Σαμαράς και 50 «καρφιά» στην παντοδυναμία Μητσοτάκη
Η ψήφιση του νομοσχεδίου για την ισότητα στον πολιτικό γάμο διαμορφώνει νέες ισορροπίες στο εσωτερικό της κυβέρνησης, καθώς το 1/3 της «γαλάζιας» ΚΟ δεν στήριξε την πρωτοβουλία που όπως τόνιζε το Μαξίμου «είναι προσωπικό μήνυμα» του πρωθυπουργού. Συγκεκριμένα, 20 «γαλάζιοι» βουλευτές καταψήφισαν και 31 απείχαν.
Σε πολλούς προκάλεσε αίσθηση η ομιλία του Αντώνη Σαμαρά, ο οποίος διαφοροποιήθηκε από το βήμα της Βουλής από όλες τις στρατηγικές επιλογές του πρωθυπουργού (ελληνοτουρκικά, αγροτικό, μεταναστευτικό).
Για το νομοσχέδιο ο πρώην πρωθυπουργός σημείωσε ότι αυτά «δεν έχουν σχέση με την παράταξή μας. Κύριοι της κυβέρνησης, δεν κάνετε έτσι στροφή στο “κέντρο”. Δεν είναι “κέντρο” η ανατροπή της οικογένειας, δεν είναι “κέντρο” η κατάργηση της μάνας και του πατέρα». Συμπλήρωσε δε ότι το νομοσχέδιο αποτελεί θεμελιώδη ανατροπή του οικογενειακού δικαίου και οι επιπτώσεις του πάνε πολύ πιο πέρα. «Και για όλα αυτά η παράταξή μας δεν θα έπρεπε να το έχει φέρει προς ψήφιση. Εγώ δεν θα το ψηφίσω. Ο γάμος των ομόφυλων ζευγαριών δεν αποτελεί ανθρώπινο δικαίωμα» αντέτεινε.
Μάλιστα ο Αντ. Σαμαράς αναφέρθηκε και στα «γαλάζια φροντιστήρια», σημειώνοντας ότι «μπερδεύτηκαν οι ζυμώσεις με τις… πιέσεις. Και μάλιστα κάποιες φορές με ανεπίτρεπτες πιέσεις. Ενόψει μάλιστα μιας ψηφοφορίας, υποτίθεται, “κατά συνείδησιν”».
Ενδεικτικό του τεταμένου κλίματος στη δεξιά πτέρυγα είναι ότι την ώρα που μιλούσε ο πρώην πρωθυπουργός υπήρχε «υπόγεια» γραμμή από το Μαξίμου να αδειάσει η αίθουσα από βουλευτές της ΝΔ.
Λίγο νωρίτερα ο Κυριάκος Μητσοτάκης πέταξε τα βέλη του προς τον Αντ. Σαμαρά αναφέροντας ότι «ανήκομεν εις την Δύσιν», ενώ υπενθύμισε την ιδρυτική διακήρυξη της ΝΔ που καλεί «να συντηρούμε από την παράδοση όσα είναι χρήσιμα», διακρίνοντας τη συντήρηση από την οπισθοδρόμηση.
Στη «μεγάλη εικόνα» ο Μητσοτάκης θέλει να φιλοτεχνήσει «ευρωπαϊκό» και μεταρρυθμιστικό προφίλ. Το έχει μεγάλη ανάγκη, ειδικά λίγες μέρες μετά το ψήφισμα-κόλαφο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου που κατακεραυνώνει την κυβέρνηση για την ποιότητα της δημοκρατίας και του κράτους δικαίου στην Ελλάδα. Σε αυτό ας προστεθούν και τα σενάρια για μεταπήδηση του πρωθυπουργού σε διεθνείς οργανισμούς.
Στο εσωτερικό της γαλάζιας παράταξης, όμως, η εικόνα ενός παντοδύναμου πρωθυπουργού έχει ραγίσει. Την ίδια στιγμή, με την ηχηρή του διαφοροποίηση ο Αντ. Σαμαράς βγαίνει ενδυναμωμένος, καθώς 51 «γαλάζιοι» βουλευτές δεν στήριξαν το νομοσχέδιο διά της αποχής και της καταψήφισης. Μάλιστα, η σαμαρική πτέρυγα θεωρεί ότι στις ευρωεκλογές η πολιτική φθορά της κυβέρνησης θα είναι κρίσιμη.
Οι αγρότες κλιμακώνουν τον αγώνα τους
Την ίδια στιγμή το αγροτικό κίνημα, εν αντιθέσει με τις προσδοκίες της κυβέρνησης, οξύνει τον αγώνα του. Συγκεκριμένα, οι αγρότες θεωρούν ότι τα ουσιαστικά αιτήματά τους δεν υλοποιούνται με τις εξαγγελίες του πρωθυπουργού σε ό,τι αφορά το κόστος παραγωγής, το πετρέλαιο, την ΚΑΠ και τον κανονισμό του ΕΛΓΑ.
Γι’ αυτό στην πανελλαδική τους σύσκεψη (15/2) αποφάσισαν την κάθοδό τους στην Αθήνα μεθαύριο Τρίτη (20/2), κλιμακώνοντας τις κινητοποιήσεις τους ώσπου να γίνουν δεκτά τα αιτήματά τους, τα οποία όπως λένε συνδέονται με την επιβίωσή τους. Σε αυτό το πλαίσιο απευθύνουν κάλεσμα σε σωματεία και φορείς της Αθήνας να συμμετέχουν. Μάλιστα όλες αυτές τις μέρες υπάρχουν μπλόκα και αντιδράσεις από τον αγροτικό κόσμο σε όλες τις μεγάλες πόλεις.
Από τη μεριά της η κυβέρνηση δηλώνει σε όλους τους τόνους ότι «δεν υπάρχουν άλλα δημοσιονομικά περιθώρια».
Ανυποχώρητοι οι φοιτητές
Παράλληλα η κυβέρνηση έχει να διαχειριστεί και τις αντιδράσεις των φοιτητών, που διαδηλώνουν με μαζικό χαρακτήρα ενάντια στο νομοσχέδιο για την ιδιωτικοποίηση της ανώτατης παιδείας. Συγκεκριμένα, τις τελευταίες εβδομάδες οι κινητοποιήσεις των φοιτητών αριθμούν χιλιάδες άτομα, αποδομώντας και το αφήγημα της κυβέρνησης περί «μειοψηφιών» που διασαλεύουν την ομαλότητα στα πανεπιστήμια.
Οι φοιτητές αντιδρούν διότι, όπως λένε, η ίδρυση μη κρατικών πανεπιστημίων σημαίνει πρακτικά ιδιωτικοποίηση της παιδείας που θα οδηγήσει στον αποκλεισμό χιλιάδων παιδιών λαϊκής καταγωγής από το ύψιστο αγαθό της γνώσης. Γι’ αυτό και τις επόμενες ημέρες οι αντιδράσεις και οι διαδηλώσεις της φοιτητιώσας νεολαίας αναμένεται να κλιμακωθούν.
Τα ανοιχτά μέτωπα της κυβέρνησης, σε συνδυασμό με τη γενικευμένη ακρίβεια αλλά και τις τεράστιες αντιθέσεις στο εσωτερικό της, διαμορφώνουν ένα ασφυκτικό πλαίσιο λίγους μόλις μήνες πριν από τις ευρωεκλογές. Υπάρχουν οι αντικειμενικές προϋποθέσεις να υπάρξει κρίσιμη πολιτική φθορά και γι’ αυτό το Μαξίμου ανησυχεί.
Τις μεγαλύτερες απώλειες είχε ο Ανδρουλάκης
Η κάθοδος των τρακτέρ στην Αθήνα, οι επαφές Ανδρουλάκη με αγρότες στην Κρήτη και τα νέα μέτωπα στον χώρο της παιδείας απέναντι στην κυβέρνηση Μητσοτάκη για τη λειτουργία ιδιωτικών πανεπιστημίων δεν καλύπτουν το πλήγμα από την ευθεία αμφισβήτηση της ηγεσίας του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ αλλά και τμήματος της ιδεολογικής πλατφόρμας του κόμματος. Δεν είναι θνησιγενείς για τη Χαριλάου Τρικούπη οι συνέπειες –εσωκομματικές και ευρύτερα πολιτικές/εκλογικές ή μετεκλογικές, ανάλογα με τις επιδόσεις στις ευρωκάλπες– από την αποχή των έντεκα βουλευτών της που διαφώνησαν με την επίσημη κομματική γραμμή υπερψήφισης του νομοσχεδίου για τα ομόφυλα ζευγάρια.
Αλλωστε ήδη στελέχη του ΠΑΣΟΚ καλούν την ηγεσία να μη στρουθοκαμηλίσει και να μην κρύψει κάτω από το χαλί το ζήτημα που συνδέεται με αξιακά και ταυτοτικά χαρακτηριστικά του χώρου της σοσιαλδημοκρατίας. Η φράση «δεν είναι αυτό το ΠΑΣΟΚ», που απλώθηκε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης τη νύχτα μετά την ονομαστική ψηφοφορία για τον πολιτικό γάμο των ομόφυλων ζευγαριών, αποτύπωσε σχηματικά μετασχηματισμούς στο προφίλ του ΠΑΣΟΚ επί ηγεσίας Νίκου Ανδρουλάκη. Από τη μια το ηγετικό επιτελείο της Χαριλάου Τρικούπη εμφανίζει το ΠΑΣΟΚ σαν φορέα-θεματοφύλακα των ανθρώπινων δικαιωμάτων καθολικά και όχι αλά καρτ και από τη άλλη προβάλλει το πατριωτικό ΠΑΣΟΚ με στοιχεία εθνοκεντρικά.
Διχασμός σε… βάθος
Ο διχασμός δεν είναι πρόσκαιρος, παρά τα περί του αντιθέτου θρυλούμενα από τη Χαριλάου Τρικούπη, που παράλληλα κρυφοελπίζει ότι οι διαφωνούντες βουλευτές, που προέρχονται κυρίως από την περιφέρεια, με τη στάση τους μπορεί να αποτελέσουν πόλο εκλογικής έλξης για τμήμα ψηφοφόρων που διάκεινται αρνητικά στην επέκταση του πολιτικού γάμου σε ομόφυλα ζευγάρια. Δεν είναι μόνο ο βουλευτής Παύλος Χρηστίδης που έσπευσε να διευκρινίσει ότι το ζήτημα θα συζητηθεί στα συλλογικά κομματικά όργανα, αν και δεν έχει τεθεί ζήτημα κομματικής πειθαρχίας.
Η υπόθεση έχει βάθος και ενδέχεται υπό προϋποθέσεις να αθροιστεί και στις ευρωκάλπες εφόσον προκύψουν μη ικανοποιητικές εκλογικές επιδόσεις. Ηδη εν αναμονή για τις μετεκλογικές εξελίξεις βρίσκονται –και δεν το κρύβουν– στελέχη με κεντρώο/φιλελεύθερο προφίλ, όπως μεταξύ άλλων η βουλευτής Νάντια Γιαννακοπούλου (έριξε πυρά για τη στάση της γραμματέα της ΚΟ Ευαγγελίας Λιακούλη) αλλά και εκφραστές της λεγόμενης νέας γενιάς που βρίσκονται σε ώσμωση με τον ευρύτερο χώρο της κεντροαριστεράς, όπως ο βουλευτής Μανώλης Χριστοδουλάκης. Για πρώτη φορά εδώ και χρόνια πάντως στη Χαριλάου Τρικούπη αναδύονται έντονα ιδεολογικές τομές για ζητήματα ταυτοτικά που μπερδεύουν τις κεντροαριστερές γραμμές έως και το φιλελεύθερο κέντρο.
Iδεολογικές σταθερές
Δεν είναι τυχαίο ότι κρούει τον… ιδεολογικό κώδωνα στη Χαριλάου Τρικούπη ένα στέλεχος με μακρά εμπειρία στον χώρο της κεντροαριστεράς, ο Θόδωρος Μαργαρίτης, μέλος της Κεντρικής Πολιτικής Επιτροπής. Με δημόσια παρέμβασή του επιρρίπτει διακριτικά ευθύνες και στην ηγεσία για τη χαλάρωση ιδεολογικών σταθερών του ΠΑΣΟΚ περί δικαιωμάτων και καταπολέμησης προκαταλήψεων. Οπως χαρακτηριστικά σημείωνε στο Facebook την περασμένη Παρασκευή για το ένα τρίτο της ΚΟ που δεν στήριξε το νομοσχέδιο: «Το ζήτημα άλλωστε δεν είναι να είναι κάποιος απλά αντιδεξιός αλλά να επιβεβαιώνει ότι είναι Σοσιαλιστής. Δηλαδή με την ισότητα, με τα δικαιώματα, με το σεβασμό των μειονοτήτων»…
Ηταν λοιπόν κεραυνός αλλά όχι εν αιθρία η αποχή των έντεκα (Ευαγγ. Λιακούλη, Παναγιώτης Παρασκευαΐδης, Σταύρος Μιχαηλίδης, Οδυσσέας Κωνσταντινόπουλος, Ανδρέας Πουλάς, Χριστίνα Σταρακά, Τάσος Νικολαΐδης, Κατερίνα Καζάνη, Μανώλης Χνάρης, Μπουρχάν Μπαράν, Απόστολος Πάνας). Επεται συνέχεια…
Προβληματισμός στην Κουμουνδούρου για τη στάση βουλευτών του κόμματος
Ικανοποίηση επικρατεί στην Κουμουνδούρου για τη στάση του κόμματος στο νομοσχέδιο για την ισότητα στον γάμο. «Χωρίς τον ΣΥΡΙΖΑ δεν θα περνούσε, ενώ χωρίς το ΠΑΣΟΚ θα περνούσε» είπε ο Στέφανος Κασσελάκης από το Γκάζι, όπου συμμετείχε σε πάρτι για την ψήφιση του νομοσχεδίου. «Πολλοί από εσάς μπορεί να έχετε ένα παιδί που ανήκει στη ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητα, η Ελλάδα προχωρά και γίνεται βήμα βήμα μια προοδευτική χώρα» είπε μεταξύ άλλων.
Η συντριπτική πλειονότητα των βουλευτών ψήφισε θετικά, ενώ την αποχή επέλεξε ο Παύλος Πολάκης παρά την κομματική πειθαρχία που είχε επιβληθεί. Ο Κρητικός βουλευτής τόνισε ότι την Πέμπτη έπρεπε να βρίσκεται στο νοσοκομείο, κοντά σε συγγενή του, ενώ αργότερα αποκάλυψε πως είχε ενστάσεις στο δικαίωμα απόκτησης παιδιών μέσω παρένθετης μητέρας. «Θεωρώ ότι τα όποια νομικά ζητήματα υπήρχαν θα μπορούσαν να λυθούν με διεύρυνση των όσων προβλέπονται από το σύμφωνο συμβίωσης» είπε χαρακτηριστικά.
Ο Οθων Ηλιόπουλος τόνισε πως η αποχή του οφείλεται σε «προσωπικό κώλυμα» και χαρακτήρισε την ψήφιση του νομοσχεδίου «θετικό βήμα».
Από την άλλη, σχεδόν αναμενόμενο ήταν το «παρών» της Νίνας Κασιμάτη, η οποία πάντως υπερψήφισε κάποια άρθρα.
Στήριξη στους αγρότες
Και ο Βασίλης Κόκκαλης είχε κάποιους προβληματισμούς για το νομοσχέδιο. Οι υπόλοιποι βουλευτές τον παρότρυναν να ψηφίσει θετικά για να μη διακινδυνεύσει να χάσει τη θέση του τομεάρχη Αγροτικής Πολιτικής, αφού θεωρείται απόλυτα επιτυχημένος, την ώρα που κλιμακώνονται οι αγώνες των παραγωγών.
Από τον ΣΥΡΙΖΑ λένε στο Documento ότι είναι αποφασισμένοι να στηρίξουν τις αγροτικές κινητοποιήσεις μέχρι τέλους. Ταλαιπωρία των πολιτών από την κάθοδο των τρακτέρ στα μεγάλα αστικά κέντρα «δεν θα υπάρξει αν η κυβέρνηση συζητήσει ουσιαστικά με τους αγρότες και δώσει τις απαραίτητες λύσεις» είχε δηλώσει πριν από μερικές μέρες στο documentonews.gr ο διευθυντής της ΚΟ Γιώργος Τσίπρας.
Αναβάλλονται οι εκλογές
Η Πολιτική Γραμματεία με εισήγηση του Στέφ. Κασσελάκη αποφάσισε την αναβολή των εκλογών για τα συντονιστικά και τις νομαρχιακές, ώστε να είναι έτοιμο το σύστημα για τη διαδικτυακή ψηφοφορία. Αυτές θα διεξαχθούν δύο εβδομάδες μετά το συνέδριο και ηλεκτρονικά αλλά και με κάλπη.
Από τον ΣΥΡΙΖΑ λένε ότι «το ψηφιακό αυτό βήμα σηματοδοτεί την καινοτομία και τη χρήση νέων τεχνολογιών για το άνοιγμα του κόμματος ιδιαίτερα στη νέα γενιά». Στόχος είναι να αυξηθεί και η συμμετοχή, αφού θα μπορέσουν να ψηφίσουν και όσοι ζουν μακριά από την οργάνωσή τους, όπως για παράδειγμα οι νησιώτες που κατοικούν στην Αθήνα.
Αυτό το Σαββατοκύριακο γίνονται μόνο οι εκλογές για την ανάδειξη των συνέδρων, ενώ έχουν οργανωθεί πάνω από 600 προσυνεδριακές εκδηλώσεις σε όλη την Ελλάδα.
Στόχος η εξωστρέφεια
Στον ΣΥΡΙΖΑ βλέπουν επίσης την αδυναμία του ΠΑΣΟΚ να ανέβει δημοσκοπικά αλλά και τα πολύ μικρά ποσοστά της Νέας Αριστεράς και φιλοδοξούν να γίνουν ο κύριος εκφραστής των προοδευτικών δυνάμεων που θα μπορέσει να απειλήσει τη ΝΔ. Στο επίκεντρο μπαίνουν το φοιτητικό κίνημα, τα ατομικά δικαιώματα, η υγεία, η ακρίβεια, το στεγαστικό πρόβλημα και βεβαίως η διαλεύκανση των ευθυνών της τραγωδίας των Τεμπών.
Ο Στέφ. Κασσελάκης θα μιλήσει τη Δευτέρα στην εκδήλωση του LSE στο Λονδίνο με θέμα «Η σύγχρονη Αριστερά για μια προοδευτική διακυβέρνηση». Η επόμενη κοινοβουλευτική μάχη αναμένεται να δοθεί για την ίδρυση των μη κρατικών πανεπιστημίων.
