Ξανά στη δίνη του κυκλώνα το Αφγανιστάν

Ξανά στη δίνη του κυκλώνα το Αφγανιστάν

Φέτος διαψεύστηκε οικτρά ο Ουμπέρτο Εκο που υποστήριζε ότι τον Αύγουστο δεν υπάρχουν ειδήσεις. Οι πυρκαγιές στην Ελλάδα και τα γεγονότα στο Αφγανιστάν δείχνουν ότι καθώς μας αποχαιρετά αφήνει έντονα τα σημάδια του. Ενα τεράστιο καρπούζι κύλησε από την καρότσα του και έβαψε κόκκινα τα Βίλια και τα μάγουλα των γυναικών στην πολύπαθη χώρα όπου κατοικεί πάλι ο τρόμος.

Μερικοί πανηγυρίζουν ότι ηττήθηκε ο αμερικανικός ιμπεριαλισμός και κάποιοι ασπάζονται τη θεωρία του χάους πως το φτερούγισμα μιας πεταλούδας στο Πεκίνο προκαλεί πτώση του χρηματιστηρίου στη Νέα Υόρκη. Είναι νωρίς να προβλέψουμε τις παρενέργειες από την επικράτηση των Ταλιμπάν, ωστόσο οι πιο βάσιμες ανησυχίες είναι όσων αγωνιούν για την τύχη των γυναικών. Η προϊστορία του φονταμενταλιστικού καθεστώτος δεν αφήνει πολλά περιθώρια αισιοδοξίας. Ο συγγραφέας Εδουάρδο Γκαλεάνο γράφει: «Το 1981, στη Στοκχόλμη, ήμουν ένα από τα μέλη του διεθνούς δικαστηρίου που ασχολήθηκε με το θέμα της σοβιετικής εισβολής. Δεν θα ξεχάσω ποτέ το αποκορύφωμα εκείνων των συνεδριάσεων. Εδινε την κατάθεσή του ένα υψηλά ιστάμενο θρησκευτικό στέλεχος, εκπρόσωπος των σκληροπυρηνικών ισλαμιστών, που εκείνη την εποχή τους αποκαλούσαν freedom fighters και τώρα τρομοκράτες. Εκείνος ο γέροντας βροντοφώναξε: “Οι κομμουνιστές ατίμωσαν τα κορίτσια μας! Τους έμαθαν γραφή και ανάγνωση!”».

Με τον χρόνο θα φανεί αν οι ΗΠΑ νικήθηκαν ή απλώς άλλαξαν στρατηγική. Η πρόφαση του εκδημοκρατισμού φυσικά δεν έπεισε κανέναν. Ουδέν κρυπτόν υπό τον ήλιον. Ομάδα Αμερικανών γεωλόγων ανακάλυψε μια σειρά χαρτών που είχαν σχεδιάσει οι Σοβιετικοί με πλούσια κοιτάσματα. Φυσικά δεν περιείχαν θαμμένους Μουτζαχεντίν, αλλά χρυσό, κοβάλτιο, σίδηρο και κυρίως λίθιο, απαραίτητο στα κινητά τηλέφωνα και στους φορητούς υπολογιστές.

Το Αφγανιστάν το εποφθαλμιούσε ο δυτικός κόσμος από την εποχή της παραδοσιακής αποικιοκρατίας. Μάλιστα ο Ενγκελς σε εκτενές άρθρο του με αφορμή τον πρώτο αγγλοαφγανικό πόλεμο περιγράφει διεξοδικά τόσο τη μορφολογία της χώρας όσο και το διπλωματικό παρασκήνιο και τις πολεμικές επιχειρήσεις. Στα κακοτράχαλα βουνά με τους πολεμοχαρείς και ανυπότακτους κατοίκους τρεις υπερδυνάμεις έσπασαν τα μούτρα τους (Βρετανική Αυτοκρατορία, Σοβιετική Ενωση και ΗΠΑ).

Ο μόνος νικητής ήταν ο Μέγας Αλέξανδρος όταν βρέθηκε στη Βακτριανή. Διαβλέποντας τις δυσκολίες, απέφυγε να καθυποτάξει την περιοχή και εφάρμοσε την πολιτική του εξελληνισμού ιδρύοντας αρκετές πόλεις όπου έμειναν οι ντόπιοι και οι στρατιώτες του. Τον απόηχο της παρουσίας του δεν τον βρίσκουμε μόνο στο ποίημα του Καβάφη «Και την Κοινήν Ελληνική Λαλιά ως μέσα στην Βακτριανή την πήγαμεν» αλλά και στην ταινία «Ο άνθρωπος που θα γινόταν βασιλιάς» με δύο τυχοδιώκτες που προσποιούνται τους απογόνους του Μακεδόνα στρατηλάτη.

Ελληνική παρουσία, όχι τόσο γνωστή, συναντάμε στο φιλμ «Παιχνίδια εξουσίας»: τον Ελληνοαμερικανό πράκτορα Γκαστ Αβράκοτος. Αφηγείται την παρασκηνιακή ανάμειξη της CIA και την ιδιωτική χρηματοδότηση των Μουτζαχεντίν ώστε να ανατραπούν οι Σοβιετικοί εισβολείς. Η ταινία δικαιώνει πλήρως τον τίτλο της. Η εξουσία για τους ισχυρούς είναι παιχνίδι, ανεξάρτητα αν χάνονται ανθρώπινες ζωές ή αν δεινοπαθούν οι λαοί.

Documento Newsletter