Πώς μια underground χέβι μέταλ γιορτή κατάφερε να γίνει σημείο αναφοράς στα συναυλιακά δρώμενα της Ευρώπης.
Αν πριν από μερικά χρόνια έγραφες τις λέξεις «up the hammers» στο Google, το πρώτο που θα εμφανιζόταν θα ήταν η ιστορία των φιλάθλων της Γουέστ Χαμ που πολέμησαν εθελοντικά στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, η πολεμική κραυγή των οποίων έγινε στην πορεία το σύνθημα της αγγλικής ομάδας. Σήμερα στην κορυφή των αποτελεσμάτων εμφανίζεται ένα χέβι μέταλ φεστιβάλ που ενώ ξεκίνησε ως η απόλυτη underground διοργάνωση κατάφερε να γίνει θεσμός με αφοσιωμένους οπαδούς που συρρέουν στην Αθήνα από κάθε γωνιά του πλανήτη.
Πρωτοπόρο στην ηχητική παρελθοντολαγνεία, το Up The Hammers ετοιμάζεται φέτος να γιορτάσει τα 15 χρόνια του και το πιστό κοινό του πλέει ήδη σε πελάγη καλτ μεταλλικής ευτυχίας. Καραφλομαλλιάδες ορκισμένοι να ανεμίζουν όσες τρίχες τους έχουν απομείνει, ασπρομάλληδες που έχουν καβαλήσει ακόμη και τα δεύτερα -ήντα και κάνουν headbanging μέχρι το σβέρκο τους να φωνάξει «έλεος». Αλλά και μικρά παιδιά που οι γονείς φροντίζουν να γαλουχήσουν με την κουλτούρα του αμάνικου μπουφάν με τα καρφιά στις βάτες και στην πλάτη, στους γιακάδες του οποίου στριμώχνονται αμέτρητα ραφτά και κονκάρδες αγαπημένων συγκροτημάτων… Πάνω από όλα όμως είναι η άσβεστη αγάπη για αληθινό (true, όπως λένε χαρακτηριστικά οι οπαδοί) μέταλ. Ούτε post ούτε nu ούτε black ούτε death ούτε τίποτε. Μόνο μέταλ! Παράλληλα, αποτέλεσε την αφορμή ώστε αρκετά συγκροτήματα που είχαν αποσυρθεί να επανενωθούν και να αποκτήσουν δεύτερη ευκαιρία στην αποθέωση από ένα κοινό που έβλεπε κάποια συναυλιακά απωθημένα του να εκπληρώνονται.
Και αν όλα τα παραπάνω φαντάζουν σε κάποιους ακόμη και γραφικά, ο Μανώλης Καραζέρης, ο δημιουργός και ψυχή του φεστιβάλ όλα αυτά τα χρόνια, είναι ξεκάθαρος: «Φυσικά και είναι καλτ το Up The Hammers! Αλλά και γραφικούς να μας πει κάποιος δεν μας ενοχλεί. Είμαστε κολλημένοι με κάτι που μας αρέσει πάρα πολύ και κάνουμε ό,τι μπορούμε για να το κρατήσουμε ζωντανό. Δεν αποποιούμαστε τον χαρακτηρισμό, μας αρέσει».
Τα πρώτα χρόνια, η κρίση και η εκτόξευση
Τι ήταν όμως αυτό που γέννησε την ανάγκη για τη δημιουργία τέτοιου φεστιβάλ στη χώρα μας; Ο Μανώλης ως μέλος συγκροτημάτων που βγαίνουν συχνά για συναυλίες στο εξωτερικό εξηγεί: «Το 2004 παίξαμε στο Keep It True στη Γερμανία και αυτό ήταν το έναυσμα για μένα. Ηθελα να φέρω στην Ελλάδα την ατμόσφαιρα από αντίστοιχα φεστιβάλ, όλο αυτό το οικογενειακό κλίμα, όπου μπάντες και κοινό γίνονται ένα. Σκοπός μου στην αρχή ήταν να φέρω μόνο νέα συγκροτήματα τα οποία είχα δει στο εξωτερικό και να τα αναδείξω και στην Ελλάδα. Δεν υπήρχε τότε πλάνο να έρθουν να παίξουν θρυλικά συγκροτήματα στο Up The Hammers. Αυτό βέβαια ήταν λάθος, γιατί χωρίς κάποιον κράχτη ο κόσμος δύσκολα θα ανταποκρινόταν».
Και μπορεί η κουλτούρα να παραμένει αναλλοίωτη στο πέρασμα του χρόνου, αυτό όμως που σίγουρα έχει αλλάξει σε αυτά τα 15 χρόνια είναι οι χώροι που στεγάζουν το Up The Hammers, γεγονός που αποδεικνύει ότι το «παιδί» του Μανώλη μεγαλώνει. Το σχεδόν κλειστοφοβικό Underworld στην πλατεία Κάνιγγος και το ιστορικό An Club στα Εξάρχεια που το φιλοξένησαν τα πρώτα χρόνια ήταν πλέον μικρά για να χωρέσουν το μέγεθος του φεστιβάλ, το οποίο μετακόμισε στο Κύτταρο και από εκεί στο Gagarin205, όπου διεξάγεται από το 2017. «Για μένα το πιο βασικό δεν έχει να κάνει με τη χωρητικότητα του εκάστοτε χώρου αλλά με το γεγονός ότι το Up The Hammers συγκαταλέγεται πλέον στα δύο τρία κορυφαία φεστιβάλ του συγκεκριμένου ήχου στην Ευρώπη. Πρόκειται για τεράστιο επίτευγμα, ιδιαίτερα αν αναλογιστούμε ότι επιχειρούμε στην Ελλάδα» εξηγεί ο Μανώλης και συνεχίζει: «Μεσολάβησε και η κρίση και αναγκαστήκαμε κι εμείς να μαζευτούμε, γιατί ακόμη το φεστιβάλ εξαρτιόταν αποκλειστικά από το ελληνικό κοινό. Η παρουσία των ξένων δεν ήταν ακόμη τέτοια που να επηρεάζει τη ροή του φεστιβάλ. Αυτό είχε αποτέλεσμα όχι μόνο να μείνουμε στάσιμοι για κάποια χρόνια αλλά να πάμε και προς τα κάτω. Τότε ήταν που με αφορμή το επετειακό φεστιβάλ για τα δέκα χρόνια είπα “όλα ή τίποτε”. Τα συγκροτήματα που ήρθαν τότε ήταν όνειρο ζωής για μένα, συντέλεσαν ώστε να έρθει πολύς κόσμος από το εξωτερικό και να γίνει το πρώτο sold out και μάλιστα σε μεγάλο χώρο. Ηταν η χρονιά-ορόσημο που άλλαξε όλο το status του φεστιβάλ».
Πραγματικά, όταν τον Μάρτιο του 2015 βγαίναμε από το Κύτταρο μαζί με τον φίλο και συνάδελφο Γιώργο Σκαφιδά, που σήμερα είναι αρχισυντάκτης στο τμήμα διεθνών ειδήσεων του «Εθνους» και πολλές από τις σκέψεις του είναι διάσπαρτες σε αυτό το κείμενο, κοιτάζαμε να δούμε τι χρονιά έγραφε το ημερολόγιο. Είχαν περάσει αρκετά χρόνια από την τελευταία φορά που είχαμε βρεθεί στο ίδιο φεστιβάλ, όμως στην πραγματικότητα ήταν σαν να μην είχε περάσει ούτε μια μέρα. Ιδιες φάτσες, ίδιες εικόνες και, βασικά, ίδια κουλτούρα. Στα αυτιά μας αντηχούσε ακόμη το μεγαλείο του αγνού, ανόθευτου metal των 80s που όσο παλιώνει τόσο σε πωρώνει. Σαν το παλαιωμένο κρασί που περνάει στο αίμα αφήνοντας μια μακρά και φίνα επίγευση. Και μόνο ένας λάτρης του καλού κρασιού σαν τον Μανώλη μπορούσε να σκεφτεί να πουλάει μαζί με τα μπλουζάκια και κρασί με ετικέτα «Up The Hammers Χ»…
Σε κάθε περίπτωση η επένδυση και το ρίσκο έπιασαν τόπο, καθώς το Up The Hammers είναι πλέον brand name, ενώ είναι χαρακτηριστικό ότι με το που πέφτει η αυλαία ανακοινώνονται τα πρώτα ονόματα και ξεκινά η προπώληση των εισιτηρίων για το επόμενο. «Ο κόσμος μάς εμπιστεύεται απόλυτα, ξέρει ότι θα έρθει και θα περάσει καλά ανεξάρτητα από το ποιοι θα εμφανιστούν. Και αυτό έχει μεγάλη αξία σε μια αγορά όπως η ελληνική που το κοινό είναι μαθημένο να αγοράζει τα εισιτήρια την τελευταία στιγμή. Αυτή η ανταπόκριση μας βοηθάει κι εμάς να κάνουμε καλύτερο προγραμματισμό και να χτυπήσουμε περισσότερα ονόματα».
Το επικό κλίμα που χαρακτηρίζει την ατμόσφαιρα σε κάθε Up The Hammers διανθίζεται από τα γηπεδικά συνθήματα που ακούγονται κατά τη διάρκεια αλλά και στα διαλείμματα ανάμεσα στα συγκροτήματα («χέβι μέταλ σ’ αγαπώ, να ξενερώσω δεν μπορώ»). Την ίδια ώρα τα μικρά παιδιά που στα πρώτα χρόνια του φεστιβάλ μάθαιναν καβάλα στους ώμους των πατεράδων τους τι σημαίνει Omen, Heir Apparent, Titan Force, Cirith Ungol και Warlord έχουν πλέον ξεπεζέψει και αναζητούν νέους ήρωες, αφού οι παλιές καραβάνες που μπορούν να στηρίξουν «εμπορικά» το φεστιβάλ μεγαλώνουν επικίνδυνα. Kάποιους από αυτούς μάλιστα οι Βαλκυρίες τούς έχουν ήδη οδηγήσει στη Βαλχάλα, όπως τον Μαρκ Σέλτον των μεγάλων Manilla Road, τον άνθρωπο-σύμβολο μιας ολόκληρης σκηνής και νονό του φεστιβάλ. Ο Μανώλης όμως δεν ανησυχεί για την επόμενη μέρα, παρά το γεγονός ότι μαζί με τον ηλικιακό μέσο όρο αυξάνονται και οι αμοιβές των συγκροτημάτων αλλά και τα λειτουργικά έξοδα. «Αυτός είναι και ο λόγος που μεταφέραμε το φεστιβάλ από Μάιο σε Μάρτιο. Τα αεροπορικά είναι φτηνότερα, τα ξενοδοχεία το ίδιο και οι ξένοι έρχονται πιο εύκολα. Ηδη φέτος περιμένουμε κόσμο από ΗΠΑ, Ιαπωνία, από Τουρκία, αλλά και από το Κατάρ. H ανταπόκριση αυτή μας βοηθάει να χτίσουμε ένα δυνατό και ελκυστικό φεστιβάλ».
Σοβαρότητα και επαγγελματισμός
Αν υπάρχει όμως κάτι για το οποίο ο Μανώλης έχει έναν λόγο παραπάνω να αισθάνεται περήφανος και δικαιωμένος είναι η σοβαρότητα και ο επαγγελματισμός που χαρακτηρίζουν τη διοργάνωση. «Οταν ξεκίνησε το Up The Hammers έκανα τα πάντα μόνος μου. Εκλεινα τα συγκροτήματα, έκανα τον οδηγό, πουλούσα τα μπλουζάκια, ήμουν κυριολεκτικά ο άνθρωπος για όλες τις δουλειές. Σήμερα το μόνο που κάνω είναι η επιλογή των συγκροτημάτων, αφού υπάρχει προσωπικό το οποίο παρέχει επαγγελματικές υπηρεσίες στα συγκροτήματα και λύνει οποιοδήποτε πρόβλημα μπορεί να προκύψει. Από εκείνους που θα υποδεχτούν τους μουσικούς στο αεροδρόμιο και θα είναι κοντά τους για ό,τι χρειαστούν μέχρι τους τεχνικούς, τους οδηγούς και το προσωπικό του merchandise».
Σε λίγες μέρες (12-14 Μαρτίου) τα σπαθιά βγαίνουν από τα θηκάρια και οι πόρτες του Αn Club και του Gagarin205 θα ανοίξουν για να υποδεχτούν τα συγκροτήματα που θα τραγουδήσουν ιστορίες για μάγους, δράκοντες και άλλους ήρωες, βγαλμένες μέσα από τα διηγήματα του Τόλκιν, του Λάβκραφτ, του Μάικλ Μούρκοκ, του Τέρι Πράτσετ, της Ούρσουλα Λε Γκεν και άλλων σπουδαίων συγγραφέων φανταστικής λογοτεχνίας. Το φανατικό κοινό θα συρρεύσει από νωρίς και δεν θα φύγει προτού ακουστούν οι τελευταίες νότες. Οσο για το ερώτημα πόσα ραφτά χωράνε σε ένα αμάνικο μπουφάν, μια βόλτα στο κλαμπ της οδού Λιοσίων μπορεί και να δώσει την απάντηση.
Οι αναποδιές και το… γκουρμέ όνειρο
Τι γίνεται όταν η true μέταλ ατμόσφαιρα επισκιάζεται από fake συμπεριφορές και καταστάσεις και αντιεπαγγελματικές συμπεριφορές που θα μπορούσαν ακόμη και να απειλήσουν την αξιοπιστία του φεστιβάλ; Ο Μανώλης τονίζει ότι «έχουμε φτάσει στο σημείο να μπορούμε να αντιμετωπίζουμε ακόμη και τις πιο δύσκολες καταστάσεις και μάλιστα χωρίς να καταλαβαίνει κανείς τίποτε. Το χειρότερο για μένα είναι ότι κάποια περιστατικά άλλαξαν τη στάση μου απέναντι σε πολύ αγαπημένα μου συγκροτήματα και με έκαναν να μην ακούω πια τη μουσική τους». Αυτά βέβαια δεν αποθαρρύνουν σε καμία περίπτωση τον ίδιο να ονειρεύεται ένα Up The Hammers όπου «παράλληλα με τη μουσική το κοινό θα μπορεί να βιώσει και μια γαστρονομική εμπειρία, με καντίνες που θα σερβίρουν ξεχωριστά εδέσματα και πάγκους και ο επισκέπτης θα μπορεί να δοκιμάζει τοπικά λικέρ, τσίπουρα, μπίρες και κρασιά σε ανταγωνιστικές τιμές. Για ένα φεστιβάλ στο οποίο η αναλογία Ελλήνων και ξένων θεατών είναι περίπου στο 50-50 οι ξένοι επισκέπτες θα γυρίζουν στην πατρίδα τους με τις καλύτερες εντυπώσεις. Θα ήταν και μια ανταμοιβή για εκείνους που με την παρουσία τους στηρίζουν το φεστιβάλ όλα αυτά τα χρόνια. Δυστυχώς, τα γραφειοκρατικά εμπόδια είναι πολλά προς το παρόν…».
To φεστιβάλ σε αριθμούς
8 συγκροτήματα έπαιξαν στο πρώτο Up The Hammers το 2006
22 συγκροτήματα θα εμφανιστούν στο φεστιβάλ που θα πραγματοποιηθεί το τριήμερο 12-14 Μαρτίου 2020, περισσότερα από κάθε άλλη φορά
38 χώρες εκπροσωπήθηκαν στο περσινό Up The Hammers, με τους περισσότερους επισκέπτες να έρχονται από Γερμανία, ενώ υπήρχαν πολλοί από ΗΠΑ, Αργεντινή και Τουρκία
1.400% αύξηση στην προσέλευση σε σχέση με το παρθενικό φεστιβάλ του 2006 αναμένεται φέτος για τα 15 χρόνια Up The Hammers