Και όμως συνέβη σημαντική «αστοχία» στις Πανελλαδικές Εξετάσεις. Συγκεκριμένα, στο μάθημα της Φυσικής μπήκε θέμα που βασίζεται σε ύλη που είχε αφαιρεθεί από την διδακτέα! Το ζήτημα αυτό έχει ήδη εντοπιστεί από τον Σύλλογο Φυσικών Κρήτης ενώ η Ένωση Ελλήνων Φυσικών εκφράζει στο documentonews.gr τους προβληματισμούς της.
Η ακατάλληλη επιλογή ενός θέματος που εξετάστηκε στο μάθημα της Φυσικής, ανεξάρτητα από το πόσο θα επηρεάσει προς τα κάτω τις βάσεις, είναι κρίμα να στοιχίσει άδικα τους κόπους των υποψηφίων. Γι’ αυτό απαιτείται εγρήγορση από τους αρμοδίους και ενδεχομένως να δοθούν οδηγίες στους βαθμολογητές.
Πρόκειται για το θέμα Γ3 που αφορά σε άσκηση με κίνηση ράβδου παρουσία επιπλέον πηγής στο κύκλωμα (πέρα από την πηγή εξ επαγωγής) που ως ύλη έχει τεθεί εκτός της διδακτέας, με βάση όσα ορίζει η Εφημερίδα της Κυβέρνησης σχετικά με τον καθορισμό εξεταστέας ύλης για τις εξετάσεις του 2023.
Το ΦΕΚ Β, Αρ. Φύλλου 3731/14.7.2022 («Απόφαση Αριθμ. 85745/Δ2 Καθορισμός εξεταστέας ύλης για το έτος 2023 για τα μαθήματα που εξετάζονται πανελλαδικά για την εισαγωγή στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση αποφοίτων Γ’ τάξης Ημερησίου Γενικού Λυκείου και Γ’ τάξης Εσπερινού Γενικού Λυκείου») αναφέρει σχετικά με τη Φυσική το εξής σημείο:
«5.3 Ευθύγραμμος αγωγός κινούμενος σε ομογενές μαγνητικό πεδίο (εκτός από το παράδειγμα 5.3)
Επισήμαvση: Δεν θα διδαχθούν ασκήσεις και προβλήματα απόκτησης οριακής ταχύτητας ράβδου που κινείται σε κεκλιμένο επίπεδο, επαγωγικής τάσης σε ράβδο σε συνδυασμό με υπάρχουσα πηγή ΗΕΔ και ερωτήματα σε ασκήσεις και προβλήματα με υπολογισμό φυσικών μεγεθών (θερμότητας, διαστήματος, ηλεκτρικού φορτίου) μέχρι την απόκτηση της οριακής ταχύτητας της ράβδου».
Το documentonews.gr επικοινώνησε την Παρασκευή (16.6.2023) με την Ένωση Ελλήνων Φυσικών (ΕΕΦ) καλώντας την να τοποθετηθεί επί του ζητήματος. Ο αντιπρόεδρος της Ενωσης Φυσικών Ελλάδας Παναγιώτης Φιλντίσης ανέφερε τα εξής:
«Η Επιτροπή Παιδείας της ΕΕΦ επανέρχεται και θεωρεί ότι υπάρχει ζήτημα στην επίλυση ερωτήματος του τρίτου θέματος. Οι οδηγίες από το υπουργείο Παιδείας στα σχολεία για την εξεταστέα ύλη ήταν ότι η περίπτωση αυτή δεν πρέπει να διδαχθεί-αποτελεί υποπερίπτωση της διδακτέας ύλης. Είμαστε προβληματισμένοι για το αν είχαν τη δυνατότητα οι μαθητές να το απαντήσουν. Θεωρούμε ότι δεν πρέπει να συμβαίνει κάτι τέτοιο».
Το ζήτημα αυτό είναι κρίσιμο. Πρέπει να πάρει θέση η Κεντρική Επιτροπή Πανελλαδικών Εξετάσεων και αν μη τι άλλο να δοθούν οδηγίες για την βαθμολόγηση των γραπτών.
Αξίζει να σημειωθεί ότι ο Σύλλογος Φυσικών Κρήτης είχε εντοπίσει εγκαίρως και επισημάνει άμεσα την “αστοχία” και την προβληματική επιλογή του θέματος Γ3 στη Φυσική. Μάλιστα, σε δημόσια παρέμβασή του αναφέρει:
«Το θέμα Γ θεωρούμε ότι ήταν μια ατυχής επιλογή από την επιτροπή θεμάτων. Είναι ένας συνδυασμός της κίνησης ράβδου σε ομογενές μαγνητικό πεδίο με το φαινόμενο της αυτεπαγωγής σε πηνίο. Απευθύνεται σε μαθητές που έχουν κατανοήσει σε μεγάλο βάθος τον Ηλεκτρομαγνητισμό και θεωρούμε ότι δεν ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις ενός τυπικού Θέματος Γ. Η εφαρμογή του 2ου κανόνα του Kirchhoff με την εμφάνιση 2 πηγών σε ένα κύκλωμα θα μπορούσε να αποφευχθεί, καθώς είναι γνωστό ότι ο κανόνας αυτός διδάσκεται και «δεν διδάσκεται» τα τελευταία χρόνια στην Β Λυκείου στο μάθημα της Γενικής Παιδείας. Επίσης οι οδηγίες διδασκαλίας φέτος για τον παραπάνω προφανή λόγο θέτουν εκτός ύλης ασκήσεις με κίνηση ράβδου, παρουσία επιπλέον πηγής στο κύκλωμα (πέρα από την πηγή εξ επαγωγής). Εκτιμούμε ότι η επίδοση των μαθητών σε αυτό το Θέμα θα είναι απογοητευτική».
Η επισήμανση αυτή έγινε στις 12 Ιουνίου 2023, όταν ο Σύλλογος Φυσικών Κρήτης σχολίασε ως εξής τα θέματα φυσικής στις πανελλαδικές εξετάσεις:
«Τα σημερινά θέματα Φυσικής χαρακτηρίζονται ως θέματα που κινούνται δυστυχώς στην παγιωμένη λογική να δίνουμε για την Φυσική μια στρεβλή εικόνα στους μαθητές. Μας προκαλεί εντύπωση ότι ο Ηλεκτρομαγνητισμός κυριαρχεί σε όλα τα θέματα του διαγωνίσματος, ενώ η ύλη αποτελείται και από άλλα 5 κεφάλαια. Κρίνεται προφανώς ως θετικό ότι δόθηκε τυπολόγιο για πρώτη φορά.
Το Θέμα Α εξετάζει επαρκώς την θεωρία, τα ερωτήματα είναι διατυπωμένα με σαφήνεια και χωρίς παγίδες.
Το Θέμα Β έχει την σωστή διαβάθμιση, εξετάζει στο Β.1 το κεφάλαιο των κυμάτων, στο Β.2 την κβαντομηχανική με μια άσκηση στο Φωτοηλεκτρικό Φαινόμενο και το Β.3 είναι μια βασική εφαρμογή της κίνησης φορτίου σε Ηλεκτρικό και Μαγνητικό πεδίο (φασματογράφος μάζας). Συνολικά το Β Θέμα δεν θα δυσκολέψει τους προετοιμασμένους μαθητές.
Το θέμα Γ θεωρούμε ότι ήταν μια ατυχής επιλογή από την επιτροπή θεμάτων. Είναι ένας συνδυασμός της κίνησης ράβδου σε ομογενές μαγνητικό πεδίο με το φαινόμενο της αυτεπαγωγής σε πηνίο. Απευθύνεται σε μαθητές που έχουν κατανοήσει σε μεγάλο βάθος τον Ηλεκτρομαγνητισμό και θεωρούμε ότι δεν ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις ενός τυπικού Θέματος Γ. Η εφαρμογή του 2ου κανόνα του Kirchhoff με την εμφάνιση 2 πηγών σε ένα κύκλωμα θα μπορούσε να αποφευχθεί, καθώς είναι γνωστό ότι ο κανόνας αυτός διδάσκεται και «δεν διδάσκεται» τα τελευταία χρόνια στην Β Λυκείου στο μάθημα της Γενικής Παιδείας. Επίσης οι οδηγίες διδασκαλίας φέτος για τον παραπάνω προφανή λόγο θέτουν εκτός ύλης ασκήσεις με κίνηση ράβδου, παρουσία επιπλέον πηγής στο κύκλωμα (πέρα από της πηγής εξ επαγωγής). Εκτιμούμε ότι η επίδοση των μαθητών σε αυτό το Θέμα θα είναι απογοητευτική.
Το θέμα Δ είναι για ακόμα μια φορά μια πειραματική «κατασκευή» μέτρησης μαγνητικού πεδίου που απέχει από την πραγματικότητα της πειραματικής διαδικασίας. Στην προσπάθεια της επιτροπής να χωρέσει σε ένα θέμα το κεφάλαιο της ισορροπίας στερεού, τον μαγνητισμό, τις κρούσεις και τις ταλαντώσεις, δημιούργησε ένα θέμα που δίνει μια στρεβλή αντίληψη για την Φυσική, ως την επιστήμη που με απλό τρόπο περιγράφει τον κόσμο γύρω μας.
Ευχόμαστε το καλύτερο σε όλους τους υποψηφίους
Σύλλογος Φυσικών Κρήτης».
