ούτε η κυβέρνηση θα δεχόµασταν το ρίσκο. Ετσι πήγαµε σε απευθείας διαπραγµάτευση µε τους Κινέζους και εξασφαλίσαµε αφενός τον ποσοτικό έλεγχο, αφετέρου καλύτερη τιµή, χαµηλότερη µάλιστα και απ’ αυτή την οποία έχουν συµφωνήσει µε την Joysbio άλλα κράτη-µέλη της ΕΕ».
Γι’ αυτό και, όπως δήλωσε, «είµαι πολύ χαρούµενος που διέκοψα αυτό τον διαγωνισµό». Σύµφωνα µε ανακοίνωση της Γενικής Γραµµατείας Πολιτικής Προστασίας, η συµφωνία αφορά την προµήθεια 18 εκατ. self tests, τα οποία κατά τις πληροφορίες του Documento θα έρχονται σε παρτίδες των 3 εκατοµµυρίων κάθε εβδοµάδα από τις 15 Μαΐου.
Το σκάνδαλο της Swiss Med
Ο Ν. Χαρδαλιάς έδωσε διευκρινίσεις αναφορικά και µε τον πρώτο διαγωνισµό, στον οποίο συµµετείχε η εταιρεία Swiss Med, η οποία τελικώς κηρύχθηκε έκπτωτη. Ο υφυπουργός Πολιτικής Προστασίας εξήγησε στο Documento ότι η εν λόγω εταιρεία ήταν αδύνατο να αποκλειστεί εξαρχής από τον διαγωνισµό επειδή είχε διάρκεια ζωής µόλις έξι µηνών ή επειδή κατά το παρελθόν δεν είχε σχέσεις µε το δηµόσιο. Κάτι τέτοιο, όπως είπε, θα ήταν φωτογραφικό και αντίθετο στη νοµολογία που ενθαρρύνει τις νεοφυείς επιχειρήσεις να συµµετέχουν σε τέτοιου είδους διαγωνισµούς.
«Οταν η Swiss Med κηρύχθηκε ανάδοχος του πρώτου διαγωνισµού µαζί µε ακόµη τέσσερις εταιρείες» είπε ο N. Χαρδαλιάς «τους ζητήσαµε εντός τριών ηµερών να προσέλθουν ώστε να υπογράψουν τη σύµβαση µε το δηµόσιο. Η Swiss Med εµφανίστηκε την τελευταία ηµέρα, στις 6 Απριλίου, και όφειλε να παραδώσει τα 3 εκατοµµύρια τεστ έως τα µεσάνυχτα της 15ης Απριλίου. Ενηµερώσαµε την Joysbio ότι η εν λόγω εταιρεία έχει κηρυχθεί έκπτωτη και εποµένως δεν πρόκειται να έρθει καµία παραγγελία της. Τελικώς η Swiss Med µάς απέστειλε στις 14 Απριλίου έγγραφο µε το οποίο µας πληροφορούσε ότι αδυνατεί να παραδώσει εγκαίρως το φορτίο για λόγους ανωτέρας βίας και ζητούσε να παραδώσει δύο ηµέρες αργότερα. Τους καλέσαµε, όπως ορίζει ο νόµος, να δώσουν εξηγήσεις, τις οποίες έδωσαν την Παρασκευή 16 Απριλίου στις 23.00. Η αρµόδια επιτροπή συνεδρίασε την εποµένη το πρωί και την ίδια ηµέρα η εταιρεία κηρύχθηκε έκπτωτη».
«Παράλληλα» πρόσθεσε ο υφυπουργός «ζητήσαµε την κατάπτωση της εγγυητικής τους, ώστε τα χρήµατα αυτά –περίπου 500.000 ευρώ– να εισπραχθούν από το κράτος». Σύµφωνα µε πληροφορίες του Documento, την περασµένη Πέµπτη η Swiss Med κατέθεσε προσφυγή κατά της διοικητικής πράξης για κατάπτωση της εγγυητικής. Σε κάθε περίπτωση η εταιρεία δεν έχει εισπράξει ούτε πρόκειται να εισπράξει χρήµατα από το δηµόσιο.