Το Ανώτατο Δικαστήριο της Βραζιλίας αποφάσισε την Τρίτη ότι ο πρώην δικαστής Σέρτζιο Μόρο (και υπουργός Δικαιοσύνης του ακροδεξιού προέδρου Ζαΐρ Μπολσονάρου από το 2019 έως το 2020) ήταν προκατειλημμένος με τον τρόπο που επόπτευε τη δίκη διαφθοράς του πρώην προέδρου Λουίς Ινάσιο Λούλα ντα Σίλβα, δικαιώνοντας τον αριστερό ηγέτη που έχει εδώ και καιρό ισχυριστεί ότι υφίσταται πολιτική δίωξη.
Η απόφαση ρίχνει κι άλλες σκιές για τη φήμη του Μόρο (φωτογραφία κάτω) και την εκτεταμένη έρευνα για τη διαφθορά, ονόματι «Πλυντήριο Αυτοκινήτων» (Lava Jato), της οποίας ηγούνταν για χρόνια. Καταδίκασε εκατοντάδες επιχειρηματίες και πολιτικούς που απολάμβαναν ατιμωρησίας για χρόνια, και μετατράπηκε σε μια από τις πιο γνωστές δημόσιες φιγούρες της Βραζιλίας. Κάποιοι τον χαιρέτισαν ως ήρωα, ενώ άλλοι τον κατηγόρησαν ως ζηλωτή.
«Σε αυτήν την υπόθεση, αυτό που συζητάμε είναι κάτι που για μένα είναι καθοριστικό: ο καθένας έχει το δικαίωμα σε μια δίκαιη δίκη, τη δέουσα νομική διαδικασία και την αμεροληψία του δικαστή», δήλωσε η δικαστής Κάρμεν Λουσία, η οποία έδωσε την ψήφο που έλυσε την ισοψηφία.
Διαρροή μηνυμάτων που δημοσιεύθηκαν από το The Intercept Brasil το 2019 έδειξαν προφανή συμπαιγνία μεταξύ του Μόρο και των εισαγγελέων του Lava Jato κατά τη διάρκεια της διαδικασίας η οποία τελικά οδήγησε το Λούλα στη φυλακή για διαφθορά και ξέπλυμα χρήματος. Η καταδίκη του τον περιθωριοποίησε από τις προεδρικές εκλογές του 2018, σύμφωνα με τους κανόνες του νόμου για καθαρό μητρώο της Βραζιλίας και επέτρεψε στον περιθωριακό βουλευτή Ζαΐχ Μπολσονάρου να κατακτήσει τη νίκη. Ο Μόρο γρήγορα έγινε υπουργός Δικαιοσύνης του Μπολσονάρου.
Η απόφαση της Τρίτης ακολουθεί χωριστή απόφαση από τον δικαστή Έντσον Φασίν στις 8 Μαρτίου για την ακύρωση των δύο καταδικαστικών αποφάσεων για το Λούλα, με την αιτιολογία ότι δικάστηκε σε δικαστήριο χωρίς κατάλληλη δικαιοδοσία και ότι θα μπορούσε να επαναδικαστεί σε ομοσπονδιακό δικαστήριο στην πρωτεύουσα Μπραζίλια.
Οι δικηγόροι του Λούλα, Κριστιάνο Ζανίν Μαρτίνς και Βαλέσκα Μαρτίνς, δήλωσαν ότι η απόφαση ήταν «ιστορική και αναζωογονητική», συμπληρώνοντας ότι «αποδείξαμε ότι ο Μόρο δεν ενήργησε ποτέ ως δικαστής, αλλά ως προσωπικός και πολιτικός αντίπαλος του πρώην προέδρου Λούλα». Προσέθεσαν ότι «υποστήκαμε κάθε είδους παρανομίες στο Lava Jato, μερικές από αυτές περιγράφονται στην απόφαση που αναγνώρισε την προκατάληψη του πρώην δικαστή, όπως η παράνομη παρακολούθηση των τηλεφώνων μας, ώστε τα μέλη της έρευνας να μπορούν να ακολουθούν τη στρατηγική της υπεράσπισης σε πραγματικό χρόνο».
Με την απόφασή τους με ψήφους 3-2 την Τρίτη, οι δικαστές απαγόρευσαν τη χρήση των αποδεικτικών στοιχείων για την υποτιθέμενη ιδιοκτησία του τριώροφου διαμερίσματος στο Σάο Πάουλο που συγκεντρώθηκαν στην έρευνα Lava Jato σε οποιαδήποτε μελλοντική δίκη. Οι δικαστές δεν αποφάσισαν εάν τα αποδεικτικά στοιχεία που είχαν συγκεντρωθεί προηγουμένως θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν κατά την επανάληψη της άλλης καταδίκης του Λούλα, ή στις άλλες δύο άλυτες ποινικές υποθέσεις του.
Ο Μάικλ Μοχαλέμ, συντονιστής του Κέντρου Δικαιοσύνης του Ιδρύματος Getulio Vargas, δήλωσε ότι η απόφαση αυτή επαναφέρει στην αρχή οποιαδήποτε διαδικασία εναντίον του Λούλα, και ενισχύει την υποψηφιότητά του για το 2022. Αλλά παρέχει επίσης μια αχτίδα ελπίδας για άλλους που έχουν φυλακιστεί. «Ο Λούλα θα μπορεί να πει ότι διώχθηκε από δικαστή που ήθελε να τον καταδικάσει. Για την πολιτική εκστρατεία, αυτό είναι πολύτιμο», δήλωσε ο Μοχαλέμ. «Ο φόβος είναι ότι πολλοί τρόφιμοι θα παρουσιάσουν αξιώσεις για την ακύρωση των ποινών τους. Η απόφαση ανοίγει αυτήν τη συζήτηση».
Πηγή: Associated Press