Το παρασκήνιο από το βράδυ ανακοίνωσης του αποτελέσματος του ιστορικού δημοψηφίσματος στην Τουρκία και ποιες προκλήσεις αντιμετωπίζει ο Ταγίπ Ερντογάν την επόμενη ημέρα.
Σκυθρωπός και με αργή ομιλία ο Τούρκος πρόεδρος εμφανίστηκε μπροστά στους Τούρκους μετά την ανακοίνωση του αποτελέσματος στα γραφεία του κυβερνώντος Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΑΚΡ) στην Κωνσταντινούπολη. Δεν βγήκε στο μπαλκόνι με την σύζυγο του Εμινέ, όπως έπραξε ο Τούρκος πρωθυπουργός, Μπιναλί Γιλντιρίμ. Δεν θύμιζε σε τίποτα την λαμπερή εικόνα που ζητούσε από τους Τούρκους να στηρίξουν την πατρίδα τους ψηφίζοντας «ναι», στις πομπώδεις αφίσες που κατέκλυσαν προεκλογικά τους δρόμους.
Το οριακό προβάδισμα του «ναι» με 51,18% δεν επιτρέπει πανηγυρισμούς στον Τούρκο πρόεδρο, παρά το γεγονός ότι δηλώνει πως θα προχωρήσει κανονικά με τις συνταγματικές αλλαγές. Οι λόγοι είναι οι εξής:
– Το «όχι» κέρδισε στα δύο μεγάλα αστικά κέντρα, την Άγκυρα και την Κωνσταντινούπολη, που είχαν ουσιαστικό αλλά και συμβολικό ρόλο. Το ΑΚΡ έχασε σημαντικές επαρχίες όπως το Μπιλετσίκ και την Ατάλλεια, οι οποίες στις βουλευτικές εκλογές του 2015 εξέλεξαν πρώτο το κυβερνών κόμμα.
– Το «ναι» στηρίχθηκε πολύ από τους Τούρκους, που δεν διαμένουν στη χώρα αλλά στο εξωτερικό
– Η συζήτηση για την νοθεία, μετά τις καταγγελίες της αντιπολίτευσης, η οποία δεν αναγνωρίζει αρκετές ψήφους από συγκεκριμένα εκλογικά κέντρα.
– Η απουσία σημαντικών προσώπων του ΑΚΡ από τον δημόσιο διάλογο, όπως του Αμπντουλάχ Γκιούλ και του Αχμέτ Νταβούτογλου, η οποία ενισχύει σενάρια για σοβαρές διαφωνίες στο εσωτερικό του κυβρνώνοντος κόμματος
– Ακόμη και με τα επίσημα αποτελέσματα του πρακτορείου Ανατολή μπορεί κανείς να διαπιστώσει ότι αριθμητικά το ΑΚΡ μαζί με το Κόμμα Εθνικιστικής Δράσης έχασαν σχεδόν 5 εκατ. ψήφους, οι οποίες πήγαν στο «όχι»
Το παρασκήνιο
Μετά τις 18:00 χθες το απόγευμα όταν άρχισαν να ανακοινώνονται κάρτες αποτελεσμάτων από το πρακτορείο Ανατολή το «ναι» ήταν μπροστά με τουλάχιστον 13 μονάδες. Μέσα σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα η ενσωμάτωση έφτασε πάνω από το 50% και η «ψαλίδα» δεν είχε κλείσει με αποτέλεσμα να αρχίζει να θορυβείται η αντιπολίτευση. Στελέχη του Λαϊκού Ρεπουμπλικανικού Κόμματος έβγαιναν τηλεφωνικά σε κανάλια και ζητούσαν δημόσια από τις εφορευτικές επιτροπές να μην παραδώσουν τις κάλπες στις αρχές και να περιμένουν. Ο ρυθμός ανακοίνωσης των αποτελεσμάτων έπεσε και το «όχι» άρχισε να πλησιάζει το «ναι» με την ψαλίδα να κλείνει στις περίπου 3 μονάδες.
Στη συνέχεια οι Τούρκοι αντάλλασσαν στο διαδίκτυο βίντεο από εκλογικά τμήματα στα οποία φαινόταν, μεταξύ άλλων, ένα σοβαρό αλαλούμ. Μη σφραγισμένοι φάκελοι να πέφτουν μέσα στις κάλπες, και στη συνέχεια η αρμόδια ελεγκτική αρχή της Τουρκίας να κάνει δεκτές όλες τις ψήφους κι ας μην είχαν την επίσημη σφραγίδα, παρατηρητές του ΟΑΣΕ να παρεμποδίζονται.