Ρεπορτάζ: Κώστας Παναγιώτου
Υγειονομική βόμβα τα μολυσμένα ύδατα, απειλούν τους κατοίκους
Από την πλευρά τους οι επιστήμονες δεν μπορούν ακόμη να αποφανθούν με βεβαιότητα πότε θα εκλείψει η υγειονομική απειλή που πνίγει την περιοχή. Οι προειδοποιήσεις των ειδικών για τους υγειονομικούς κινδύνους είναι καθημερινές, αφού ακόμη και η απλή επαφή με τα στάσιμα ύδατα μπορεί να αποδειχτεί απειλητική για την υγεία.
Ηπατίτιδα Α, γαστρεντερίτιδα, σαλμονέλα, λεπτοσπείρωση και πολλά άλλα λοιμώδη νοσήματα θα αποτελούν απειλή για τους Θεσσαλούς, που είδαν τη ζωή τους να καταστρέφεται άλλη μία φορά από τις φονικές πλημμύρες. Ακόμη και η άγνωστη σε μας ηπατίτιδα Ε μπορεί να μεταδοθεί από τα μολυσμένα ύδατα που έπνιξαν τον Κάμπο, όπως προειδοποιεί ο επίκουρος καθηγητής Υγιεινής και Επιδημιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών Γκίκας Μαγιορκίνης. Πρόκειται για την ηπατίτιδα η οποία ευθύνεται για τις επιδημίες που καταγράφονται συνήθως εκτός Ευρώπης και αναπτυγμένων χωρών, ενώ η μετάδοσή της γίνεται όπως και με την ηπατίτιδα Α και σχετίζεται με μολυσμένα τρόφιμα και νερά.
Οι μικροβιακές λοιμώξεις σε συνδυασμό και με τον ιό του δυτικού Νείλου καθιστούν την παραμονή στην περιοχή σχεδόν αδύνατη. Εξάλλου οι χτυπημένοι από την κακοκαιρία κάτοικοι παλεύουν με τα χέρια τους για να επαναφέρουν τη ζωή τους και τα σπίτια τους, χωρίς να έχουν λάβει καμία βοήθεια από το αρμόδιο υπουργείο Υγείας. Ούτε καν γάντια, μάσκες και άλλα απαραίτητα είδη για την περίσταση δεν έχουν διανεμηθεί από τις υγειονομικές αρχές. Οι προειδοποιήσεις της αρμόδιας αναπληρώτριας υπουργού Υγείας Ειρήνης Αγαπηδάκη για το νερό και σε ποιες περιοχές είναι κατάλληλο και σε ποιες όχι, μόνο ως αστείες μπορούν να εκληφθούν. Εξάλλου οι κάτοικοι της Θεσσαλίας έχουν χάσει όλα τους τα υπάρχοντα και είναι άγνωστο ποιοι και πόσοι μπορούν να παρακολουθούν από την… άνεση του σπιτιού τους τις απαγορεύσεις Αγαπηδάκη.
Βοήθεια με… επίσημη ένδυση
Μπορεί όλη η Θεσσαλία να πνίγεται στα νερά και στις λάσπες με αμέτρητους κινδύνους για τη ζωή των κατοίκων, η ηγεσία του υπουργείου Υγείας όμως δεν φαίνεται να ήρθε καν σε επαφή με τα λιμνάζοντα ύδατα. Μέσα από το Συντονιστικό Κέντρο Επιχειρήσεων Υγείας στη Λάρισα η αρμόδια αναπληρώτρια υπουργός Ειρ. Αγαπηδάκη περιορίστηκε να δίνει οδηγίες υγειονομικού χαρακτήρα στους πολίτες που έχασαν το βιος τους, ωσάν ο ρόλος ενός υπουργού να είναι να μιλά για ιατρικά και επιστημονικά θέματα.
Η ψυχολόγος κ. Αγαπηδάκη, αφού ενημέρωνε τους κατοίκους των πνιγμένων περιοχών πότε μπορούν και πότε όχι να πλένουν τα δόντια τους με το νερό, δεν φόρεσε ούτε… γαλότσα για να δει από κοντά την κατάσταση που επικρατεί. Η εντολή του πρωθυπουργού να παραμείνουν οι αρμόδιοι υπουργοί στη Θεσσαλία μέχρι να εκλείψει το φαινόμενο κράτησε μεν την κ. Αγαπηδάκη στον Κάμπο, αλλά εξ αποστάσεως και με επίσημη ένδυση.
Τα λιμνάζοντα ύδατα
Αρκετές ημέρες άλλωστε μετά τις καταστροφικές πλημμύρες οι περισσότεροι όχι μόνο δεν έχουν ρεύμα, αλλά προσπαθούν μόνοι τους, χωρίς καμία ουσιαστική βοήθεια από την πολιτεία, να αφαιρέσουν τις λάσπες και τα χώματα από τα σπίτια τους για να μπορέσουν να διασώσουν ό,τι έχει απομείνει. Και η μοναχική αυτή προσπάθεια που κάνουν οι χιλιάδες Θεσσαλοί στις πληγείσες περιοχές αυξάνει ακόμη περισσότερο τους κινδύνους για την εμφάνιση λοιμωδών νοσημάτων.
Η καθηγήτρια Επιδημιολογίας και βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Αθηνά Λινού έχει δώσει την πραγματική εικόνα και έχει περιγράψει τους αμέτρητους κινδύνους που υπάρχουν για τους πληγέντες από τα στάσιμα νερά που περικλείουν λύματα, φερτά υλικά, νεκρά ζώα, χημικά, λιπάσματα και ό,τι άλλο μπορεί να φανταστεί κανείς.
«Εκτός από την καταστροφή που υπάρχει και τις ανθρώπινες ζωές που θρηνούμε, σε μεγάλες καταστροφές υποδομών και οικιών και βιομηχανιών ελλοχεύει μεγάλος υγειονομικός κίνδυνος για τον οποίο πρέπει να ληφθούν άμεσα μέτρα. Ολοι ξέρουν ότι το νερό δεν είναι πόσιμο και δεν ξέρουμε πότε θα αποκατασταθεί. Αλλά πρέπει να υπάρξει πλήρης ενημέρωση για όλους τους ανθρώπους ότι μέχρι να ελεγχθεί επαρκώς το δίκτυο, κάθε βρύση, κάθε παροχή νερού ότι είναι ασφαλής, θα πρέπει να προσέχουμε» σημειώνει η Αθ. Λινού.
Ομως το σημαντικότερο είναι πως δεν θα πρέπει να υπάρχει καμία επαφή με τα λιμνάζοντα ύδατα, αφού εκτός των άλλων ελλοχεύουν οι κίνδυνοι και για δερματικές παθήσεις. Μια κατάσταση που φαίνεται πως θα διαρκέσει πολύ. Οπως εξήγησε η καθηγήτρια Αθ. Λινού, «υπάρχουν οδηγίες για το πώς θα πάει κάποιος σπίτι του και πώς θα διαχειριστεί την καθαριότητα του σπιτιού του. Πρώτον, χρησιμοποιούμε αδιάβροχα ρούχα και παπούτσια, αδιάβροχα γάντια. Σ’ αυτό πρέπει να κινητοποιηθεί η πολιτεία μαζί με τις άλλες παροχές που δίνονται στους πολίτες και να τους ενημερώσει. Πρέπει να έχουμε μάσκες και γυαλιά για να μη φτάσουν στα μάτια σταγόνες από αυτά τα νερά. Οταν υπάρχουν πληγές πρέπει να καλυφθούν όλα».
Η λεπτοσπείρωση
Κίνδυνος υπάρχει όμως να εκδηλωθεί και λεπτοσπείρωση, που αποτελεί μια άκρως απειλητική για τη ζωή μικροβιακή λοίμωξη η οποία συναντάται σε όσους έρχονται σε επαφή με νεκρά ζώα, ενώ ευνοείται από το υγρό περιβάλλον που συμβάλλει στην παρατεταμένη επιβίωση του μικροβίου.
Η απειλή αυτή για τους κατοίκους της Θεσσαλίας ενισχύθηκε λόγω και του αλαλούμ που επικράτησε με την απομάκρυνση των νεκρών ζώων από την περιοχή, προκαλώντας την παρέμβαση του προϊσταμένου της Εισαγγελίας Πλημμελειοδικών Λάρισας που έστειλε σχετικό έγγραφο στη Διεύθυνση Κτηνιατρικής της Περιφέρειας Θεσσαλίας. Εως ότου η κυβέρνηση αποφασίσει να εμπλέξει και τον στρατό στην απομάκρυνση των νεκρών ζώων, οι πληγέντες προσπαθούσαν μόνοι τους να διαχειριστούν την κατάσταση.
«Είναι πολύ επικίνδυνο» έχει προειδοποιήσει η καθηγήτρια Λινού, περιγράφοντας: «Οι άμεσοι κίνδυνοι είναι από το γαστρεντερικό αλλά και το να μπουν βακτήρια στο σώμα μας. Γιατί η νόσος είναι αρκετά σοβαρή και έχει υψηλή θνησιμότητα, αυτή η νόσος είναι η λεπτοσπείρωση. Να ενημερωθούν οι γιατροί, να ενδυναμωθεί το δίκτυο, να χορηγηθούν φάρμακα. Υπάρχουν και άλλα νοσήματα, η ηπατίτιδα Α, τα κουνούπια πρέπει να εξοντωθούν αμέσως. Πρέπει το Υγειονομικό να ενεργοποιηθεί άμεσα».
Για τη Θεσσαλία, που έχει μετατραπεί σε υγειονομική βόμβα εξαιτίας των χιλιάδων νεκρών ζώων, μίλησε στο Mega το πρωί της περασμένης Πέμπτης (14/9) ο υπεύθυνος περίθαλψης άγριων ζώων της Εταιρείας Προστασίας Περιβάλλοντος Καστοριάς Νίκος Παναγιωτόπουλος. Επισήμανε ότι η μεταφορά τους είναι πολύ επικίνδυνη και πρέπει να αναλάβουν ειδικά εκπαιδευμένα άτομα: «Είναι πολύ επικίνδυνο εάν δεν φοράς τη στολή. Δεν μπορείς να τα πετάς στην καρότσα. Χρειάζεται να τα μεταφέρουν εκπαιδευμένοι άνθρωποι. Να πηγαίνουν σε ειδικά ψυγεία και μετά για καύση».
ΕΟΔΥ: Δύο χρόνια «πριόνιζε» τον Ζαούτη η Αγαπηδάκη
Κοντά δύο χρόνια κρατά η κόντρα μεταξύ Αγαπηδάκη και Ζαούτη, που οδήγησε τελικώς στην «καρατόμηση» του προέδρου του ΕΟΔΥ εν μέσω υγειονομικής κρίσης στη Θεσσαλία. Οσοι στους διαδρόμους του υπουργείου Υγείας γνώριζαν για τη μεγάλη διαμάχη μεταξύ της σημερινής αναπληρώτριας υπουργού Ειρ. Αγαπηδάκη και του τέως πλέον πρόεδρου του ΕΟΔΥ Θεοκλή Ζαούτη δεν εξεπλάγησαν από την απομάκρυνσή του από τον φορέα, που παρουσιάστηκε ως παραίτηση, αφού προηγουμένως είχε παραγκωνιστεί πλήρως. Το κλίμα δεν ήταν καλό από την πρώτη στιγμή που συναντήθηκαν οι δυο τους, όταν ακόμη η Ειρ. Αγαπηδάκη ήταν γενική γραμματέας Δημόσιας Υγείας. Εκτός από τη διαφορετική ιδιοσυγκρασία τους, η Ειρ. Αγαπηδάκη εκτιμούσε ότι ο τέως πρόεδρος του ΕΟΔΥ δεν απέδιδε ούτε στο ελάχιστο όσα εκείνη θα επιθυμούσε.
Το βαρύ κλίμα μεταξύ των δύο είχαν διαπιστώσει και πολλοί ένοικοι του Μεγάρου Μαξίμου, καθώς η προστατευόμενη του περιβάλλοντος Μητσοτάκη Ειρ. Αγαπηδάκη φρόντιζε συχνά πυκνά να μιλά με τα χειρότερα λόγια για τον Θεοκ. Ζαούτη από την εποχή που ήταν γενική γραμματέας, ζητώντας μάλιστα την άμεση απομάκρυνσή του. Το βασικό επιχείρημά της ήταν ότι απουσίαζε πολύ συχνά από τον οργανισμό, ενώ δεν είχε βελτιώσει καμία από τις υπηρεσίες.
Ούτε ο Θεοκ. Ζαούτης από την άλλη όμως φαίνεται να αποτέλεσε την καλύτερη επιλογή για τον ΕΟΔΥ. Οσοι εργάστηκαν μαζί του μιλούν για ένα στέλεχος που τις σχεδόν μισές ημέρες του μήνα βρισκόταν εκτός Ελλάδος και κυρίως στην Αμερική όπου βρίσκεται η οικογένειά του.
Η έλλειψη οργάνωσης στον ΕΟΔΥ αλλά και ο κακός συντονισμός των υπηρεσιών αποδείκνυαν μάλλον την κακή διοίκηση που ασκούσε ο καθηγητής Παιδιατρικής και Λοιμωξιολογίας, λένε όσοι τον γνώριζαν εντός του οργανισμού. Ωστόσο εκείνη την περίοδο είχε θεωρηθεί άκαιρο να απομακρυνθεί ο πρόεδρος του ΕΟΔΥ, καθώς είχε ήδη αποχωρήσει νωρίτερα ο Παναγιώτης Αρκουμανέας, εν μέσω μάλιστα πανδημίας και με πολλές παρασκηνιακές διαβουλεύσεις που άγγιζαν την παλιά υπόθεση του αμαρτωλού ΚΕΕΛΠΝΟ.
Σήμερα πια η Ειρ. Αγαπηδάκη, πιο ισχυρή από ποτέ και από τη θέση της αναπληρώτριας υπουργού Υγείας, φρόντισε να ενημερώσει από την πρώτη στιγμή το Μέγαρο Μαξίμου –λένε πηγές– ότι ο πρώτος που θα απομακρυνόταν από τη θέση του ήταν ο Θεοκ. Ζαούτης. Κάτι που βέβαια αναμενόταν.
Το έπραξε μάλιστα θορυβωδώς, αφού φρόντισε να μην καλέσει καν τον τέως πρόεδρο του ΕΟΔΥ στη Θεσσαλία, όπου ο οργανισμός και η διοίκησή του θα έπρεπε να είχαν κυρίαρχο ρόλο. Ο ίδιος βέβαια υποστηρίζει πως όταν της πρότεινε να μεταβεί στις πληγείσες περιοχές εκείνη του το απαγόρευσε και προτίμησε να τη συνοδεύσει ο καθηγητής Επιδημιολογίας Χρήστος Χατζηχριστοδούλου, με τον οποίο διατηρεί άριστες σχέσεις και συνεργαζόταν μαζί του από παλιά.
Να σημειωθεί ότι ο νέος πρόεδρος είναι στέλεχος του ΕΟΔΥ εδώ και χρόνια, ενώ συμμετείχε και στις επιτροπές για την αντιμετώπιση της πανδημίας.