Ο αντίκτυπος των ένοπλων συγκρούσεων στα παιδιά σε όλο τον κόσμο έφτασε σε καταστροφικά και πιθανώς επίπεδα ρεκόρ το 2024, σύμφωνα με μια ανασκόπηση της UNICEF με βάση τα πιο πρόσφατα δεδομένα αλλά και της παγκόσμιας πραγματικότητας που επικρατεί.
Περισσότερα παιδιά από ποτέ υπολογίζεται ότι είτε ζουν σε ζώνες συγκρούσεων είτε εκτοπίστηκαν βίαια λόγω συγκρούσεων και βίας. Ένας αριθμός ρεκόρ παιδιών που πλήττονται από συγκρούσεις παραβιάζονται τα δικαιώματά τους, όπως σκοτώνονται και τραυματίζονται, δεν πηγαίνουν σχολείο, χάνουν εμβόλια που σώζουν ζωές και υποσιτίζονται σοβαρά. Ο αριθμός αναμένεται μόνο να αυξηθεί. Η σύγκρουση απορροφά περίπου το 80% όλων των ανθρωπιστικών αναγκών σε όλο τον κόσμο, διακόπτοντας την πρόσβαση σε βασικά είδη, συμπεριλαμβανομένου του ασφαλούς νερού, των τροφίμων και της υγειονομικής περίθαλψης.
Πάνω από 473 εκατομμύρια παιδιά —πάνω από ένα στα έξι παγκοσμίως— ζουν τώρα σε περιοχές που πλήττονται από συγκρούσεις, με τον κόσμο να βιώνει τον μεγαλύτερο αριθμό συγκρούσεων από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Το ποσοστό των παιδιών στον κόσμο που ζουν σε ζώνες συγκρούσεων έχει διπλασιαστεί – από περίπου 10 τοις εκατό τη δεκαετία του 1990 σε σχεδόν 19 τοις εκατό σήμερα.
Μέχρι το τέλος του 2023, 47,2 εκατομμύρια παιδιά είχαν εκτοπιστεί λόγω συγκρούσεων και βίας, με τις τάσεις το 2024 να δείχνουν πρόσθετο εκτοπισμό λόγω της έντασης των συγκρούσεων, μεταξύ άλλων στην Αϊτή, τον Λίβανο, τη Μιανμάρ, το κράτος της Παλαιστίνης και το Σουδάν. Τα παιδιά αντιπροσωπεύουν το 30% του παγκόσμιου πληθυσμού, ωστόσο κατά μέσο όρο αντιπροσωπεύουν περίπου το 40% του πληθυσμού των προσφύγων και το 49% των εσωτερικά εκτοπισμένων ατόμων. Στις χώρες που πλήττονται από συγκρούσεις, κατά μέσο όρο πάνω από το ένα τρίτο του πληθυσμού είναι φτωχό (34,8%) σε σύγκριση με λίγο περισσότερο από το 10% στις χώρες που δεν έχουν πληγεί από συγκρούσεις.
«Σχεδόν με κάθε μέτρο, το 2024 ήταν ένα από τα χειρότερα χρόνια που έχουν καταγραφεί για παιδιά σε σύγκρουση στην ιστορία της UNICEF—τόσο ως προς τον αριθμό των παιδιών που επηρεάστηκαν όσο και ως προς τον αντίκτυπο στη ζωή τους», δήλωσε η Εκτελεστική Διευθύντρια της UNICEF Κάθριν Ράσελ. «Ένα παιδί που μεγαλώνει σε μια ζώνη σύγκρουσης είναι πολύ πιο πιθανό να είναι εκτός σχολείου, υποσιτισμένο ή αναγκασμένο να φύγει από το σπίτι του -πολύ συχνά επανειλημμένα- σε σύγκριση με ένα παιδί που ζει σε μέρη ειρήνης. Αυτό δεν πρέπει να είναι το νέο φυσιολογικό. Δεν μπορούμε να επιτρέψουμε σε μια γενιά παιδιών να γίνει παράπλευρη ζημιά στους ανεξέλεγκτους πολέμους του κόσμου».
Στα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία, από το 2023, τα Ηνωμένα Έθνη επαλήθευσαν ένα ρεκόρ 32.990 σοβαρών παραβιάσεων σε βάρος 22.557 παιδιών—ο υψηλότερος αριθμός από τότε που ξεκίνησε η παρακολούθηση με εντολή του Συμβουλίου Ασφαλείας. Με τη συνολική ανοδική τάση στον αριθμό των σοβαρών παραβιάσεων —για παράδειγμα, χιλιάδες παιδιά έχουν σκοτωθεί και τραυματιστεί στη Γάζα και στην Ουκρανία, ο ΟΗΕ επαλήθευσε περισσότερα θύματα παιδιών κατά τους πρώτους 9 μήνες του 2024 από ό,τι ολόκληρο το 2023—φέτος είναι πιθανό να σημειωθεί νέα αύξηση.
Η κατάσταση για τις γυναίκες και τα κορίτσια είναι ιδιαίτερα ανησυχητική, με εκτεταμένες αναφορές βιασμού και σεξουαλικής βίας σε περιβάλλοντα συγκρούσεων. Στην Αϊτή, μέχρι στιγμής φέτος, έχει σημειωθεί αύξηση 1.000 τοις εκατό στα αναφερόμενα περιστατικά σεξουαλικής βίας κατά των παιδιών. Σε καταστάσεις ένοπλων συγκρούσεων, τα παιδιά με αναπηρίες τείνουν επίσης να εκτίθενται δυσανάλογα σε βία και παραβιάσεις δικαιωμάτων.
Η εκπαίδευση έχει διαταραχθεί σοβαρά σε ζώνες συγκρούσεων. Περισσότερα από 52 εκατομμύρια παιδιά σε χώρες που πλήττονται από συγκρούσεις εκτιμάται ότι δεν πηγαίνουν σχολείο. Τα παιδιά στη Λωρίδα της Γάζας και μια σημαντική μερίδα παιδιών στο Σουδάν έχουν χάσει το σχολείο για περισσότερο από ένα χρόνο, ενώ σε χώρες όπως η Ουκρανία, η Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό και η Συρία, τα σχολεία έχουν υποστεί ζημιές, καταστραφεί ή επαναπροσδιορίστηκε, αφήνοντας εκατομμύρια παιδιά χωρίς πρόσβαση στη μάθηση. Η καταστροφή της εκπαιδευτικής υποδομής και η ανασφάλεια κοντά στα σχολεία έχουν επιδεινώσει μια ήδη δεινή κατάσταση για την εκπαίδευση των παιδιών σε αυτές τις περιοχές.
Ο υποσιτισμός μεταξύ των παιδιών σε ζώνες συγκρούσεων έχει επίσης ανέβει σε ανησυχητικά επίπεδα, καθώς οι συγκρούσεις και η ένοπλη βία συνεχίζουν να είναι οι κύριοι μοχλοί της πείνας σε πολλά hotspots, διακόπτοντας τα συστήματα διατροφής, εκτοπίζοντας πληθυσμούς και εμποδίζοντας την πρόσβαση στην ανθρωπιστική βοήθεια. Για παράδειγμα, στο Σουδάν, μιλάμε για συνθήκες λιμού στο Βόρειο Νταρφούρ, ο πρώτος προσδιορισμός λιμού από το 2017. Το 2024, περισσότεροι από μισό εκατομμύριο άνθρωποι σε πέντε χώρες που έχουν πληγεί από συγκρούσεις εκτιμάται ότι ζουν σε συνθήκες IPC* Φάσης 5, οι περισσότερες ακραίες καταστάσεις επισιτιστικής ανασφάλειας.
Οι συγκρούσεις έχουν επίσης καταστροφικές επιπτώσεις στην πρόσβαση των παιδιών σε κρίσιμη υγειονομική περίθαλψη. Περίπου το σαράντα τοις εκατό των μη εμβολιασμένων και ανεπαρκώς εμβολιασμένων παιδιών ζουν σε χώρες που επηρεάζονται είτε μερικώς είτε πλήρως από συγκρούσεις. Αυτά τα παιδιά είναι συχνά τα πιο ευάλωτα σε εστίες ασθενειών όπως η ιλαρά και η πολιομυελίτιδα, λόγω διαταραχών και έλλειψης πρόσβασης σε υπηρεσίες ασφάλειας, διατροφής και υγείας.
Ο αντίκτυπος στην ψυχική υγεία των παιδιών είναι επίσης τεράστιος. Η έκθεση στη βία, η καταστροφή και η απώλεια αγαπημένων προσώπων μπορεί να εκδηλωθεί στα παιδιά μέσω αντιδράσεων όπως κατάθλιψη, εφιάλτες και δυσκολία στον ύπνο, επιθετική ή αποτραβηγμένη συμπεριφορά, θλίψη και φόβο, μεταξύ άλλων.
Το 2024 έγινε το πιο θανατηφόρο που έχει καταγραφεί για το ανθρωπιστικό προσωπικό, με τους καταγεγραμμένους θανάτους 281 εργαζομένων στον τομέα της ανθρωπιστικής βοήθειας παγκοσμίως, ξεπερνώντας τα προηγούμενα ρεκόρ.
«Τα παιδιά στις εμπόλεμες ζώνες αντιμετωπίζουν έναν καθημερινό αγώνα για επιβίωση που τους στερεί την παιδική ηλικία», είπε ο Ράσελ. «Τα σχολεία τους βομβαρδίζονται, σπίτια καταστρέφονται και οικογένειες διαλύονται. Χάνουν όχι μόνο την ασφάλειά τους και την πρόσβασή τους σε βασικές ανάγκες για τη διατήρηση της ζωής, αλλά και την ευκαιρία τους να παίξουν, να μάθουν και απλώς να γίνουν παιδιά. Ο κόσμος αποτυγχάνει αυτά τα παιδιά. Καθώς κοιτάμε προς το 2025, πρέπει να κάνουμε περισσότερα για να ανατρέψουμε την κατάσταση και να σώσουμε και να βελτιώσουμε τις ζωές των παιδιών.»
Η UNICEF καλεί όλα τα μέρη στη σύγκρουση, και όσους έχουν επιρροή πάνω τους, να λάβουν αποφασιστική δράση για να τερματίσουν τα δεινά των παιδιών, να διασφαλίσουν ότι τα δικαιώματά τους προστατεύονται και να τηρήσουν τις υποχρεώσεις τους βάσει του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου.
Πηγή: UNICEF
Διαβάστε επίσης:
Αιθιοπία: Πάνω από 70 νεκροί μετά από τροχαίο δυστύχημα
H Μόσχα παίρνει τώρα αποστάσεις από τον Άσαντ: Δεν αντιμετώπισε τα κοινωνικά προβλήματα
Η Ελλάδα εμπλέκεται περισσότερο στην ουκρανική κρίση: Προωθεί αμερικανικό υγροποιημένη φυσικό αέριο
Αεροσκάφος της Air Canada τυλίχθηκε στις φλόγες κατά την προσγείωση – Σοκάρουν τα βίντεο
Τζίμι Κάρτερ: Εθνικό πένθος στις ΗΠΑ για τον θάνατο του πρώην προέδρου
