Ενα εκρηκτικό και επικίνδυνο για τη δημόσια υγεία μείγμα έλλειψης σχεδιασμού και αδιαφορίας απέναντι σε επαγγελματικούς κλάδους οι οποίοι τον τελευταίο χρόνο μάχονται στην πρώτη γραμμή του μετώπου απέναντι στον κορονοϊό χαρακτηρίζει την πολιτική της κυβέρνησης. Τελευταία θύματά της, σε μια υπόθεση με οσμή σκανδάλου λόγω των fast track διαδικασιών που ακολουθούνται για την προμήθεια των περιβόητων self tests, είναι αναμφίβολα οι φαρμακοποιοί.
Επειτα από έναν ολόκληρο χρόνο κατά τον οποίο η κυβέρνηση Μητσοτάκη αρνούνταν έστω και να ανοίξει τη συζήτηση για την παροχή δωρεάν τεστ διάγνωσης του κορονοϊού στους πολίτες έσπευσε, λόγω της κατάστασης που βαίνει διαρκώς επί τα χείρω, αφενός να προχωρήσει στη διενέργεια διαγωνισμού για την προμήθεια τεστ αυτοδιάγνωσης, αφετέρου να ζητήσει από τους φαρμακοποιούς να πραγματοποιούν την εξέταση μέσα στον χώρο εργασίας τους σε όποιον πολίτη αδυνατεί να το πράξει μόνος του. Οι εύλογες αντιδράσεις των εκπροσώπων του κλάδου, οι οποίες όμως μέχρι τώρα δεν έχουν ανατρέψει τον αλλοπρόσαλλο σχεδιασμό της κυβέρνησης, μαρτυρούν την προχειρότητα με την οποία λαμβάνει αποφάσεις το «επιτελικό κράτος» του Κυριάκου Μητσοτάκη.
Οσμή σκανδάλου από τον διαγωνισμό
Η ξαφνική σπουδή της κυβέρνησης – η οποία επίμονα απέρριπτε οποιαδήποτε συζήτηση για παροχή δωρεάν τεστ– να ανακοινώσει την απόφασή της για αγορά και διενέργεια των λεγόμενων self tests, προκειμένου οι πολίτες να προβαίνουν σε αυτοδιάγνωση, προκάλεσε ερωτήματα. Κι αυτό διότι συνέπεσε χρονικά με την έγκριση της αρμόδιας κρατικής υπηρεσίας της Γερμανίας για το σχετικό τεστ της εταιρείας Siemens, οι αμαρτωλές σχέσεις της οποίας με το ελληνικό κράτος στοιχειώνουν τη «γαλάζια πολυκατοικία» και προσωπικά την οικογένεια Μητσοτάκη.
Ο προβληματισμός έγινε εντονότερος όταν τα μεσάνυχτα της 25ης Μαρτίου δόθηκαν στη δημοσιότητα οι όροι του διαγωνισμού. Σύμφωνα με αυτούς, οι εταιρείες που επιθυμούν να προμηθεύσουν στο ελληνικό κράτος τα τεστ αυτοδιάγνωσης είχαν περιθώριο να καταθέσουν τους φακέλους μέχρι το Σάββατο, δηλαδή μόλις 48 ώρες, ενώ έχουν υποχρέωση παράδοσης συνολικά 10 εκατ. τεστ μέσα σε μόλις επτά ημέρες.
Τα παραπάνω σε συνδυασμό με το γεγονός ότι κατά τους όρους της προκήρυξης απαιτείται το προϊόν της υποψήφιας αναδόχου να έχει ενταχθεί στη λίστα BfArM του γερμανικού κράτους οδήγησε την αξιωματική αντιπολίτευση να εκδώσει ανακοίνωση μέσω της οποίας κατηγορεί την κυβέρνηση ότι προχωρά σε φωτογραφικό διαγωνισμό με στόχο να αναλάβει η Siemens την προμήθεια των self tests. Στην ανακοίνωση του ΣΥΡΙΖΑ επισημαίνεται μεταξύ άλλων ότι «η μοναδική ευρωπαϊκή εταιρεία που έχει πάρει έγκριση για self test είναι η Siemens». «Συμπτωματικά» αναφέρει η Κουμουνδούρου «λίγες μόλις ημέρες μετά την έγκρισή τους στη Γερμανία, η κυβέρνηση του κ. Μητσοτάκη προσπάθησε να περάσει άρον άρον και στη ζούλα τα μεσάνυχτα της παραμονής της Εθνικής Επετείου φωτογραφική πρόσκληση εν-διαφέροντος».
Αδιαφορία για τους φαρμακοποιούς
Οι φαρμακοποιοί, ευρισκόμενοι στο επίκεντρο της κυβερνητικής αυτής απόφασης που λήφθηκε στο πόδι και την τελευταία στιγμή, ζητούν επιτακτικά να υπάρξει σχεδιασμός. Προς αυτή την κατεύθυνση άλλωστε κινούνται και οι προ-τάσεις τις οποίες κατέθεσαν μεσούσης της περασμένης εβδομάδας στους αρμοδίους. Μέχρι την Παρασκευή, και παρότι ο διαγωνισμός προχωρά κανονικά, δεν είχαν λάβει κάποια απάντηση. Μιλώντας στο Documento, το μέλος του διοικητικού συμβουλίου του Πανελλήνιου Φαρμακευτικού Συλλόγου και πρόεδρος του Φαρμακευτικού Συλλόγου Αιτωλοακαρνανίας Θανάσης Παπαθανάσης σημείωσε ότι «συζητάμε με την κυβέρνηση κι έχουμε αποστείλει προτάσεις με όσα μας προβληματίζουν».
«Θέλουμε βεβαίως να βοηθήσουμε στη χορήγηση των τεστ, όμως με ορισμένες προϋποθέσεις. Υπάρχουν ζητήματα οργανωτικά που αφορούν τον τρόπο διάθεσης των τεστ από τα φαρμακεία ώστε να μειώνεται η επισκεψιμότητα των πολιτών». «Μια ιδέα» συμπλήρωσε ο κ. Παπαθανάσης «θα ήταν να μπορούμε να χορηγούμε τα τεστ όλου του μήνα στους πολίτες, ώστε να έρχονται μία φορά για να τα προμηθευτούν. Ακόμη καλύτερα θα ήταν να μπορούμε να δίνουμε τεστ για όλη την οικογένεια σε μία επίσκεψη κάποιου».
Κατά τον ίδιο, μείζον ζήτημα αποτελεί και το υγειονομικό. Οπως μας τόνισε, «τα τεστ δεν θα πρέπει να πραγματοποιούνται μέσα στον χώρο του φαρμακείου. Σαφώς είμαστε στην πρώτη γραμμή ώστε να δώσουμε τις απαραίτητες οδηγίες, δεν θα αφήσουμε τον πολίτη στην τύχη του». Ο κ. Παπαθανάσης επισήμανε παράλληλα την ανάγκη να υπάρξει πρωτόκολλο, ώστε, όπως είπε, «να γνωρίζουμε πού θα δηλώνει ο πολίτης το αποτέλεσμα και τις οδηγίες που θα του δίνουμε». Εξάλλου, σύμφωνα και με την Ελληνική Εταιρεία Ιατρικής Βιοπαθολογίας / Εργαστηριακής Ιατρικής, η διαδικασία της αυτοδιάγνωσης εγκυμονεί κινδύνους. Σε κάθε περίπτωση, σημειώνεται σε σχετική ανακοίνωση, η διενέργεια τεστ σε χώρους όπως τα φαρμακεία θα πρέπει να διέπεται από τους ίδιους κανόνες ασφάλειας που τηρούνται σε ιατρεία νοσοκομείων ή ιδιωτικών υπηρεσιών υγείας.
Ο ίδιος κατέστησε πάντως σαφές ότι τα τεστ δεν είναι δυνατόν να πραγματοποιηθούν στα φαρμακεία. «Για να γίνει το τεστ απαιτείται τουλάχιστον ένα τέταρτο. Δεν μπορεί να σταματήσει για τον χρόνο αυτό η λειτουργία του φαρμα-κείου, πολλώ δε μάλλον αν το φαρμακείο είναι μικρό. Δεν μπορεί να σταματάει η λειτουργία και να μην μπορούν οι πολίτες να πάρουν τα φάρμακά τους ή να εξυπηρετηθούν με οποιονδήποτε τρόπο. Πρέπει να υπάρξει ένα δομημένο σύστημα το οποίο θα είναι απλό και ευέλικτο και θα διασφαλίζει και τον πολίτη και τον φαρμακοποιό. Ζητάμε ένα πλάνο συνεργασίας ώστε το εγχείρημα να πετύχει».
Φαρμακοποιοί σε απόγνωση
Η αλλοπρόσαλλη κυβερνητική τακτική έχει οδηγήσει τους φαρμακοποιούς και πολύ περισσότερο τους ιδιοκτήτες μικρών συνοικιακών φαρμακείων στην απόγνωση. Η Δάφνη Κουτετέ, ιδιοκτήτρια φαρμακείου στη Νίκαια Αττικής, δεν μάσησε τα λόγια της. «Δεν γνωρίζουν ότι τα συνοικιακά φαρμακεία και όσα φαρμακεία έχουν έναν φαρμακοποιό και ίσως έναν υπάλληλο δεν μπορούν να κάνουν τα τεστ;» αναρωτήθηκε, για να ξεκαθαρίσει όμως ότι το ζήτημα δεν είναι σε καμιά περίπτωση οικονομικό, αλλά υγειονομικό.
«Το ότι κάποιος φαρμακοποιός μπορεί να έχει εμβολιαστεί δεν σημαίνει ότι δεν μπορεί να μεταφέρει τον ιό ή σε άλλους πελάτες ή ακόμη και στην οικογένειά του. Επιπλέον, κάποιος που κάνει το τεστ, το οποίο δεν είναι και ιδιαίτερα αξιόπιστο, την επόμενη ημέρα θα πρέπει να κάνει άλλο. Δεν σημαίνει ότι επειδή είναι τώρα αρνητικός θα είναι και την επομένη» εξήγησε στο Documento.
Στο ίδιο μήκος κύματος κινούνται και οι δηλώσεις της Αγγελικής Μπελώνη, ιδιοκτήτριας φαρμακείου στον Ρέντη. «Το οικονομικό είναι το τελευταίο πράγμα που μας απασχολεί. Πιθανόν θα ήμασταν οι καταλληλότεροι να κάνουμε ανίχνευση κρουσμάτων στον γενικό πληθυσμό, επειδή υπάρχουν πολλά φαρμακεία. Αυτό όμως θα προϋπέθετε σχεδιασμό. Δεν υπάρχει κανένα σχέδιο για το πώς το ιικό φορτίο θα παραμείνει χαμηλό μέσα στο φαρμακείο. Και σκεφτείτε ότι απ’ όσους επισκέπτονται το φαρμακείο πολλοί έχουν υποκείμενα νοσήματα. Πρέπει λοιπόν να βρούμε εμείς τρόπο ώστε να κρατήσουμε χαμηλά το ιικό φορτίο μέσα στο φαρμακείο. Διότι δεν μπορεί να κάνω το τεστ σε κάποιον και παράλληλα να δίνω φάρμακα σε κάποιον άλλο. Είναι τρομακτικά επικίνδυνο» υπογράμμισε.
Κανένας σχεδιασμός για τους θετικούς ασθενείς
«Δεν υπάρχει κανένας σχεδιασμός για το τι θα κάνουμε τον θετικό ασθενή. Πού θα τον προωθήσω; Τα νοσοκομεία μας δεν είναι εύκολο να δεχτούν ασθενείς, δεν έχουν κρεβάτια πια. Δεν μπορώ να στείλω κάποιον ο οποίος μπορεί να έχει τέσσερα συνοδά νοσήματα και να παίρνει φάρμακα σε όποιον γιατρό είναι εύκαιρος. Θα πρέπει να υπάρχει ένα πρωτόκολλο. Ενα μέσο φαρμακείο δεν μπορεί να δεχτεί πάνω από δυο τρεις ασθενείς μέσα στον χώρο. Το να απασχολώ τη μία απ’ αυτές τις θέσεις για έναν ασθενή και για περίπου μισή ώρα, μέχρι δηλαδή να του κάνω το τεστ και να βγει το αποτέλεσμα, είναι πρόβλημα. Και είναι πρόβλημα κυρίως αν ο δίπλα ασθενής έχει συνοδά νοσήματα» μας είπε ακόμη η κ. Μπελώνη.
«Τα συνοικιακά φαρμακεία έχουν κατά κύριο λόγο ηλικιωμένους πελάτες, οι οποίοι δεν είναι δυνατόν να εκπαιδευτούν. Θα πρέπει λοιπόν να τους κάνουμε το τεστ εμείς. Αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει να κλείνω για κάποιες ώρες το φαρμακείο μου ώστε να κάνω το τεστ σε όποιον επιθυμεί και μετά να απολυμαίνω τον χώρο. Καθένας θα πρέπει να κάθεται περίπου μισή ώρα μέχρι να πάρει το αποτέλεσμα. Με αυτά τα δεδομένα δεν μπορεί να γίνει ούτε σωστή απολύμανση, επομένως είναι επικίνδυνο. Φανταστείτε ότι σε μια καρέκλα θα κάθεται κάποιος δυνάμει φορέας του κορονοϊού και αμέσως θα πρέπει να κάθεται ο επόμενος. Πώς και πόσο καλά θα προλάβουμε να αποστειρώσουμε τον χώρο; Ειδικά αν πρόκειται για φαρμακείο με έναν εργαζόμενο» πρόσθεσε εμφανώς προβληματισμένη η κ. Κουτετέ.
Ανεμβολίαστοι οι βοηθοί των φαρμακοποιών
Στην επικίνδυνη εξίσωση που λόγω κυβέρνησης καλούνται να επιλύσουν οι φαρμακοποιοί προστίθεται και το πρόβλημα του μη εμβολιασμού εργαζομένων σε φαρμακεία. Και τούτο, όπως εξήγησε στο Documento η κ. Μπελώνη, διότι ενώ οι φαρμακοποιοί είναι εμβολιασμένοι, οι βοηθοί τους εντάχθηκαν στον εμβολιασμό μόλις πριν από λίγες ημέρες. Ως αποτέλεσμα πολλοί από αυτούς είτε περιμένουν είτε, ακόμη κι αν έχουν εμβολιαστεί, δεν έχουν αναπτύξει ακόμη αντισώματα.
«Πώς θα πάρουμε το ρίσκο να αυξήσουμε το ιικό φορτίο μέσα στο φαρμακείο χωρίς να μπορούμε να προστατεύσουμε τους ασθενείς μας, αλλά και με κίνδυνο να νοσήσει κάποιος βοηθός μας και να μεταφέρει τον ιό σε κάποιον άλλο;» διερωτήθηκε ευλόγως η ίδια και κατέληξε υπογραμμίζοντας ότι δεν θα πραγματοποιήσει τεστ αν δεν μπορεί να προστατεύσει τους υπόλοιπους ασθενείς επισκέπτες του φαρμακείου της. «Πρέπει να μας δοθεί ένα πλάνο ώστε να γνωρίζουμε ότι οι ασθενείς που θα βρίσκονται μέσα στο φαρμακείο θα είναι ασφαλείς» τόνισε.
Προτάσεις σε ώτα μη ακουόντων
Το μέχρι τώρα αναπάντητο ερώτημα δεν είναι άλλο από το γιατί δεν προνόησε η κυβέρνηση ώστε να δημιουργήσει κατάλληλους χώρους προκειμένου να γίνονται τα τεστ ασφαλώς. Η κ. Μπελώνη εκτιμά ότι δεν υπήρχε ποτέ διάθεση στήριξης του Εθνικού Συστήματος Υγείας. «Αν υπήρχε πραγματικά διάθεση από την πλευρά της κυβέρνησης να στηριχθεί το ΕΣΥ και να βρεθούν κρούσματα μέσα στην κοινότητα, τότε θα υπήρχε κι ένα κατ’ ελάχιστον δίμηνο σχέδιο το οποίο θα προέβλεπε συνεργασία δική μας με την ιατρική κοινότητα και δεύτερον θα είχαν φροντίσει όλοι οι υγειονομικοί και όσοι εργάζονται στους υγειονομικούς χώρους να είναι προστατευμένοι για να μπορούν να μπουν σ’ αυτήν τη διαδικασία. Δεν έχει γίνει τίποτε απ’ όλα αυτά» είπε.
«Θα μπορούσε το κράτος να δημιουργήσει μια δομή σε έναν έτοιμο χώρο, σε μια αίθουσα κάθε δήμου για παράδειγμα, και να ζητήσει από τους φαρμακοποιούς να πηγαίνουν εκεί ώστε να κάνουν τα τεστ στους πολίτες. Ή θα μπορούσε, όπως συμβαίνει σε άλλες χώρες, να εγκαταστήσει κοντέινερ σε δημόσιους χώρους όπου θα μπορεί ο πολίτης να πηγαίνει να κάνει το τεστ. Ολα αυτά είναι σπασμωδικά μέτρα, δεν αντιλαμβάνονται απλά πράγματα» συμπλήρωσε από την πλευρά της η κ. Κουτετέ.
