Κρίμα για μια τόσο σημαντική καλλιτέχνιδα να παίζει σε ένα μισογεμάτο Ηρώδειο – «Εγώ μία drag queen αξιώθηκα να τραγουδήσω κάτω απ’ την Ακρόπολη», είπε η Anohni στο ελληνικό κοινό που την καταχειροκρότησε.
Θα ξεκινήσω απ’ αυτό: Ήταν λυπηρό χθες βράδυ να βλέπεις το Ηρώδειο μισογεμάτο για ένα μουσικό event που θα χαρακτηριζόταν «η συναυλία του φετινού καλοκαιριού» στην Αθήνα. Αν υποτεθεί δηλαδή πως το Ηρώδειο έχει χωρητικότητα 4.000 ατόμων, το πολύ να προσήλθαν 1.500 – 2.000 (μάξιμουμ) άνθρωποι και σ’ αυτούς φυσικά συμπεριλαμβάνονται όσοι είχαν προσκλήσεις στα χέρια τους. Ανάμεσα τους κι εγώ, όπως και πολλοί άλλοι συνάδελφοι δημοσιογράφοι. Ήταν πολύ κρίμα, λοιπόν, που το Φεστιβάλ Αθηνών ή η εταιρεία παραγωγής, όποιος δηλαδή έχει την ευθύνη, δεν μπόρεσε να συγκρατήσει τις τιμές των εισιτηρίων και να βάλει φρένο στην απληστία των διοργανωτών – κι εδώ αναφέρομαι περισσότερο στους ξένους και όχι στους Έλληνες παραγωγούς/ διοργανωτές.
Ακριβό «ουρί του παραδείσου»
Θα θυμηθώ τώρα μια άλλη συναυλία, αυτή της Marianne Faithfull στη Ρόδο τον Ιούνιο του 2011. Όταν ο διοργανωτής Δημήρης Μίχαλος μου έκλεισε συνάντηση στη σουίτα της και τόλμησα να τη ρωτήσω για το χαμηλό μπάτζετ της συναυλίας της, η Αγγλίδα ροκ σταρ μου είχε απαντήσει ως εξής: «Είστε μια ”fucked ip” οικονομικά χώρα. Εγώ μετά θα παίξω στην Αυστρία και θα πάρω τριπλή αμοιβή απ’ ότι εδώ τώρα». Και για να κλείνουμε με το θέμα, πού νόμισαν οι υπεύθυνοι ότι απευθύνεται η Anohni Hegarty με τη μουσική της; Σε σικάτες κυρίες του εφοπλιστικού λόμπι; Σε σελέμπριτις; Όχι. Σε φρικιά και «εναλλακτικούς» απευθύνεται η Anohni, όπως και σε μέλη της ΛΟΑΤΚΙ κοινότητας, νεαρά αγόρια και κορίτσια, που δύσκολα θα έδιναν 100 και 70 ευρώ για να δουν την αγαπημένη τους καλλιτέχνιδα. Εκτός πια κι αν η επιλογή της Anohni να επαναπροσδιορίσει το φύλο της, την κάνει αυτομάτως «ουρί σπάνιο του Παραδείσου» για τους διοργανωτές που πρέπει να τους τα σκάσεις χοντρά για να την απολαύσεις. Πράγματα δηλαδή που έχουν να κάνουν με μάρκετινγκ και ουδόλως με την τέχνη της μουσικής και του τραγουδιού, την οποία η Anohni κατέχει τόσο καλά ώστε να είναι και τόσο αξιαγάπητη.
Εισπνοές-εκπνοές με γιόγκι την Αμπράμοβιτς
Η συναυλία ξεκίνησε στις 21.30 ακριβώς, μισή ώρα δηλαδή αργότερα απ’ την προγραμματισμένη ώρα. Σου λέει «αφού έχει πάει 21.00 και ακόμη άδειο είναι το Ηρώδειο, περίμενε λίγο ακόμα μπας και…». Στη σκηνή βγήκε εν μέσω θερμών χειροκροτημάτων η Μαρίνα Αμπράμοβιτς, η οποία, όπως είχε ανακοινωθεί, έκανε ένα μακρινό ταξίδι προκειμένου να παραστεί και να προλογίσει τη συναυλία της φίλης της. Η Αμπράμοβιτς, αφού μας είπε ότι σε μικρή ηλικία έκλαιγε ακούγοντας τη Μαρία Κάλλας στο «Casta Diva» και το ίδιο της συνέβη πολλά χρόνια μετά, όταν άκουσε για πρώτη φορά την Anohni, μας ζήτησε να κάνουμε έναν μίνι… διαλογισμό για να υποδεχτούμε την καλλιτέχνιδα όπως της αρμόζει. Συγκεκριμένα είπε να μην καθόμαστε σταυροπόδι, αλλά να κρατάμε τα γόνατα μας. Μετά να κλείσουμε τα μάτια και να κάνουμε δώδεκα εισπνοές – εκπνοές στη σειρά. Ύστερα, είπε, όταν ανοίξουμε τα μάτια, θα δούμε «αλλιώς» την Anohni επί σκηνής. «Βαριέμαι φρικτά» θα έλεγε ο κυρ – Ντίνος ο Χριστιανόπουλος αν βρισκόταν χθες μεταξύ του κοινού. Εγώ πάλι θα πω ότι είχα πίσω μου κάτι Κινέζους που θα’ χαν πλακωθεί στα τζατζίκια σε καμιά ταβέρνα της Πλάκας και τα είδα όλα με τους 44 βαθμούς και τη μυρωδιά σκόρδου. Τέλος πάντων, είχε μεγάλη απήχηση ο διαλογισμός της Αμπράμοβιτς κι εδώ που τα λέμε είχε και την πλάκα του, αν δεν διακατέχεσαι από σύνδρομα χιψτεράδικης ποζεριάς. Προσωπικά είχα μεγάλη χαρά που θα παρακολουθούσα επιτέλους συναυλία της Anohni και γι’ αυτό αδημονούσα να τη δω να βγαίνει με τη μπάντα της.
Με έναν επιβλητικό ηχητικό διάκοσμο την Αμπράμοβιτς διαδέχτηκαν οι μουσικοί και μια γυναικεία φιγούρα μ’ ένα εντυπωσιακό λευκό φόρεμα που πέρασε απ’ τη μια άκρη της σκηνής ως την άλλη στο πλαίσιο ενός opening που είχε το χαρακτήρα performance. Η χορεύτρια αυτή ήταν το δέκατο μέλος στην πολυπρόσωπη μπάντα της Anohni και, ομολογουμένως, ήταν εξαιρετική. Εννοείται πως αμέσως μετά η Anohni άμα τη εμφανίσει της προκάλεσε τις επευφημίες και τα χειροκροτήματα του κοινού. Επίσης λευκοντυμένη με μακριά γάντια και καλυμμένο το κεφάλι της είναι σίγουρο πως θα…έβγαλε τη μπέμπελη με τόση ζέστη που είχε και γι’ αυτό προφανώς κάθε τρεις και λίγο έσκυβε κι έπινε νερό από ένα μπουκαλάκι μπροστά στα πόδια της.
Η συναυλία για όποιον ήθελε να ακούσει πραγματικά μουσική ήταν υπέροχη. Όπως μάθαμε, όλες τις μέρες που η Anohni βρισκόταν στην Αθήνα με το επιτελείο της, έκαναν καθημερινές πρόβες από νωρίς το πρωί μέχρι τo απόγευμα και αυτό φανερώνει πόσο επαγγελματίας είναι και πόσο σέβεται το κοινό της. Όπως εξηγεί και το πόσο άρτια ήταν όλα απ’ την άποψη της καλλιτεχνικής διεύθυνσης.
Συγκινητική, μελαγχολική και υπέροχη
Πάντα στο κέντρο της σκηνής η Anohni, περιτριγυρισμένη από τη μπάντα (πιάνο, τσέλο, βιολί, κιθάρες, ντραμς, σαξόφωνο), απέδωσε κάποια τραγούδια από το τελευταίο της άλμπουμ, το οποίο, απέφευγα να ακούσω όλο αυτό τον καιρό από τις ψηφιακές πλατφόρμες, για να’χα την αίσθηση της πρώτης live ακρόασης του. Τραγούδια που κινούνταν στο γνώριμο ύφος από την εποχή των Antony and the Johnsons, μελαγχολικές μπαλάντες ως επί το πλείστον, αλλά και κάποια χορευτικά κομμάτια ικανά να την αναδείξουν σαν τον θηλυκό Curtis Mayfield. Η φωνή της, αυτή η φωνή που σέρνει μαζί της τις πίκρες του κόσμου όλου, με ανατρίχιασε! Διότι δεν είναι μόνο τα τραγούδια που γράφει. Κυρίως είναι το πώς τα ερμηνεύει επί σκηνής μ’ αυτή την καθαρή εκφορά λόγου, τον φουλ συναισθηματισμό και το συγκινητικό βιμπράτο της!
Τη μερίδα του λέοντος κατέλαβαν στο πρόγραμμα τα κομμάτια από το άλμπουμ «I am a bird now» που έκαναν γνωστή την Anohni στη χώρα μας πριν από 19 χρόνια. Το «You are my sister», το «Fistful of love», το «Man is the baby», με το οποίο έκλεισε τη συναυλία πριν το encore, όπως και το «Hope there’ s someone» που επέστρεψε και το τραγούδησε παίρνοντας τη θέση της στο πιάνο. «Το ”Cripple and the Starfish”» της φώναξε σε κάποια φάση ένας ακροατής απ’ τους «χιτάκηδες», όπως τους λέω εγώ, που τρέχουν σε συναυλίες για να ακούσουν ένα – δυο κομμάτια μόνο, μην έχοντας ουσιαστικά εντρυφήσει στο έργο κανενός μουσικού. Και η Anohni δεν του έκανε τη χάρη. Για μένα, όμως, η πιο μεγαλειώδης στιγμή της βραδιάς ήταν η καταπληκτική ερμηνεία της σ’ ένα πολυδιασκευασμένο αμερικανικό παραδοσιακό τραγούδι από την κατηγορία των blues, το «Sometimes I feel like a motherless child», που έχουν τραγουδήσει οι πάντες: Από τον Richie Havens στο Woodstock και την Odetta μέχρι τη Φλέρυ Νταντωνάκη και τη Μαρία Φαραντούρη.
Μια drag queen κάτω απ’ την Ακρόπολη
Στα μέσα της συναυλίας η Anohni αστειεύτηκε με το κοινό ως άκρως επικοινωνιακή καλλιτέχνιδα που είναι. «Σ’ ευχαριστούμε, Αθήνα» είπε στο τέλος κι όταν τα παρατεταμένα χειροκροτήματα την ξανάφεραν στη σκηνή μοιράστηκε μαζί μας πολύ συγκινητικά λόγια όλο ευγένεια: «Νιώθω πολύ τυχερή που είμαι εδώ. Καθόμουν στο δωμάτιο του νοσοκομείου μου – του ξενοδοχείου μου ήθελα να πω – (σ.σ. έκανε χιούμορ με τον καύσωνα) και σκεφτόμουν πως εγώ μία drag queen αξιώθηκα να τραγουδήσω κάτω απ’ την Ακρόπολη. Θα ξανάρθω εν καιρώ».
Να μας ξανάρθεις, κορίτσι μου! Σ’ αγαπάμε και γουστάρουμε τη μουσική σου! Σ’ αγαπάμε για το ότι δίνεις βήμα στους αποσυνάγωγους αυτού του κόσμου και για το ότι φυσάς μες τις ψυχές μας κάθε φορά που ανοίγεις τα χείλη σου. Όπως ακριβώς σου το έγραψε και η Λένα Πλάτωνος στην αφιέρωση της μέσα στην αμερικανική έκδοση με τα στιχουργικά της άπαντα: «With respect for your music». Είναι Παρασκευή πρωί, λίγες ώρες μετά τη συναυλία των Anohni and the Johnsons στο Ηρώδειο και έχω την αίσθηση πως μαζί με τη συναυλία του Leonard Cohen στο Terra Vibe το 2008 είναι τα δύο σημαντικότερα live ξένων καλλιτεχνών που είχα την τύχη να παρακολουθήσω επί ελληνικού εδάφους. Και γι’ αυτό μόνο ήμουν τόσο αυστηρός σε ότι αφορούσε τις τιμές των εισιτηρίων.