Σύσσωμη η αντιπολίτευση εξέφρασε παρατηρήσεις για το νομοσχέδιο του υπουργείου Εσωτερικών που θεσμοθετεί την επιστολική ψήφο για τους εκλογείς τόσο του εσωτερικού όσο και του εξωτερικού.
Τον χορό της κριτικής άνοιξε η η εισηγήτρια και τομεάρχης Εσωτερικών, Γιώτα Πούλου, η οποία στηλίτευσε τις fast track διαδικασίες νομοθέτησης, ενώ για το περιεχόμενο του νομοσχεδίου διατύπωσε τη σύμφωνη γνώμη του ΣΥΡΙΖΑ για την επιστολική ψήφο σε σχέση με τους απόδημους, εκφράζοντας παράλληλα διαφωνία για τον οριζόντιο χαρακτήρα του μέτρου στο εσωτερικό.
Σε σχέση με το άρθρο 5 που αλλάζει τον τρόπο κατανομής των εδρών, μίλησε για καλπονοθευτικό εγχείρημα, τονίζοντας πως «η πλειοψηφία προσδοκά να εξασφαλίσει περισσότερες έδρες».
Κλείνοντας, πρότεινε στην ηγεσία του ΥΠΕΣ την κατάρτιση ηλεκτρονικού εκλογικού καταλόγου, η επιστολική ψήφος να θεσπιστεί για ομογενείς, άτομα με αναπηρία και ηλικιωμένους, αλλά και να συσταθεί ανεξάρτητη εκλογική αρχή, μέτρο που έχει υιοθετηθεί από τα περισσότερα ευρωπαϊκά κράτη.
Κώλυμα συνταγματικότητας
Ο ειδικός αγορητής του ΠΑΣΟΚ, Παναγιώτης Δουδωνής, επέκρινε το γεγονός ότι η υιοθέτηση του μέτρου για την επιστολική ψήφο γίνεται απροϋπόθετα για το εσωτερικό, δίχως να διαπιστώνεται συγκεκριμένη ανάγκη προσφυγής στη διαδικασία αυτή και προτού δοκιμαστεί η δυνατότητα απρόσκοπτης λειτουργίας του συστήματος σε τέτοια κλίμακα. Μάλιστα, ο κ. Δουδωνής έθεσε ζήτημα μη ευθυγράμμισης των σχετικών διατάξεων με το άρθρο 51 του συντάγματος.
«Αντιδραστική και επικίνδυνη τομή»
«Απορρίπτουμε συλλήβδην το μέτρο ως αντιδραστική και επικίνδυνη τομή» υποστήριξε ο ειδικός αγορητής του ΚΚΕ, Γιάννης Γκιόκας, κρίνοντας πως «κάποια από τα επιχειρήματα (της πλειοψηφίας αγγίζουν τα όρια της φαιδρότητας». Κατά τον κ. Γκιόκα, η εν λόγω ρύθμιση σε συνδυασμό με την άρση των κριτηρίων για την ψήφο των εκλογέων του εξωτερικού «ανοίγει τον δρόμοι αλλοίωσης του εκλογικού σώματος» από ψηφοφόρους που «δεν έχουν δεσμούς με τη χώρα».
«Σοβαρές επιφυλάξεις»
Από την πλευρά της Ελληνικής Λύσης, ο Παύλος Σαράκης εξέφρασε «σοβαρές επιφυλάξεις», ενώ ο ειδικός αγορητής των Σπαρτιατών, Γιάννης Κόντης, μίλησε για «υφαρπαγή ψήφου» και στηλίτευσε την πρόβλεψη που σχετίζεται με τον αποκλεισμό συνδυασμού που ενέχει υποψήφιο που έχει καταδικαστεί για το αδίκημα της συμμετοχής σε εγκληματικής οργάνωσης, γεγονός που αφορά άμεσα τον καταδικασμένο ναζί, Ηλία Κασιδιάρη.
«Λειτουργία καθεστώτος»
Ο ειδικός αγορητής της Νέας Αριστεράς, Δημήτρης Τζανακόπουλος, έψεξε τη συμπολίτευση για δημιουργία ασφυκτικού ελέγχου ακόμα και της εκλογικής διαδικασίας, υπογραμμίζοντας πως «αυτό θα μπορούσε να χαρακτηρίσει κανείς ως λειτουργία καθεστώτος». «Αντιστρέφεται η σύγχρονη δομή των δημοκρατιών» είπε και θύμισε πως στην αμερικανική επανάσταση το σύνθημα ήταν «όχι φορολόγηση χωρίς αντιπροσώπευση» τη στιγμή που εν προκειμένω το σχήμα αντιστρέφεται σε «αντιπροσώπευση χωρίς φορολόγηση» για τους εκλογείς του εξωτερικού.
«Μετατρέπετε την επιστολική ψήφο από εξαίρεση σε κανόνα, ανοίγετε πολλά συνταγματικά και νομικά ζητήματα, χωρίς δικλείδες ασφαλείας» συμπλήρωσε, εκφράζοντας προβληματισμό για το αποτέλεσμα της εμπλοκής ιδιωτικών εταιριών στην εκλογική διαδικασία. Όσον αφορά την αλλαγή στον τρόπο κατανομή των εδρών, ο κ. Τζανακόπουλος εξήγησε πως «σε όλες τις περιπτώσεις ευνοείται το πρώτο κόμμα».
«Κίνδυνος νοθείας»
Για κίνδυνο νοθείας μίλησε ο ειδικός εισηγητής της Νίκης, Γιώργος Αποστολάκης, ενώ προϊδέασε για διατύπωση ενστάσεων συνταγματικότητας, ασκώντας κριτική για τη «βιαστική νομοθέτηση» που γίνεται «στο πόδι».
Ο Αλέξανδρος Καζαμίας, ειδικός αγορητής της Πλεύσης Ελευθερίας, επισήμανε πως το κόμμα του συμφωνεί με την εισαγωγή της επιστολικής ψήφου. «Καλωσορίζουμε τις διατάξεις που επιφέρουν πρόοδο προς αυτήν την κατεύθυνση» είπε και υπενθύμισε πως η Πλεύση Ελευθερίας το είχε θέσει κατά την ανάγνωση των προγραμματικών δηλώσεων της κυβέρνησης.
Παράλληλα, ο κ. Καζαμίας εξέφρασε την αντίθεσή του με τον νέο τροπο κατανομής των αδιάθετων εδρών, υποστηρίζοντας κι εκείνος με τη σειρά του πως πριμοδοτείται το πρώτο κόμμα.
«Διορθώνεται μια στρέβλωση»
Στον αντίποδα, ο αν. υπουργός Εσωτερικών, Θοδωρής Λιβάνιος, απάντησε στα πυρά για τις αλλαγές στον τρόπο κατανομής των εδρών, κάνοντας λόγο για διόρθωση μίας στρέβλωσης και φέροντας το παράδειγμα που θέλει το πρώτο κόμμα να παίρνει έξι έδρες με ποσοστό 32% και το δεύτερο να παίρνει επτά έδρες με ποσοστό 28%.
Στην αρχή της διαδικασίας, η αρμόδια υπουργός, Νίκη Κεραμέως, προσπάθησε να καθησυχάσει τις ενστάσεις για το αδιάβλητο της διαδικασίας, λέγοντας πως έχουν μελετηθεί οι καλές πρακτικές που έχουν υιοθετηθεί από χώρες του εξωτερικού, ενώ έχουν υιοθετηθεί και οι οκτώ κατευθυντήριες γραμμές του ΟΑΣΕ.
Χαρακτήρισε δε τη θέσπιση της επιστολικής ψήφου ως «μέτρο που ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις των πολιτών και της κοινωνίας», προσβλέποντας στον «εκσυγχρονισμό του κράτους» και την αντιμετώπιση του φαινομένου της αποχής. «Στις ευρωεκλογές 2024 δεν θα υπάρχει κανένα εμπόδιο για τη συμμετοχή όλων στην εκλογική διαδικασία» κατέληξε.
