Πόσο δημοκρατική μπορεί να χαρακτηριστεί μια κυβέρνηση που κονιορτοποιεί το σύνταγμα και τον κανονισμό της Βουλής, στήνει ειδικά δικαστήρια κατά των πολιτικών της αντιπάλων, προγράφει δημοσιογράφους και εισαγγελείς, παρακολουθεί δημοσιογράφους, τον πρόεδρο του τρίτου κόμματος και τον τομεάρχη Προστασίας του Πολίτη της αξιωματικής αντιπολίτευσης για να ακούει τον πρώην πρωθυπουργό και δεν λογοδοτεί ποτέ και πουθενά; Η καθεστωτική συμπεριφορά της κυβέρνησης Μητσοτάκη και η δράση του επιτελικού παρακράτους δημιουργούν τις προϋποθέσεις όχι για δημοκρατική εκτροπή. Αυτή έχει συντελεστεί. Αλλά για μεταβολή πολιτεύματος.
Το Documento συγκέντρωσε και σας παρουσιάζει όλες τις καραμπινάτες περιπτώσεις κατάλυσης του συντάγματος και μετατροπής του κανονισμού της Βουλής σε… λάστιχο τα τελευταία τρία χρόνια. Στο μικροσκόπιο μπαίνουν οι δύο προανακριτικές επιτροπές που στήθηκαν κατά των Δημήτρη Παπαγγελόπουλου και Νίκου Παππά, όπως επίσης και οι εξεταστικές επιτροπές που συγκροτήθηκαν με πρωτοβουλία της αντιπολίτευσης και στις οποίες η πλειοψηφία, χωρίς αναισθητικό, ακρωτηρίασε όλα τα δικαιώματα ελέγχου της μειοψηφίας. Παράλληλα επισημαίνονται κραυγαλέες αντιθεσμικές πρωτοβουλίες ακόμη και του ίδιου του πρωθυπουργού, όπως η εκ των υστέρων νομιμοποίηση του διορισμού του ωτακουστή Παναγιώτη Κοντολέων στην κεφαλή της ΕΥΠ.
Ομερτά και κεκλεισμένων… πρακτικών
Ας ξετυλίξουμε το κουβάρι αντίστροφα, ξεκινώντας από την εξεταστική για τις υποκλοπές Μητσοτάκη. Μετά τη φαρσοκωμωδία με την επίκληση του απορρήτου ενώπιον της Επιτροπής Θεσμών και Διαφάνειας από τους πρωταγωνιστές της παρακολούθησης των Νίκου Ανδρουλάκη και Θανάση Κουκάκη, τη σκυτάλη πήρε η εξεταστική επιτροπή που συγκροτήθηκε μετά την πρόταση του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ και τη στήριξη σύσσωμης της αντιπολίτευσης. Η ΝΔ, ακολουθώντας την πετυχημένη συνταγή της εξεταστικής για τη λίστα Πέτσα, «πετσόκοψε» τους μάρτυρες που ζήτησαν τα κόμματα της μειοψηφίας, καλώντας μόνο τους βολικούς και τους απολύτως απαραίτητους. Μάλιστα έφτασε στο σημείο να μην καλέσει καν τον πρώην γενικό γραμματέα του πρωθυπουργικού γραφείου Γρηγόρη Δημητριάδη, ο οποίος παραιτήθηκε μετά την επιβεβαίωση της παρακολούθησης του Ν. Ανδρουλάκη από την ΕΥΠ. Οσο για το αίτημα κλήσης της αρμόδιας εισαγγελέα για την ΕΥΠ Βασιλικής Βλάχου, του δημοσιογράφου Θανάση Κουκάκη, και –κυρίως– του Κυριάκου Μητσοτάκη ούτε λόγος…
Πρώτη φορά στα κοινοβουλευτικά χρονικά δεν θα διανέμονται τα πρακτικά της εξεταστικής στα μέλη της, με τη συμπολίτευση να αναμασά σαν τσίχλα το απόρρητο της διαδικασίας. «Εχεις δει ανακριτή ή εισαγγελέα που να μην έχει στα χέρια του τη δικογραφία;» αναρωτιόταν εμφανώς σοκαρισμένη βουλευτής-μέλος της επιτροπής την Τετάρτη. Οι εκπρόσωποι των κομμάτων στην επιτροπή θα μπορούν να εξετάσουν τα πρακτικά μόνο σε ειδική αίθουσα του κοινοβουλίου, ενώ δεν έχει αποσαφηνιστεί αν αυτή θα φυλάσσεται. Με ενδιαφέρον αναμένεται πώς οι εισηγητές θα συντάξουν στη λήξη των εργασιών τα πορίσματά τους, αφού δεν θα μπορούν να έχουν στη διάθεσή τους τα πρακτικά.
Οπως εξηγούσε ο Δημήτρης Τζανακόπουλος στους κοινοβουλευτικούς συντάκτες την Πέμπτη αμέσως μετά το τέλος της δεύτερης συνεδρίασης της επιτροπής, η συμπολίτευση έχει δείξει σαφή πρόθεση αναγνώρισης του –αδιευκρίνιστα κατοχυρωμένου– δικαιώματος των μαρτύρων στην επίκληση του απορρήτου, το οποίο αμφισβητούν συνταγματολόγοι, ο πρόεδρος της ΑΔΑΕ Χρήστος Ράμμος, ακόμη και ο «γαλάζιος» βουλευτής Κώστας Τζαβάρας. «Είναι σαν η ΕΥΠ να αποφασίζει να παρακολουθήσει και τους 300 βουλευτές και να μην μπορεί να την ελέγξει κανείς» ήταν το χαρακτηριστικό σχόλιο του εισηγητή του ΣΥΡΙΖΑ. Μπροστά στα προαναφερθέντα η απόρριψη του αιτήματος της μειοψηφίας για συγκρότηση διακομματικού προεδρείου μοιάζει με πταίσμα. Να σημειωθεί ότι σύμφωνα με τον προγραμματισμό του προεδρείου, ο οποίος καταρτίστηκε προτού αποκαλυφθεί η παγίδευση του Χρήστου Σπίρτζη, ο κύκλος ζωής της επιτροπής δεν θα ξεπερνούσε τον ένα μήνα, γεγονός που θα οδηγούσε σε νέο ρεκόρ επιτροπής δήθεν ελέγχου των κυβερνητικών πεπραγμένων.
Εξεταστική για λίστα Πέτσα χωρίς τον… Πέτσα
Πριν από την εξεταστική για τις παρακολουθήσεις του επιτελικού παρακράτους Μητσοτάκη είχε προηγηθεί αυτή για τη σπατάλη εκατομμυρίων ευρώ δημόσιου χρήματος με σκοπό τη χειραγώγηση της κοινής γνώμης μέσω της λίστας Πέτσα. Επειδή η εν λόγω επιτροπή ήταν η πρώτη που συστάθηκε μετά τη συνταγματική αναθεώρηση και την κατοχύρωση –με πρωτοβουλία της ΝΔ– του δικαιώματος της αντιπολίτευσης να συγκροτεί εξεταστικές, οι λαθροχειρίες, οι νομικοί ακροβατισμοί και η αποψίλωση των δικαιωμάτων της μειοψηφίας προκάλεσαν αρνητικό προηγούμενο, το οποίο η συμπολίτευση έχει το θράσος να επικαλείται.
Η μανιέρα ήταν ίδια σε σχέση με την απόρριψη μαρτύρων, με τη διαφορά ότι τα μέλη της συμπολίτευσης στην εξεταστική για την (αδιερεύνητη) λίστα Πέτσα αρνήθηκαν να αιτηθούν τη διαβίβαση κρίσιμων εγγράφων. Οσον αφορά τους μάρτυρες, ενδεικτικό είναι ότι εκτός από τους Στέλιο Πέτσα, Βασίλη Κικίλια, Θεόδωρο Σκυλακάκη και Γρ. Δημητριάδη η συμπολίτευση έφτασε στο σημείο να αρνηθεί την κλήση του Μιχάλη Διαμαντή, ιδιοκτήτη του ομίλου εταιρειών που απασχόλησε την επικαιρότητα και την επιτροπή για ύποπτες δημοσκοπικές έρευνες και για τη διαχρονική εξασφάλιση έργων από το δημόσιο μέσω «γαλάζιων» στελεχών.
Ταυτόχρονα η ΝΔ αποπειράθηκε να αποπροσανατολίσει την κοινή γνώμη στοχοποιώντας άλλη μια φορά το Documento με συκοφαντικούς ισχυρισμούς που αφορούσαν τα ρεβανσιστικά αίτια αποκλεισμού της εφημερίδας από την καμπάνια κατά του κορονοϊού.
Το φιάσκο της «Καλογριτσιάδας»
Τέλη Μαρτίου του 2021 διεξάχθηκε στην ολομέλεια η συνεδρίαση για τη συγκρότηση της προανακριτικής επιτροπής κατά του Ν. Παππά. Ακολούθησε ένας κοινοβουλευτικός τραγέλαφος άνευ προηγουμένου, με τον Χρήστο Καλογρίτσα να μετατρέπει τη διαδικασία σε θέατρο σκιών. Η εξέτασή του πήρε δύο αναβολές, καθώς τη μία επικαλέστηκε παρενέργειες από το εμβόλιο κατά της Covid και στη συνέχεια επαφή με επιβεβαιωμένο κρούσμα. Μάλιστα ο πρώην αναξιόπιστος για τη ΝΔ εργολάβος με τα «βοσκοτόπια» είχε αποστείλει στην επιτροπή επιστολή χαρακτηρίζοντας τη διαδικασία «φιάσκο – παρωδία».
Μετά την έκθεση του διοικητή της ΤτΕ Γιάννη Στουρνάρα, σύμφωνα με την οποία διαψεύστηκε οποιαδήποτε υποψία εμπλοκής του Documento στις συναλλαγές Καλογρίτσα – Χούρι, η συμπολίτευση ανέκρουσε πρύμναν και απέφυγε την κλήση του Βαγγέλη Μαρινάκη, όπως επίσης του Κώστα Βαξεβάνη, ο οποίος είχε ξεκαθαρίσει με κάθε τρόπο ότι επιθυμεί να κληθεί και να καταθέσει. Την ίδια πρακτική ακολούθησαν η ΝΔ και ο τότε εισηγητής της Θάνος Πλεύρης στην προανακριτική κατά του Δ. Παπαγγελόπουλου.
Ως προς τις εξόφθαλμες παραβάσεις της πλειοψηφίας, αδιαμφισβήτητο highlight είναι η απάλειψη κρίσιμων σημείων από τα πρακτικά με ευθύνη του προέδρου της επιτροπής Σταύρου Κελέτση. Την πρώτη φορά που πήρε τη… γομολάστιχα, ο Ν. Παππάς απάντησε με μήνυση. Πάρα ταύτα, ο Στ. Κελέτσης δεν πτοήθηκε και επανήλθε δριμύτερος, διαγράφοντας μονοκοντυλιά αποσπάσματα με μεγάλη πολιτική και ποινική αξία. Σύμφωνα με τον ΣΥΡΙΖΑ, ο Στ. Κελέτσης έσβησε όσα έσυραν οι «γαλάζιοι» βουλευτές Λάζαρος Τσαβδαρίδης και Δημήτρης Μαρκόπουλος στον Χρ. Καλογρίτσα.
Ο Λ. Τσαβδαρίδης είπε σε έντονο ύφος προς τον πρωταγωνιστή της υπόθεσης: «Να καταθέσεις, Καλογρίτσα, αυτά που έχεις, ό,τι έχεις. Να δώσεις τα στοιχεία. Πέντε μέρες μας δουλεύεις», ενώ ο πρώην δημοσιογράφος και νυν «γαλάζιος» βουλευτής φώναζε: «Να σταματήσει να παίζει ο μάρτυρας. Να τα δώσει όλα τα στοιχεία-κλειδιά. Φυλλομετράς, Καλογρίτσα, διαρκώς. Στοιχεία όμως δίνεις με το σταγονόμετρο. Εδώ δεν παίζουμε. Τέλος με τα αστεία, μη μας φυλλομετράτε εδώ SMS. Τέρμα τα μισόλογα. Δώστε τις επικοινωνίες τώρα. Δεν θα κοροϊδεύετε. Δεν θα φύγεις αν δεν μιλήσεις. Μη μας εμπαίζεις. Τι ήταν το “white house” και το “white Porscha”;».
Για την ιστορία, το φιάσκο της ΝΔ με την «Καλογριτσιάδα» ήταν τόσο μεγάλο που τα ίδια τα μέλη της συμπολίτευσης στην επιτροπή αναγκάστηκαν να αφαιρέσουν το αδίκημα της δωροληψίας κατά του πρώην υπουργού, παραπέμποντάς τον μόνο για το πλημμέλημα της παράβασης καθήκοντος. Κι όλα αυτά για τον διαγωνισμό των τηλεοπτικών αδειών. Τη διαδικασία, δηλαδή, που ανάγκασε τους καναλάρχες να βάλουν πρώτη φορά το χέρι στην τσέπη για το δημόσιο αγαθό των τηλεοπτικών αδειών.
Το στραπάτσο των «σκευωρών»
Πριν από το πρόσφατο απαλλακτικό βούλευμα του Ανώτατου Δικαστικού Συμβουλίου που αθώωσε τους δημοσιογράφους και τους επίκουρους εισαγγελείς διαφθοράς, αναγνωρίζοντας ως σκαστό σκάνδαλο την υπόθεση Novartis και εξαλείφοντας τις κατηγορίες που αφορούσαν την περίπτωση της ελβετικής φαρμακοβιομηχανίας, η ΝΔ τσαλαπάτησε τον κανονισμό της Βουλής και το σύνταγμα στην προανακριτική επιτροπή κατά του Δ. Παπαγγελόπουλου, στην οποία το κοινοβούλιο μετατράπηκε σε πλυντήριο νομιμοποίησης παρανόμως κτηθέντων ηχητικών του Σάμπυ Μιωνή.
Αναφορικά με τις «γαλάζιες» εξωθεσμικές πρακτικές, καταγράφηκαν πέντε αναντίρρητες πράξεις και αποφάσεις καθ’ υπέρβαση του καταστατικού χάρτη: Πρώτον, το άνοιγμα της κάλπης πριν από την ολοκλήρωση της ψηφοφορίας για τη διεύρυνση του κατηγορητηρίου ήταν αμυχή μπροστά στο ψηφοδέλτιο της διαδικασίας. Αντί να έχουν το δικαίωμα να αποφανθούν για κάθε νέο αδίκημα ξεχωριστά, οι βουλευτές ΝΔ – ΚΙΝΑΛ κλήθηκαν να απαντήσουν «ναι», «όχι» ή «παρών» για όλα. Σύμφωνα με όσα είχε υπογραμμίσει ο αείμνηστος Δημήτρης Τσοβόλας, το ψηφοδέλτιο αντιβαίνει στο άρθρο 60 του συντάγματος, καθώς παραβιάστηκε το απεριόριστο δικαίωμα των βουλευτών για την ψήφο κατά συνείδηση.
Δεύτερον, η διεύρυνση του κατηγορητηρίου δεν αποτέλεσε μόνο ομολογία αποτυχίας της «σκευωρίας Novartis» και παραδοχή των παράνομων καταθέσεων μαρτύρων που ουδεμία σχέση είχαν με το σκάνδαλο της φαρμακευτικής, δεδομένο που έχει επισημανθεί και από το Επιστημονικό Συμβούλιο της Βουλής. Πρόκειται για πρωτοφανή διαδικασία, η οποία δεν έχει ακολουθηθεί –τουλάχιστον– στα μεταπολιτευτικά χρονικά. Επίσης, στο νέο κατηγορητήριο εντοπίζονταν ψεύδη, όπως η δήθεν αθωότητα της Γεωργίας Τσατάνη, εναντίον της οποίας έχει επιβληθεί αμετάκλητη πειθαρχική ποινή για τους χειρισμούς της στην υπόθεση Βγενόπουλου.
Τρίτον, παράνομη ήταν και η ανενδοίαστη απόπειρα ΝΔ – ΚΙΝΑΛ – ΜΜΕ να αποκαλύψουν τις ταυτότητες των προστατευόμενων μαρτύρων, πέφτοντας τρεις φορές σε θεσμικό τοίχο. Τέταρτον, εξίσου αντιθεσμική ήταν και η εξαίρεση Πολάκη – Τζανακόπουλου. Για τον τελευταίο η Ξένη Δημητρίου ξεκαθάρισε ότι η επίσκεψή του στον Αρειο Πάγο δεν συνιστούσε παρέμβαση. Ως προς τον πρώην αναπληρωτή υπουργό Υγείας, ο ίδιος κατέθεσε στην προανακριτική δημοσιεύματα προγενέστερα των επίμαχων δηλώσεων στον Αnt1, εξηγώντας ότι η εκτίμησή του για τους προστατευόμενους μάρτυρες βασιζόταν στα iefimerida.gr, «Ελεύθερο Τύπο» και «Παραπολιτικά».
Πέμπτον, δεν κλήθηκαν αρκετοί εκ των μαρτύρων που είχε προτείνει προς εξέταση ο Δ. Παπαγγελόπουλος. Μεταξύ άλλων, είχε αιτηθεί κατ’ αντιπαράσταση εξέτασή του με τον Αντώνη Σαμαρά, αλλά και την κλήση των Μιχάλη Καλογήρου, Μαρίας Παπασπύρου και εννέα εισαγγελέων.
Μπαράζ καθεστωτικών πρακτικών
Οπως προαναφέρθηκε, ο διορισμός του μουσικού με προϋπηρεσία σεκιουριτά στην ΕΥΠ νομιμοποιήθηκε εκ των υστέρων και συγκεκριμένα όταν ο Κυρ. Μητσοτάκης «κόντυνε» τα απαιτούμενα προσόντα που πρέπει να έχει ο εκάστοτε διοικητής της ΕΥΠ. Αδιαμφισβήτητο τεκμήριο αποτελούν δε οι περιορισμοί που υιοθετήθηκαν στη Βουλή με πρόφαση την πανδημία, προκειμένου –σύμφωνα με την κριτική της αντιπολίτευσης– να περνούν κάτω από τα ραντάρ οι σκανδαλώδεις προβλέψεις των πράξεων νομοθετικού περιεχομένου που περιλάμβαναν απευθείας αναθέσεις δισεκατομμυρίων.
Σε αυτό το πλαίσιο εντάσσεται και ο προσφάτως καταργηθείς αποκλεισμός των δημοσιογράφων από τα θεωρεία της Βουλής τη στιγμή που η Ελληνική Αγωγή και η Ευγενία Μανωλίδου είχαν ελεύθερη πρόσβαση, με τη Βουλή να μετατρέπεται σε όχημα διαφήμισης της οικογενειακής επιχείρησης του Αδωνη Γεωργιάδη. Επιπρόσθετα, αίσθηση είχε προκαλέσει ο παραλίγο διορισμός στη Βουλή της καταδικασμένης για τη συμμετοχή της στην εγκληματική οργάνωση της Χρυσής Αυγής Ελένης Ζαρούλια, ενώ ο Παύλ. Πολάκης αφενός βιντεοσκοπήθηκε από τον πρώην τηλεπωλητή νανογιλέκων εντός της ολομέλειας, αφετέρου βρέθηκε αντιμέτωπος με τον αυταρχισμό του αντιπροέδρου της Βουλής Χαράλαμπου Αθανασίου, ο οποίος ετσιθελικά του αφαίρεσε τον λόγο από το βήμα της Βουλής.