H εθνική ομάδα από τον Σεπτέμβριο του 2014 βρίσκεται σε τρικυμία διαρκείας, δεν έχει προκριθεί σε μεγάλη διοργάνωση και ενδεικτικό της… ροκ κατάστασης που επικρατεί στη «γαλανόλευκη» είναι ότι η διοίκηση Γραμμένου μέσα σε δώδεκα μήνες συνεργάστηκε με τρεις προπονητές: τους Μίχαελ Σκίμπε, Αγγελο Αναστασιάδη και Τζον φαν’τ Σιπ.
Στον Ολλανδό προπονητή έπεσε ο κλήρος να χτίσει μια ομάδα που θα διεκδικήσει τη συμμετοχή στο Μουντιάλ του 2022. Η πίεση είναι μεγάλη μετά τον αποκλεισμό από την τελική φάση του Euro 2020 και ο Φαν’τ Σιπ δηλώνει πως χρειάζεται υπομονή για να δημιουργήσει ανταγωνιστική ομάδα η οποία θα είναι έτοιμη σε βάθος ενός έτους.
«Είναι ξεκάθαρος ο λόγος που είμαι εδώ. Ηρθα για να κάνω μια επανεκκίνηση στην εθνική με παίκτες που έχω στη διάθεσή μου και με άλλους που θα ενταχθούν σε αυτή στην πορεία» ανέφερε στο Documento ο ομοσπονδιακός προπονητής, ο οποίος στη συνέχεια επισημαίνει ότι «δεν πρόκειται να επηρεαστώ και να δουλέψω ανάλογα με τα συναισθήματα των φιλάθλων. Το ποδόσφαιρο έχει και χαρές και λύπες. Ξέρουμε τι έγινε τα τελευταία τέσσερα πέντε χρόνια στην εθνική και θέλουμε να είμαστε έτοιμοι στην επόμενη μεγάλη πρόκληση. Ενδεχομένως να έχουμε κι άλλα δυσάρεστα αποτελέσματα. Τώρα χτίζουμε κι αυτό που θα επιδιώξουμε είναι ακόμη και μέσα από τα αρνητικά αποτελέσματα η ομάδα να έχει βελτίωση στο παιχνίδι της».
Ποιος είναι ο βασικός στόχος σας;
Σε έναν χρόνο πρέπει να είμαστε ομάδα για να δώσουμε μια πραγματική μάχη προκειμένου να διεκδικήσουμε κάτι μεγάλο, όπως η πρόκριση στο Παγκόσμιο Κύπελλο. Η πίεση που θα υπάρχει στους παίκτες και στην ομάδα δεν είναι παραγωγική. Πρέπει να είμαστε ρεαλιστές, να δουλεύουμε και να προχωράμε βήμα βήμα για κάτι καλύτερο.
Τι αποκομίσατε από τα δύο πρώτα παιχνίδια της εθνικής με Φινλανδία και Λιχτενστάιν;
Αυτό που μας ενδιαφέρει ως τεχνικό επιτελείο είναι το παιχνίδι μας να διέπεται από ομαδικό πνεύμα και να υπάρχουν κάποιες αξίες και συγκεκριμένοι κανόνες στη γενικότερη λειτουργία της εθνικής. Από τις πρώτες ημέρες διαπίστωσα πως υπάρχει θετική ενέργεια μέσα στην ομάδα. Με τους συνεργάτες μου ενημερώσαμε τους διεθνείς τι θέλουμε απ’ αυτούς. Είναι σημαντικό ότι συνειδητοποίησαν την αποστολή τους και προσαρμόστηκαν γρήγορα στις απαιτήσεις μας. Για μένα είναι σημαντικό να δημιουργήσουμε ατμόσφαιρα κανονικής ομάδας. Κι όταν αυτή φτάσει στο επίπεδο που στοχεύουμε, τότε θα ξεκινήσουμε να ανεβάζουμε την ποιότητα των στάνταρ που έχει κάθε ομάδα. Είναι απαραίτητο σε όλη αυτήν τη διαδικασία να εξαφανίζεται ο εγωισμός των διεθνών. Αυτή είναι μια διαδικασία σε εξέλιξη και πρέπει να είμαστε πολύ προσεκτικοί για να μην έχουμε ανάποδα αποτελέσματα.
Τι κανόνες θα επιβάλετε στην εθνική;
Ενημερώσαμε τους διεθνείς τι θα κάνουν μέσα στις οκτώ ημέρες που θα βρισκόμαστε μαζί όταν έχουμε παιχνίδια. Θέλω στις προπονήσεις να δουλεύουν σκληρά, να έχουν πάθος και να είναι ταπεινοί. Μπορεί αυτά να ακούγονται κοινότοπα, αλλά εμείς θα αποφασίσουμε ποιοι διεθνείς μπορούν να ανταποκριθούν σε όσα ζητάμε.
Είναι αλήθεια ότι μέλος της αποστολής στη Φινλανδία υπέπεσε σε πειθαρχικό παράπτωμα και ως ποινή τραγούδησε;
(Χαμογελά). Οι ποδοσφαιριστές αντιδρούν όταν τιμωρούνται με πρόστιμο και οι περισσότεροι δεν το αντέχουν όταν είναι να ανέβουν σε μια καρέκλα για να τραγουδήσουν. Οπότε συμμορφώνονται και είναι τυπικοί. Στο περιστατικό που αναφέρατε πρωταγωνιστής δεν ήταν διεθνής ποδοσφαιριστής κι αυτή ήταν μια μαλακή τιμωρία. Αν υπάρξουν σοβαρά παραπτώματα, εννοείται πως η ποινή δεν θα είναι ένα τραγούδι.
Ο λίγος κόσμος που ήταν στο γήπεδο μουρμούριζε για την γκέλα…
Ηρθα εδώ γιατί κάποια πράγματα δεν πήγαιναν καλά στην ομάδα. Κάνουμε μια νέα αρχή και χρειαζόμαστε την υπομονή και τη στήριξη των φιλάθλων. Χωρίς υπομονή και στήριξη κανένας προπονητής δεν μπορεί να λειτουργήσει και να πετύχει όσα μπορεί.
Η εικόνα του άδειου γηπέδου στο ματς με το Λιχτενστάιν σας απογοήτευσε;
Καταρχάς αναδεικνύει την κατάσταση που υπάρχει τώρα στην εθνική. Αυτό θέλουμε να αλλάξουμε και είναι απαραίτητη η βοήθεια όλων. Η αλλαγή νοοτροπίας απαιτεί χρόνο και ξεκινάει από τα αποδυτήρια. Οι παίκτες πρέπει να έρχονται με καθαρή σκέψη στην ομάδα για να πάμε μπροστά.
Τελικά μήπως είναι τόσο χαμηλό το επίπεδο των Ελλήνων διεθνών και γι’ αυτό χάνουν από τα νησιά Φερόε και παραχωρούν ισοπαλία στο Λιχτενστάιν;
Η εθνική Δανίας το 1992, η εθνική Ελλάδας το 2004 και η Λέστερ το 2016 έκαναν την υπέρβαση και κατέκτησαν τρόπαια επειδή είχαν πολύ καλές ομάδες. Μέσα από το σύνολο οι παίκτες γίνονται και ατομικά καλύτεροι. Γι’ αυτό θέλω από τους Ελληνες διεθνείς να είναι προσηλωμένοι μόνο στις υποχρεώσεις της εθνικής όταν βρίσκονται σ’ αυτήν.
Διαχρονικά υπάρχουν και παίκτες που ξεχωρίζουν σε ένα σύνολο…
Σαφώς, αλλά αυτό που θέλουμε είναι να καταλάβουν οι διεθνείς τη σημαντικότητα της εθνικής. Η ομάδα μας είναι πάνω απ’ όλα και πρέπει να διαχειρίζονται το εγώ τους. Οταν έπαιζε ο Μαραντόνα, ήταν η Αργεντινή και ο Ντιέγκο. Ο Μαραντόνα νοιαζόταν όμως για την εθνική. Το ίδιο και ο Κρόιφ. Ηταν ο ηγέτης της Ολλανδίας, αλλά ενδιαφερόταν για το σύνολο. Το ζητούμενο για μένα είναι ο ηγέτης να είναι όλη η ομάδα.
Ποιο είναι το πλάνο σας για την επόμενη διετία;
Η στρατηγική μου περιγράφεται με τις εξής λέξεις: δημιουργία, υπομονή και ομαδικό πνεύμα. Θα βρούμε τους παίκτες που θα έχουν ποιοτικά χαρακτηριστικά και θα παίζουν με πάθος για την εθνική.
Ο Οτο Ρεχάγκελ έβαλε τις βάσεις για μια εθνική που θα παίζει στο… 101% των δυνατοτήτων της. Ο Φερνάντο Σάντος πάτησε πάνω στην επιτυχημένη συνταγή, η εθνική δεν επηρεαζόταν από εξωγενείς παράγοντες, αλλά μετά το 2014 υπάρχουν σοβαρά θέματα ως προς τη λειτουργία της. Εσείς πώς σκοπεύετε να θωρακίσετε την εθνική;
Είναι και για μας προτεραιότητα να εξασφαλίσουμε προστατευόμενο περιβάλλον για τους διεθνείς. Σε αυτό το περιβάλλον υπάρχουν και κανόνες, όπως προανέφερα. Για παράδειγμα δεν μπορεί ένας Ελληνας που παίζει στο εξωτερικό να έρχεται για την εθνική και να κάνει ραντεβού με τον χορηγό του σε ώρα που δεν είναι ελεύθερος ούτε να πηγαίνει να κλείσει καινούργιο αμάξι ή να κουρευτεί στον κομμωτή του. Η εθνική δεν μπορεί να χρησιμοποιείται για τέτοια ιδιωτικά ζητήματα. Την περίοδο που ήμουν συνεργάτης του Φαν Μπάστεν στην εθνική Ολλανδίας είχαμε επιβάλει αυτούς τους κανόνες και ξαναχτίσαμε μια μεγάλη ομάδα που έπαιξε στον τελικό του Μουντιάλ του 2010.
Η κόντρα ΠΑΟΚ, Ολυμπιακού και ΑΕΚ καμιά φορά επηρεάζει και την εθνική. Πώς θα αντιμετωπίσετε αυτό το φαινόμενο;
Εμείς πήραμε παίκτες απ’ όλες τις ομάδες και είμαστε χαρούμενοι που οι Μπουχαλάκης, Τσιμίκας, Μασούρας θα αγωνιστούν στους ομίλους του Champions League. Οταν ένας παίκτης αγωνίζεται στο υψηλότερο επίπεδο, μόνο θετικά στοιχεία αποκομίζει. Από την άλλη, στεναχωρηθήκαμε για τον αποκλεισμό των υπόλοιπων ομάδων από τους ομίλους του Europa League. Στην Ολλανδία η ομοσπονδία είναι εντελώς ανεξάρτητη και ο προπονητής διαλέγει τους καλύτερους. Δεν υπάρχουν πολιτικές ισορροπίες κι αυτό θα κάνω κι εγώ.
Επί Σάντος είχε δημιουργηθεί ένα πλάνο για την ανάπτυξη του ελληνικού ποδοσφαίρου προκειμένου να αποκτήσει δική του ταυτότητα. Σας έχει ζητηθεί κάτι ανάλογο από την ελληνική ομοσπονδία;
Ναι, είναι μέρος της συμφωνίας μας. Προς το παρόν όλη μας η προσοχή είναι στην ανδρών και τους επόμενους μήνες θα αρχίσουμε να βάζουμε και τους προπονητές των μικρών εθνικών ομάδων στο ίδιο κλίμα. Θα συζητήσουμε με την ομοσπονδία γι’ αυτά τα πλάνα και με ποιον τρόπο θα τα υλοποιήσουμε.
«Μην αφήσουμε τον Σωκράτη να φύγει…»
Στο ματς με τη Φινλανδία χρησιμοποιήσατε Παυλίδη και Βρουσάι κι αυτό από μόνο του προκάλεσε έκπληξη. Θα υπάρξουν ανάλογες εκπλήξεις με άλλους ποδοσφαιριστές στο μέλλον;
Αν συνδυάζουν όσα θέλω (ταλέντο, σωστή νοοτροπία, προσωπικότητα), ναι, θα έχουν ευκαιρίες. Από τα δύο παιδιά πάντως είμαι απόλυτα ικανοποιημένος.
Ο Σωκράτης Παπασταθόπουλος είχε δηλώσει παλιότερα πως αν δεν προκριθούμε στο Euro 2020, θα σταματήσει από την εθνική. Εχετε μιλήσει μαζί του γι’ αυτό;
Εχω μιλήσει με τον Σωκράτη, υπάρχουν πράγματα στο μυαλό του από το πρόσφατο κακό παρελθόν της εθνικής και δεν ήταν χαρούμενος. Τώρα έχουμε μια καινούργια κατάσταση και δεν πρέπει να τον αφήσουμε να φύγει. Είναι σπουδαίος αμυντικός. Είναι βέβαια και το τι θέλει ο ίδιος. Οπως και να έχει, θα ξαναμιλήσουμε…
Τι ζητάτε από τα δύο μεγάλα ονόματα της εθνικής αυτήν τη στιγμή, τον Μανωλά και τον Παπασταθόπουλο;
Είναι παίκτες μεγαλύτερης εμπειρίας, αγωνίζονται σε πολύ μεγάλες ομάδες και θέλω από αυτούς να είναι ηγέτες. Την ηγεσία την ορίζεις με διαφορετικούς τρόπους, όμως στην ουσία είναι ίδιο το νόημα. Θέλω να βοηθούν τους νεότερους στην ομάδα, να τους εξηγούν, θέλω το θετικό πνεύμα τους.
Με τον Ζέκα τι γίνεται; Ηταν βασικός στην ομάδα αλλά στη Φινλανδία έμεινε στον πάγκο…
Ο Ζέκα έπαιξε πολλά παιχνίδια με την Κοπεγχάγη και όταν ήρθε στην πρώτη συγκέντρωση έδειξε ότι ήταν κουρασμένος. Δεν είχε ενέργεια και γι’ αυτό προτιμήσαμε τους Μπουχαλάκη – Κουρμπέλη στο πρώτο ματς. Στο δεύτερο ματς παίξαμε με Μπουχαλάκη – Σάμαρη καθαρά για λόγους τακτικής. Δεν υπάρχουν μεγάλες διαφορές μεταξύ των διεθνών παικτών…
Εχετε μιλήσει και με τον Μήτρογλου;
Μίλησα μαζί του τον Ιούλιο. Ο ίδιος δεν ήθελε να έρθει επειδή δεν έπαιζε στη Γαλατασαράι. Θέλει να γίνει δυνατότερος, να αρχίσει να παίζει 90λεπτα, να μπει σε ρυθμό και μετά να γίνει μέρος αυτής της ομάδας.
«Ο,τι γινόταν στο παρελθόν δεν αποτελεί οδηγία για το μέλλον»
Μάθατε ποδόσφαιρο σε μια σχολή που διδάσκει επιθετικό στιλ παιχνιδιού. Κι εσείς κάνατε σπουδαία καριέρα ως επιθετικός. Τελικά ήρθατε σε μια ομάδα που χρόνια τώρα έχει σήμα κατατεθέν την άμυνά της. Πώς συνδυάζονται αυτά;
Υπάρχουν πολλά θετικά στοιχεία στο παιχνίδι της Ελλάδας κι αυτά θέλουμε να παντρέψουμε. Δεν πρέπει να κοιτάμε μόνο το παρελθόν, πρέπει να βλέπουμε τι έχουμε τώρα. Να βλέπουμε την παιδεία της ομάδας και της χώρας, να πάρουμε παραδείγματα από το παρελθόν και να τα προσαρμοστούμε στο παρόν και το μέλλον. Ο,τι γινόταν στο παρελθόν δεν σημαίνει ότι ήταν και το καλύτερο ούτε αποτελεί οδηγία για το μέλλον. Αν δείτε την Ιταλία, τη δεκαετία του ’70 έπαιζε κατενάτσιο. Τώρα υπάρχει μεγάλη αλλαγή, παίζει τεχνικά κι επιθετικά. Στο διεθνές ποδόσφαιρο δεν μπορείς μόνο να αμύνεσαι, οι ομάδες πρέπει να οργανώνουν και επιθέσεις. Παλιότερα πολλές ομάδες έπαιζαν με αφέλεια και περίμεναν το λάθος σου για να επιτεθούν. Ομως το επίπεδο των ομάδων άλλαξε, βελτιώθηκε πολύ. Μόνο με αμυντική νοοτροπία δεν πας πουθενά…
Τι σκεφτήκατε όταν ακούσατε τη λέξη «Ελλάδα» μόλις μάθατε για την πρόταση της ομοσπονδίας; Ακρόπολη; Ηλιος; Θάλασσα; Εuro 2004;
Λατρεύω την Ελλάδα. Αλλωστε στη χώρα σας έκανα το γαμήλιο ταξίδι μου! Πήγαμε με τη γυναίκα μου στη Μύκονο, το 1989! Πέρασαν 30 χρόνια και όπως βλέπετε (σ.σ.: έδειξε αμέσως το δάχτυλο στο δεξί του χέρι) είμαι ακόμη με την ίδια γυναίκα. Εχουμε πάει στη Ρόδο, την Κω, έχουμε γυρίσει την Αθήνα. Εχω πολύ καλές και σημαντικές αναμνήσεις από την Ελλάδα. Πώς να ξεχάσω την κατάκτηση του Κυπέλλου Κυπελλούχων με τον Αγιαξ στον τελικό του 1987 στο Ολυμπιακό Στάδιο, που νικήσαμε τη Λοκομοτίβ 1-0 με γκολ του Φαν Μπάστεν;
Κλασικό το ερώτημα: Πελέ, Μαραντόνα ή Κρόιφ;
Δεν είναι τίμιο να μπω σε σύγκριση. Επαιξα με τον Γιόχαν Κρόιφ, προπονήθηκα μαζί του, ήταν και παραμένει το είδωλό μου! Ομως τι να πεις για τον Πελέ, τον Μαραντόνα ή τώρα τον Μέσι; Ολοι αυτοί είναι πάντα μέσα στο μυαλό μου.
Επειτα από τόσα χρόνια σπουδαίας καριέρας με συμπαίκτες και προπονητές μεγάλες μορφές του παγκόσμιου ποδοσφαίρου τι σας έχει μείνει στον νου;
Ημουν πολύ τυχερός. Από την αρχή, όταν πρωτοξεκινούσα μικρός να μάθω να παίζω ποδόσφαιρο. Μπόρεσα καταρχάς να γίνω επαγγελματίας και στη συνέχεια μέλος αυτής της καταπληκτικής ομάδας του Αγιαξ και να γίνουμε οι περισσότεροι φίλοι μεταξύ μας. Είμαι κολλητός με τον Μάρκο (Φαν Μπάστεν). Για χρόνια ολόκληρα ο Κρόιφ και τα άλλα παιδιά ήταν η ποδοσφαιρική μου οικογένεια. Εμπλούτισαν τη ζωή μου, έζησα κι έμαθα πράγματα που με βοήθησαν στη ζωή μου κι εκτός γηπέδων. Τώρα ως προπονητής νιώθω προνομιούχος με όλα αυτά. Κι όλα όσα έμαθα θέλω να τα δώσω στους νεότερους. Να τους εκπαιδεύσω και παράλληλα να μαθαίνω κι εγώ από αυτούς…
Τελικά τι είναι το ποδόσφαιρο για εσάς; Επίθεση ή άμυνα;
Το ποδόσφαιρο είναι ισορροπία, είναι πολλά πράγματα μαζί. Είναι ολόκληρο το πακέτο. Τι να το κάνω αν μια ομάδα βάζει εκατό γκολ επίθεση και δέχεται πενήντα; Η καλύτερη άμυνα είναι η επίθεση και αντίστροφα. Είναι συνδυασμός. Ο πιο προωθημένος μου επιθετικός είναι ο πρώτος αμυντικός μου. Και ο τερματοφύλακάς μου γίνεται μεσοεπιθετικός αν δώσει γρήγορα την πάσα. Πάντα μιλάς και δείχνεις στους παίκτες ότι όλη η ομάδα αμύνεται κι όλη επιτίθεται. Αυτό πρέπει να έχουμε στο μυαλό μας.
Εχετε κατακτήσει τίτλους με τον Αγιαξ στην Ολλανδία και την Ευρώπη, ένα Εuro με την εθνική Ολλανδίας, έχετε αγωνιστεί σε τελικές φάσεις Euro και Μουντιάλ. Ποια ήταν η κορυφαία στιγμή σας;
Μου έχουν μείνει αξέχαστες οι συμμετοχές με την εθνική Ολλανδίας σε τελικές φάσεις μεγάλων διοργανώσεων. Απίστευτο το συναίσθημα, ειδικά όταν κερδίζεις το τρόπαιο. Και τόσα χρόνια στον Αγιαξ είχα ζήσει πολλές μεγάλες στιγμές.
Ποιο γκολ που έχετε σημειώσει σας έχει μείνει αξέχαστο;
Δεν μου έμεινε κανένα γιατί… δεν έβαλα πολλά (γέλια)! Εγώ έκανα περισσότερο σπριντ και κούρσες από τα πλάγια για να ανοίγω τις αντίπαλες άμυνες. Θυμάμαι πάντως με τον Αγιαξ ένα ματς που αποκλείσαμε τη Σαραγόσα και είχα σημειώσει το γκολ της πρόκρισης.
