Λούστρος όταν ήταν ακόμη παιδί και η οικογένειά του πείναγε, μεταλλωρύχος στην εφηβεία του, συνδικαλιστής ηγέτης στα 21 του, πολιτικός κρατούμενος στις φυλακές της χούντας… Στα 76 του χρόνια πια, ο Λούλα έχει μπροστά του άλλη μια πρόκληση: επισημοποίησε το Σάββατο πως θα διεκδικήσει την τρίτη του θητεία στην προεδρία της Βραζιλίας στις εκλογές του Οκτωβρίου.
Δεν υπήρχαν αμφιβολίες ότι ο Λουίς Ινάσιου Λούλα ντα Σίλβα, το φαβορί των δημοσκοπήσεων, θα ριχνόταν σε αυτή τη μάχη. Το Σάββατο υποσχέθηκε να «ανοικοδομήσει τη Βραζιλία», μετά την «ανεύθυνη και εγκληματική» διαχείριση της εξουσίας από τον ακροδεξιό πρόεδρο Ζαΐρ Μπολσονάρο.
Η μορφή της βραζιλιάνικης αριστεράς επιστρέφει στο επίκεντρο της πολιτικής αρένας έπειτα από πολλά βάσανα. Καταδικάστηκε για διαφθορά, φυλακίστηκε για ενάμισι χρόνο, του απαγορεύθηκε η συμμετοχή στις προεδρικές εκλογές του 2018. Όμως ο ορίζοντας καθάρισε τον Μάρτιο του 2021, όταν οι καταδικαστικές αποφάσεις σε βάρος του ακυρώθηκαν από το βραζιλιάνικο Ανώτατο Δικαστήριο.
Αφού ανέκτησε τα πολιτικά του δικαιώματα, ο ιστορικός ηγέτης του Κόμματος Εργαζομένων (PT), που άλλοι λατρεύουν κι άλλοι μισούν στη Βραζιλία, μπόρεσε έτσι να είναι υποψήφιος για το ανώτατο αξίωμα τον Οκτώβριο, 12 χρόνια αφότου εγκατέλειψε την εξουσία με τις θετικές γνώμες για το έργο του στα ύψη (87%).
Το όνομά του ενεπλάκη όμως κατόπιν στο μεγαλύτερο σκάνδαλο διαφθοράς στην ιστορία της Βραζιλίας, το «πλύσιμο αυτοκινήτου εξπρές», όπως έγινε γνωστό.
Ο Λούλα, που φυλακίστηκε από τον Απρίλιο του 2018 ως τον Νοέμβριο του 2019, δήλωνε εξ αρχής θύμα σκευωρίας με πολιτικούς σκοπούς, για να εμποδιστεί να είναι υποψήφιος στις προεδρικές εκλογές του 2018 – ήταν τότε, όπως και σήμερα, μεγάλο φαβορί. Την περασμένη εβδομάδα, το Συμβούλιο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ έκρινε ότι η έρευνα και η δίωξη σε βάρος του Λούλα παραβίασαν το δικαίωμά του σε μια δίκαιη δίκη.
Μετά την ανάκτηση των πολιτικών δικαιωμάτων του, επέλεξε να κινηθεί μάλλον διακριτικά, φροντίζοντας ωστόσο την εικόνα του στο εξωτερικό. Τον Νοέμβριο περιόδευσε στην Ευρώπη, όπου μεταξύ άλλων έγινε δεκτός από τον Γάλλο πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν στο Ελιζέ.
Εξέφρασε απόψεις που απέχουν πολύ από τη δυτική συναίνεση για τον πόλεμο στην Ουκρανία αυτή την εβδομάδα, κρίνοντας σε συνέντευξή του στο περιοδικό TIME ότι ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι είναι «συνυπεύθυνος» με τον Ρώσο ομόλογό του Βλαντίμιρ Πούτιν για την ένοπλη σύρραξη.
Φιλόδοξα κοινωνικά προγράμματα
Ο Λούλα θεωρείται πάντα πολιτικός «κοντά στον λαό» και μεγάλο μέρος του πληθυσμού, ειδικά στις φτωχές βορειοανατολικές περιοχές της μεγαλύτερης χώρας της Λατινικής Αμερικής, τον λατρεύει. Όμως ταυτόχρονα, πολλοί Βραζιλιάνοι τον απεχθάνονται, αφού γι’ αυτούς ενσαρκώνει τη διαφθορά. Αυτήν ακριβώς την αποστροφή για τον πρώην πρόεδρο και το PT εκμεταλλεύτηκε ο ηγέτης της βραζιλιάνικης ακροδεξιάς Ζαΐρ Μπολσονάρο που εξελέγη το 2018.
Τίποτε απολύτως δεν προδιέθετε τη μοίρα του Λούλα, γόνου οικογένειας φτωχών αγροτών με οκτώ παιδιά, γεννημένου την 6η Οκτωβρίου 1945 στο Περναμπούκο.
Ως παιδί περιπλανιόταν στους δρόμους γυαλίζοντας παπούτσια. Στα επτά του χρόνια η οικογένειά του μετακόμισε στο Σαν Πάολο για να σωθεί από τη φτώχεια. Πλανόδιος πωλητής, μεταλλωρύχος στα 14 του χρόνια, έχασε ένα δάχτυλο στο αριστερό χέρι σε εργατικό ατύχημα.
Στα 21 του, εντάχθηκε σε συνδικάτο μεταλλωρύχων και μετατράπηκε σε πρωταγωνιστή των μαχητικών απεργιών τα χρόνια του 1970, τα πέτρινα χρόνια της στρατιωτικής δικτατορίας στη Βραζιλία (1964-1985).
Ιδρυτής του PT τα χρόνια του 1980, ο Λούλα έθεσε υποψηφιότητα για την προεδρία για πρώτη φορά το 1989, αλλά ηττήθηκε στο νήμα. Έπειτα από άλλες δύο αποτυχίες (1994, 1998), η τέταρτη φορά θα αποδεικνυόταν η καλή γι’ αυτόν, τον Οκτώβριο του 2002. Επανεξελέγη το 2006.
Ο πρώτος αρχηγός του κράτους στη Βραζιλία που προήλθε από την εργατική τάξη έθεσε σε εφαρμογή φιλόδοξα κοινωνικά προγράμματα, αξιοποιώντας την ταχεία οικονομική ανάπτυξη χάρη στην έκρηξη των τιμών των πρώτων υλών. Κατά τη διάρκεια των δύο θητειών του στην προεδρία (2003-2010), σχεδόν 30 εκατομμύρια Βραζιλιάνοι βγήκαν από τη φτώχεια.
Ο Λούλα ενσαρκώνει εξάλλου μια Βραζιλία ανοικτή στον κόσμο κι έδωσε στη χώρα του διεθνές κύρος.
Οδυνηρά χτυπήματα
Ιδεαλιστής αλλά και πραγματιστής, ο Λούλα έχει αποδειχθεί μαέστρος στην τέχνη της σύναψης συμμαχιών που ενίοτε μοιάζουν αφύσικες. Υποψήφιος αντιπρόεδρός του τον Οκτώβριο θα είναι έτσι ο Ζεράλντου Αλκμίν, ο κεντροδεξιός τεχνοκράτης με τον οποίο αναμετρήθηκαν σε προηγούμενες εκλογικές μάχες.
Η κατάσταση σήμερα στη Βραζιλία «μας αναγκάζει να ξεπεράσουμε τις διαφορές μας και να οικοδομήσουμε εναλλακτικό δρόμο, για να ξεπεράσουμε την ανικανότητα και τον αυταρχισμό που μας κυβερνούν», εξήγησε το Σάββατο, χωρίς να αναφερθεί ονομαστικά στον πρόεδρο Μπολσονάρο. «Θέλουμε να ενωθούν οι δημοκράτες όλων των πολιτικών αποχρώσεων, όλων των τάξεων, όλων των φυλών, όλων των θρησκευτικών πεποιθήσεων (…) για να νικηθεί η απειλή του ολοκληρωτισμού, του μίσους, της βίας και των διακρίσεων που πλανάται πάνω από τη χώρα μας».
Ο Λούλα ξεπέρασε οδυνηρά χτυπήματα. Η απόπειρά του να επιστρέψει στα πολιτικά πράγματα αναλαμβάνοντας θέση υπουργού στην κυβέρνηση της επιλεγμένης από τον ίδιο διαδόχου του τον Μάρτιο του 2016 απέτυχε, προτού η Ντίλμα Ρουσέφ καθαιρεθεί τον Αύγουστο της ίδιας χρονιάς από το Κοινοβούλιο.
Πηγή euronews
