Στο προσκήνιο τίθεται ο ρόλος της διαπίστευσης και η συμβολή της στην διασφάλιση της υγείας και ασφάλειας των πολιτών, στο πλαίσιο των διενεργούμενων ελέγχων στον υποχρεωτικό τομέα, με ερώτηση των Μιλένα Αποστολάκη και Γιώργου Νικητιάδη.
Αναλυτικά το κείμενο της Ερώτησης
Το πρόσφατο τραγικό δυστύχημα στο μοιραίο λούνα πάρκ, στο Πευκοχώρι Χαλκιδικής, όπου έχασε την ζωή του ο άτυχος 19χρονος, αλλά και άλλα πρόσφατα περιστατικά (μαζική δηλητηρίαση μαθητών στην Λαμία, από σχολικά γεύματα), φέρνουν στο προσκήνιο τον ρόλο της διαπίστευσης και την συμβολή της στην διασφάλιση της υγείας και ασφάλειας των πολιτών, στο πλαίσιο των διενεργούμενων ελέγχων στον υποχρεωτικό τομέα.
Το σύνολο πλέον της Κοινοτικής Νομοθεσίας (Οδηγίες Νέας Προσέγγισης), σχετικής με την ασφάλεια των προϊόντων, αλλά και «Γαλάζιος Οδηγός» σχετικά με την εφαρμογή των κανόνων της ΕΕ για τα προϊόντα 2022 ( (2022/C 247/01), θεσμοθετούν την διαπίστευση Φορέων Πιστοποίησης και Εργαστηρίων Δοκιμών ως τον βασικό πυλώνα για την στην διασφάλιση της υγείας και ασφάλειας των πολιτών της ΕΕ.
Πέραν τούτου στην χώρα μας ισχύει η ΥΑ Αρ.Φ.01.2/56790/ΔΠΠ 1828/31-5-2016 ( ΦΕΚ 1897/Β/27-6-2016 ) « Κανονιστικό πλαίσιο για τους οργανισμούς αξιολόγησης της συμμόρφωσης που δραστηριοποιούνται σε πεδία της ενωσιακής νομοθεσίας εναρμόνισης ή/και σε πεδία αμιγώς εθνικής τεχνικής νομοθεσίας, που εμπίπτουν στο πλαίσιο αρμοδιοτήτων της Γενικής Γραμματείας Βιομηχανίας».
Στην Ελλάδα η ευθύνη για την διαπίστευση, έχει ανατεθεί με τον Νόμο 4468/2017, στο Εθνικό Σύστημα Διαπίστευσης (Ε.ΣΥ.Δ.).
Το Ε.ΣΥ.Δ. αποτελεί τον Εθνικό Οργανισμό Διαπίστευσης κατά την έννοια των διατάξεων του Κανονισμού (ΕΚ) Αριθμ. 765/2008 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 9ης Ιουλίου 2008 (L 218/30), ανήκει στον ευρύτερο δημόσιο τομέα, διαθέτει διοικητική και οικονομική αυτοτέλεια και εποπτεύεται από τον Υπουργό Οικονομίας και Ανάπτυξης (Άρθρο 1, Παρ.3 του ν.4468/2017).
Σε δημοσίευμα της εφημερίδας ΤΑ ΝΕΑ, της 5/9/2024, με τίτλο «Ελέγχονται οι ελεγκτές του μοιραίου λούνα πάρκ», μετά από εκτεταμένο ρεπορτάζ, αναφέρονται σε διάφορα σημεία τα ακόλουθα χωρία: «… ο έλεγχος που πραγματοποιείται τώρα αφορά και τις γνωματεύσεις που συνέταξε ως … απλός ιδιώτης ο τεχνικός διευθυντής του ίδιου φορέα πιστοποίησης τον Μάιο του 2024 και σύμφωνα με τις οποίες δεν υπήρχε κανένα τεχνικό πρόβλημα στο λούνα πάρκ. Δηλαδή αυτός που συμμετείχε στον – κατ’ εντολή του κράτους – φορέα πιστοποίησης είναι και αυτός που συνέταξε ιδιωτικά βεβαιώσεις ότι είναι όλα ασφαλή, λίγες εβδομάδες προ του δραματικού συμβάντος».
«Όπως προκύπτει από τα σχετικά έγγραφα το ΕΣΥΔ είχε ελέγξει τρείς φορές την περίοδο 2020-2023 την εν λόγω εταιρεία πιστοποίησης (η οποία είναι Μονοπρόσωπη ΙΚΕ) στη Θεσσαλονίκη και είχε διαπιστώσει ότι λειτουργούσε και ήλεγχε το λούνα πάρκ – και όχι μόνο – με πλήρη επάρκεια, ανανεώνοντας τις σχετικές άδειες της μέχρι το 2028. Και αυτό παρότι εμφανίζεται από τα σχετικά έγγραφά που είναι στη διάθεση της εφημερίδας να διαθέτει μόνο τρείς – τέσσερις επιθεωρητές που παρουσιάζεται ότι προχωρούν κάθε οκτάμηνο σε ελέγχους – που οφείλουν να είναι διεξοδικοί – σε τουλάχιστον 200 παιχνίδια λούνα παρκ, αλλά και σε δεκάδες παιδικές χαρές σε όλη την Ελλάδα».
«… Ο προηγούμενος έλεγχος είχε πραγματοποιηθεί στην εταιρεία επιθεώρησης της Θεσσαλονίκης, χωρίς να αναδειχθεί οποιοδήποτε ζήτημα, το καλοκαίρι του 2023. Όμως αμέσως μετά το τραγικό συμβάν στη Χαλκιδική επανεξετάζουμε τους φακέλους του ίδιου φορέα πιστοποίησης για να εξετάσουμε την επάρκεια των επιθεωρήσεών της στο εν λόγω λούνα πάρκ και άλλες παραμέτρους, αναφέρει μιλώντας στα «ΝΕΑ», ο πρόεδρος του ΕΣΥΔ Κωνσταντίνος Κούρταλης.».
Είναι σαφής η προσπάθεια τεκμηρίωσης, ότι όλα έγιναν “by the book”, αλλά φταίει η κακιά η ώρα κάτι το οποίο δεν μπορεί να γίνει ανεκτό, όχι μόνο από τους τραγικούς γονείς του θύματος , αλλά και από το σύνολο της ελληνικής κοινωνίας.
Αποκτά ιδιαίτερη σημασία το γεγονός, ότι με βάση την κείμενη νομοθεσία, η ύπαρξη της διαπίστευσης από το ΕΣΥΔ στον φορέα πιστοποίησης και εν προκειμένω στη μονοπρόσωπη ΙΚΕ, αποτέλεσε τον κρίσιμο παράγοντα και το απαραίτητο προαπαιτούμενο, προκειμένου τα πιστοποιητικά που ο φορέας πιστοποίησης χορήγησε στο λούνα παρκ να χρησιμοποιηθούν για την χορήγηση της Άδειας Λειτουργίας του.
Χωρίς να έχει μέχρι σήμερα αναληφθεί η υπαρκτή πολιτική ευθύνη, για την λειτουργία του ΕΣΥΔ, οι δηλώσεις από τον Πρόεδρο του ΕΣΥΔ, ότι ως σύγχρονος Επιμηθέας, θα πράξει τα δέοντα… εκ των υστέρων, είναι απολύτως ανεπαρκείς.
Το τραγικό συμβάν δημιουργεί εύλογη ανησυχία και ανασφάλεια στην ελληνική κοινωνία.
Κατόπιν των ανωτέρω ερωτάται ο κ. Υπουργός Ανάπτυξης και καλείται να καταθέσει τα αιτούμενα ακολούθως έγγραφα:
1) Κατά την διενέργεια από το ΕΣΥΔ, των επιθεωρήσεων διαπίστευσης, σε Φορείς Πιστοποίησης, ελέγχεται διεξοδικά, όπως απαιτούν τα Διεθνή Πρότυπα ISO και η οικονομική επάρκεια των Φορέων Πιστοποίησης για την αξιόπιστη διενέργεια των πιστοποιήσεων, καθώς και η διαθεσιμότητα του απαραίτητου προσωπικού;
Αν ναι ποια είναι η επωνυμία, το μετοχικό κεφάλαιο ο τζίρος και το μόνιμο προσωπικό της Μονοπρόσωπης ΙΚΕ, η οποία εμπλέκεται στην υπόθεση του λούνα πάρκ, κατά τον χρόνο της διαπίστευσής της;
Να κατατεθεί η Έκθεση Επιθεώρησης για την διαπίστευσή της, καθώς και η σχετική Απόφαση του ΔΣ του ΕΣΥΔ.
2) Κατά την διενέργεια από το ΕΣΥΔ, των επιθεωρήσεων διαπίστευσης, σε Φορείς Πιστοποίησης, ελέγχεται η τιμολόγηση από τον Φορέα Πιστοποίησης των παρεχόμενων υπηρεσιών, ώστε να διαπιστώνονται τυχόν ανεξήγητα χαμηλές τιμές, γεγονός που οδηγεί σε υπόνοιες, ότι οι υπηρεσίες αυτές παρέχονται πλημμελώς;
Αν ναι, διενεργήθηκε ο έλεγχος αυτός κατά την διαπίστευση της επίμαχης Μονοπρόσωπης ΙΚΕ;
3) Κατά την διενέργεια από το ΕΣΥΔ, των επιθεωρήσεων διαπίστευσης, σε Φορείς Πιστοποίησης, ελέγχεται, έστω και δειγματοληπτικά, η πραγματική διενέργεια των δηλούμενων επιθεωρήσεων, βάσει παραστατικών στοιχείων, λαμβάνοντας υπόψη παράγοντες όπως η γεωγραφική θέση του τόπου της επιθεώρησης, οι αμοιβές των επιθεωρητών κλπ.
Αν ναι, διενεργήθηκε ο έλεγχος αυτός κατά την διαπίστευση της επίμαχης Μονοπρόσωπης ΙΚΕ ;
4) Πόσες οργανικές θέσεις προβλέπονται από το Οργανόγραμμα του ΕΣΥΔ και πόσες από αυτές έχουν καλυφθεί;
Πότε έγιναν οι τελευταίες προσλήψεις μόνιμου προσωπικού στο ΕΣΥΔ;
5) Ποια είναι η χρέωση της ανθρωποημέρας των Αξιολογητών και Εμπειρογνωμόνων του ΕΣΥΔ, την οποία καταβάλλουν οι προς διαπίστευση Φορείς Πιστοποίησης στο ΕΣΥΔ και με βάσει ποιες Αποφάσεις/ Νομοθεσία έχει αυτό καθορισθεί ; Πώς καθορίζεται ο αριθμός των απαιτούμενων ανθρωποημερών ανά πρότυπο διαπίστευσης.
6) Να κατατεθούν οι Ισολογισμοί και οι Απολογισμοί του ΕΣΥΔ των τριών (3) τελευταίων ετών, καθώς και ο εγκεκριμένος Κανονισμός Λειτουργίας του ΕΣΥΔ (Άρθρο 7, Παρ.1 του νόμου 4468/2017).
7) Προβλέπεται η διενέργεια εκτάκτων αυτεπαγγέλτων δειγματοληπτικών ελέγχων από το ΕΣΥΔ, σε διαπιστευμένους Φορείς Πιστοποίησης ή/και σε πιστοποιημένες από αυτούς επιχειρήσεις, για την διαπίστωση της ορθής διενέργειας των επιθεωρήσεων πιστοποίησης, ακόμα και χωρίς την ύπαρξη επώνυμης καταγγελίας;
