Ο γερμανικός Τύπος ασκεί δριμεία κριτική στην κυβέρνηση Ερντογάν για τη σύλληψη του Εκρέμ Ιμάμογλου, όπως γράφει η Deutsche Welle ενώ καλεί την ΕΕ να αντιδράσει και επαινεί τους νέους που πρωτοστατούν στις διαδηλώσεις.
Έντονος αναβρασμός και μαζικές κινητοποιήσεις πραγματοποιούνται τα τελευταία 24ωρα στην Τουρκία, όπου χιλιάδες άνθρωποι διαδηλώνουν εκφράζοντας τη στήριξή τους προς τον Εκρέμ Ιμάμογλου που έχει προφυλακιστεί και εναντιώνονται στο AKP και τον πρόεδρο Ερντογάν. Στο πλαίσιο της έρευνας για διαφθορά ο δήμαρχος Κωνσταντινούπολης τέθηκε και σε αναστολή από τα καθήκοντά του, με το δημοτικό συμβούλιο της πόλης να είναι αυτό που θα επιλέξει τον υπηρεσιακό δήμαρχο εν αναμονή της τελικής απόφασης για τον Ιμάμογλου.
«Μετά τη σύλληψή του την Τετάρτη ο Ιμάμογλου χαρακτηρίστηκε από τα μέσα ενημέρωσης του εξωτερικού ως “ο αντίπαλος του Ερντογάν με τις καλύτερες πιθανότητες [να τον κερδίσει]”», παρατηρεί η WELT. «Και αυτό είναι τυπικά αληθές. Στην πραγματικότητα όμως, είτε βρει ο πρόεδρος της χώρας έναν τρόπο να παρακάμψει τις σχετικές συνταγματικές προβλέψεις και να θέσει εκ νέου υποψηφιότητα, είτε κατέβει ένας άλλος υποψήφιος με το AKP στις προεδρικές εκλογές του 2028, δεν θα είχαν καμία απολύτως ελπίδα απέναντι στον Ιμάμογλου. Και αυτός ακριβώς είναι και ο λόγος που ο δήμαρχος της Κωνσταντινούπολης πρέπει να μπει φυλακή».
Σχετικά με τις κατηγορίες για διαφθορά που βαραίνουν τον Ιμάμογλου, το γερμανικό μέσο επισημαίνει πως «από τότε που εξελέγη ο Ιμάμογλου το 2019, οι άνθρωποι του υπουργείου Οικονομικών έχουν επιχειρήσει πάρα πολλές φορές ελέγχους στη δημόσια διοίκηση της Κωνσταντινούπολης, χωρίς ποτέ να βρουν τίποτα, με αποτέλεσμα η εισαγγελία να στηρίζει το κατηγορητήριό της σε ανώνυμες καταθέσεις μαρτύρων. Οι έρευνες της εισαγγελίας δεν βασίστηκαν σε κάποια εμπεριστατωμένη αρχική υπόνοια και το δικαστήριο από την πλευρά του δεν κατέληξε σε μία ανεξάρτητη απόφαση κατόπιν εξέτασης των διαθέσιμων αποδεικτικών στοιχείων. Αντιθέτως, ο Ιμάμογλου πρέπει να πάει φυλακή, επειδή αυτό θέλει ο Ερντογάν. Επειδή ο Ερντογάν γνωρίζει πως απέναντι στον πολιτικό του αντιπολιτευόμενου CHP δεν έχει καμία ελπίδα».
Εξάλλου, εδώ και χρόνια η Τουρκία «είναι συνηθισμένη στις δικαστικές αποφάσεις με πολιτικά κίνητρα», επικρίνει η WELT. Παρ’ όλα αυτά όμως οι εξελίξεις των τελευταίων ημερών αποτελούν «σημείο καμπής». Όταν «η αντιπολίτευση δεν μπορεί πλέον να κατέβει στις εκλογές με τον υποψήφιο της αρεσκείας της, δεν υπάρχει πια μία “κατευθυνόμενη δημοκρατία”, αλλά απολύτως καμία δημοκρατία. Το αυταρχικό καθεστώς του Ερντογάν μετατρέπεται σε μία δικτατορία».
Πώς πρέπει να αντιδράσει η ΕΕ;
Τι σκοπεύει να κάνεις όμως από εδώ και στο εξής ο Ερντογάν, ειδικά με ορίζοντα τις προεδρικές εκλογές του 2028; Θα θελήσει ο Τούρκος πρόεδρος να προβεί σε πρόωρες εκλογές ή να παρακάμψει το Σύνταγμα θέτοντας εκ νέου υποψηφιότητα, ενώ ο Ιμάμογλου απλώς θα παρακολουθεί τις εξελίξεις από το κελί της φυλακής;
«Θέλει πραγματικά ο Ερντογάν να κάνει ένα τέτοιο πραξικόπημα;», διερωτάται το Γερμανικό Δημοσιογραφικό Δίκτυο (RND), προσθέτοντας πως κάτι τέτοιο «θα μπορούσε να διαλύσει την Τουρκία. Και οι μαζικές διαδηλώσεις που γίνονται ολοένα πιο έντονες – σε πείσμα όλων των απαγορεύσεων της αστυνομίας – αποτελούν προειδοποιητικό σημάδι. Ο Ερντογάν διακινδυνεύει την ύπαρξη μίας μάχης για την εξουσία που δεν θα λαμβάνει πλέον χώρα μονάχα στο κοινοβούλιο».
Την ίδια στιγμή η ΕΕ μοιάζει… αμήχανη μπροστά στις εξελίξεις. Κατά το γερμανικό δίκτυο πάντως «η Ένωση θα πρέπει να αποτελέσει αντίρροπη δύναμη, αξιοποιώντας όλη της την οικονομική ισχύ, όπως και τον διαχρονικό μοχλό πίεσης της πρόσβασης των τουρκικών προϊόντων στις αγορές.»
Παράλληλα όμως «ο Ερντογάν ξέρει πως η ΕΕ χρειάζεται την Τουρκία περισσότερο από ποτέ άλλοτε στα πλαίσια της οικοδόμησης των νέων γεωστρατηγικών συνεργασιών της ενάντια στη Ρωσία. Γι’ αυτό και οι Βρυξέλλες θα είναι σε θέση να αντιδράσουν μονάχα σπασμωδικά […] Βέβαια, οι Βρυξέλλες αντιλαμβάνονται την υπονόμευση της δημοκρατίας υπό τον Ερντογάν ως κάτι το καταστροφικό».
Καθοριστική είναι δε και η στάση των ΗΠΑ: «Στο παρελθόν Αμερικανοί πρόεδροι όπως ο Μπιλ Κλίντον, ο Μπαράκ Ομπάμα και ο Τζο Μπάιντεν βοηθούσαν να διατηρείται η Τουρκία όσο γίνεται σε μία δημοκρατική τροχιά. Σήμερα αντιθέτως, όπως ανέφεραν αμερικανικά μέσα ενημέρωσης, ο Ίλον Μασκ κλείνει τους λογαριασμούς αντιφρονούντων στο X. Και ο Στίβεν Γουίτκοφ, απεσταλμένος του Λευκού Οίκου στη Μέση Ανατολή, δηλώνει πως “ο πρόεδρος [Τραμπ] καλλιεργεί μια καλή σχέση με τον Ερντογάν και αυτό είναι πολύ σημαντικό”.
Όλα αυτά ο Ερντογάν τα εκμεταλλεύεται. Και στα όσα συμβαίνουν στην Τουρκία αντανακλάται, πέρα από πολλά άλλα τρομακτικά φαινόμενα, και η αρνητική επιρροή του Ντόναλντ Τραμπ σε ολόκληρο τον πλανήτη», καταλήγει το RND.
«Δεν πρέπει να αφήσουμε τώρα μόνη της τη δημοκρατική Τουρκία», σχολιάζει η tageszeitung. «Είναι θετικό το ότι σε όλη την Ευρώπη βγαίνουν διάφοροι δήμαρχοι και εκφράζουν την αλληλεγγύη τους προς τον Ιμάμογλου, όμως αυτό δεν είναι αρκετό για να σταματήσει ο Ερντογάν. Η σύγκρουση θα κλιμακωθεί ακόμη περισσότερο – και τότε η ΕΕ θα πρέπει να αποφασίσει εάν θα στηρίξει με διαφάνεια έναν αυταρχικό ηγέτη ή εάν θα ταχθεί υπέρ της δημοκρατίας σε μία χώρα που είναι και υποψήφια για ένταξη στην Ένωση […] Εν αντιθέσει με την περίπτωση της Ρωσίας εξάλλου, η ΕΕ μπορεί να κάνει πραγματικά κάτι για τη δημοκρατία στην Τουρκία. Διότι ο Ερντογάν εξαρτάται οικονομικά από την Ένωση».
Μάλλον όμως «η τουρκική αντιπολίτευση δεν μπορεί να ελπίζει και πολλά από τη Δύση», παρατηρεί η Frankfurter Allgemeine Zeitung. «Γιατί ο Ερντογάν γνωρίζει πως είναι απαραίτητος για τους Ευρωπαίους για το μεταναστευτικό, τη Συρία και τον πόλεμο στην Ουκρανία. Εξ ου και δεν πρέπει να φοβάται πως θα δεχτεί πραγματικά πιέσεις από την ΕΕ. Η κριτική από τις κυβερνήσεις της Γερμανίας και άλλων ευρωπαϊκών κρατών τον αφήνει ως εκ τούτου αδιάφορο – πολλώ δε μάλλον όταν η Ουάσινγκτον περνάει το μήνυμα πως δεν ανακατεύεται στις εσωτερικές υποθέσεις άλλων κρατών. Και γι’ αυτό ο Ερντογάν μπορεί να νιώθει κιόλας ενθαρρυμένος από τον Ντόναλντ Τραμπ».
«Δεν έχουμε εκπαίδευση, δεν έχουμε μέλλον»
Η Tagesspiegel εστιάζει από την πλευρά της στις μαζικές διαδηλώσεις που λαμβάνουν χώρα στην Κωνσταντινούπολη, στις οποίες συμμετέχουν ιδίως νέοι άνθρωποι, μαθητές και φοιτητές.
«”Δι-κτά-το-ρα Έρ-ντο-γαν!” φωνάζουν εκατοντάδες διαδηλωτές γεμάτη ενέργεια και οργή. Έξω από το δημαρχείο της Κωνσταντινούπολης εκατοντάδες χιλιάδες Τουρκάλες και Τούρκοι διαδηλώνουν ενάντια στην κυβέρνηση του Ερντογάν – οι περισσότεροι από αυτούς είναι χρόνια ή και δεκαετίες νεότεροι από όσους συμμετείχαν σε παλαιότερες κινητοποιήσεις στην Τουρκία.
“Βρισκόμαστε εδώ, επειδή το καθεστώς μας πήρε τα πάντα”, δηλώνει μία μαθήτρια γυμνασίου. “Δεν έχουμε δικαιώματα, δεν έχουμε εκπαίδευση, δεν έχουμε μέλλον”. “Μας χρωστούν την εφηβεία μας”, συμφωνεί μία άλλη μαθήτρια δίπλα της. Αυτήν τη φορά είναι η νέα γενιά της Τουρκίας αυτή που ξεσηκώνει τον κόσμο και πρωτοστατεί στις διαδηλώσεις εναντίον του Ερντογάν: νέες γυναίκες και άνδρες, που ήταν ακόμη παιδιά όταν γίνονταν οι κινητοποιήσεις στο πάρκο Γκεζί πριν από 12 χρόνια».
Σχετικά με το τουρκικό εκπαιδευτικό σύστημα και τον ξεσηκωμό του φοιτητικού κόσμου το γερμανικό μέσο εξηγεί πως «στα πανεπιστήμια της Τουρκίας σπουδάζουν σχεδόν οκτώ εκατομμύρια άνθρωποι. Και αυτό είναι σίγουρα ένα κατόρθωμα της κυβέρνησης Ερντογάν, διότι από τότε που ανέλαβε αυτός τη διακυβέρνηση της χώρας ο αριθμός των πανεπιστημίων της Τουρκίας έχει τριπλασιαστεί. Το ζήτημα όμως είναι ότι υπάρχουν πολύ έντονες διαφοροποιήσεις στην ποιότητα των πανεπιστημίων και τα απολυτήρια που δίνονται δεν εξασφαλίζουν σε καμία περίπτωση το μέλλον των αποφοίτων. Σύμφωνα με τον ΟΟΣΑ ένας στους τέσσερις αποφοίτους πανεπιστημίου στην Τουρκία μένει άνεργος, ενώ πολλοί από όσους καταφέρνουν να βρουν δουλειά ζουν με πολύ χαμηλούς μισθούς».
Πηγή: Deutsche Welle
Photos: Associated Press
Διαβάστε επίσης:
Τουρκία: «Οπισθοδρόμηση η σύλληψη Ιμάμογλου» – Αντιδράσεις από Γαλλία και Γερμανία
