Για τη διάγνωση μιας ασθένειας απαιτούνται συγκεκριμένες ιατρικές εξετάσεις. Όμως, δεν αποτελούν το μοναδικό μέσο που μπορεί να εντοπίσει ότι κάποιος πάσχει από μία νόσο. Στην πραγματικότητα, ένας πανίσχυρος «ανιχνευτής» ασθενειών μπορεί να βρίσκεται μέσα στο ίδιο το σπίτι των ασθενών.
Σε αρκετές περιπτώσεις, ανυποψίαστοι ιδιοκτήτες κατοικίδιων μαθαίνουν ότι πάσχουν από κάποιο πρόβλημα υγείας από το κατοικίδιό τους. Για παράδειγμα, οι σκύλοι πολλές φορές μυρίζουν, γλείφουν ή ακόμη και προσπαθούν να μασήσουν κηλίδες στο δέρμα του ιδιοκτήτη τους, σημεία που στη συνέχεια διαγνώστηκαν ως κακόηθες μελάνωμα.
Στην πραγματικότητα, πολλά είδη ζώων – από το μικροσκοπικό σκουλήκι Caenorhabditis elegans, μέχρι τα μυρμήγκια, τα ποντίκια και τους σκύλους, έχουν επιδείξει με επιτυχία την ικανότητα ανίχνευσης ασθενειών σε ανθρώπους από βιολογικά δείγματα κατά τη διάρκεια πειραμάτων.
Οι ασθένειες που μπορούν να ανιχνευτούν είναι ποικίλες, από λοιμώξεις του ουροποιητικού συστήματος και COVID-19, μέχρι γαστρεντερική λοίμωξη και καρκίνο.
Ορισμένα είδη ζώων, μπορούν να ανιχνεύσουν ακόμη και πολύ μικρές αλλαγές σε ουσίες που ονομάζονται πτητικές οργανικές ενώσεις (VOCs), τις οποίες απελευθερώνει το ανθρώπινο σώμα σε πολύ χαμηλά επίπεδα, ακόμη και όταν κάποιος είναι υγιής.
Στην πραγματικότητα, η εκπνεόμενη ανθρώπινη αναπνοή περιέχει περίπου 3.500 διαφορετικές VOCs. Η σύνθεση και η συγκέντρωση των πτητικών οργανικών ενώσεων που απελευθερώνει το σώμα, αλλάζει ανάλογα με την κατάσταση της υγείας ενός ατόμου και θα είναι διαφορετική αν ο οργανισμός καταπολεμά μια μόλυνση ή αντιμετωπίζει ένα πρόβλημα υγείας.
Δημοσίευμα του Conversation παρουσιάζει τρεις περιπτώσεις ζώων που είναι ικανά να αναγνωρίσουν ασθένειες στο ανθρώπινο σώμα.
Σκύλοι
Οι σκύλοι είναι ίσως το πιο γνωστό παράδειγμα ζώου που μπορεί να ανιχνεύσει μια σειρά ασθενειών στον άνθρωπο, συμπεριλαμβανομένης της νόσου του Πάρκινσον, του καρκίνου της ουροδόχου κύστης και της ελονοσίας. Οι επιληπτικές κρίσεις και το χαμηλό σάκχαρο στο αίμα σε διαβητικούς ασθενείς μπορούν επίσης να εντοπιστούν από ειδικά εκπαιδευμένους σκύλους.
Το «κλειδί» για την ικανότητά των σκύλων να ανιχνεύουν συγκεκριμένες οσμές, ακόμη και σε απίστευτα χαμηλές συγκεντρώσεις, φαίνεται πως είναι η εντυπωσιακή οσφρητική αίσθηση των ζώων.
Η όσφρηση των σκύλων πιστεύεται ότι είναι πάνω από 10.000 φορές καλύτερη από των ανθρώπων. Μπορούν μάλιστα, ακόμη και να χρησιμοποιούν τα ρουθούνια τους ανεξάρτητα το ένα από το άλλο όταν ερευνούν νέες μυρωδιές.
Οι σκύλοι βιο-ανίχνευσης εκπαιδεύονται αρχικά για να συνδέουν συγκεκριμένες μυρωδιές με μια θετική ανταμοιβή, όπως μια νόστιμη λιχουδιά ή ένα παιχνίδι. Στη συνέχεια, αρχίζουν να αναγνωρίζουν αλλαγές οσμών ή φυσικές και συμπεριφορικές αλλαγές στον χειριστή τους που προβλέπουν μια κρίση (ή άλλο συμβάν υγείας).
Οι σκύλοι βιο-ανίχνευσης συνήθως ακινητοποιούνται όταν αναγνωρίσουν μια συγκεκριμένη μυρωδιά, περιμένοντας την ανταμοιβή τους. Οι σκύλοι που εκπαιδευονται για ιατρικούς σκοπούς συχνά αλληλεπιδρούν με τον χειριστή τους. Πολλές φορές για παράδειγμα, τους σπρώχνουν με τη μουσούδα ή τα πόδια τους για να υποδείξουν ότι κάτι δεν πάει καλά.
Αρουραίοι
Οι αρουραίοι είναι επίσης εξαιρετικοί στο να μυρίζουν συγκεκριμένες μυρωδιές.
Οι αφρικανικοί τεράστιοι αρουραίοι έχουν εκπαιδευτεί να ανιχνεύουν τη μυρωδιά των ναρκών ξηράς στη Μοζαμβίκη. Αυτοί οι αρουραίοι αποδεικνύονται ωστόσο και πολύτιμοι συνεργάτες στην ιατρική, παίζοντας σημαντικό ρόλο στην ανίχνευση της φυματίωσης σε δείγματα πτυέλων που ανακτήθηκαν από ύποπτα περιστατικά.
Οι αρουραίοι είναι γρήγοροι, καθώς χρειάζονται μόνο 20 λεπτά για να ελέγξουν 100 δείγματα ασθενών. Χρησιμοποιούν τη μυρωδιά τους για να ανιχνεύσουν τη χαρακτηριστική χημική σύνθεση της φυματίωσης στα δείγματα. Η «πληρωμή» τους για την καλή δουλειά, είναι μερικά κομμάτια αβοκάντο και μπανάνας.
Οι εκπαιδευμένοι αρουραίοι αποτελούν μια πολύτιμη επιλογή όπου ο χρόνος και τα χρήματα ενδέχεται να είναι περιορισμένα σε εγκαταστάσεις διάγνωσης και προσυμπτωματικού ελέγχου. Μάλιστα, παρουσιάζουν απίστευτο ποσοστό επιτυχίας, ανιχνεύοντας με ακρίβεια θετικές περιπτώσεις φυματίωσης στο 81% των περιπτώσεων.
Μέλισσες
Ακόμη και οι μέλισσες μπορούν να ανιχνεύσουν τα σημάδια ορισμένων ασθενειών σε δείγματα, συμπεριλαμβανομένου του καρκίνου του πνεύμονα, της φυματίωσης και του κορονοϊού.
Οι μέλισσες είναι εξαιρετικά ευαίσθητες σε οσμές χαμηλής συγκέντρωσης, γεγονός που τις καθιστά ικανές να ανιχνεύουν χημικές αλλαγές με παρόμοιο τρόπο με τους σκύλους και τους αρουραίους.
Οι ερευνητές κατάφεραν να εκπαιδεύσουν τις μέλισσες να ανταποκρίνονται στην παρουσία συγκεκριμένων μυρωδιών, με την ανταμοιβή της ζάχαρης. Με την «προπόνησή» τους, γίνονται ιδιαίτερα ευαίσθητες σε μυρωδιές που συνδέονται με καταστάσεις ασθένειας.
Αυτή η ικανότητα κάνει τις μέλισσες χρήσιμες για την ανίχνευση ασθενειών με τον ίδιο τρόπο όπως και άλλα ζώα. Το μέγεθός τους θα μπορούσε δε να τις κάνει μια ακόμη πιο αποτελεσματική και χαμηλού κόστους επιλογή για ταχεία εξέταση δειγμάτων.
Διαβάστε επίσης:
Ρωσία: Η Παγκόσμια Τράπεζα την αναβάθμισε σε χώρα υψηλού εισοδήματος
Η επόμενη ημέρα για τη Βρετανία μετά τους Τόρις και τους… Νέους Εργατικούς
Politico: Τι θα συμβεί εάν ενωθούν Λεπέν και Μελόνι;
Ρωσία: Στη Μόσχα ο Όρμπαν – Αντιδράσεις χωρίς τέλος από την ΕΕ για την επίσκεψη
