Το δωμάτιο 131 στον πρώτο όροφο της ελληνικής Βουλής, απέναντι από την αίθουσα συνεδρίασης του υπουργικού συμβουλίου, είναι το κελί 33 πάντων των υπουργών. Εκεί εκτίουν τις ποινές τους και σωφρονίζονται. Γιατί γελάτε, κύριοι; που θα έλεγε και ο Κυριάκος; Γελάτε γιατί οι υπουργοί ούτε απολογούνται ούτε φυλακίζονται. Έτσι ακριβώς είναι.
Το δωμάτιο με την καρκινική αρίθμηση 131 δεν είναι παρά μια συμβολική φυλακή, ένα δωμάτιο στο οποίο μεταφέρονται όσες δικογραφίες αφορούν πιθανά αδικήματα υπουργών και κλειδαμπαρώνονται για τον απλούστατο λόγο ότι δεν μπορούν να φυλακιστούν οι ίδιοι. Κάθε φορά που χρειάστηκε να κάνουμε ένα είδος αυτοψίας στο δωμάτιο αυτό, διαπιστώσαμε πως υπάρχουν πάνω από 300 δικογραφίες που έχουν διαβιβάσει οι εισαγγελείς για να αναζητηθούν αδικήματα των υπουργών.
Η διαδικασία που ακολουθείται είναι η εξής: η δικογραφία φτάνει στη Βουλή, ο πρόεδρος της Βουλής αναγγέλλει την άφιξή της και χρειάζεται να υπάρξουν τουλάχιστον 30 βουλευτές οι οποίοι, αφού μελετήσουν τη δικογραφία, θα ζητήσουν τη σύσταση επιτροπής για να συζητηθεί έστω το ενδεχόμενο να αποδοθεί δικαιοσύνη.
Φέξε μου και γλίστρησα που θα έλεγε και ο Ευάγγελος Βενιζέλος με πιο sic και νομικοφανή τρόπο όταν συνέτασσε με την παρέα του τον νόμο περί ΜΗ ευθύνης υπουργών.
Το άρθρο 86 του συντάγματος είναι αυτό που θεσμοθετεί την ατιμωρησία των υπουργών μέσα από μια περίπλοκη διαδικασία η οποία απαιτεί πρωτοβουλίες, αλλεπάλληλες συνεδριάσεις του κοινοβουλίου και μικρό χρόνο παραγραφής των αδικημάτων των υπουργών. Ολα αυτά είναι λίγο πολύ γνωστά. Αυτό που είναι άγνωστο είναι πως για την ατιμωρησία χρησιμοποιείται με μεγάλη μαεστρία η αμφισημία του άρθρου 86. Δηλαδή το σύνταγμα προβλέπει τις ειδικές διαδικασίες για να οδηγηθεί σε δίκη ένας υπουργός ο οποίος διαπράττει αδικήματα «κατά τον χρόνο άσκησης των καθηκόντων του». Τι σημαίνει όμως αυτό; Αν ένας υπουργός βιάσει ή σκοτώσει, θα δικαστεί μέσα από τη διαδικασία που προβλέπει το άρθρο 86 επειδή το έκανε κατά τη διάρκεια των καθηκόντων του; Φαντάζομαι πως όλοι απαντούν όχι. Αρα το «κατά τον χρόνο» δεν πρέπει να μεταφράζεται ως το διάστημα που είναι υπουργός αλλά αφορά και το είδος της πράξης.
Οταν ένας υπουργός διαπράττει αδίκημα κατά τη θητεία του, το αδίκημα διαχωρίζεται σε αυτό που γενικώς διαπράττει ενώ είναι υπουργός και σε αυτό που διαπράττει ενεργώντας ως υπουργός. Υπάρχει διαχωρισμός δηλαδή για αδίκημα που τελεί κατά την άσκηση των υπουργικών καθηκόντων και για αδίκημα που διαπράττει επ’ ευκαιρία αυτής και ανεξάρτητα με τα καθήκοντά του (π.χ. βιασμός ή φόνος όσο είναι υπουργός).
Ας δούμε τρία ενδεχόμενα. Ενας υπουργός υπογράφει για να πάρει νομίμως μια εταιρεία ένα έργο. Παρά τη νομιμότητα της υπογραφής, διαπιστώνεται πως έχει χρηματιστεί με 100.000 ευρώ. Εχει διαπράξει αδίκημα χρηματισμού κατά την άσκηση των καθηκόντων του. Δεύτερο ενδεχόμενο. Ο υπουργός υπογράφει τη σύμβαση αλλά αυτό είναι παράνομο. Πάλι πρόκειται για αδίκημα που σχετίζεται με την άσκηση των καθηκόντων του. Ας πάμε τώρα στο τρίτο ενδεχόμενο. Μια νύχτα ο υπουργός μεθάει και βάζει φωτιά στα γραφεία της συγκεκριμένης εταιρείας. Φυσικά δεν πρόκειται για αδίκημα κατά την άσκηση των καθηκόντων του αλλά για ποινικό αδίκημα που θα εξεταστεί από κανονικό δικαστήριο.
Ας αφήσουμε τα ενδεχόμενα και ας δούμε την πραγματικότητα. Ο Αδωνης Γεωργιάδης ως υπουργός Υγείας χρησιμοποίησε 22 άτομα για δική του χρήση, τα οποία προσέλαβε για χάρη του και παρανόμως το ΚΕΕΛΠΝΟ. Δεν υπήρξε ούτε προκήρυξη ούτε αξιοκρατική πρόσληψη ούτε απόφαση που αφορούσε το υπουργείο και το υπουργικό έργο. Τα άτομα αυτά, με ειδικότητες από ύγρανση του μπακαλιάρου έως δημιουργία ναυτικών κόμπων, αφού ειπώθηκε ψευδώς ότι χρηματοδοτήθηκαν από χορηγία εταιρείας, αποδείχθηκε πως πληρώθηκαν με χρήματα του δημοσίου. Ενα πλήθος στρατιωτών του Αδωνη (άγνωστο για ποιες μάχες) φορτώθηκε στο δημόσιο που την εποχή εκείνη απέλυε ανθρώπους και έκοβε μισθούς. Η διάθεση των ατόμων αυτών έγινε επ’ ωφελεία του Αδωνη προσωπικά, ο οποίος τους χρησιμοποίησε για δικούς του άγνωστους λόγους.
Πρόκειται λοιπόν για πιθανά αδικήματα που αφορούν ζημιά του δημοσίου και διαπράχθηκαν όχι κατά το καθήκον του ως υπουργού αλλά επ’ ευκαιρία αυτού. Συνεπώς για τον Αδωνη δεν πρέπει να κινηθούν διαδικασίες της Βουλής που προβλέπονται από το άρθρο 86 και τον ονομαζόμενο νόμο περί ευθύνης υπουργών, αλλά η δικογραφία πρέπει να επιστρέψει στην εισαγγελία και να παραπεμφθεί πιθανόν με το άρθρο 187 του Ποινικού Κώδικα με συγκατηγορούμενους τα στελέχη του ΚΕΕΛΠΝΟ που τον εξυπηρέτησαν. Ουσιαστικά δηλαδή πρέπει η Βουλή να ακολουθήσει την πορεία που εγκαινίασε στην υπόθεση της Novartis. Ας στείλει τη δικογραφία στην εισαγγελία, η οποία θα αποφασίσει.
Το ίδιο ισχύει για πολλές ακόμη δικογραφίες που είναι ντανιασμένες στο δωμάτιο 131 της Βουλής. Αφορούν μεν υπουργούς αλλά όχι την άσκηση των καθηκόντων τους. Ας τις στείλουν λοιπόν στη φυσική Δικαιοσύνη.
Η περίπτωση ωστόσο του Αδωνη Γεωργιάδη είναι άκρως προκλητική όχι μόνο λόγω της δημοσιότητας που πήρε. Ο ίδιος εμφανίζει το πάγωμα των διαδικασιών ως αθώωσή του από την πλειοψηφία του ΣΥΡΙΖΑ. Παράγει καθημερινά την υποψία συναλλαγών κάτω από το τραπέζι και συμψηφισμών ξέροντας πως έτσι χτυπά το βασικό πλεονέκτημα της κυβέρνησης, που είναι το ηθικό της πλεονέκτημα. Δεν θέλει να αθωωθεί. Θέλει απλώς να δείξει πως και οι άλλοι είναι σαν αυτόν. Μέχρι τώρα τα πάει πολύ καλά.
