Με αφορμή τη σύλληψη του αντιπολιτευόμενου δημάρχου Κωνσταντινούπολης Εκρέμ Ιμάμογλου και το κύμα διαδηλώσεων που έχει ξεσηκωθεί, ξαναδιαβάζουμε για την Τουρκία του Ερντογάν.
Ο Μιχάλης Ψύλος δημοσιογράφος με τεράστια εμπειρία στο διεθνές ρεπορτάζ παρακολουθεί εδώ και χρόνια στενά την πολιτική πορεία του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν που όπως σημειώνει, αναδιαμόρφωσε τη χώρα του περισσότερο από κάθε άλλο ηγέτη, μετά τον ιδρυτή της σύγχρονης τουρκικής Δημοκρατίας Μουσταφά Κεμάλ. Στο βιβλίο του «Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν: Με τη ματιά ενός Έλληνα» (εκδ. Πεδίο) ο δημοσιογράφος ακολουθεί τα βήματα του Τούρκου Προέδρου από το 1994 –τη χρονιά που σε ηλικία 40 ετών εξελέγη δήμαρχος της Κωνσταντινούπολης– μέχρι σήμερα. Στην πορεία αυτή καταγράφει τις πολιτικές κινήσεις του ανθρώπου, που κάποτε φάνταζε ως ο φορέας της ελπίδας για κοινωνική δικαιοσύνη, προς τον ολοκληρωτισμό – το 2015 θεωρείται η χρονιά που ο Τούρκος Πρόεδρος κάνει τη μεγάλη στροφή προς αυτή την κατεύθυνση.
Πριν από τέσσερα χρόνια κυκλοφόρησε στη χώρα μας το βιβλίο «Η άνοδος του Ερντογάν» (εκδ. Gutenberg, μτφρ. Ευάγγελος Τζιγκουνάκης) της Βρετανίδας δημοσιογράφου Χάνα Λουσίντα Σμιθ, η οποία όταν το έγραψε ήταν ήδη επί μία δεκαετία ανταποκρίτρια των «Times» στην Άγκυρα. Η Σμιθ εξετάζει το φαινόμενο Ερντογάν μέσα από μια βαθιά μελέτη που ξεκινά από την εποχή που ως παιδί πουλούσε κουλούρια στους δρόμους για να εξασφαλίσει την επιβίωσή του και φτάνει έως τη στιγμή που άρχισε να χρησιμοποιεί κάθε μέσο ώστε να διατηρήσει την εξουσία εφ’ όρου ζωής.
«Ο Ερντογάν δεν είναι ο πρώτος πολιτικός με φιλοδοξίες να οδηγήσει την Τουρκία σε μια νέα κατεύθυνση, απλώς είναι ο τελευταίος μιας σειράς ηγετών που έχουν δηλώσει την ευσέβειά τους και την αντίθεσή τους στην παλαιά τάξη» γράφει η Σμιθ, η οποία χτίζει το πορτρέτο του Προέδρου της Τουρκίας μέσα από τη βαθιά της γνώση για τα εσωτερικά προβλήματα της χώρας και την εξωτερική πολιτική της.
Μέσα από μια αφήγηση που κυλάει σαν το νερό η Σμιθ προσφέρει μια πολύτιμη καταγραφή όσων έμαθε στα ταξίδια της στην Τουρκία των δεκάδων όψεων: τη ζωή στις μεγάλες πόλεις και στα ακμάζοντα τουριστικά θέρετρα, τις δολοφονίες χαρακτήρα όσων στέκονται απέναντι στη σημερινή κυβέρνηση, τη λογοκρισία στο διαδίκτυο, τον αντίκτυπο της απόπειρας πραξικοπήματος το 2016, την κατάσταση στις φυλακές που είναι γεμάτες αντιφρονούντες, την καθημερινότητα των Κούρδων, τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι γυναίκες, τους λόγους για τους οποίους οι νέοι φορούν μπλουζάκια, μπαντάνες και καπέλα με συνθήματα υπέρ του Ερντογάν καθώς και εκείνους για τους οποίους οι φτωχοί μουσουλμάνοι της Ανατολίας κοσμούν τα σπίτια τους με τις φωτογραφίες του Ερντογάν.
Από τον Σεπτέμβριο του 2016 και μέχρι τον Απρίλιο του 2021, ο δημοσιογράφος και συγγραφέας Αχμέτ Αλτάν βρισκόταν στις τουρκικές φυλακές κατηγορούμενος για συμμετοχή στην απόπειρα πραξικοπήματος εναντίον της κυβέρνησης Ερντογάν τον Ιούλιο του 2016. Το 2018 μέσα από το κελί του στις φυλακές της Συληβρίας (όπου κρατούνται οι περισσότεροι δημοσιογράφοι παγκοσμίως) έγραψε το «Δεν θα δω τον κόσμο ξανά» (εκδ. Διόπτρα, μτφρ. Μιχάλης Μακρόπουλος) που κυκλοφόρησε απευθείας στο Ηνωμένο Βασίλειο. Με τρόπο συνταρακτικό περιγράφει την καφκική περιπέτειά του με την τουρκική δικαιοσύνη η οποία είχε προαποφασίσει την ενοχή του, αλλά και τα απανωτά σοκ που βιώνει ένας άνθρωπος σε εγκλεισμό: την απώλεια της αυτοεικόνας, το πάγωμα του χρόνου, τη δύσκολη συναναστροφή με τους συγκρατούμενους.
Στο βιβλίο «Μας συνέλαβαν! – Μια μαρτυρία από τη φυλακή» (εκδ. Κριτική, μτφρ. Μιχάλης Μακρόπουλος) ο Τζαν Ντουντάρ, ένας από τους σημαντικότερους δημοσιογράφους της σύγχρονης Τουρκίας περιγράφει το χρονικό της σύλληψής του από την κυβέρνηση Ερντογάν, έπειτα από τις αποκαλύψεις που έκανε μέσα από την αντιπολιτευόμενη εφημερίδα Τζουμχουριέτ (της οποίας υπήρξε αρχισυντάκτης), σχετικά με το βρόμικο ρόλο της χώρας του στον πόλεμο της Συρίας.
Για τις αποκαλύψεις αυτές φυλακίστηκε από την τουρκική κυβέρνηση στη Σηλυβρία. Στους έξι μήνες που πέρασε εκεί μαζί με συναδέλφους του, έγραψε το βιβλίο που αποτελεί το χρονικό της υπόθεσης. Εδώ και χρόνια ζει αυτοεξόριστος στη Γερμανία έπειτα από μια απόπειρα δολοφονίας εις βάρος του και ύστερα από απόφαση του τουρκικού δικαστηρίου να ακυρώσει το διαβατήριό του (ενόσω βρισκόταν έξω από τη χώρα του), κατά το διάστημα της απόπειρας πραξικοπήματος στην Τουρκία, καθώς κατηγορήθηκε για προσφορά βοήθειας στην οργάνωση του Φετουλάχ Γκιουλέν.
Διαβάστε επίσης
Καιρός: Νεφώσεις και τοπικές βροχές την Κυριακή – Πού θα χτυπήσουν καταιγίδες
Καθεστώς παρ’ Αρείω Πάγω – Την Κυριακή στο Documento
