Τα σύννεφα του πολέμου ολοένα και πληθαίνουν πάνω από την Ευρώπη. Από τη μία η Λιθουανία έχοντας κερδίσει τη στήριξη της Πολωνίας και των ΗΠΑ κλείνει τη ρωσική δίοδο προς το Καλίνινγκραντ και από την άλλη η Ρωσία απαιτεί την επιστροφή στο status quo ante, ειδάλλως θα υπάρξουν απροσδιόριστες σοβαρές συνέπειες. Οι Βρυξέλλες βλέποντας το αδιέξοδο προχωρούν σε διπλωματικές διατυπώσεις ώστε να αποκλιμακωθεί η ένταση, παρόλο που ο επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας Ζοζέπ Μπορέλ έδωσε πλήρη κάλυψη στη λιθουανική κυβέρνηση.
Η Λιθουανία, λοιπόν, προχωρώντας σε εμπάργκο έναντι των ρωσικών προϊόντων που έχουν βρεθεί στις λίστες των ευρωπαϊκών κυρώσεων θεωρεί πως η πολιτική των Βρυξελλών αφορά και την κυκλοφορία των ρωσικών προϊόντων, όχι μόνο την εξαίρεσή τους από την ενιαία αγορά. Ωστόσο οι Λιθουανοί έχοντας μπλοκάρει τον μεταφορικό άξονα που συνδέει τη Λευκορωσία με το ρωσικό Καλίνιγκραντ ανοίγουν ηθελημένα ένα από τα γεωπολιτικά κουτιά της Πανδώρας.
Το… βάρος του Καλίνιγκραντ
Αυτό διότι η εν λόγω περιοχή αποτελεί ρωσικό αγκάθι στο μαλακό υπογάστριο της Ευρώπης. Εκεί οι Ρώσοι είναι έτοιμοι για όλα τα σενάρια, ενώ είναι εξοπλισμένοι ακόμη και με πυρηνικές κεφαλές και κάθε λογής πυραύλους. Για τη Μόσχα η περιοχή είναι στρατηγικής σημασίας, αφού είναι το μόνο λιμάνι που μπορεί να φιλοξενήσει τον στόλο της Βαλτικής κατά τη διάρκεια του χειμώνα. Σε περίπτωση που χαθεί ο έλεγχος τής πάλαι ποτέ πρωσικής πρωτεύουσας Καινιξβέργη η Ρωσία θα περιοριστεί στις ακτές πλησίον της Αγίας Πετρούπολης.
Το έδαφος αυτό βρέθηκε πρώτα σε σοβιετικά χέρια έπειτα από μια επική πολιορκία που έλαβε χώρα κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκόσμιου Πολέμου. Αργότερα, όταν το ανατολικό μπλοκ κατέρρευσε, τούτη η περιοχή περιήλθε στον έλεγχο του αμιγώς ρωσικού πλέον Κρεμλίνου. Κατά τη διάρκεια των χρόνων που πέρασαν Ρωσία και Λιθουανία είχαν συμφωνήσει για το πώς θα διέρχονταν τα ρωσικά προϊόντα, παρόλο που η μικρή βαλτική χώρα μετέπειτα έγινε μέλος της ΕΕ και του ΝΑΤΟ.
Συνολικά η περιοχή φιλοξενεί 1 εκατ. Ρώσους πολίτες, δεκάδες χιλιάδες στρατιώτες και φημίζεται κυρίως για την έντονη στρατιωτικοποίησή της. Αλλωστε κατά κύριο λόγο αποτελεί στρατιωτική βάση, αν όχι φρούριο το οποίο έχει την ικανότητα και να αντέξει μακρόχρονες πολιορκίες και να σταματήσει την εναέρια κυκλοφορία στην Ευρώπη. Συν τοις άλλοις, ο διάδρομος που συνδέει τη Μόσχα με το Καλίνινγκραντ (άνοιγμα Σουβάλκι) διέρχεται μέσω Λευκορωσίας, Λιθουανίας και μετριέται στα 100 χλμ. βάθος.
Τα λίγα αυτά χιλιόμετρα που χωρίζουν τη ρωσική επικράτεια από τη Μόσχα δεν είναι πυκνοκατοικημένα αλλά είναι άκρως σημαντικά για τις χώρες της Βαλτικής καθώς επίσης και τη Φινλανδία. Από το σημείο αυτό περνάνε οι αυτοκινητόδρομοι που συνδέουν τη Βαρσοβία και το Βερολίνο με τα βορειοανατολικά κράτη της ΕΕ. Κατά συνέπεια, αποτελεί σημείο ύψιστης σημασίας, το οποίο το ΝΑΤΟ θεωρητικά έχει δεσμευτεί να προστατέψει.
Ποιος χάνει, ποιος κερδίζει
Τα ερωτήματα που προκύπτουν είναι αμείλικτα. Η Ουάσινγκτον θα ρισκάρει έναν πυρηνικό Αρμαγεδδώνα για μια λωρίδα γης την οποία η συντριπτική πλειονότητα των Αμερικανών δεν έχει ακούσει ποτέ; Στον αντίποδα, ο Βλαντίμιρ Πούτιν θα ανοίξει ένα νέο μέτωπο με τα κράτη της Βαλτικής και το ΝΑΤΟ, ρισκάροντας να βάλει απέναντί του το διστακτικό τρίδυμο Σολτς, Μακρόν και Ντράγκι;
Από την άλλη, βέβαια, το ρωσικό γόητρο θα υποστεί βαρύτατο πλήγμα αν δεν απαντήσει με σημαίνοντα τρόπο. Συνακόλουθα, δυτικοί αναλυτές φοβούνται ένα κεραυνοβόλο μαζικό ρωσικό χτύπημα το οποίο θα δημιουργήσει τετελεσμένα προτού οι σύμμαχοι προλάβουν να αντιδράσουν. Βέβαια, κρίνοντας από το πώς η ρωσική πολεμική μηχανή μάχεται στην Ουκρανία δεν φαίνεται ότι μπορεί να φέρει εις πέρας τέτοιες επιλογές. Ωστόσο ο λιθουανικός στρατός δεν είναι στην καλύτερη κατάσταση, ενώ οι πλησιέστερες δυνάμεις του ΝΑΤΟ είναι αβέβαιο αν θα καταφέρουν να αντέξουν πολλά χτυπήματα χωρίς την άμεση αποστολή ενισχύσεων.
Τα διλήμματα του Κιέβου
Σε κάθε περίπτωση το Κίεβο νιώθει πως δεν είναι μόνο του, ειδικά από τη στιγμή που η ευρωπαϊκή τριάδα (Γερμανία, Ιταλία, Γαλλία) παραχώρησε στην Ουκρανία το καθεστώς υποψήφιου μέλους για ένταξη στην ΕΕ. Σε εκείνη την ιστορική συνάντηση ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι άκουσε τις παροτρύνσεις των τριών μεγάλων για μια ενδεχόμενη ειρηνευτική λύση. Ο Σολτς, βέβαια, διέψευσε ότι υπήρξαν πιέσεις για εδαφικές παραχωρήσεις, αλλά οι γερμανικές πηγές έκαναν λόγο για το αντίθετο.
Παράλληλα, η μάχη για το Ντονμπάς συνεχίζεται με αμείωτη ένταση. Τα πρώτα σημάδια πιθανής κατάρρευσης της ουκρανικής άμυνας έχουν αρχίσει να διαφαίνονται στη περιοχή γύρω από τις δίδυμες πόλεις Σεβεροντονέτσκ – Λισικάνσκ που ελέγχουν τη διέλευση του ποταμού Σιβέρκσι Ντονέστς.
Το ρωσικό επιτελείο έχει καταφέρει να δημιουργήσει τις προϋποθέσεις για την περικύκλωση των δύο αυτών πόλεων, τις οποίες υπερασπίζονται μερικές από τις καλύτερες μονάδες του ουκρανικού στρατού. Τα μεγέθη των μονάδων που σύμφωνα με τις διαθέσιμες πληροφορίες βρίσκονται εκεί ανέρχονται περίπου στις 5.000. Ακόμη, οι καθημερινές απώλειες για τους Ουκρανούς είναι δυσανάλογες, αφού υστερούν σε πυροβολικό 10-15 προς 1 και μετρούν περισσότερους από 1.000 νεκρούς τη μέρα και χιλιάδες τραυματίες. Επιπλέον, σύμφωνα με το ουκρανικό επιτελείο οι απώλειες σε υλικό ξεπερνούν το 50% από την αρχή του πολέμου, αν και δεν έχει διευκρινιστεί τι ποσοστό από αυτές έχει αναπληρωθεί από τη δυτική αμυντική βοήθεια.
