Στις 7.45 μ.μ. τοπική ώρα της Παρασκευής 22 Σεπτεμβρίου, ο επίτιμος πρόεδρος της Δημοκρατίας, Τζόρτζιο Ναπολιτάνο, πέθανε σε ηλικία 98 ετών στην κλινική Salvator Mundi στη Ρώμη. Η κατάστασή του ήταν κρίσιμη εδώ και αρκετό καιρό.
Γεννημένος στη Νάπολη στις 29 Ιουνίου 1925, ο Ναπολιτάνο υπηρέτησε ως ο 11ος πρόεδρος της Ιταλικής Δημοκρατίας από το 2006 έως το 2015 και ήταν ο πρώτος αρχηγός του κράτους που εξελέγη για δεύτερη θητεία το 2013, καθώς και ο πρώτος πρόεδρος της Ιταλικής Δημοκρατίας που είχε περάσει από το Κομμουνιστικό κόμμα.
Στην Αντίσταση
Πρώην παρτιζάνος και στη συνέχεια ηγέτης της μεταρρυθμιστικής πτέρυγας του Ιταλικού Κομμουνιστικού Κόμματος (PCI) μέχρι την ίδρυση του Δημοκρατικού Κόμματος της Αριστεράς (PDS) το 1991, ως υπουργός Εσωτερικών στην κεντροαριστερή κυβέρνηση του Ρομάνο Πρόντι το 1996-1998 έδωσε το όνομά του στον πρώτο ολοκληρωμένο νόμο περί μετανάστευσης της Ιταλίας, τον λεγόμενο «Turco-Napolitano», το 1998.
Απόφοιτος νομικής από το Πανεπιστήμιο της Νάπολης το 1947, ο Ναπολιτάνο εξελέγη για πρώτη φορά στην Κάτω Βουλή το 1953 και συνέχισε να εκπροσωπεί τη γενέτειρα του εκλογική περιφέρεια της Νάπολης σχεδόν χωρίς διακοπή μέχρι το 1996. Η μακρόχρονη πολιτική του σταδιοδρομία τον οδήγησε επίσης στο Στρασβούργο ως μέλος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου από το 1989 έως το 1992, πριν από την εκλογή του ως Προέδρου της Κάτω Βουλής της Ιταλίας από το 1992 έως το 1994. Η κυριαρχία του στην πολιτική σκηνή της Ιταλίας – και ιδιαίτερα ο ρόλος του στη νομιμοποίηση της έκτακτης κυβέρνησης υπό την ηγεσία του Μάριο Μόντι εν μέσω κρίσης δημόσιου χρέους το 2011 – του χάρισε το παρατσούκλι King George, Βασιλιά Γεώργιος, καθώς μόνο ο βασιλιάς είχε το δικαίωμα να διορίζει πρωθυπουργό. Το 2005 ο Ναπολιτάνο διορίστηκε ισόβιος γερουσιαστής από τον τότε Πρόεδρο της Δημοκρατίας, Κάρλο Αζέλιο Τσιάμπι, τον προκάτοχό του ως αρχηγός του κράτους και εγγυητής του μεταπολεμικού αντιφασιστικού συντάγματος της Ιταλίας.
Ένας δια βίου αγγλόφιλος, ο Ναπολιτάνο μιλούσε άπταιστα αγγλικά και έδωσε διαλέξεις σε πολλά αμερικανικά πανεπιστήμια στα τέλη της δεκαετίας του 1970. Κατά τη διάρκεια της μακρόχρονης κυριαρχίας του στο PCI, συχνά έσπασε με την κομματική ορθοδοξία και επέκρινε τη Σοβιετική Ένωση, ιδιαίτερα για την εισβολή της στο Αφγανιστάν το 1980.
Ο νυν πρόεδρος της Ιταλικής Δημοκρατίας, Σέρτζιο Ματαρέλα, ανέφερε σε δήλωσή του ότι «ο θάνατος του Τζόρτζιο Ναπολιτάνο με λυπεί βαθύτατα και, ενώ εκφράζω τα πιο έντονα συναισθήματα ευγνωμοσύνης της Δημοκρατίας στη μνήμη του, απευθύνω τα συλλυπητήρια όλου του έθνους στην οικογένειά του».
#Mattarella: La morte di Giorgio #Napolitano mi addolora profondamente e, mentre esprimo alla sua memoria i sentimenti più intensi di gratitudine della Repubblica, rivolgo ai familiari il cordoglio dell’intera nazione
La dichiarazione: https://t.co/kTpVcbycOa
— Quirinale (@Quirinale) September 22, 2023
Νομιμοποίηση δοτών πρωθυπουργών
Το προσωνύμιο «Βασιλιάς Τζόρτζιο» (όπως τον έστεψαν οι New York Times) το έλαβε εξαιτίας του διορισμού του Μάριο Μόντι στο Παλάτσο Κίτζι τον Νοέμβριο του 2011. Οι επικριτές του θα μιλήσουν για μια προεδρική Δημοκρατία, για μια διασταλτική ερμηνεία των προνομίων του ως προέδρου της Δημοκρατίας. Οι υποστηρικτές θα το θεωρήσουν αποφασιστική κίνηση να αποτρέψουν την πτώση της χώρας, που ωθήθηκε στο χείλος του γκρεμού λόγω της κρίσης του δημόσιου χρέους. Έχοντας αποφύγει την χρεοκοπία, η Ιταλία δεν ήταν σε θέση να αποφύγει την ύφεση, με την εικόνα της «τεχνοκρατικής» κυβέρνησης του να έχει τρωθεί. Η αναταραχή οδήγησε στην παραίτηση του Μόντι και στην «άνοδο του καθηγητή στην πολιτική», την οποία ο Ναπολιτάνο μάταια συμβούλευσε να μην γίνει. Τα εκλογικά αποτελέσματα που δεν έδωσαν σαφή πλειοψηφία, ενώ τα διασταυρούμενα βέτο των κομμάτων ώθησαν επομένως τον Ναπολιτάνο να διορίσει τον Ενρίκο Λέτα βάσει ευρείας συμφωνίας. Στη συνέχεια η ασταμάτητη άνοδος του Ρέντσι με τον οποίο, παρά τη διαφορά ηλικίας, μπόρεσε να οικοδομήσει μια ειλικρινή και ρεαλιστική σχέση. Ο Ναπολιτάνο παραιτήθηκε στις 14 Ιανουαρίου 2015.
Διαβάστε σχετικά: Πέθανε ο Τζόρτζιο Ναπολιτάνο, πρώην πρόεδρος της Ιταλίας
