Το Documento επιχειρεί σλάλομ ανάμεσα στα πιο λαμπρά αστέρια του γαλαξία, επιχειρώντας να αναδείξει το Top-10 των κορυφαίους αθλητών όλων των εποχών.
Ο θρίαμβος του Ρότζερ Φέντερερ στο Αυστραλιανό Όπεν πυροδότησε μία συζήτηση παλιά όσο και τα σπορ: ποιος είναι ο κορυφαίος αθλητής όλων των εποχών; Τζόρνταν, Μοχάμεντ Άλι ή Φελπς; Ή μήπως κάποιος από τα πέτρινα χρόνια, όπως ο Τζιμ Θορπ ή ο Πάαβο Νούρμι; Έχουν θέση στη 10άδα οι μάγοι της ασπρόμαυρης μπάλας, όπως ο Πελέ και ο Μαραντόνα; Συγκρίνονται οι σταρ του 21ου αιώνα με αυτούς του 20ού; Πόσο ψηλά πρέπει να καταταγούν στη σχετική λίστα οι μετρ του ενός αγωνίσματος, όπως ο Μπούμπκα, ο Καρέλιν, ο Ρεντγκρέιβ και ο Σουλεϊμάνογλου; Υπάρχει θέση για τους «μηχανοκίνητους» Σουμάχερ, Σένα και Φάνχιο; Θα πρέπει να φτιάξουμε μήπως ξεχωριστό κατάλογο για τους εκλεκτούς από τα ομαδικά σπορ; Πώς να ξεδιαλέξεις διαφορετικά αθλήματα, διαφορετικές δεξιότητες και διαφορετικές εποχές; Πώς να συγκριθούν άνδρες με γυναίκες; Μετράνε περισσότερο τα μετάλλια της Λαρίσα Λατίνινα ή η ατομική λαμπρότητα του Τεόφιλο Στήβενσον; Η Μπέιμπ Ντίτρικσον ή ο Μπρους Λη; Ο Τάιγκερ Γουντς ή η «Φλο Τζο»; Επειδή δεν υπάρχει σωστή απάντηση σε αυτά τα ερωτήματα, καθίστε αναπαυτικά και διαβάστε το δικό μας Τop-10, μαζί με τη γνώμη ενός Έλληνα πρωταθλητή που έφαγε τις Ολυμπιάδες με το κουτάλι. Και …διαφωνήστε ελεύθερα!
10. Νάντια Κομανέτσι (Ρουμανία/ΗΠΑ, ενόργανη γυμναστική, 1961): Η αθλητική αρτιότητα συνάντησε την αισθητική τελειότητα στο πρόσωπο ενός μικροσκοπικού κοριτσιού 15 ετών, το καλοκαίρι του 1976 στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Μόντρεαλ. Τα 10άρια που κέρδισε η μικρή Ρουμάνα ήταν τα πρώτα στην ιστορία του αθλήματος και δρομολόγησαν την αλλαγή των κανονισμών. Ο παγκόσμιος θαυμασμός για την «αγέλαστη πριγκήπισσα» από τα Καρπάθια έβγαλε τη γυμναστική από το περιθώριο. Η Κομανέτσι κλείδωσε τα 9 Ολυμπιακά της μετάλλια (5 χρυσά, 1976-80) σε μία βαλίτσα και ζήτησε πολιτικό άσυλο στις ΗΠΑ τον Νοέμβριο του 1979, λίγες μέρες πριν την επανάσταση που έριξε τον Τσαουσέσκου.
9. Γιουσέιν Μπολτ (Τζαμάικα, στίβος, 1986): Ο γρηγορότερος άνθρωπος που γεννήθηκε ποτέ στη γη ξεπήδησε από μία φτωχογειτονιά της Καραϊβικής και κατάπιε τον πλανήτη με τρία απανωτά 3×3 στα Ολυμπιακά σπριντ: 2008, 2012, 2016, εννέα χρυσά σε ισάριθμες απόπειρες, χώρια οι 11 παγκόσμιοι τίτλοι και τα εξωγήινα παγκόσμια ρεκόρ στα 100μ, 200μ, 4×100μ. Πραγματικό θαύμα της φύσης, ο Μπολτ ξανάφερε το χαμόγελο στα κουλουάρ του στίβου και αναζωογόνησε τη δημοφιλία ενός αθλήματος χτυπημένου ανελέητα από το ντόπινγκ και τα καχύποπτα βλέμματα. Αρκετοί συνοδοιπόροι του πιάστηκαν φαρμακωμένοι, αλλά ο ίδιος παραμένει αλώβητος από τους εντατικούς ελέγχους.
8. Ντιέγκο Μαραντόνα (Αργεντινή, ποδόσφαιρο, 1960): Ο πολύς Πελέ μπορεί να άφησε κληρονομιά υπέρλαμπρη καριέρα και αψεγάδιαστο ίματζ, αλλά ο ασυμβίβαστος κανάγιας από τις παραγκουπόλεις του Μπουένος Άιρες έφερε στο ποδόσφαιρο το ανθρώπινο πρόσωπο. Ο παγκόσμιος τίτλος του 1986 με την Εθνική Αργεντινής ήταν η προσωπική του ραψωδία, ενώ τα πρωταθλήματα που κατέκτησε με τη Νάπολι κλόνισαν το κατεστημένο στην Ιταλία. Ο ευάλωτος χαρακτήρας και ο ακραίος τρόπος ζωής του Μαραντόνα τον έφεραν στο χείλος του γκρεμού, αλλά το αθυρόστομο «Χρυσό Αγόρι» της Αργεντινής βρίσκει τρόπους να επιστρέφει στις επάλξεις. «Όσα έκανα εγώ με τη μπάλα, εκείνος μπορούσε να τα κάνει με ένα πορτοκάλι», υποκλίθηκε ο Μισέλ Πλατινί.
7. Μαρτίνα Ναβρατίλοβα (Τσεχοσλοβακία/ΗΠΑ/Τσεχία, τέννις, 1956): Δεν υπάρχει τενίστας με ρεκόρ καλύτερο από το δικό της 87% ούτε είναι εύκολο να βρεθεί βιτρίνα για να χωρέσει τους 167 τίτλους και τα 18 τουρνουά Γκραν Σλαμ που κέρδισε στην καριέρα της. Το μοναδικό στοιχείο που μπορεί να συγκριθεί με το αθλητικό βιογραφικό της Ναβρατίλοβα είναι η ακτιβιστική δράση της για τα δικαιώματα των ομοφυλοφίλων, των μειονοτήτων, των παιδιών, των ζώων. Βαδίζοντας στα χνάρια της Μπίλι Τζην Κινγκ βγήκε από τη ντουλάπα της ντροπής το 1981 (πολίτης των ΗΠΑ πλέον, μετά την αποσκίρτησή της από την Τσεχοσλοβακία) και παντρεύτηκε μία Ρωσίδα, πρώην μοντέλο, το 2014.
6. Καρλ Λιούις (ΗΠΑ, στίβος, 1961). Το πρώτο λήμμα αναζήτησης στο Google είναι: «Carl Lewis, best ever». Ο καλύτερος της ιστορίας. Τα 9 χρυσά Ολυμπιακά μετάλλια της συλλογής του μπορεί να ήταν περισσότερα αν δεν υπήρχε το μποϊκοτάζ του 1980, αλλά η λάμψη του ξεπερνάει τα βιβλία της στατιστικής. Ο Λιούις ήταν «ο νέος Τζέσε Όουενς», ένας υπεραθλητής που κυριαρχούσε όχι μόνο στα σπριντ, αλλά και στο μήκος, όπου απείλησε το θρυλικό 8μ90 του Μπήμον. Επελέγη στο ντραφτ του ΝΒΑ και του NFL χωρίς να ξέρει γρυ από μπάσκετ ή φούτμπολ. Ήταν, απλώς, ο μεγαλύτερος σταρ του καιρού του, ο Μάικλ Τζάκσον των σταδίων.
5. Ρότζερ Φέντερερ (Ελβετία, τέννις, 1981). Ο πανδαμάτωρ ήταν το τελευταίο του θύμα. Ο 21ος αιώνας δεν είναι 70s ή 80s, oπότε ο Φέντερερ θεωρήθηκε ξεγραμμένος –σε επίπεδο κορυφής- μετά τους τραυματισμούς και την αποχή του 2016. Ωστόσο, επέστρεψε δριμύτερος για να ξεπαστρέψει τα βιονικά μειράκια και κέρδισε ένα Ουίμπλεντον και δύο Αυστραλιανό Όπεν στην τρυφερή ηλικία των 36 ετών. Το παλμαρέ του πολύτεκνου πατέρα με τον αδαμάντινο χαρακτήρα από τη Βασιλεία περιλαμβάνει πλέον 94 τίτλους, 20 Γκραν Σλαμ, ένα Κύπελλο Ντέιβις, αλλά και 2 Ολυμπιακά μετάλλια. Σπάνια συναντά κανείς τέτοια καθολική αποδοχή στο πρόσωπο ενός πρωτοκλασάτου αθλητή.
4. Τζιμ Θορπ (ΗΠΑ, στίβος/μπέιζμπολ/φούτμπολ, 1887-1953). Κάπου ανάμεσα στις 22 και τις 28 Μαϊου 1887, σε έναν ινδιάνικο καταυλισμό της Οκλαχόμα, γεννήθηκε ο σούπερμαν των προπολεμικών χρόνων. Τον βάφτισαν «Φωτεινό Μονοπάτι», αλλά η καθολική εκκλησία του έδωσε το όνομα με το οποίο τον έμαθε η ξαφνιασμένη υφήλιος, στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1912. «Κύριε, είστε ο μεγαλύτερος αθλητής του κόσμου», του υποκλίθηκε ο βασιλιάς Γουσταύος Ε’ της Σουηδίας. Ο Θορπ θριάμβευσε στο δέκαθλο και στο πένταθλο, πριν ξεκινήσει μεγάλη καριέρα στο φούτμπολ και στο μπέιζμπολ. Η ΔΟΕ τον θεώρησε επαγγελματία και του αφαίρεσε τους Ολυμπιακούς τίτλους, ώσπου διόρθωσε την ανορθογραφία, το 1983, τρεις δεκαετίες μετά τον θάνατό του.
3. Μάικλ Φελπς (ΗΠΑ, κολύμβηση, 1985). Πάρτε βαθιά ανάσα και ελάτε να μετρήσουμε μαζί τα χρυσά Ολυμπιακά μετάλλια του «κρις-κραφτ» από τη Βαλτιμόρη: 6 από την Αθήνα, 8 από το Πεκίνο, 4 από το Λονδίνο, 5 από το Ρίο, το όλον 23, με γαρνιτούρα 3 ασημένια, 2 χάλκινα, 26+8+1 παγκόσμιους τίτλους, 39 παγκόσμια ρεκόρ, μία κολεξιόν που δεν έχει προηγούμενο στον παγκόσμιο αθλητισμό. Τα κατορθώματα του Μαρκ Σπιτς, του Ίαν Θορπ και των άλλων ηρώων της πισίνας πέρασαν σε δεύτερο πλάνο και ο μοναχικός Φελπς δεν έχει ανταγωνιστή, στην κούρσα για την πρωτοκαθεδρία της πισίνας. Αντίπαλός του είναι μόνο το νερό.
2. Μάικλ Τζόρνταν (ΗΠΑ, μπάσκετ, 1963): Η σπορά των Μάτζικ και Μπερντ άνθισε στα χέρια του Τζόρνταν, ο οποίος έβαλε στα σπίτια της φίλαθλης οικουμένης ένα πρωτάθλημα παρακμιακό, σχεδόν κακόφημο. Τα 3+3 πρωταθλήματα που κατέκτησε με τους Σικάγο Μπουλς ήταν η μία όψη του νομίσματος, η προσωπική του λάμψη η άλλη. Κανένας άλλος δεν συνδύασε σε τέτοιο βαθμό την ουσία με το θέαμα, στα παρκέ του μπάσκετ. Πρωταθλητής σε όλα τα επίπεδα (NCAA, Oλυμπιακοί Αγώνες), ο «Μίδας» Τζόρνταν ζορίστηκε μόνο όταν δοκίμασε τις ικανότητές του στο μπέιζμπολ. Η 18μηνη εθελούσια απουσία του από τα γήπεδα υπήρξε ένα μυστήριο που τροφοδοτεί ακόμα και σήμερα θεωρίες συνωμοσίας.
1. Moχάμεντ Άλι (ΗΠΑ, πυγμαχία, 1942-2016): Η μυθιστορηματική του ζωή, τα κατορθώματά του στο ρινγκ και το πολύτιμο κληροδότημά του στην αμερικανική κοινωνία θα μπορούσαν να γεμίσουν ολόκληρη την εφημερίδα, όπως γέμισαν τις 64 σελίδες του Hot Doc της 4ης Ιουνίου. Ο πυγμάχος που γεννήθηκε Κάσιους Κλέι κέρδισε τους 56 από τους 61 αγώνες που έδωσε, αναδείχθηκε πρωταθλητής Κόσμου και Ολυμπιονίκης, υπερασπίστηκε τα ανθρώπινα δικαιώματα και την υπερηφάνεια των μαύρων, γκρέμισε τοίχους και φραγμούς, άλλαξε όνομα και θρησκεία, αρνήθηκε τη στράτευση, αποτίναξε την κληρονομιά του σκλάβου, έγινε εθνικό και παγκόσμιο είδωλο, υπήρξε, με δύο λέξεις, «The Greatest». Ο μεγαλύτερος όλων. Ας είναι ελαφρύ το χώμα που από πέρυσι τον σκεπάζει.
