Φερεντίνου Αγγελική,
Πνευμονολόγος, Συνεργάτης ΥΓΕΙΑ
Οι βρογχεκτασίες είναι χρόνια φλεγμονώδης πάθηση των βρόγχων και των βρογχιολίων. Χαρακτηρίζεται παθολογοανατομικά και ακτινολογικά από μόνιμη διάταση των βρόγχων και των βρογχιολίων (διαμέτρου >2mm). Στην παθογένεια των βρογχεκτασιών κρίσιμο ρόλο διαδραματίζει η κινητοποίηση ενός φαύλου κύκλου «λοίμωξης-φλεγμονής» που καθιστά ασθενείς επιρρεπείς σε υποτροπιάζουσες λοιμώξεις.
Οι βρογχεκτασίες διακρίνονται σε:
- Εκ γενετής που εμφανίζονται κυρίως σε βρέφη και παιδιά
- Επίκτητες που συμβαίνουν σε εφήβους και ενήλικες
Αιτιολογία
- Απόφραξη αεραγωγού: εισρόφηση ξένου σώματος, κακοήθεια πνεύμονος ή λεμφαδενοπάθεια
- Ανοσοανεπάρκεια-υπογαμμασφαιρινοπάθεια-παρατεταμένη ανοσοκαταστολή-AIDS
- Κυστική ίνωση: Συνήθως διαγιγνώσκεται σε παιδική ηλικία. Στο 7% των ασθενών με κυστική ίνωση διαγιγνώσκεται σε ηλικία άνω των 18 ετών.
- Σύνδρομο Young: Οι ασθενείς εμφανίζουν ιγμορίτιδα, βρογχεκτασίες και αζωοσπερμία.
- Δομικές μεταβολές στον πνεύμονα:
-τραχειομεγαλία (σύνδρομο Mounier–Kuhn)
-βρογχομαλακία (σύνδρομο Williams–Campbell)
- Ρευματικές παθήσεις: Ρευματοειδή αρθρίτιδα και η νόσος Sjogren. Στην ρευματοειδή αρθρίτδα μπορεί να προηγηθούν οι βρογχεκτασίες. Ελκώδης κολίτιδα. Σύνδρομο κίτρινου νυχιού
- Σύνδρομο δυσκινησίας κροσσών και σύνδρομο Kartagnuer (ανοστροφή των σπλάχνων-ιγμορίτιδα-βρογχεκτασίες)
- Ανεπάρκεια α1 αντιθρυψίνης
- Πνευμονικές λοιμώξεις σε παιδική ηλικία, κυρίως ιογενείς (κοκκύτης), η μυκοπλαστκή πνευμονία και η παρατεταμένη βρογχίτιδα >4 εβδομάδες
Διάγνωση
Η επιβεβαίωση των διάγνωσης των βρογχεκτασιών γίνεται με την αξονική τομογραφία θώρακος υψηλής ευκρίνειας.
Εξετάσεις αίματος όπως γεν. Αίματος, CRP, TKE, ποσοτικός προσδιορισμός ανοσοσφαιρινών-κολλαγονικός έλεγχος γίνονται για τον προσδιορισμό της αιτίας των βρογχεκτασιών.
Σπιρομέτρηση όπου διαπιστώνεται συνήθως αποφρακτικό σύνδρομο με ή χωρίς ανταπόκριση στην βρογχοδιαστολή.
Στην οξεία παρόξυνση των βρογχεκτασιών όλοι οι ασθενείς θα πρέπει να υποβάλλονται σε καλλιέργεια πτυέλων για τον εντοπισμό του αιτιολογικού παράγοντα, συχνά υπεύθυνα μικρόβια είναι: ο αιμόφιλος της ινφλουέντζας, η μοραξέλα, ο χρυσίζων σταφυλόκοκκος και η ψευδομονάδα.
Οι ασθενείς θα πρέπει να υποβάλλονται και σε τεστ για ανίχνευση γρίπη Α και Β, Covid 19 και λοιπών ιώσεων.
Βρογχοσκόπηση γίνεται σε ασθενείς με αιμόπτυση και αναλόγως πνευμονική αγγειογραφία
Θεραπεία
Φυσικοθεραπεία αναπνευστικού:
- βλεννολυτικοί παράγοντες (υπέρτονος φυσιολογικός ορός με νεφελοποίηση)
- εισπνεόμενα βρογχοδιασταλτικά κυρίως σε ασθενείς με αποφρακτικό σύνδρομο στην σπιρομέτρηση και αναστρεψιμότητα στην βρογχοδιαστολή
- θεραπεία υποκείμενων νοσημάτων
- έλεγχος των λοιμώξεων.
Οι συχνές παροξύνσεις είναι ο ισχυρότερος προγνωστικός παράγοντας.
Έχουν μελετηθεί μια σειρά αντιβιοτικών για την μείωση της συχνότητας των παροξύνσεων (μακρολίδες: αζιθρομυκίνη) για διάρκεια από 6 έως 12 μήνες.
Εισπνεόμενα αντιβιοτικά (τομπραμυκίνη-κολιστίνη) για ασθενείς με συχνές παροξύνσεις >3 ανά έτος και κυρίως με Pseudomonas aeruginosa στα πτύελα
Χειρουργική επέμβαση σε συγκεκριμένες ενδείξεις
Πρόληψη
Ετήσιος αντιγριπικός εμβολισμός-εμβολιασμός έναντι του πνευμονιοκόκκου και Covid 19 και RSV.
Αποφυγή καπνίσματος και εισπνοή ερεθιστικών ουσιών.
Φυσική αποκατάσταση
