Διπλωματικοί κύκλοι των Βρυξελλών δηλώνουν απογοητευμένοι από την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν όπως αναφέρει το Politico.
H Γερμανίδα πολιτικός συγκεντρώνει αρκετή κριτική στο πρόσωπό της, προερχόμενη από τους κεντρικούς θεσμούς και τις κυβερνήσεις των 27 χωρών μελών επειδή, όπως λέγεται, κάνει κατάχρηση της θέσης της, παρακάμπτει τα κέντρα λήψης αποφάσεων και δρα αυτοβούλως για θέματα που δεν άπτονται των αρμοδιοτήτων της, όπως είναι για παράδειγμα η εξωτερική πολιτική.
Σε κατ’ ιδίαν συζητήσεις στις Βρυξέλλες, γράφει το Politico, διπλωμάτες, ευρωβουλευτές και μέλη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής εκφράζουν παράπονα ότι η ντερ Λάιεν κάνει πολιτική αυθαίρετα με μια μικρή ομάδα συμβούλων της με ένα μοντέλο «αποφασίζουμε και διατάζουμε».
Η κριτική εναντίον της κορυφώθηκε το περασμένο Σαββατοκύριακο, όταν πραγματοποίησε ένα απρογραμμάτιστο ταξίδι στο Ισραήλ, προκαλώντας την οργισμένη αντίδραση των Ευρωπαίων διπλωματών.
Αρκετοί δήλωσαν στο Politico ότι ήταν δυσαρεστημένοι που η Φον ντερ Λάιεν, η οποία εξέφρασε την αλληλεγγύη της στα θύματα των επιθέσεων της Χαμάς, δεν μετέφερε τις εκκλήσεις τους προς το Ισραήλ να σεβαστεί το διεθνές δίκαιο στη Γάζα.
Ακόμα και ο επικεφαλής για τη πολιτική διπλωματίας της ΕΕ, Ζοζέπ Μπορέλ, προχώρησε σε μια ασυνήθιστη δημόσια επίπληξη στην πολιτική προϊστάμενή του.
Χαρακτηριστικά, είπε ότι η Ούρσουλα δεν έχει τη δικαιοδοσία να εκπροσωπεί τις απόψεις της ΕΕ για την εξωτερική πολιτική, οι οποίες κανονικά διαμορφώνονται από τις χώρες μέλη της Ένωσης. «Η επίσημη θέση της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε οποιοδήποτε θέμα εξωτερικής πολιτικής καθορίζεται -επαναλαμβάνω- από τις κατευθυντήριες γραμμές», δήλωσε ο κορυφαίος διπλωμάτης στους δημοσιογράφους στο Πεκίνο, το οποίο επισκέφθηκε επίσημα το Σάββατο. «Η εξωτερική πολιτική αποφασίζεται από τους ηγέτες των 27 χωρών της ΕΕ σε διεθνείς συνόδους κορυφής και συζητείται από τους υπουργούς Εξωτερικών σε συναντήσεις “υπό την προεδρία μου”», πρόσθεσε.
Αλλά και η Nathalie Loiseau, Ευρωπαία νομοθέτης και υψηλόβαθμο μέλος της ομάδας του Γάλλου προέδρου Εμανουέλ Μακρόν Renew Europe, επανέλαβε την κριτική σε ανάρτησή της στο X. “Δεν καταλαβαίνω τι σχέση έχει η πρόεδρος της Επιτροπής με την εξωτερική πολιτική, η οποία δεν είναι αρμοδιότητά της”, ανέφερε.
Ακολουθεί το άρθρο του Politico:
Οι πρωτεύουσες της ΕΕ εκνευρίζονται με τη “βασίλισσα” φον ντερ Λάιεν
Διπλωμάτες κατηγορούν την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για υπερβολή εν μέσω σάλου για το ταξίδι της στο Ισραήλ.
ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ – Για πολλούς από τους διεθνείς συμμάχους της, η Ursula von der Leyen είναι η κυρία Ευρώπη – μια πραγματικά προεδρική φιγούρα που οδήγησε το μπλοκ μέσα από την πανδημία COVID-19 και το κράτησε ενωμένο απέναντι στον πόλεμο της Ρωσίας στην Ουκρανία.
Αλλά η λαμπρή φήμη της Γερμανίδας πολιτικού στο εξωτερικό διαψεύδεται όλο και περισσότερο από μια κακοδαιμονία εντός των κεντρικών θεσμών και των πρωτευουσών της Ευρωπαϊκής Ένωσης των 27 χωρών.
Σε κατ’ ιδίαν συζητήσεις στις Βρυξέλλες, διπλωμάτες, νομοθέτες και η ίδια η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, οι υπάλληλοι παραπονιούνται ότι η “VDL” υπερβαίνει την περιγραφή της θέσης της, αποκλείει τις κυβερνήσεις της ΕΕ από τη λήψη αποφάσεων και κυβερνά με μια μικρή ομάδα συμβούλων με διατάγματα.
Η κριτική κορυφώθηκε το περασμένο Σαββατοκύριακο, όταν πραγματοποίησε ένα απρογραμμάτιστο ταξίδι στο Ισραήλ, προκαλώντας την οργισμένη αντίδραση των Ευρωπαίων διπλωματών.
Αρκετοί δήλωσαν στο POLITICO ότι ήταν δυσαρεστημένοι που η von der Leyen, η οποία εξέφρασε την αλληλεγγύη της στα θύματα των επιθέσεων της Χαμάς, δεν μετέφερε τις εκκλήσεις τους προς το Ισραήλ να σεβαστεί το διεθνές δίκαιο στη Γάζα κατά τη διάρκεια του ταξιδιού της.
Ο κορυφαίος διπλωμάτης της ΕΕ, ο Josep Borrell, τόλμησε μάλιστα να απευθύνει μια σπάνια δημόσια επίπληξη στο αφεντικό του. Η φον ντερ Λάιεν, είπε, δεν δικαιούται να εκπροσωπεί τις απόψεις της ΕΕ για την εξωτερική πολιτική, οι οποίες κανονικά συντονίζονται μεταξύ των χωρών μελών.
“Η επίσημη θέση της Ευρωπαϊκής Ένωσης με οποιοδήποτε θέμα [εξωτερικής πολιτικής] καθορίζεται – επαναλαμβάνω – από τις κατευθυντήριες γραμμές”, δήλωσε ο Borrell στους δημοσιογράφους στο Πεκίνο το Σάββατο. Η εξωτερική πολιτική αποφασίζεται από τους ηγέτες των 27 χωρών της ΕΕ σε διεθνείς συνόδους κορυφής και συζητείται από τους υπουργούς Εξωτερικών σε συναντήσεις “υπό την προεδρία μου”, πρόσθεσε.
Η Nathalie Loiseau, Ευρωπαία νομοθέτης και υψηλόβαθμο μέλος της ομάδας του Γάλλου προέδρου Εμανουέλ Μακρόν Renew Europe, επανέλαβε την κριτική σε ανάρτησή της στο X. “Δεν καταλαβαίνω τι σχέση έχει η πρόεδρος της Επιτροπής με την εξωτερική πολιτική, η οποία δεν είναι αρμοδιότητά της”, ανέφερε.
“Συμπεριφέρεται όλο και περισσότερο σαν βασίλισσα”, δήλωσε ένας διπλωμάτης της ΕΕ, στον οποίο παραχωρήθηκε ανωνυμία για να μιλήσει με ειλικρίνεια.
Το επεισόδιο με το ταξίδι στο Ισραήλ είναι ένα μόνο από τα παραδείγματα που η φον ντερ Λάιεν δεν έχει συμβουλευτεί σωστά τις πρωτεύουσες της ΕΕ πριν λάβει μια σημαντική πολιτική απόφαση ή έχει αιφνιδιάσει κάποιον από την ομάδα των κορυφαίων επιτρόπων της.
Οι επικριτές επισημαίνουν επίσης το ταξίδι της στην Τυνησία τον Ιούλιο, όταν επέβλεψε μια συμφωνία για τη χορήγηση στον πρόεδρο Kais Saied περισσότερου από 1 δισεκατομμυρίου ευρώ για τη διαχείριση της παράτυπης μετανάστευσης, και την ανακοίνωσή της για τη διεξαγωγή έρευνας σχετικά με τις κινεζικές επιδοτήσεις για ηλεκτρικά οχήματα ως άλλες μεγάλες στιγμές κατά τις οποίες απέτυχε να κρατήσει τα κράτη μέλη στο πλευρό της.
Ο κίνδυνος για τη φον ντερ Λάιεν είναι ότι η απογοήτευση, η οποία μέχρι στιγμής περιορίζεται σε μεγάλο βαθμό σε υπαλλήλους των Βρυξελλών που τριβελίζουν με το στυλ διαχείρισής της και σε διπλωμάτες που γκρινιάζουν κατ’ ιδίαν, θα ξεχειλίσει σε κάτι μεγαλύτερο. Μια εξέγερση από τις πρωτεύουσες της ΕΕ θα μπορούσε να θέσει σε κίνδυνο την πιθανή υποψηφιότητά της για μια δεύτερη θητεία στην προεδρία της Επιτροπής μετά τις εκλογές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου τον προσεχή Ιούνιο.
“Αυτό είναι ένα πρόβλημα που πρέπει να διορθωθεί”, δήλωσε ένας δεύτερος διπλωμάτης της ΕΕ. “Η επόμενη θητεία θα αφορά την εφαρμογή των αποφάσεων, ενώ η πρώτη αφορούσε την ανακοίνωσή τους”.
Η φον ντερ Λάιεν δεν έχει ακόμη ανακοινώσει αν θα διεκδικήσει άλλη μια πενταετή θητεία στο Berlaymont, το κτίριο των Βρυξελλών όπου στεγάζεται η Επιτροπή. Αλλά οι ηγέτες της συντηρητικής πολιτικής της ομάδας, του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος, έχουν ήδη δηλώσει ότι θα την υποστηρίξουν αν αποφασίσει να θέσει εκ νέου υποψηφιότητα.
Αν και μέχρι στιγμής κανένας ηγέτης δεν έχει απειλήσει ρητά να αποσύρει την υποστήριξή του από τη von der Leyen, η απογοήτευση μεταξύ των επικριτών της -ιδιαίτερα των σοσιαλιστικών βαρέων βαρών όπως ο Borrell και ο Ισπανός πρωθυπουργός Pedro Sánchez- θα μπορούσε να σημάνει πρόβλημα εάν επιδιώκει ομόφωνη υποστήριξη για μια δεύτερη θητεία.
Ο Bjoern δεν μπορεί να κάνει τα πάντα
Μερικές φορές μια κρίση σημαίνει ότι οι ηγέτες πρέπει να δράσουν γρήγορα. Σύμφωνα με άτομο που έχει άμεση γνώση του ταξιδιού και των προετοιμασιών του, η απόφαση της φον ντερ Λάιεν να μεταβεί στο Ισραήλ ελήφθη την τελευταία στιγμή την Πέμπτη, μετά από προσπάθειες να οριστεί συνάντηση με τον πρωθυπουργό Μπενιαμίν Νετανιάχου.
Η φον ντερ Λάιεν αποφάσισε να ταξιδέψει μαζί με την πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Ρομπέρτα Μέτσολα, η οποία είχε κανονίσει προηγουμένως τη δική της επίσκεψη. Οι δύο τους περιηγήθηκαν σε μια ισραηλινή κοινότητα που αποδεκατίστηκε από ένοπλους της Χαμάς και αναγκάστηκαν να καταφύγουν για λίγο σε ένα καταφύγιο βομβών όταν ένας συναγερμός αεροπορικής επιδρομής διέκοψε τη συνάντησή τους με τον Ισραηλινό πρόεδρο Ισαάκ Χέρτζογκ.
Ερωτηθείς σχετικά με τις επικρίσεις για το ταξίδι της τη Δευτέρα, ο επικεφαλής εκπρόσωπος της Επιτροπής Έρικ Μάμερ δήλωσε ότι η φον ντερ Λάιεν απλώς εκπροσωπούσε την Επιτροπή και όχι τη θέση των 27 χωρών μελών της ΕΕ.
“Κανείς δεν επέκρινε τη φον ντερ Λάιεν επειδή πήγε στην Ουκρανία και την Bucha [την ουκρανική πόλη όπου έλαβε χώρα μια σφαγή]”, δήλωσε ο Mamer στους δημοσιογράφους. “Μπορεί να ταξιδέψει όπου θέλει. Πήγε στο Ισραήλ για να εκφράσει την αλληλεγγύη της σε μια χώρα που είχε υποστεί απρόκλητη τρομοκρατική επίθεση. Αυτό είναι μέσα στο προνόμιό της”.
Αλλά η ηγεσία της φον ντερ Λάιεν ως απάντηση στον πόλεμο στην Ουκρανία δεν ικανοποίησε τους πάντες.
“Είδαμε το ίδιο πράγμα με τις ανακοινώσεις για τις κυρώσεις ή για τα περισσότερα θέματα που σχετίζονται με την Ουκρανία: Δεν τα συζητάει με πολλούς ανθρώπους, απλώς αποφασίζει”, δήλωσε αξιωματούχος της Επιτροπής που παραχώρησε ανωνυμία για να συζητήσει εσωτερικά θέματα.
Ο αξιωματούχος συνέχισε: “Έχει αρπάξει την εξουσία στην πανδημία και έχει [προσκολληθεί] σε αυτήν. Κανείς δεν το αμφισβητεί πραγματικά, επίσης επειδή το ιστορικό της είναι πολύ θετικό. Το μειονέκτημά της είναι ότι κάποια πράγματα παραμένουν αδιευκρίνιστα για πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα”.
Η φον ντερ Λάιεν, η οποία, ως γνωστόν, ζει στον 13ο όροφο του Berlaymont όταν βρίσκεται στις Βρυξέλλες, βασίζεται σε μια εξαιρετικά στενή ομάδα βοηθών. Χρησιμοποιεί τον κύριο πολιτικό της σύμβουλο, τον Bjoern Seibert, ως τον βασικό της αγωγό για την έκδοση αποφάσεων προς την υπόλοιπη Επιτροπή.
Σπάνια διαβουλεύεται εντός της ομάδας των 27 επιτρόπων της ΕΕ της οποίας ηγείται, σε σύγκριση με τον προκάτοχό της στη θέση αυτή, Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ, σύμφωνα με αρκετούς αξιωματούχους των Βρυξελλών στους οποίους παραχωρήθηκε ανωνυμία για να συζητήσουν ευαίσθητα εσωτερικά θέματα.
Όμως ο Seibert είναι υπερφορτωμένος και αυτό μπορεί να οδηγήσει σε παράλειψη διαβουλεύσεων, δήλωσε ανώτερος πολιτικός παράγοντας, στον οποίο παραχωρήθηκε ανωνυμία για να μιλήσει με ειλικρίνεια.
“Ο Μπγιέρν δεν μπορεί να κάνει τα πάντα και η φον ντερ Λάιεν πρέπει να το καταλάβει αυτό”, δήλωσε ο πράκτορας. “Πρέπει να έχεις μάτια και δικλείδες ασφαλείας και ανθρώπους που αναλαμβάνουν την ευθύνη όταν τα πράγματα δυσκολεύουν. Κάθε λέξη μετράει και κάθε κίνηση μετράει”.