Κατόπιν εορτής το υπουργείο Προστασίας του Πολίτη δίνει κατευθυντήριες γραμμές στους Δήμους για την αντιμετώπιση της ολοένα αυξανόμενης εγκληματικότητας σε νέους και εφήβους. Η νεανική εγκληματικότητα, ειδικά μετά την περίοδο της πανδημίας, έχει χτυπήσει κόκκινο με εκπαιδευτικούς και ειδικούς να κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου. Στις 10 Φεβρουαρίου θα πραγματοποιηθεί η ανασύσταση του Κεντρικού Συμβούλιου Πρόληψης της Παραβατικότητας μαζί με την Κεντρική Ένωση Δήμων και Κοινοτήτων, στην οποία συμμετέχουν δικηγόροι, εγκληματολόγοι και ακαδημαϊκοί. Στόχος η ανασύσταση των Τοπικών Συμβουλίων Πρόληψης και Παραβατικότητας.
Πώς θα λειτουργούν;
Τα Τοπικά Συμβούλια θα λειτουργούν ως ένα θεσμικό όργανο συζήτησης για τα προβλήματα που ανακύπτουν στις τοπικές κοινωνίες, τις γειτονιές και τους δήμους και θα εισηγούνται προς το Κεντρικό Συμβούλιο Πρόληψης της Παραβατικότητας, το οποίο θα λαμβάνει αποφάσεις και θα βγάζει τους κατευθυντήριους άξονες και τις πολιτικές γύρω από τρόπους αντιμετώπισης φαινομένων παραβατικής συμπεριφοράς. Δικαίωμα συμμετοχής σε αυτά θα έχουν οι εκπρόσωποι των Συλλόγων Γονέων και Κηδεμόνων, οι Σύλλογοι των Καθηγητών, εκπρόσωποι του τοπικού Αστυνομικού Τμήματος και άλλοι φορείς της κοινωνίας των πολιτών που σχετίζονται με την προστασία εφήβων και άλλων κοινωνικών ομάδων.
Επί της ουσίας πρόκειται για ένα σώμα της Αυτοδιοίκησης που δίνει το βήμα στους πολίτες και ενισχύει τη συμμετοχή τους. Η ύπαρξη τέτοιων σωμάτων συμμετοχής είναι άκρως σημαντική για την αντιμετώπιση και την πρόληψη πολλών κοινωνικών προβλημάτων. Την ίδια ώρα βέβαια η κυβέρνηση του Κ. Μητσοτάκη, μέσω του νόμου Θεοδωρικάκου, έχει εξαφανίσει τα λαϊκά μέλη σε δημοτικές επιτροπές και σε άλλους αντίστοιχους φορείς. Μάλλον το 41% δεν είναι αρκετό για μια κυβέρνηση που έχει μάθει να καταστέλλει και όχι να προλαμβάνει.
Τα στοιχεία μιας ολοένα αυξανόμενης κρίσης
Η εγκληματικότητα των νέων, ειδικά μετά την πανδημική κρίση, έχει πάρει μεγάλες διαστάσεις με τους αριθμούς να αποκαλύπτουν πως μετά τα χρόνια της κρίσης οι νεανικές συμμορίες, η μικροπαραβατικότητα και η διακίνηση ναρκωτικών έχουν επιστρέψει για τα καλά στις γειτονιές. Χαρακτηριστικά, το 2021 καθημερινά εκδιδόταν μια δικογραφία εις βάρος 5 ανηλίκων, ενώ το 26% των ανηλίκων αυτών είναι ηλικίας 8 έως 14 ετών. Περίπου 8 στους 10 εφήβους ή νέους που έδρασαν το 2021 ήταν αγόρια (89%), ενώ τα ανήλικα κορίτσια- μεταξύ των δραστών ήταν 233. Το ρεκόρ περιστατικών παραβατικότητας σημειώθηκε τον Σεπτέμβριο του 2023, 1.353 ανήλικοι συνελήφθησαν και σχηματίστηκαν 1.204 δικογραφίες για ισάριθμες υποθέσεις (η πλειονότητα των υποθέσεων αφορά στην Αττική).
Η συντριπτική πλειοψηφία των κατηγοριών αφορούσε ληστείες και εγκλήματα κατά της ιδιοκτησίας, παρ΄όλα αυτά τον κώδωνα του κινδύνου έχουν χτυπήσει ειδικοί, εκπαιδευτικοί και γονείς ως προς το φαινόμενο του bullying, των σεξουαλικών αδικημάτων και άσκησης βίας στους χώρους των σχολείων. Προειδοποιητικά για το υπουργείο Προστασίας του Πολίτη ήταν και τα στοιχεία του «Χαμόγελου του Παιδιού»:
· 1 στα 3 παιδιά (32,4%) σε όλη τη χώρα, σε σύνολο Γεωγραφικών Περιφερειών και Σχολικών Βαθμίδων, δηλώνουν πως έχουν δεχτεί σχολικό εκφοβισμό.
· 1 στα 6 παιδιά σε όλη την Ελλάδα, σε σύνολο Γεωγραφικών Περιφερειών και Σχολικών Βαθμίδων, να δηλώνουν ότι αισθάνονται πως το σχολείο τους δεν τους μαθαίνει να μην εκφοβίζουν τους συμμαθητές τους.
· Ο σχολικός εκφοβισμός είναι φυλετικός και εκδηλώνεται περισσότερο σε κορίτσια και σε φτωχά παιδιά.
· Τα παιδιά που διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο να καταστούν θύματα εκφοβισμού από συμμαθητές τους να είναι κατά κύριο λόγο, παιδιά που έχουν μεταναστεύσει στην Ελλάδα από άλλες χώρες, κορίτσια, παιδιά που βιώνουν υλική στέρηση και παιδιά που διαβιούν σε μονογονεϊκό νοικοκυριό με μητέρα.
Στοιχεία για το 2023 μπορεί να μην έχουν βγει, καθώς αυτές οι γραμμές γράφονται την δεύτερη κιόλας μέρα του 2024, παρ όλα αυτά το 2023 ήταν ένα έτος όπου η νεανική παραβατικότητα (ανήλικων και ενηλίκων) χτύπησε κόκκινο εντός και εκτός των σχολείων. Αρμόδιες πηγές του υπουργείου Προ.Πο. κάνουν λόγο για ένα σύνθετο και δύσκολο εγχείρημα που θα στηριχθεί στην κινητοποίηση των δήμων και στη δυναμική και ευαισθητοποίηση που θα δείξουν στην πάταξη του φαινομένου. Στον αντίποδα, εδώ και καιρό οι ειδικοί και οι εκπαιδευτικοί έχουν προειδοποιήσει. Η ανασύσταση των Τοπικών Συμβουλίων είναι ένα πρώτο βήμα ανάθεσης ευθυνών για μια ακόμη φορά στους Δήμους.
Για προσλήψεις παιδοψυχολόγων, κοινωνικών λειτουργών και άλλων ειδικοτήτων στην αυτοδιοίκηση ή ενίσχυση των κοινωνικών δομών που προστατεύουν παιδιά και εφήβους και έχουν ως πρώτο στόχο την πρόληψη… ούτε λόγος από την κυβέρνηση. Την ίδια στιγμή οι ηλικίες των ανήλικων παραβατών ολοένα και μειώνονται, ακόμα και κάτω από τα 10 έτη, με την πληθώρα από αυτούς να εμπλέκονται σε εκφοβισμούς, ξυλοδαρμούς και ληστείες.
