Φορτωμένη με μνήμες αγώνων η Θεσσαλονίκη, η φωτεινή πόλη των Βαλκανίων,_x000D_
κι ας έχει πολλές σκοτεινές στιγμές στην ιστορία της. Ασταμάτητη πάντα, ανοίγει_x000D_
δρόμους πολιτισμού και ιδεών και ας σηκώνει πιο έντονα, εκεί στον βορρά, το_x000D_
βάρος των εθνικών θεμάτων.
Εκεί βοά το υπόρρητο από χρόνια στη χώρα κλίμα μισαλλοδοξίας, το οποίο διαμορφώνεται από μια ακροδεξιά μπαγκέτα επαγγελματιών πατριωτών, οι οποίοι ξέρουν πώς να ενορχηστρώνουν εθνικιστικά και πατριδοκάπηλα λιντσαρίσματα παντός τύπου. Τα καρντάσια, που λέει κι ο Σαλονικιός, το ξέρουν από την ιστορία και τις εμπειρίες τους ότι η ακροδεξιά, εντός και εκτός κομματικών σχηματισμών, έχει ξεσαλώσει, με εθνικιστικές κραυγές μίσους, με χτυπήματα και ξύλο σε όλη την Ελλάδα. Η θρασύδειλη και απαράδεκτη επίθεση στον δήμαρχο Θεσσαλονίκης Γιάννη Μπουτάρη θύμισε ότι ο εθνικισμός προκαλεί σπαραγμό. Οι ακροδεξιές πρακτικές και η τραμπούκικη συμπεριφορά βρήκαν προσφορότερο πεδίο δράσης και εντάθηκαν το τελευταίο διάστημα, με επίκεντρο το σκοπιανό και τα άλλα εθνικά θέματα, τα οποία προκύπτουν από τους διακανονισμούς συμφερόντων στις περιοχές με ενδιαφέρον από τις μεγάλες δυνάμεις, προεξαρχουσών των ΗΠΑ.
Οργανώσεις Ποντίων
Είναι βέβαιο ότι οι τραμπουκισμοί δεν εκφράζουν τους συλλόγους και τις ενώσεις των Ποντίων. Η εκδήλωση μνήμης και τιμής των θυμάτων του ποντιακού ελληνισμού στη Θεσσαλονίκη τη 19η Μαΐου 2018 ήταν η πρώτη που διοργανώθηκε από κοινού (χωριστά τα προηγούμενα χρόνια) με τη συμμετοχή και των τριών ομοσπονδιών (Πανελλήνια Ομοσπονδία Ποντιακών Σωματείων – ΠΟΠΣ, Παμποντιακή Ομοσπονδία Ελλάδος – ΠΟΕ, Πανελλήνια Ομοσπονδία Σωματείων Ελληνοποντίων Παλλινοστούντων από την πρ. ΕΣΣΔ – ΠΟΣΕΠ).
Δεν είναι όμως η πρώτη φορά που το λιντσάρισμα πρωταγωνιστεί σε εκδηλώσεις διαμαρτυρίας ποντιακών οργανώσεων, στους κόλπους των οποίων, όμως, κινούνται και (επιπλέουν ενίοτε) ακροδεξιοί. Το ίδιο ισχύει και με παμμακεδονικές οργανώσεις όπου διεισδύουν φασίστες, επιχειρώντας να δώσουν τον ρυθμό της μαύρης προπαγάνδας, ιδιαίτερα σε περίοδο όπου τα εθνικά θέματα βρίσκονται στην πρώτη γραμμή. Πρόσφατα στη Θεσσαλονίκη, στο συλλαλητήριο για το σκοπιανό, επιχειρήθηκε λιντσάρισμα του βουλευτή των Ανεξάρτητων Ελλήνων και πρώην υφυπουργού Παιδείας Κώστα Ζουράρι. Προ τριετίας επίθεση είχε δεχτεί ο βουλευτής της ΝΔ Γιώργος Κουμουτσάκος, κατά τη διάρκεια της συγκέντρωσης διαμαρτυρίας Ποντίων (αφορμή οι απόψεις του βουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ και τότε υπουργού Παιδείας Νίκου Φίλη, αναφορικά με τη «γενοκτονία») έξω από τη Βουλή, κοντά στο Μνημείο του Αγνωστου Στρατιώτη.
Πονοκέφαλος στη ΝΔ
Το πρόβλημα του εθνικισμού, της ακροδεξιάς, της χρυσαυγίτικης (δολοφονικής) βίας ξεπερνά το όποιο πολιτικό παιχνίδι μικροκομματικής εκμετάλλευσης με αναλύσεις περί θεωρίας των δύο άκρων. Κι αυτό τη στιγμή που δυνατό πονοκέφαλο προκάλεσε η στάση «γαλάζιων» παραγόντων, οι οποίοι, σε αντίθεση με την επίσημη θέση της ΝΔ, είτε απέφυγαν να καταδικάσουν την άγρια επίθεση είτε την επιδοκίμασαν, δικαιολογώντας την με βάση τις απόψεις του Γιάννη Μπουτάρη. Σε τέτοιες περιπτώσεις ανοίγει το εσωκομματικό καπάκι και ξεχειλίζουν η μισαλλοδοξία και ο άκρατος εθνικισμός. Είναι ενδεικτικό ότι ο δήμαρχος Αργους – Μυκηνών Δημήτρης Καμπόσος, ο οποίος είχε εκλεγεί με τη στήριξη της ΝΔ, έφτασε να γράφει σε σχόλιό του στο Facebook, το οποίο αργότερα έσβησε, ότι «αυτή είναι η μοίρα των προδοτών». Ο Κυριάκος Μητσοτάκης γνωρίζει ότι εντός του κόμματος του οι ακροδεξιές αντιλήψεις έχουν «θερμανθεί» και, όπως φάνηκε, δοθείσης ευκαιρίας (ονοματολογικό για τα Σκόπια, γενικότερα εθνικά θέματα και ζητήματα δικαιωμάτων) μπορούν να βάλουν πολιτική φωτιά, τσουρουφλίζοντας ό,τι έχει απομείνει από τη ρητορική περί κόμματος προσανατολισμένου στον… κοινωνικό φιλελευθερισμό.
Ετσι, μετά τα πρώτα εικοσιτετράωρα από το χτύπημα στον δήμαρχο Θεσσαλονίκης, ο κ. Μητσοτάκης έδωσε σήμα να μπει φρένο με παραδειγματικό τρόπο σε όσους εκστομίζουν λόγο που επιχαίρει για την επίθεση. Στη συνέχεια, ο πρόεδρος της ΟΝΝΕΔ Κώστας Δέρβος διέγραψε τον πρόεδρο της οργάνωσης στην Πέλλα Γιάννη Οτουντζίδη, ο οποίος είχε υποστηρίξει ότι «η βία έχει αιτία» και είχε χαρακτηρίσει «αξιοπρεπέστατη» τη συμπεριφορά όσων προπηλάκισαν τον Γ. Μπουτάρη.
Ακροδεξιές κραυγές
Μια ματιά σε σάιτ του ακροδεξιού χώρου δείχνει ότι επικρατεί η στάση συμψηφισμού μεταξύ άποψης και βίας (όσοι δεν είναι μαζί μας είναι εχθροί). Μάλιστα, πάντα, αφού πρώτα διανθιστούν με περικοκλάδες και λεκτικές «περικεφαλαίες» για τους προγόνους και τη μακρά ιστορία του ελληνισμού, καταλήγουν σε αντικομμουνιστική υστερία.
Οι λεπενίτες κραυγάζουν: «Θα υπήρχε το “λιντσάρισμα” του Μπουτάρη αν ο ίδιος ο Μπουτάρης δεν είχε συστηματικά, χρόνια και μοχθηρά λιντσάρει τον λαό της Θεσσαλονίκης και ιδιαίτερα τους Πόντιους; (..)». Και καταλήγουν: «Εσπευσαν και αυτοί οι έμποροι της “κομμουνιστικής” μιζέριας να συνταχθούν με το λυσσασμένο σκυλολόι του καθεστώτος και να μιλήσουν για τον νόμο του Λιντς…». Την ίδια ώρα μπλογκ του Ελληνοκρατείν παίζει με ημερομηνίες για νέο συλλαλητήριο για το σκοπιανό. Στις 20 Μαΐου ο Πατριωτικός Ελληνικός Σύνδεσμος καλεί όλους τους Ελληνες να δώσουν το βροντερό παρών «στο συλλαλητήριο για τη Μακεδονία μας που διοργανώνει η επιτροπή πολιτών της Μακεδονίας μας στα προσωρινά σύνορά μας με τα Σκόπια» στον συνοριακό σταθμό των Ευζώνων, προκειμένου να σταλεί ένα «μήνυμα τόσο προς την προδοτική κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ αλλά και σε άλλα κόμματα, όσο και προς τους γυφτοσκοπιανούς ότι το όνομα της Μακεδονίας μας είναι αδιαπραγμάτευτο, η Μακεδονία είναι μόνο μία και είναι όλη εφλληνική».
Ο πρώην νομάρχης Θεσσαλονίκης και πρώην στέλεχος της ΝΔ Παναγιώτης Ψωμιάδης, ο οποίος βγήκε πάλι στο προσκήνιο με την υπόθεση Μπουτάρη, για τους απαράδεκτους χαρακτηρισμούς του κατά του δημάρχου πριν από την επίθεση, διατηρεί πολιτικά αντανακλαστικά. Είναι έτοιμος για την επόμενη ημέρα (ακόμη και για συμμετοχή ή στήριξη κόμματος με «εθνοπατριωτικά χαρακτηριστικά», στην ακροδεξιά πλευρά της «γαλάζιας» παράταξης). Αλλωστε ξέρει τρόπους διείσδυσης σαν «άρχων του εθνολαϊκισμού» όπως τον ονόμασαν από το ’94 στελέχη της Οικολογία Αλληλεγγύης στη Θεσσαλονίκη, όταν χρησιμοποίησε σημαίες, αντιμεταναστευτικό και αντιδικαιωματικό λόγο, αρχικά μαζί με χρυσαυγίτες και μετά πιο αυτονομημένα, Ποιος θυμάται τα μνημόσυνα στο άγαλμα του Μεγάλου Αλεξάνδρου τη δεκαετία ’90; Πιο δίπλα και οι «τηλεθεαματικοί» Λιακόπουλος, Βελόπουλος, Κωνσταντινίδης πατάνε στο τοπικό πεδίο που τους δίνει μεγαλύτερη εμβέλεια στις δράσεις τους.
Από κοντά οι εκκλησιαστικοί κύκλοι – αλήθεια πού είναι οι λαλίστατοι εκ των μητροπολιτών; Πόσοι άραγε άρθρωσαν μία λέξη για την πρόσφατη επίθεση;
Πρώτοι στις διαμαρτυρίες για τα εθνικά. Ο μητροπολίτης Ανθιμος είχε «ευλογήσει» τα συλλαλητήρια για το σκοπιανό, όπως και τοπικοί βουλευτές αλλά και αυτοδιοικητικοί παράγοντες, ενώ όλοι δίνουν κατά καιρούς το παρών σε εκδηλώσεις εθνοπολιτιστικών συλλόγων. Δεν λείπουν εκείνοι που λένε ότι με την υπόθεση του ονοματολογικού για την πΓΔΜ δόθηκαν ο χρόνος και η δημοσιότητα ώστε να εξωτερικευτούν οι από καιρό υποβόσκουσες τάσεις για να αναδυθεί ένα εθνικιστικό μόρφωμα. Αυτό θα μαζέψει κόσμο στη βάση της ρητορικής κατά της κομματικής καθεστηκυίας τάξης – ψαρεύοντας οπαδούς ιδιαίτερα από τη «γαλάζια» πολυκατοικία και όχι μόνο. Η υπόθεση του ονόματος της γείτονος, σύμφωνα με εκτιμήσεις, έδωσε τη δυνατότητα να συγκροτηθούν σε «σώμα» και να δημιουργηθεί «φυσική ηγεσία», την οποία βλέπουν στο πρόσωπο του Φράγκου Φραγκούλη.
Πάντως, πολιτικοί παράγοντες επισημαίνουν ότι δεν είναι τυχαίος ο εγκλωβισμός της ΝΔ, ότι το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης από τη μια καταγγέλλει τις επιθέσεις και από την άλλη, για να καλύψει και το εντός της εθνικιστικό τμήμα, αντιπαραβάλλει τη βία του Ρουβίκωνα, το πανεπιστημιακό άσυλο, τις πάλαι ποτέ αντιμνημονιακές πλατείες…
Ο ανταγωνισμός γύρω από την ακροδεξιά και τον εθνικισμό λαμβάνει διάφορες μορφές, ενώ και οι διάφοροι σύλλογοι γίνονται όχημα φιλοδοξιών και πολιτικών επιδιώξεων. Είναι εντυπωσιακή η διείσδυση και σε αθλητικά σωματεία με προσφυγική προέλευση. Είναι ενδεικτική η περίπτωση της φανέλας της ΠΑΕ Ποντίων Θρυλορίου. Πέρυσι τον Αύγουστο, παρουσία του χρυσαυγίτη βουλευτή του νομού Πέλλας Γιάννη Σαχινίδη σε εκδήλωση, ο πρόεδρος της ομάδας Μιχάλης Κακουλίδης παρουσίαζε φανέλα με έμβλημα για τη γενοκτονία των Ποντίων, ανακοινώνοντας ότι δεν θα αποσυρθεί από τους αγώνες. Το ζήτημα έχει προκαλέσει αντιπαράθεση και στον χώρο του ποντιακού ελληνισμού και στο πεδίο του αθλητισμού.
Σε όλα αυτά ανακατεύεται και η ιστορία της Θεσσαλονίκης: τα απομεινάρια δωσιλογικών αντιλήψεων από ακροδεξιές οργανώσεις που αναπτύχθηκαν στον βορρά από τον μεσοπόλεμο και μετά, με αντισυνδικαλιστικά, αντικομμουνιστικά, ρατσιστικά, αντισημιτικά χαρακτηριστικά (Λεγεώνες Εθνικής Σωτηρίας, Εθνική Ενωσις Ελλάς – γνωστή ως ΕΕΕ κ.ά.) έως παρακρατικές οργανώσεις όπως του Φον Γιοσμά και εθνικιστικούς συνδέσμους τη δεκαετία του ’60 με επιθέσεις όπως η δολοφονία του Γρηγόρη Λαμπράκη.
Μιχάλης Τρεμόπουλος: «Βιώνουμε φαινόμενα αντίστοιχα του μεσοπολέμου»
Με αφορμή την υπόθεση της επίθεσης κατά του δημάρχου Θεσσαλονίκης, μίλησε στο Documento o Μιχάλης Τρεμόπουλος, πρώην ευρωβουλευτής, o οποίος έχει ασχοληθεί με τη Θεσσαλονίκη, την τοπική διοίκηση και την ιστορία της πόλης (υπό έκδοση είναι το βιβλίο του για τον εθνικισμό του ΕΕΕ και το πογκρόμ του Κάμπελ). Ιδού τι λέει ο κ. Τρεμόπουλος:
«Η παράδοση της σκοτεινής Θεσσαλονίκης τη θέλει εθνικιστική, μισαλλόδοξη, με δυσανεξία στο διαφορετικό, σοβινιστική, εχθρική απέναντι στους γειτονικούς λαούς, μνησίκακη, κοιτίδα πολιτικών δολοφονιών και εθνικολαϊκιστικής ρητορείας. Η καλλιεργημένη επιλεκτική μνήμη δεν βολεύεται όμως πια μόνο με κορόνες πατριδοκαπηλίας, σκόπιμες αποσιωπήσεις γεγονότων, δαιμονοποίηση του αντιπάλου, προπαγανδιστικές ιδεολογικές κατασκευές που διεγείρουν σε διακομματική βάση αυτούς που είναι έτοιμοι να πειστούν.
Στο έδαφος της πολύπλευρης κρίσης, με τον σοβαρό τραυματισμό του πελατειακού συστήματος και την κατάρρευση της κομματικής στράτευσης, έχει αναπτυχθεί ένας καταγγελτικός λόγος εναντίον των δήθεν συνειδητών υπονομευτών των εθνικών και λαϊκών συμφερόντων, που προσελκύει συνήθως α-πολιτικούς ανθρώπους, αλλά θετικά διακείμενους προς το αξιακό φορτίο και την πολιτική ατζέντα της ακροδεξιάς (εθνικισμός, ξενοφοβία, ρατσισμός, αντιδιαφωτισμός, αντιοικουμενισμός, περιφρόνηση της αρχής της ισότητας).
Βιώνουμε φαινόμενα αντίστοιχα του μεσοπολέμου. Η πολυσυλλεκτικότητα συνοδεύεται από πολιτικούς αποχρωματισμούς, γύρω από μια μη ανεκτική και εθνολαϊκιστική ατζέντα στρωμάτων που φοβούνται πως μπορεί να βρεθούν στο κοινωνικό και οικονομικό περιθώριο, αλλά και με υπέρβαση της βασικής διαφοράς με τη Χρυσή Αυγή που ήταν η χρήση βίας.
Το πολιτικό σύστημα, που είτε καλλιέργησε είτε αποδείχθηκε ανίκανο να αντιμετωπίσει έγκαιρα το φαινόμενο, υποτίμησε την ανάγκη συνεκτικής αντιμετώπισής του επί της ουσίας και στο επίπεδο των αξιών. Και ήδη σε κάποιες ευρωπαϊκές χώρες οι εθνικιστικές, δημοκοπικές και ανάλγητες πολιτικές έχουν πλειοψηφική έφεση».