Στην αρχή του μήνα ο Νότης Μηταράκης, υπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου αναφερόμενος στον πόλεμο που λαμβάνει χώρα στην Ουκρανία έκανε λόγο για «πραγματικούς πρόσφυγες», προχωρώντας σε μια αβάσιμη αξιολογική κρίση των ανθρώπινων ζωών που αναζητούν καταφύγιο στην Ελλάδα ανάλογα με την λευκότητα του δέρματός τους και τη θρησκεία τους. Στη συνέχεια, προσπαθώντας να μαζέψει τα ασυμμάζευτα έκανε την εξής δήλωση από το βήμα της Βουλής: «Πράγματι προσερχόμενος την Κυριακή στο Συμβούλιο Υπουργών στις Βρυξέλλες είπα ότι η Ευρώπη και η Ελλάδα πρέπει να δείξει έμπρακτη αλληλεγγύη στους πρόσφυγες από την Ουκρανία, τους οποίους ορθά χαρακτήρισα “πραγματικούς πρόσφυγες” προσθέτοντας ότι “οι άνθρωποι αυτοί έρχονται ευθεία από τη χώρα από το έδαφος που κινδυνεύουν στο έδαφος της Ευρωπαϊκής Ένωσης”». Λίγες μέρες αργότερα είπε: «Αυτή είναι μια μεγάλη διαφορά. Οι μεν Ουκρανοί πρόσφυγες βιώνουν τον πόλεμο σε μια χώρα που συνορεύει με την Ευρωπαϊκή Ένωση. Περνάνε νόμιμα, έρχονται νόμιμα και η ευρωπαϊκή νομοθεσία τους αναγνωρίζει κατά 100%».
Την Παρασκευή 11/03 οι ελληνικές αρχές συνέλαβαν 30 εντελώς πραγματικούς πρόσφυγες, τους οποίους στην συνέχεια παρέδωσαν σε «κάποιους με κουκούλες και full-face οι οποίοι τους μετέφεραν στο νησί (νησίδα εντός του ποταμού Έβρου – ανάμεσα στα σύνορα Ελλάδας- Τουρκίας) . Κατά την μεταφορά ένα τετράχρονο παιδάκι έπεσε από την βάρκα και πνίγηκε», όπως μας είπε αποκλειστικά η Ευγενία Κουνιάκη, δικηγόρος της ομάδας HumanRights360 που ανέλαβε την υπεράσπιση τους.
Όπως είπε η ίδια, την ομάδα ενημέρωσε για το περιστατικό η Εφημερίδα των Συντακτών και ο Δημήτρης Αγγελίδης. «Από την Τρίτη, που μιλήσαμε (μαζί του), η πληροφορία ήταν ότι βρίσκονται εγκλωβισμένοι 30 περίπου πρόσφυγες, στην αρχή δεν ξέραμε τον ακριβή αριθμό, σε αυτή την νησίδα στον Έβρο. Ήρθαμε σε επικοινωνία μαζί τους και μας είπαν ότι είναι 23 ενήλικοι άνδρες και γυναίκες και επτά έφηβοι και ανήλικοι», λέει η κυρία Κουνιάκη. Ανάμεσά τους δύο έγκυες γυναίκες εκ των οποίων η μία αντιμετώπιζε επιπλοκές στην κύηση και αιμορραγούσε.
«Την Τρίτη παίρναμε τηλέφωνο στις αρχές προκειμένου να τους ενημερώσουμε για την ανάγκη διάσωσής τους. Μέχρι και χθες το βράδυ, αυτό που μας λέγανε με αδιάφορο ύφος ήταν ότι : “υπάρχουν πολλές νησίδες. Δεν είναι εύκολο να τους βρούμε”. Λέγανε τα ίδια κάθε μέρα. “Ό, τι σας είπαμε σας είπαμε. Δεν υπάρχει κάποια ενημέρωση. Δεν ξέρουμε αν είναι κάποιος στην νησίδα”», λέει η δικηγόρος. Η αντίδραση των αρχών ήταν τέτοια ενώ τους είχε δωθεί η τοποθεσία στην οποία βρισκόντουσαν οι άνθρωποι.
«Οπότε την Τετάρτη προσφύγαμε στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, για την άμεση παροχή βοήθειας και διασφάλισης αξιοπρεπών συνθηκών διαβίωσης. Επίσης και για την καταγραφή αιτήματος ασύλου καθώς όλοι τους είναι Σύριοι πρόσφυγες και θελαν να καταθέσουν αίτημα ασύλου. Η απόφαση του ΕΔΔΑ ήταν πολλή σημαντική. Κινήθηκε αμέσως. Αυτό πίεσε τις αρχές παρόλο που μέχρι χθες το βράδυ συνέχιζαν να μας λένε τα ίδια», συμπληρώνει η Ευγενία Κουνιάκη για να καταλήξει πως «Εχθές το βράδυ οι άνθρωποι ήταν πολύ ανήσυχοι, μας έχουν στείλει και βίντεο στα οποία καταγράφονται Τούρκοι φαντάροι να τους λένε ότι: “αν δεν φύγετε θα έρθουμε το βράδυ, θα σας πάρουμε και θα σας στείλουμε στην Συρία” και αυτό ακριβώς περίμεναν και οι ελληνικές αρχές. Μήπως έρθουν και τους πάρουνε. Τελείωνε όμως το deadline σήμερα απέναντι στο ΕΔΔΑ και έπρεπε να δώσουν εξηγήσεις. Αντέδρασαν μόνο υπό την πίεση του ΕΔΔΑ και της δημοσιότητας πιστεύω».
Μετά από παραγγελία του Εισαγγελέα Αρείου Πάγου, η Εισαγγελία Ορεστιάδας διέταξε προκαταρκτική εξέταση για τυχόν ποινικές ευθύνες των ελληνικών αρχών, οι οποίες έχουν εκθέσει την ζωή των προσφύγων σε κίνδυνο εγκαταλείποντάς τους στην νησίδα.
«Δεν έχουμε επικοινωνία μαζί τους, τους έχουν πάρει τα κινητά. Τώρα είναι στον Έβρο, στο Τμήμα Συνοριακής Φύλαξης Κυπρίνου και λογικά θα μεταφερθούν στο Κέντρο Υποδοχής και Ταυτοποίησης σήμερα», λέει κλείνοντας η δικηγόρος.