Σαφείς αιχμές για τη στάση της ελληνικής Ακτοφυλακής και του υπουργείου Μετανάστευσης για το ότι προσπαθούν να αποτρέψουν τους 104 ταυτοποιημένους επιζώντες του ναυαγίου στην Πύλο, από το να πουν στα ΜΜΕ τι πραγματικά συνέβη, αφήνει και η ισπανική El Pais που στηλιτεύει ότι οι επιζώντες της τραγωδίας έχουν πολύ μικρή δυνατότητα κινήσεων και επικοινωνίας. Παράλληλα, αναδεικνύει μαρτυρίες προσφύγων που είναι πεπεισμένοι ότι για τη βύθιση φταίει η ακτοφυλακή, ενώ ρίχνει αμφιβολίες για τους επιζώντες που συνελήφθησαν ως διακινητές.
Δείτε επίσης: Ναυάγιο Πύλος: Καταθέσεις προσφύγων «καίνε» το Λιμενικό – «Από το δυνατό τράβηγμα πήρε πρώτη κλίση»
Περιορισμός και σιωπή
Εκτός από τους 104 διασωθέντες και τους 80 – πλέον – νεκρούς, τα ίχνη των εκατοντάδων επιβαινόντων, μεταξύ των οποίων οικογένειες με παιδιά, έχουν μάλλον χαθεί για πάντα. Παρά το μέγεθος της τραγωδίας, η Ακτοφυλακή είχε περιορίσει τις κινήσεις των επιζώντων στο λιμάνι της Καλαμάτας, ενώ έβαλε εμπόδια στους φράχτες ώστε να μην μπορούν οι δημοσιογράφοι να κάνουν ερωτήσεις στους πρόσφυγες. Μερικοί συγγενείς κατάφεραν να συναντήσουν και να χαιρετήσουν τους δικούς τους μέσα από τα κάγκελα. Όμως η ακτοφυλακή και η ΟΠΚΕ φύλαγαν την περίμετρο και έδιωχναν τους δημοσιογράφους, αναφέρει το ισπανικό Μέσο.
Ο διοικητής του Λιμενικού, Σωτήρης Τσούλος δεν διευκρίνισε, όταν ερωτήθηκε από την ισπανική εφημερίδα, γιατί στο λιμάνι επιβλήθηκαν περιορισμοί στους διασωθέντες που έμοιαζαν περισσότερο σε φυλακή παρά σε βοήθεια για ναυαγούς. Οι περιορισμοί μετακίνησης σε οικονομικούς μετανάστες και αιτούντες άσυλο για μέρες ή εβδομάδες είναι συνηθισμένοι στην Ελλάδα. Οι καταγγελίες από ανθρωπιστικές οργανώσεις, που καταγγέλλουν ότι δεν υπάρχει νομική βάση, πέφτουν στο κενό, γράφει η εφημερίδα στη σελίδα 6.
Από την Παρασκευή, οι επιζώντες βρίσκονται στη Μαλακάσα, έναν καταυλισμό προσφύγων κοντά στην Αθήνα. Δεν είναι πλέον υπό κράτηση του Λιμενικού Σώματος, αλλά του Υπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου. Μεταβατικός της καθήκοντα, μέχρι τις εκλογές που θα διεξαχθούν την ερχόμενη Κυριακή, είναι ο Δανιήλ Έσδρας, πρώην ειδικός απεσταλμένος στην Ελλάδα για τον Διεθνή Οργανισμό Μετανάστευσης. Υπό τη διοίκηση του Έσδρα, συνεχίστηκαν οι περιορισμοί σε δημοσιογράφους και μετανάστες.
Μαρτυρίες προσφύγων
Ο Αχμέντ είναι ένας Σύρος που ζει στο Ηνωμένο Βασίλειο και αφού άκουσε για το ναυάγιο, ταξίδεψε πρώτα στην Καλαμάτα και μετά στη Μαλακάσα για να συναντήσει τον ξάδερφό του. Από αυτό το κέντρο κοντά στην Αθήνα εξηγεί τηλεφωνικά στην εφημερίδα αυτή τους περιορισμούς που επιβάλλονται στον συγγενή του. «Στο στρατόπεδο είναι καλά, είναι σε καλή κατάσταση. Αλλά δεν τους αφήνουν να βγουν έξω και τους παρακολουθούν όλη μέρα», λέει. «Μπορούν να χρησιμοποιήσουν τηλέφωνα για να επικοινωνήσουν με τις οικογένειες, η διεύθυνση του στρατοπέδου το επιτρέπει», προσθέτει.
Οι ελληνικές αρχές υποστηρίζουν ότι οι επιβαίνοντες του αλιευτικού σκάφους αρνήθηκαν ανά πάσα στιγμή να τους βοηθήσουν. Σύμφωνα με αυτή την εκδοχή, ζητούσαν μόνο φαγητό, γιατί στόχος τους ήταν να φτάσουν στην Ιταλία. Η ακτοφυλακή διαβεβαιώνει ότι δύο πετρελαιοφόρα, δύο φρεγάτες και δύο περιπολικά πλησίασαν για να παρατηρήσουν το πλοίο σε ασφαλή απόσταση, αλλά οι λίγες μαρτυρίες που έχουν προκύψει αμφισβητούν τον τρόπο με τον οποίο τα σκάφη της ακτοφυλακής προσέγγισαν το πλοίο που μετέφερε τους πρόσφυγες. «Η ελληνική ακτοφυλακή μας έριξε ένα σκοινί και τότε το σκάφος άρχισε να βυθίζεται», είπε ένας επιζών στο γερμανικό πρακτορείο Syria Direct. Την περασμένη Πέμπτη, αρκετοί μετανάστες εκμεταλλεύτηκαν τις επισκέψεις στους ναυαγούς του Αλέξη Τσίπρα και του Κρίτωνα Αρσένη, για να αναφέρουν στον Τύπο, για πρώτη φορά, ότι η ακτοφυλακή πέταξε ένα σκοινί στο ψαροκάικο πριν αυτό βυθιστεί.
«Η ακτοφυλακή μας βύθισε»
Ο ερευνητής Μπριμλ Τζιχέντ, αφοσιωμένος στην καταγραφή της βίας στα ελληνικά σύνορα, ταξίδεψε από τη γαλλική πόλη της Μασσαλίας στην Ελλάδα αφού έμαθε για το ναυάγιο. Ο Jihed δημοσίευσε μια συνέντευξη με έναν επιζώντα στο Twitter του τη Δευτέρα. Σύμφωνα με τη μετάφρασή του, ο συνεντευξιαζόμενος διαβεβαίωσε: «Η ελληνική ακτοφυλακή έφτασε και είπε ότι θα μας πάνε στα ιταλικά ύδατα. Αλλά η μηχανή του πλοίου έσπασε». Αυτό, σύμφωνα με τον Τζιχέντ, περιέγραψε ο επιζών: «Ήταν ντυμένοι στα μαύρα και ήταν μασκοφόροι. Έδεσαν τη βάρκα μας με ένα μπλε σχοινί. Μετά έφυγαν γρήγορα. Ενώ ήμασταν στο πλοίο, νιώσαμε ότι κάτι δεν πάει καλά […] Ήμασταν μπροστά τους και μας έσπρωχναν από δεξιά και αριστερά. Το πλοίο μας ανατράπηκε. Μίλησα με άλλους επιζώντες και είμαστε 100% πεπεισμένοι ότι η ακτοφυλακή μας βύθισε».
Αν και σε μια πρώτη εκδοχή το λιμενικό δεν έκανε λόγο για πρόσδεση στην προσέγγισή του στο Adriana, αργότερα αναγνώρισαν την εκτόξευση ενός «κάβου». Ο εκπρόσωπος Τύπου του Λιμενικού, Νίκος Αλεξίου, σε δηλώσεις του στη δημόσια τηλεόραση ΕΡΤ επιβεβαίωσε: «Αυτός ο ελιγμός κράτησε μόλις λίγα λεπτά και αφού το σκοινί λύθηκε από τους ίδιους τους μετανάστες, το περιπολικό απομακρύνθηκε και παρατήρησε το σκάφος από κοντά». Ο Αλεξίου πρόσθεσε: «Δεν έγινε προσπάθεια ρυμούλκησης του σκάφους».
Ο επιζών διαβεβαίωσε τον Τζιχέντ ότι είδε κουκουλοφόρους ντυμένους στα μαύρα στα ελληνικά πλοία. Τα ρούχα που περιγράφει έχουν ήδη τεκμηριωθεί από θύματα παράνομων επαναπροωθήσεων που εφαρμόζει η Ελλάδα, αναφέρει η ισπανική εφημερίδα. Η συντηρητική κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας αρνείται επίσημα την ύπαρξη αυτού του είδους επιστροφών στη θάλασσα, αλλά κατά την προεκλογική εκστρατεία κλείνει συνεχώς το μάτι στο Λιμενικό, πεπεισμένη ότι το εκλογικό της σώμα επικροτεί τη σκληρή στάση κατά των μεταναστών.
Ερωτήματα
Η εφημερίδα θέτει αμείλικτα ερωτήματα που προκύπτουν από τις δηλώσεις των επιζώντων. Το περιστατικό αποκαλύπτει την έλλειψη διαφάνειας των ελληνικών αρχών. Τι σκόπευαν με αυτόν τον ελιγμό; Προσπαθούσαν να απομακρύνουν το αλιευτικό σκάφος από τη θαλάσσια περιοχή ευθύνης έρευνας και διάσωσης (ζώνη SAR) που είχε ανατεθεί στην Ελλάδα; Είχαν σκοπό να το πάνε στην ακτή; Τι συνέβη για να ανατραπεί και να βυθιστεί το πλοίο σε μόλις 15 λεπτά;
Σύμφωνα με την εκδοχή του Λιμενικού, το αλιευτικό αρνήθηκε τη βοήθειά τους και κατευθυνόταν προς την Ιταλία. Γιατί χρειαζόταν να το δέσουν αν όντως έπλεε προς το δρόμο του; Και υπάρχει κι άλλο. Μετά το ναυάγιο, ήταν το πλήρωμα ενός πολυτελούς γιοτ που κατέληξε να επιβιβάσει τους επιζώντες. Γιατί η ελληνική ακτοφυλακή δεν ήταν παρούσα στη σκηνή και το έκανε αυτό;
Αμφιβολίες για τους «διακινητές»
Εν τω μεταξύ, στην Καλαμάτα, οι εννέα Αιγύπτιοι μετανάστες που κατηγορούνται για παράνομη διακίνηση ανθρώπων υπερασπίστηκαν την αθωότητά τους σε δικαστήριο τη Δευτέρα, αναφέρει η εφημερίδα Καθημερινή. Πηγές κοντά στην υπεράσπιση αποκάλυψαν ότι ένα από τα επιχειρήματά τους είναι ότι πλήρωσαν για να ταξιδέψουν στο Adriana. Ένας από αυτούς σχεδίαζε να επιχειρηματολογήσει ενώπιον του δικαστή ότι αναγνωρίστηκε μετά από έναν καυγά που προέκυψε στο παλιό ψαροκάικο όταν, από ένα από τα κοντινά πετρελαιοφόρα, τους πέταξαν μπουκάλια νερό, πάνω στα οποία έπεσαν δεκάδες διψασμένοι και απελπισμένοι άνθρωποι.
Οι ελληνικές αρχές δεν έχουν ακόμη δημοσιοποιήσει τη λίστα με τα ονόματα των 104 επιζώντων, ούτε έχουν ταυτοποιήσει τα 80 πτώματα που ανασύρθηκαν από το νερό. Εκατοντάδες οικογένειες, σχεδόν μια εβδομάδα μετά, δεν γνωρίζουν ακόμη αν οι δικοί τους είναι ζωντανοί.
