Ο Χαλούκ Ουνάλ είναι ο σκηνοθέτης του ντοκιµαντέρ «Η ιστορία της Jiyan». Πρόκειται για την πρώτη ταινία-ντοκιµαντέρ που καταπιάνεται µε την «επανάσταση των γυναικών» στο Κοµπάνι µε πρωταγωνίστρια τη διοικήτρια του αρχηγείου του YPJ (Μονάδες Προστασίας των Γυναικών) Τζιγιάν Τολχιλντάν.
Η ταινία βασίζεται στην προσωπική ιστορία και την αφήγηση της αντιστασιακής πολεµίστριας, η οποία οραµατίστηκε µια φεµινιστική επανάσταση χωρίς να λογαριάσει το προσωπικό κόστος. Μιλήσαµε µε τον Τούρκο σκηνοθέτη και µας διαφώτισε γύρω από τις περιπέτειες που αντιµετώπισε η ταινία µέχρι να ολοκληρωθεί.
Η ταινία σας έχει ιστορική σηµασία καθώς είναι η πρώτη που αφηγείται την «επανάσταση των γυναικών» στο Κοµπάνι. Πότε και πώς αποφασίσατε να γυρίσετε το φιλµ;
Η «Ιστορία της Jiyan» δεν είναι µόνο η πρώτη ταινία που γυρίζεται γύρω από την πολιορκία του Κοµπάνι που είχε συνέπεια την καθοριστική ήττα του ISIS (η πρώτη µεγάλη για τους τζιχαντιστές του ISIS στα εδάφη της Συρίας). Είναι επίσης η κινηµατογραφική καταγραφή της πρώτης γυναικείας επανάστασης σε όλη την Ιστορία. Εκείνο που µου έδωσε την έµπνευση για να προχωρήσω στη δηµιουργία του φιλµ ήταν ένα άρθρο που διάβασα στα µέσα του 2014 και περιέγραφε την κατάσταση που επικρατούσε στην περιοχή της Ροτζάβα (ή «δυτικό Κουρδιστάν» όπως την αποκαλούν). Το ξαναδιάβασα πολλές φορές ακόµη και κάθε φορά ο θαυµασµός µου µεγάλωνε γι’ αυτούς τους ανθρώπους που πολέµησαν για την ανεξαρτησία των εδαφών τους και την ελευθερία τους. Ως καλλιτέχνης δεν είχα πλέον άλλη επιλογή από το να στρέψω την κάµερά µου στην καρδιά των γεγονότων αυτών και να καταγράψω όλη την αλήθεια. Στα τέλη του ∆εκεµβρίου του 2014 µετακόµισα στη Ροτζάβα και ξεκίνησα την ταινία.
Ποια είναι η άποψή σας για το ISIS; Αλλαξε καθόλου µετά την προσωπική σας εµπλοκή;
Το ISIS είναι το τέρας του Φρανκενστάιν, δηµιουργηµένο από την πατριαρχία και τον καπιταλισµό της Μέσης Ανατολής. Μπορούµε να το αποκαλούµε ισλαµική βερσιόν του ναζισµού. Το κτηνώδες πρόσωπό του το έχουµε δει και στην Ευρώπη αρκετές φορές, αλλά εκείνο που µε συντάραξε όταν βρέθηκα στη Ροτζάβα ήταν η συνειδητοποίηση πως όταν αυτοί οι άνθρωποι αντιµετώπιζαν µε τέτοιο ηρωισµό τις βαρβαρικές επιθέσεις των τζιχαντιστών, ουσιαστικά πολεµούσαν και για όλους εµάς. Οχι µόνο για τους Ευρωπαίους αλλά και για τους λαούς σε κάθε γωνιά της γης.
Πώς σχολιάζετε το πολιτικό µοντέλο που προτείνει το Northern Syrian Federation;
Μόνο µε θετικές σκέψεις και γόνιµα συµπεράσµατα. Αυτό, µάλιστα, είναι και η άλλη όψη του νοµίσµατος στον συγκεκριµένο πόλεµο, που δεν αφορά µόνο τη µάχη µεταξύ φωτός και σκοταδιού αλλά την αναγκαιότητα να δηµιουργηθεί ένα πιο δίκαιο, ανθρωποκεντρικό, οικολογικό, λαϊκό και δηµοκρατικό πολιτικό σύστηµα. Οχι µόνο για την πολύπαθη περιοχή της Μέσης Ανατολής αλλά ίσως και για όλο τον πλανήτη. Και κυρίως για κάθε κράτος που θέλει να ζει ειρηνικά. Μάλιστα αυτό το µοντέλο σχεδιάστηκε από τον Αµπντουλάχ Οτζαλάν που παραµένει φυλακισµένος στην Τουρκία.
Ποια ήταν η µεγαλύτερη δυσκολία που συναντήσατε όσο καιρό κάνατε την ταινία;
∆εν θα το πιστέψετε, αλλά τις µεγαλύτερες δυσκολίες δεν τις συνάντησα στο Κοµπάνι αλλά στα περισσότερα ταξίδια µου µεταξύ βόρειας Συρίας και Τουρκίας. Πολλές φορές αναγκάστηκα να ταξιδέψω παράνοµα (και κουβαλώντας µόνος αρκετά βαρύ υλικό στις αποσκευές µου), αφού δεν επιτρέπονταν από το τουρκικό κράτος ή τις κουρδικές αρχές οι µετακινήσεις από το ένα µέρος στο άλλο. Σε αρκετά από αυτά πάντως είχα τη συνοδεία κάποιων νεαρών Κούρδων µαχητών ελευθερίας.
Και τα γυρίσµατα πώς ήταν;
Πολύ πιο ήσυχα µετά το τέλος της πολιορκίας. Το πιο δύσκολο κοµµάτι ήταν να κερδίσω την εµπιστοσύνη των γυναικών αυτών και να µου ανοίξουν την καρδιά τους. Εµεινα και στις τρεις µεγάλες πόλεις της Ροτζάβα για αρκετούς µήνες και τα γυρίσµατα κράτησαν επτά µήνες. Εκείνο που κρατώ από αυτή την εµπειρία είναι το σθένος των γυναικών αυτών, οι οποίες ακόµη και όταν ο θάνατος ή το σκοτάδι βρισκόταν µπροστά τους δεν έχαναν ποτέ το θάρρος ή την αισιοδοξία τους. Πολλές φορές, µάλιστα, διασκέδαζαν σαν να µην υπάρχει αύριο. Σαν να µην τις νοιάζει τι θα ξηµερώσει την επόµενη µέρα.
Την Τζιγιάν Τολχιλντάν πότε τη γνωρίσατε και πώς αποφασίσατε να την κάνετε πρωταγωνίστρια στο έργο σας;
Οταν µετακόµισα στη Συρία είχα αποφασίσει πως θα εστίαζα στο ιστορικό γεγονός µέσω µιας βασικής ηρωίδας, που έπρεπε να ήταν Σύρια και να είχε ηγετικό χαρακτήρα. Επίσης να διέθετε η προσωπική ιστορία της όλα τα στοιχεία της «γυναικείας επανάστασης» που θα περιέγραφε το φιλµ: την αυτοθυσία, τον δυναµισµό και κυρίως το στοιχείο της επανάστασης. Γνώρισα πολλές από τις επικεφαλής των ανταρτών και η Τζιγιάν ήταν από τις τελευταίες. Υστερα από µια µέρα που µιλούσαµε διαρκώς κατάλαβα ότι αυτή θα ήταν η ηρωίδα της ταινίας µου.
