Με… πολιτικές βαριάντες, σαν σε σκακιέρα, που στοχεύουν να κρατήσουν όρθιο το ΠΑΣΟΚ πριν και μετά τις εκλογές, η ηγεσία της Χαριλάου Τρικούπη εισέρχεται σε μια κρίσιμη καμπή ενόψει της προκήρυξης των εκλογών. Ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ Νίκος Ανδρουλάκης προετοιμάζεται για τη συνεδρίαση του Πολιτικού Συμβουλίου του ΠΑΣΟΚ εντός του επόμενου 15νθήμερου, στην οποία θα συζητηθεί το ζήτημα των μετεκλογικών συνεργασιών στη βάση συγκεκριμένων προγραμματικών θέσεων. Προσπαθεί να μην κλυδωνιστεί η Χαριλάου Τρικούπη ισχυρά από εσωτερικές διαφωνίες αλλά και από πιέσεις που έρχονται από ΣΥΡΙΖΑ και ΝΔ, με επίδικο όχι μόνο την τακτική που θα ακολουθήσει ως προς τις συγκλίσεις αλλά και τη στρατηγική επιβίωσης του κόμματος την επόμενη μέρα. Αν και αυτές οι πορείες τέμνονται, δεν ταυτίζονται αναγκαστικά.
Υπάρχουν δύο κάθετες γραμμές στη στρατηγική προοπτική: από τη μια ξεκάθαρη θέση ότι το ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ εκφράζει την πολιτική σταθερότητα και θα συμβάλει από την πρώτη κιόλας Κυριακή στη συγκρότηση κυβέρνησης και από την άλλη έμφαση στο πρόγραμμα και ξαναζωντάνεμα του ΠΑΣΟΚ ως φορέα κοινωνικής συμμαχίας που εγγυάται μακροπρόθεσμη ευημερία του λαού (η άποψη αυτή εκφράζεται από στελέχη που ήταν κοντά στη Φώφη Γεννηματά, όπως ο Μανώλης Οθωνας).
Η ηγεσία επιλέγει την πρώτη εκδοχή και μπαίνει στην εξίσωση του κυβερνητισμού. Προωθεί επικοινωνιακά μια σύνθετη λύση που έχει ως πρόταγμα το ΠΑΣΟΚ ως κόμμα εθνικού και όχι κομματικού καθήκοντος, αλλά χωρίς η εξουσία να είναι αυτοσκοπός. Ομως τόσο στο Πολιτικό Συμβούλιο του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ όσο και στη συνέχεια στη συνεδρίαση της Κεντρικής Πολιτικής Επιτροπής θα πρέπει να ξεκαθαριστούν οι όροι και οι προϋποθέσεις των συνεργασιών, ενώ από στελέχη της Χαριλάου Τρικούπη διαφορετικών τάσεων θα αναδειχθεί η ανάγκη να περιγραφούν ή να αποκλειστούν με σαφήνεια και με πολιτικά χαρακτηριστικά οι μετεκλογικοί εταίροι.
Σε αυτό το επίπεδο υπάρχουν τρεις κάθετες γραμμές εντός του κόμματος για τις πρώτες κάλπες, δηλαδή τις εκλογές με απλή αναλογική, που σχηματικά (και πρακτικά) συνοψίζονται σε θέσεις όπως:
Μέσω διάφορων παραλλαγών αποκλεισμός της συνεργασίας με τον ΣΥΡΙΖΑ, όπως εκφράζεται από τη λεγόμενη δεξιά πτέρυγα (και διά της πλαγίου με προτάσεις για συνεργασία με όποιο κόμμα από τα δύο είναι πρώτο…).
Αποκλεισμός της συνεργασίας με τη ΝΔ λόγω ιδεολογικής ασυμβατότητας αλλά και με βάση το σκάνδαλο των υποκλοπών –«Δεν θα συνεργαστώ ποτέ με τον ωτακουστή μου» είπε ξεκάθαρα ο βουλευτής του ΠΑΣΟΚ Χάρης Καστανίδης– και παραλλαγές από στελέχη της λεγόμενης αντιδεξιάς πτέρυγας, που αφήνουν ανοιχτό το ενδεχόμενο συνεργασίας με τον ΣΥΡΙΖΑ υπό προϋποθέσεις.
Κατά την τρίτη εντολή, και εφόσον από την κάλπη έχει προκύψει ισχυρό διψήφιο εκλογικό ποσοστό για το ΠΑΣΟΚ, να απευθύνει πρόταση σύγκλισης και στα δύο κόμματα για τον σχηματισμό μιας τρικομματικής κυβέρνησης, οπότε όσοι δεν αποδεχτούν «για το καλό της πατρίδας» θα φέρουν την ευθύνη της νέας προσφυγής στις κάλπες.
Πάντως αξίζει να σημειωθεί ότι πριν από λίγες ημέρες το μέλος του Πολιτικού Συμβουλίου του Κινήματος Πάρης Κουκουλόπουλος σε συνέντευξή του (Ρ/Σ Κανάλι 1) είχε προτάξει πρόταση συνεργασίας και στα δύο μεγάλα κόμματα από το ΠΑΣΟΚ σε περίπτωση μη αυτοδυναμίας κατά τις πρώτες κάλπες. Σημείωσε ότι όσο πιο ισχυρή εντολή λάβει το ΠΑΣΟΚ τόσο πιο κοντά θα είναι η κυβερνητική συμφωνία, προσθέτοντας ότι «και στα δύο κόμματα θα απευθυνθούμε με βάση σοβαρά προγραμματικά θέματα: εθνικά, ενεργειακό, φορολογικά».
Σε αυτό το κλίμα έγιναν οι αναλύσεις από στελέχη κοντά στην ηγεσία του κόμματος για την τακτική που εγκαινίασε η Κουμουνδούρου με τα περί εκβιασμού για τις υποκλοπές. Από όλες τις τάσεις του ΠΑΣΟΚ ερμηνεύτηκε σαν επίθεση εκτός ορίων πολιτικής ηθικής και έξω από τη λογική της ανάλυσης για καλλιέργεια κουλτούρας συνεργασιών. Την ίδια ώρα, εκ του αντιθέτου, η Κουμουνδούρου «βλέπει» τεχνητή σύγκρουση της Χαριλάου Τρικούπη με τον ΣΥΡΙΖΑ. Πάντως, όπως τονίζει στο Documento στέλεχος με αντιδεξιά κατεύθυνση, αν συνεχιστεί από την Κουμουνδούρου η λιβελογραφικού τύπου πολεμική κατά του Κινήματος, σημαίνει ότι είναι απόφαση του ΣΥΡΙΖΑ να κοπούν οι γέφυρες για συνεργασία με το ΠΑΣΟΚ μετεκλογικά.
Αλλωστε, όπως εξηγούν στελέχη, βραχυπρόθεσμα η πολεμική του ΣΥΡΙΖΑ προς τη Χαριλάου Τρικούπη παράγει ήδη αποτελέσματα αφού αυτό που κατάφερε είναι να αξιοποιηθεί από τις φιλοΝΔ δυνάμεις σε δύο επίπεδα:
Ως επιχείρημα κατά της προσπάθειας που έγινε εσωτερικά στο ΠΑΣΟΚ από στελέχη της αντιδεξιάς πτέρυγας να κοπεί το νήμα με τη ΝΔ, η οποία συμπυκνώθηκε προ ολίγων μηνών στη γραμμή της ηγεσίας της Χαριλάου Τρικούπη «να σταλεί στην αντιπολίτευση η ΝΔ του Κυριάκου Μητσοτάκη».
Ως ενισχυτικό της θέσης της εσωκομματικής δεξιάς τάσης και του Ανδρέα Λοβέρδου ότι άμεσα με την προκήρυξη των εκλογών πρέπει να διατυπωθεί ότι δεν υπάρχει ενδεχόμενο μετεκλογικής συνεργασίας ΠΑΣΟΚ και ΣΥΡΙΖΑ.
Πάντως υπάρχουν ορισμένα πολιτικά στοιχεία που προέκυψαν από την ομιλία Ανδρουλάκη στην Κεντρική Πολιτική Επιτροπή για τα ψηφοδέλτια και δεν καταγράφηκαν στις δημόσιες αναλύσεις. Ο Ν. Ανδρουλάκης αναφέρθηκε στη Δεξιά χαϊδεύοντας τα αυτιά ψηφοφόρων της και ιδίως αυτών από τον φιλελεύθερο χώρο και το ευρύτερο πεδίο του κέντρου που είχαν ψηφίσει ΝΔ το 2019 επί Κυριάκου Μητσοτάκη (οι λεγόμενοι «για πρώτη φορά δεξιά»). Ο επικεφαλής του ΠΑΣΟΚ στόχευε εκ παραλλήλου και στο δημοσκοπικό 10% των αναποφάσιστων, που σε μεγάλο ποσοστό τους σύμφωνα με ευρήματα μετρήσεων αναζητούν κάτι άλλο εκτός ΝΔ.
