Τον τελευταίο καιρό το TikTok έχει γεμίσει με βίντεο από κοριτσάκια εννέα και δέκα ετών που χρησιμοποιούν on camera κρέμες αντιγήρανσης. Τα παιδιά αυτά αποκαλούνται από τα media «Sephora kids» και η τάση φαίνεται να κερδίζει έδαφος, καθώς υπάρχουν βίντεο ακόμη και με πεντάχρονα τα οποία καταγράφονται από την κάμερα των γονιών τους να ψωνίζουν πανάκριβα καλλυντικά και να πληρώνουν με κάρτα. Τι έχει πάει τόσο στραβά ώστε ένα παιδί να ασχολείται με κάτι τόσο αταίριαστο με την ηλικία του;
Όλες οι γενιές γυναικών του μεταπολεμικού κόσμου μάθαμε να ανησυχούμε υπερβολικά για το αν είμαστε αρκετά όμορφες, καθώς μας έχουν χειραγωγήσει ώστε να συνδέουμε την αξία μας με την εξωτερική μας εμφάνιση. Αν έχουμε ρυτίδες, αν έχει ρίζα το μαλλί ή αν πάρουμε κιλά δεν δικαιούμαστε μερίδιο στην επιτυχία και την ευτυχία. Λίγες φορές δηλώνεται ευθέως αυτό, συνήθως αναπαράγεται μέσα από τη γλώσσα της διαφήμισης και του θεάματος, η οποία γνωρίζει καλά πώς να δυναμιτίζει τις ανασφάλειές μας. Όλες αυτές τις δεκαετίες εκπαιδευτήκαμε να καταναλώνουμε τα προϊόντα της βιομηχανίας της ομορφιάς που γιγαντώθηκε πατώντας πάνω στην ανάγκη που η ίδια μας δημιούργησε. Το χειρότερο είναι ότι συνηθίσαμε να σαμποτάρουμε η μία την άλλη. «Βάλε λίγο κραγιονάκι να πάρεις χρώμα» είναι μια παραίνεση που γίνεται με καλή πρόθεση από μάνα σε κόρη. Χωρίς καν να σκέφτεται ότι εκείνη τη στιγμή άθελά της ρίχνει άλλη μία στα δόντια του αδηφάγου τέρατος.
Μάθαμε οι γυναίκες να νιώθουμε την ομορφιά σαν υποχρέωση, σαν δείγμα αυτοσεβασμού. Και όταν αυτό κανονικοποιήθηκε μέσα μας το μεταδώσαμε και στις επόμενες γενιές. Τα «Sephora kids» μας σοκάρουν. Ωστόσο τα αυτά παιδιά δεν γεννήθηκαν και δεν μεγάλωσαν σε κενό αέρος.
Βλέποντας τα βίντεο είχα την ανάγκη να ξαναδιαβάσω δύο δοκίμια περί ομορφιάς που έγραψε η Σούζαν Σόνταγκ το 1975, τα οποία περιλαμβάνονται στο «Περί γυναικών» (εκδ. Gutenberg, μτφρ. Δανάη Σιώζιου). «Το να σε αποκαλούν όμορφη θεωρείται αναγνώριση ενός απολύτως απαραίτητου χαρακτηριστικού για τον χαρακτήρα και τα ενδιαφέροντα μιας γυναίκας (σε αντίθεση με τους άντρες – των οποίων βασικό χαρακτηριστικό συνιστά το να είναι δυνατοί ή αποτελεσματικοί ή επαρκείς). Δεν χρειάζεται να ενστερνιστεί κανείς τον μαχητικό φεμινισμό για να αντιληφθεί ότι ο τρόπος με τον οποίο εκπαιδεύονται οι γυναίκες να ασχολούνται με την ομορφιά ενθαρρύνει τον ναρκισσισμό, ενισχύει την εξάρτηση και την ανωριμότητα» γράφει η Αμερικανίδα φιλόσοφος, δημοσιογράφος και συγγραφέας σε μια εποχή στην οποία το μπότοξ δεν υπήρχε καν σαν σκέψη.
Ήδη από το 1975 η Σόνταγκ διέκρινε αυτό που σήμερα συμβαίνει σε τεράστια κλίμακα. «Πόσο εύκολο είναι να εκκινεί κανείς ορίζοντας τις γυναίκες ως φροντίστριες της εξωτερικής τους επιφάνειας και μετά να τις υποτιμά (ή να τις βρίσκει αξιολάτρευτες) επειδή είναι “επιφανειακές”» σημειώνει. Στο δοκίμιό της «Η ομορφιά: Πώς θα αλλάξει στο μέλλον;» τονίζει ότι «κάθε ιδέα περί ομορφιάς που προτείνεται έχει ως υπόβαθρο την επίγνωση ότι δεν θα διαρκέσει: ότι είναι απλώς μια “μόδα”». Κάπως έτσι γινόμαστε αναλώσιμες και η Γη συνεχίζει να γυρίζει.
Διαβάστε επίσης
ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ: – Η ώρα της κρίσης για τον νέο πρόεδρο – Τι πρέπει να γνωρίζουν οι ψηφοφόροι του κόμματος
Η πρώτη ανάρτηση Κασσελάκη: «Το Κίνημα Δημοκρατίας είναι η Ιστορία που γράφουν οι πολλοί»
Μοιράζουν ευρωπαϊκό χρήμα με θολές συμβάσεις – Την Κυριακή στο Documento – Μαζί το Docville
Οι ουκρανικές δυνάμεις έχουν χάσει το 40% των εδαφών που κατέλαβαν στο Κούρσκ
Καιρός: Ξεροβόρι και χαμηλές θερμοκρασίες την Κυριακή – Τι εκτιμά ο διευθυντής της ΕΜΥ