Το κορίτσι-θαύμα του μπάσκετ είδε την καριέρα του να καταστρέφεται από τραυματισμούς, αλλά ζει τη ζωή του χωρίς μυστικά και συμβιβασμούς
Η Τζάκι Γέμελος στα 18 της ήταν το πιο λαμπρό αστεράκι στον πλανήτη του μπάσκετ. Τελείωσε το γυμνάσιο με μέσο όρο σχεδόν 40 πόντους, ανακηρύχθηκε παίκτρια της χρονιάς το 2005-06 στις ΗΠΑ και είχε τον κόσμο στα πόδια της. Στα επόμενα έξι χρόνια η Τζάκι χειρουργήθηκε πέντε φορές για ρήξη πρόσθιου χιαστού και είδε τα όνειρά της να διαλύονται. Επαιξε αξιόλογο επαγγελματικό μπάσκετ με καταστραμμένα γόνατα αλλά δεν έγινε ποτέ σούπερ σταρ. Η Τζάκι αγωνίστηκε για μια σεζόν στον Παναθηναϊκό το 2013-14 (με μ.ό. 17,6 πόντους), άλλη μία στον Ολυμπιακό το 2019-20 (με μ.ό. 16,5 π.), περισσότερες στην Ιταλία, αξιώθηκε επιτέλους να περάσει τις πύλες του WNBA στα 32 της, φόρεσε έξι φορές και τα μπλε της εθνικής Ελλάδας μεταξύ 2018 και 2021. Σήμερα, απόμαχη πια, πτυχιούχος κοινωνιολογίας με μεταπτυχιακό στη Γεροντολογία από το Σάουθερν Καλιφόρνια, η 34χρονη Τζάκι ζει στην Αμερική, υπηρετεί το μπάσκετ από άλλα πόστα, δηλώνει ευτυχισμένη και ετοιμάζεται να οργανώσει τον γάμο της στην πατρίδα του πατέρα της Στηβ Γέμελου. Το ταίρι της Τζάκι δεν είναι άντρας αλλά γυναίκα. Οι φωτογραφίες από τον αρραβώνα της με την Κάρλα Ολιβάρες μας έκαναν να την αναζητήσουμε κάπου στο Πόρτλαντ. «Καλησπέρα» μας υποδέχθηκε με τα ελάχιστα ελληνικά του το κορίτσι που θα κατακτούσε τον κόσμο.
Τζάκι, κανονικά σήμερα έπρεπε να μετράς μετάλλια και τίτλους. Οχι χειρουργεία και χαμένα χρόνια.
Μου πήρε καιρό μέχρι να αποδεχτώ ότι δεν θα εκπληρώσω ποτέ τα αθλητικά όνειρά μου. Το σχέδιό μου δεν ήταν να γίνω υπόδειγμα επιμονής και στωικότητας αλλά αστέρι του μπάσκετ. Κάποια στιγμή κατάλαβα ότι μπορούσα να βοηθήσω τους ομοιοπαθείς να ξεπεράσουν τις δυσκολίες που αντιμετώπιζαν και διάλεξα αυτό το μονοπάτι, που μου δίνει χαρά. Το να μπορείς να δώσεις δύναμη σε άλλους ανθρώπους αξίζει κάθε θυσία.
Ναι, αλλά πέντε χιαστούς σε έξι χρόνια; Δεκαπέντε εγχειρήσεις στα γόνατα;
Προέρχομαι από οικογένεια μαχητών. Η μητέρα μου νίκησε τον καρκίνο του μαστού και πέρασε εγκεφαλικό επεισόδιο. Ο πατέρας μου έπαθε καρκίνο του προστάτη και άντεξε. Μία από τις αδελφές μου πέθανε πριν από τρία χρόνια από καρκίνο στο στήθος. Οι αρρώστιες είναι η πραγματική δυσκολία. Τα δικά μου εμπόδια, οι τραυματισμοί, διαμόρφωσαν την προσωπικότητά μου. Οταν ξεκινάς πεπεισμένη ότι θα κάνεις λαμπρή καριέρα δεν καταπίνεται εύκολα το χάπι των τραυματισμών. Αναγκάστηκα να ξαναχτίσω από την αρχή το παιχνίδι μου και κυρίως τον χαρακτήρα μου. Βασανίστηκα από ανασφάλειες. Αμφιβολίες. Η σκληρή πείρα με βοήθησε να κάνω τη ζωή μου καλύτερη, αφήνοντας πίσω τα προβλήματα.
Ποιο ήταν το υψηλότερο εμπόδιο που χρειάστηκε να υπερπηδήσεις;
Δύο φόβους είχα στη ζωή μου. Ο ένας ήταν μην τυχόν χάσω το μπάσκετ. Ο άλλος μήπως χάσω τους γονείς μου. Τον πρώτο τον ξεπέρασα και αισθάνομαι μια χαρά. Για πέντε μήνες, όμως, μέχρι να πάρω τη μεγάλη απόφαση, βυθίστηκα στην κατάθλιψη. Δεν γινόταν να συνεχίσω. Τα κόκαλα στο γόνατό μου τρίβονταν μεταξύ τους και ο πόνος ήταν αφόρητος. Το μπάσκετ ήταν τα πάντα για μένα από μικρό παιδί. Είχα ψύχωση και ήθελα να παίζω μέχρι τα 40. Οταν χρειάστηκε να σταματήσω κόντρα στη θέλησή μου ένιωθα θλίψη, νευρικότητα, δυστυχία. Φόβο. Δεν ήξερα πώς να συνεχίσω τη ζωή μου. Ευτυχώς, η ομάδα Νιου Γιορκ Λίμπερτι μου πρότεινε θέση βοηθού προπονήτριας στο WNBA. Κι έτσι δεν χρειάστηκε να απομακρυνθώ από το άθλημα. Σήμερα δουλεύω στα κεντρικά της Nike στο Ορεγκον, αγόρασα δικό μου σπίτι, άλλαξα τρόπο ζωής, έχω μια σπουδαία σύντροφο, είμαι πολύ καλύτερα απ’ ό,τι φανταζόμουν.
Υπήρξαν στιγμές που έχασες το κουράγιο σου;
Εζησα σκοτεινές μέρες, που είπα «δεν μπορώ άλλο». Ακόμη και τότε, όμως, το πάθος και η θέληση που βγαίνουν από μέσα μου μου έδωσαν κίνητρο. Είχα πάντοτε καταπληκτικούς ανθρώπους γύρω μου. Στο σπίτι μου και όχι μόνο εκεί.
Ο πατέρας σου είναι Ελληνας και μάλιστα έπαιξε μπάσκετ για δύο χρόνια στον Σπόρτιγκ.
Του αρέσει να λέει ότι εμείς οι Ελληνες έχουμε μέσα μας «βασιλικό αίμα». Η γιαγιά και ο παππούς μου κατάγονταν από τη Χίο, αλλά έφυγαν από τη ζωή όταν ήμουν έντεκα δώδεκα ετών. Δεν μιλούσαν λέξη αγγλικά. Μεγαλώνοντας στην Αμερική, εμείς πηγαίναμε στο κατηχητικό της Κυριακής και κάναμε μαθήματα ελληνικών, μέχρι που το μπάσκετ με απορρόφησε. Ολο το συγγενολόι από την πλευρά του πατέρα μου εδώ, ξαδέλφια, όλοι, ακολουθούν τα ελληνικά έθιμα και μιλάνε τη γλώσσα τέλεια. Ενώ εγώ –ντρέπομαι που το λέω– δεν έμαθα καθόλου ελληνικά στα δύο χρόνια που έζησα στην Αθήνα, παρά μόνο μερικές φράσεις. Δηλώνω περήφανη Ελληνίδα. Οι Ελληνες είναι μαχητές και πολεμιστές, όπως εγώ. Από την καταγωγή μου το κληρονόμησα.
Οι Ελληνες είναι επίσης πολύ συντηρητικοί. Δεν αντιμετώπισες προβλήματα όταν αγωνίστηκες στον Παναθηναϊκό και τον Ολυμπιακό; Είσαι ανοιχτά ομοφυλόφιλη από τα 18 σου χρόνια.
Ομολογώ ότι δεν είχα αντιληφθεί πόσο συντηρητική είναι η ελληνική κοινωνία. Νόμιζα ότι θα συναντούσα μια χώρα ανοιχτή, όπως η Αμερική. Κι όμως, όλοι γύρω μου προσπαθούσαν να κρατήσουν το μυστικό για λογαριασμό μου! Ρωτούσα συνεχώς «γιατί;». Γιατί να ζω με μυστικά; Δεν αισθάνθηκα πάντως καταπίεση. Μάλλον δεν καταλάβαινα τι γινόταν γύρω μου. Ζούσα σε προστατευμένο περιβάλλον χάρη στην ομάδα, στους προπονητές και στις συμπαίκτριές μου. Ολοι το ήξεραν, φυσικά.
Μόλις πριν από λίγες μέρες ένα εστιατόριο στο Ναύπλιο έδιωξε ένα γκέι ζευγάρι επειδή τάχα «ενοχλούσαν τα μικρά παιδιά».
Σημειωτέον ότι φροντίζω να σέβομαι τους άλλους. Ακόμη και εδώ στην Αμερική δεν είμαι ιδιαίτερα διαχυτική και εκδηλωτική όταν βρίσκομαι σε δημόσιο χώρο. Ωστόσο δεν κρυβόμουν ποτέ όσο ζούσα στην Ελλάδα. Ολοι γνώριζαν ότι είμαι λεσβία. Εφερνα την κοπέλα μου στο γήπεδο, έκανα σχετικές αναρτήσεις στα social media. Δεν αντιμετώπισα παρατράγουδα, αλλά ήμουν και στον κόσμο μου. Δεν περνούσε από το μυαλό μου ότι μπορεί να υπάρχει πρόβλημα.
Πότε αποφάσισες να «βγεις από την ντουλάπα»;
Γύρω στα 18 μου, όταν ήμουν πρωτοετής στο κολέγιο. Είχα αποφοιτήσει από καθολικό ιδιωτικό γυμνάσιο, όπου ήταν αδιανόητο και ανωμαλία να δηλώσει κάποιος ομοφυλόφιλος. Κανένας δεν ήταν γκέι στο Σεντ Μέρις. Μάλιστα κι εγώ έβγαινα με ένα αγόρι, παρόλο που γνώριζα από μικρή τη σεξουαλικότητά μου. Οταν το ανακοίνωσα δημόσια ένιωσα τεράστια ανακούφιση. Δεν ήμουν πια υποχρεωμένη να κρύβομαι ούτε να αλλάζω φορεσιά μόλις έφευγα από το σπίτι. Φορούσα φορέματα για να μη δώσω δικαιώματα, αλλά στην τσάντα μου κουβαλούσα πάντοτε μια αλλαξιά περισσότερο αρρενωπή.
Οι γονείς σου πώς το πήραν; Οι Ελληνες δεν διακρίνονται για το ανοιχτό μυαλό τους.
Πράγματι, στην αρχή τούς κακοφάνηκε. Ωστόσο είχε προηγηθεί ένα χρόνο νωρίτερα η μεγαλύτερη αδελφή μου η Τζόνα. Οπότε το μονοπάτι ήταν λιγότερο δύσβατο. Δεν χάρηκαν οι δικοί μου, δεν ήθελαν να είμαι γκέι. Με βομβάρδισαν με ερωτήσεις και προσπαθούσαν να καταλάβουν τι μου συμβαίνει. Νομίζω ότι τους πείραξε περισσότερο απ’ όσο έδειξαν, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι το πήραν κατάκαρδα. Οι γονείς μου μας αγαπάνε πάρα πολύ και θέλουν να μας βλέπουν ευτυχισμένες. Τώρα πια είμαι ελεύθερη να συζητώ μαζί τους τα προσωπικά μου χωρίς να κρύβομαι. Δεν έχω τίποτε να κρύψω, είμαι ανοιχτό βιβλίο. Είναι πολύ πιο δύσκολο να κρύβεσαι παρά να λες την αλήθεια.
Ποιο μήνυμα θα έστελνες σε ένα νέο παιδί που βρίσκεται σε παρόμοιο σταυροδρόμι;
Εχω δει να καταστρέφονται ζωές από τα μυστικά και τα ψέματα. Εγώ δεν επηρεάστηκα, αλλά κάθε περίπτωση είναι διαφορετική. Ποιος θέλει να μεγαλώνει μέσα στην υποκρισία; Δεν είναι ωραία αυτή η ζωή. Συμβαίνει συχνά και μέσα στον αθλητισμό, αλλά η συναναστροφή με ανθρώπους που μας συμπαθούν βοηθάει τον αθλητή να ανακαλύψει την ταυτότητά του. Σκέψου ότι υπάρχουν άνθρωποι που πιστεύουν ότι το μπάσκετ θα κάνει το κορίτσι τους ομοφυλόφιλο.
Υποστήριξες ενεργά και το κίνημα Black Lives Matter. Αλήθεια, προοδεύει η Αμερική στις μέρες μας ή μήπως τρέχει ολοταχώς προς τον Μεσαίωνα; Ειδικά στα χρόνια του Τραμπ…
Καταλαβαίνω για ποιο λόγο το πιστεύεις αυτό. Το βέβαιο είναι ότι δεν πηγαίνουμε μπροστά. Συμβαίνουν πράγματα που με τρομάζουν, όπως η απαγόρευση των γάμων ομόφυλων ζευγαριών και των αμβλώσεων σε ορισμένες πολιτείες. Θα έλεγα ότι μένουμε ακίνητοι στο ίδιο σημείο και πάντως δεν παρουσιάζεται πρόοδος. Αντιδραστικοί βέβαια υπάρχουν παντού, σε κάθε χώρα.
Σκοπεύεις να μείνεις για πάντα στις ΗΠΑ;
Δεν θέλω να πω «για πάντα» γιατί το μέλλον είναι άγνωστο. Το απόλυτο όνειρό μου είναι να έχω τρία σπίτια: ένα στην Ελλάδα, ένα στην Ιταλία, που την αγαπώ και αυτήν πολύ, και ένα στην Αμερική!
Θα μπορούσες δηλαδή να ζήσεις στην Ελλάδα;
Ασφαλώς! Εκεί που είναι οι ρίζες μου. Οταν μπήκα στο αεροπλάνο για να μετακομίσω στην Αθήνα, το 2013, πιτσιρίκα ακόμη, δεν είχα ζήσει ποτέ έξω από την Αμερική. Ο Παναθηναϊκός ήταν το πρώτο μου επαγγελματικό συμβόλαιο. Η Ελλάδα, όπως τη γνώρισα για δύο χρόνια, ήταν ένα τέλειο όνειρο και… ακόμη παραπάνω. Είστε τυχεροί γιατί έχετε τα πάντα. Τις αμμουδιές, τη νυχτερινή ζωή, τις καφετέριες, τα ψώνια, όλα όσα μου αρέσουν.
Εφτασες να παίξεις ακόμη και στην εθνική Ελλάδας, έστω προς το τέλος της καριέρας σου.
Ηταν απίστευτο συναίσθημα όταν φόρεσα τη φανέλα που έγραφε «Hellas». Είχα αγωνιστεί και στην εθνική ΗΠΑ, στην Πανεπιστημιάδα του 2011, όταν κατακτήσαμε χρυσό μετάλλιο στην Κίνα, αλλά αυτό ήταν κάτι ξεχωριστό και με γέμισε με υπερηφάνεια. Σε όλη μου τη ζωή δήλωνα και δηλώνω Ελληνίδα. Δεν μπορώ να σου περιγράψω πόσο χάρηκαν οι γονείς μου όταν με είδαν ντυμένη στα μπλε.
Νομίζω ότι η θέση σου είναι εδώ, στην Ελλάδα.
Ξέρεις, έχουμε μια οικογενειακή φίλη στους Αμπελόκηπους, που πλέον τη θεωρώ δεύτερη γιαγιά μου. Ηταν η σπιτονοικοκυρά μου όταν έπαιζα στον Παναθηναϊκό και της ανέθεσα να με βοηθήσει να βρω διαμέρισμα στην Αθήνα. Θα το αγοράσω, θα το νοικιάζω ως Airbnb και θα μένω εκεί όποτε έρχομαι στην Ελλάδα. Ξέρω ότι οι τιμές είναι τσιμπημένες, αλλά όχι τόσο όσο στην Καλιφόρνια.
Σας περιμένουμε, μαζί με την Κάρλα. Δείχνετε πανευτυχείς στις φωτογραφίες από τους αρραβώνες σας.
Είμαστε μαζί εδώ και 2,5 χρόνια και είναι υπέροχη κοπέλα. Κατάλαβα αμέσως ότι είναι ο άνθρωπός μου. Ζει και εκείνη στη βόρεια Καλιφόρνια, με καταγωγή από την Κολομβία, οπότε θα έχουμε βοήθεια από τις οικογένειες όταν έρθει η ώρα να αποκτήσουμε παιδιά. Μάλιστα προγραμματίζουμε να γίνει ο γάμος στην Αθήνα το καλοκαίρι του 2024. Είναι το όνειρό μου να παντρευτώ σε μια ελληνική αμμουδιά. Ισως κάπου προς τη Βουλιαγμένη, στο Σούνιο…