Η Χαμάς αναμένεται να κρατήσει μυστική την ταυτότητα του νέου ηγέτη της, μετά τη δολοφονία του «εγκεφάλου» της επίθεσης της 7ης Οκτωβρίου 2023, Γιαχία Σινουάρ από τις ισραηλινές δυνάμεις. Είναι η δεύτερη φορά μέσα σε λιγότερους από τρεις μήνες που η Χαμάς μένει χωρίς ηγέτη. Ο προκάτοχός του, ο Ισμαήλ Χανίγια, δολοφονήθηκε στο Ιράν τον Ιούλιο.
Ένας αξιωματούχος της Χαμάς δήλωσε στο BBC ότι είναι πιθανό να κρατήσει μυστική την ταυτότητα του νέου ηγέτη του για λόγους ασφαλείας (η οργάνωση έκανε το ίδιο το 2003 μετά τη δολοφονία του τότε επικεφαλής της Χαμάς, σεΐχη Αχμέντ Γιασίν από το Ισραήλ και του διαδόχου του, Δρ Αμπντέλ Αζίζ αλ Ραντίσι).
Η οργάνωση σκοπεύει να εκλέξει νέο ηγέτη τον Μάρτιο του επόμενου έτους, αλλά μέχρι τότε θα διοικείται από πενταμελή επιτροπή. Η πενταμελής επιτροπή που ορίστηκε μετά τη δολοφονία του Χανίγια, για να διευκολύνει τη λήψη αποφάσεων, λόγω της δυσκολίας που υπήρχε με την επικοινωνία με τον Σινουάρ στη Γάζα, «θα αναλάβει τη διοίκηση της οργάνωσης», σύμφωνα με μία πηγή.
Η επιτροπή εδρεύει στην Ντόχα και αποτελείται από εκπροσώπους της οργάνωσης για τη Λωρίδα της Γάζας (Χαλίλ αλ Χάγια), την κατεχόμενη Δυτική Όχθη (Ζάχερ Τζαμπαρίν) και τη διασπορά (Χαλέντ Μεσάαλ), καθώς και του Συμβουλευτικού Συμβουλίου της Σούρα (Μοχάμεντ Νταρουίς) και τον γραμματέα του πολιτικού γραφείου που παραμένει ανώνυμος για λόγους ασφαλείας, πρόσθεσε.
Μια άλλη πηγή της Χαμάς διαβεβαίωσε ότι τα ηγετικά στελέχη συζήτησαν την πιθανότητα να ορίσουν έναν πολιτικό ηγέτη χωρίς να ανακοινώσουν το όνομά του, αλλά το απέκλεισαν.
Ο αξιωματούχος ανέφερε ότι ο Χαλίλ αλ-Χάγια έχει αναλάβει την ευθύνη για τις περισσότερες πολιτικές και εξωτερικές υποθέσεις, εκτός από την άμεση εποπτεία των θεμάτων που σχετίζονται με τη Γάζα. Ως αποτέλεσμα, λειτουργεί ουσιαστικά ως ενεργός επικεφαλής του κινήματος.
Ο αξιωματούχος πρόσθεσε ότι η Χαμάς εξεπλάγη από τον τρόπο με τον οποίο σκοτώθηκε ο Γιαχία Σινουάρ την περασμένη εβδομάδα, καθώς κατά την εκτίμησή τους βρισκόταν σε πολύ πιο ασφαλή τοποθεσία κατά τη στιγμή της δολοφονίας του.
Αναφερόμενος στο θέμα των ομήρων, ο αξιωματούχος υποστήριξε στη συνέχεια ότι η οργάνωση διαθέτει τόσο την ικανότητα όσο και το προσωπικό για να διασφαλίσει την ασφάλειά τους, αν και απέφυγε να δώσει συγκεκριμένες λεπτομέρειες.
Σημείωσε επίσης ότι έχουν γίνει ελάχιστες διαπραγματεύσεις από τον περασμένο Ιούνιο.
Ο αξιωματούχος αποκάλυψε ότι ο Ιρανός υπουργός Εξωτερικών συναντήθηκε με τον Χαλίλ αλ-Χάγια την Παρασκευή στην τουρκική πρωτεύουσα Άγκυρα και εξέφρασε τα συλλυπητήριά του για τον μαρτυρικό θάνατο του Σινουάρ, ενώ δήλωσε ότι το Ιράν αναμένει ότι η ισραηλινή επίθεση κατά του μπορεί να γίνει μια εβδομάδα ή λιγότερο πριν από τις αμερικανικές εκλογές.
Το προφίλ του ηγέτη
Στις συζητήσεις για τη νέα ηγεσία της, η Χαμάς θα πρέπει να λάβει υπόψη μόνο τις προτιμήσεις του βασικού υποστηρικτή της, του Ιράν, αλλά και τα συμφέροντα του Κατάρ, όπου διαμένουν σήμερα όλοι οι βασικοί υποψήφιοι για το πολιτικό γραφείο της. Ο προκάτοχός του, ο Ισμαήλ Χανίγια, δολοφονήθηκε στο Ιράν τον Ιούλιο.
Όταν τον αντικατέστησε ο Σινουάρ, συγχώνευσε στο πρόσωπό του τη στρατιωτική και πολιτική ηγεσία στη Γάζα. Δεν φαίνεται όμως ότι αυτό θα συνεχιστεί και με τον επόμενο ηγέτη. Έπειτα από έναν και πλέον χρόνο σφοδρών επιθέσεων από το Ισραήλ, με χιλιάδες μαχητές της Χαμάς να έχουν σκοτωθεί και κορυφαία στελέχη της, εντός και εκτός της Γάζας, να έχουν εξοντωθεί, δεν είναι σαφές πώς θα αντιδράσει η οργάνωση μετά το τελευταίο πλήγμα.
Ο αναπληρωτής του Σινουάρ, ο Χαλίλ Αλ Χάγια, που θεωρείται πιθανός διάδοχός του, είπε ότι οι Ισραηλινοί όμηροι δεν θα απελευθερωθούν μέχρι ο ισραηλινός στρατός να αποσυρθεί από τη Γάζα και ο πόλεμος να τερματιστεί.
Στο παρελθόν η Χαμάς αντικαθιστούσε γρήγορα και αποτελεσματικά τους πεσόντες ηγέτες της. Αρμόδιο για την ανάδειξη του νέου επικεφαλής είναι το Συμβούλιο Σούρα που εκπροσωπεί όλα τα μέλη της οργάνωσης στη Λωρίδα της Γάζας, τη Δυτική Όχθη, τις ισραηλινές φυλακές και την παλαιστινιακή διασπορά. Αυτό σημαίνει ότι ο νέος ηγέτης θα έχει τη δυνατότητα να συμμετάσχει σε συνομιλίες για την κατάπαυση του πυρός ακόμη και αν δεν βρίσκεται στη Γάζα, όπου οι μαχητές της οργάνωσης κρατούν ακόμη δεκάδες Ισραηλινούς ομήρους.
Οι πιθανοί διεκδικητές
Πέραν του Χάγια, που είναι ο βασικός διαπραγματευτής της Χαμάς, πιθανοί διεκδικητές είναι επίσης ο Χαλέντ Μεσάαλ – ο προκάτοχος του Χανίγια – και ο Μοχάμαντ Νταρουίς, ο πρόεδρος του Συμβουλίου Σούρα, που δεν είναι ιδιαίτερα γνωστός στον έξω κόσμο, σύμφωνα με αναλυτές και με μια πηγή προσκείμενη στη Χαμάς. Η πηγή αυτή είπε ότι η οργάνωση θα πρέπει να ενημερώσει το Κατάρ –το οποίο έπαιξε σημαντικό ρόλο στις άκαρπες μέχρι στιγμής ειρηνευτικές συνομιλίες – καθώς και άλλες πρωτεύουσες πριν λάβει την απόφασή της.
Ο Άσραφ Αμπουελχούλ, ειδικός στις παλαιστινιακές υποθέσεις, αναμένει ότι οι αρμοδιότητες του Σινουάρ θα μοιραστούν σε δύο πρόσωπα – το ένα θα αναλάβει τις στρατιωτικές υποθέσεις και το δεύτερο το πολιτικό γραφείο, τις διεθνείς επαφές και τη χάραξη πολιτικής.
«Το Ιράν είναι ο ισχυρότερος σύμμαχος της Χαμάς, την στηρίζει με χρήματα και όπλα και η ευχή του είναι το κλειδί για το ποιος θα διαδεχθεί τον Σινουάρ», είπε ο Αμπουελχούλ, ο αρχισυντάκτης της εφημερίδας Al Ahram της Αιγύπτου. Όπως είπε, αναμένει ότι η Χαμάς θα επιμείνει στα βασικά αιτήματά της στις μελλοντικές διαπραγματεύσεις για την κατάπαυση του πυρός: να αποσύρει το Ισραήλ τις δυνάμεις του από τη Γάζα και να σταματήσει τον πόλεμο. Όμως θα μπορούσε να δείξει κάποια ευελιξία σε άλλα θέματα, όπως στις λεπτομέρειες μιας ενδεχόμενης ανταλλαγής των Ισραηλινών ομήρων με Παλαιστίνιους που κρατούνται σε ισραηλινές φυλακές.
Με τον θάνατο του Σινουάρ, η ηγεσία της Χαμάς έχει περάσει προσωρινά στον Χάγια, που βρίσκεται στο Κατάρ. Λόγω του πολέμου και των δυσκολιών στις επικοινωνίες δεν είναι σαφές αν ο Χάγια μπορεί να έχει καθημερινή επαφή με τους μαχητές εντός του θύλακα και έτσι να αφήσει την ένοπλη πτέρυγα, τις Ταξιαρχίες Αλ Κάσαμ, να έχουν τον πρώτο λόγο.
Μια πηγή της Χαμάς είπε ότι ο Χάγια δεν αναμένεται να συναντήσει προβλήματα στον ρόλο του ως «ντε φάκτο ηγέτης της Γάζας». Σημείωσε ότι ο Χάγια διατηρούσε καλές σχέσεις με τη στρατιωτική πτέρυγα και ήταν κοντά τόσο στον Σινουάρ όσο και στον Χανίγια.
Ο Άκραμ Αταλάχ, ένας Παλαιστίνιος πολιτικός αναλυτής, είπε ότι αναμένει πως η ένοπλη πτέρυγα θα σεβαστεί την εξουσία του Χάγια, ακόμη και από το εξωτερικό. Αναμένει επίσης ότι ο Μοχάμαντ Σινουάρ θα αποκτήσει σημαντικότερο ρόλο τόσο στην ένοπλη πτέρυγα όσο και στη Χαμάς γενικότερα. Βετεράνος διοικητής των Ταξιαρχιών Αλ Κάσαμ, ο Μοχάμαντ Σινουάρ σπανίως εμφανίζεται δημοσίως. Είναι καταζητούμενος από το Ισραήλ και έχει επιβιώσει από πολλές απόπειρες δολοφονίας του.
Διαβάστε επίσης:
Βίος και πολυτέλεια του σερ Πιτσιλή
Χρήστος Σταϊκούρας: Υπό τη σκιά των Τεμπών στήνει επικοινωνιακό σόου μπροστά στον Άρειο Πάγο (Video)