Το χρυσό μετάλλιο του θρόνου

Το χρυσό μετάλλιο του θρόνου
Στους Αγώνες της Ρώμης ο Κωνσταντίνος Γλύξμπουργκ ήταν πηδαλιούχος και μαζί με τον Οδυσσέα Εσκιτζόγλου και τον Γιώργο Ζαΐμη αποτελούσαν το πλήρωμα του σκάφους «Νηρεύς» που κέρδισε το χρυσό μετάλλιο. Ο τύπος της εποχής φρόντιζε φυσικά να ενημερώνει για τις επιτυχίες του διαδόχου, τον οποίο υποδέχτηκε σαν... βασιλιά με εκτενή ρεπορτάζ και φωτογραφίες

Παύλος και Φρειδερίκη ήθελαν τον Κωνσταντίνο «άριστο» και του άνοιξαν τα πανιά στη Ρώμη

Οταν ο Κωνσταντίνος Γλύξμπουργκ τοποθετήθηκε από την «πολιτεία», δηλαδή από το παλάτι, στον προεδρικό θώκο της εθνικής Επιτροπής Ολυμπιακών Αγώνων (ΕΟΑ) δεν ήταν μόνο διάδοχος του θρόνου αλλά και αμούστακο παιδί. Συνέβη το 1955 και ο «Κοκός» ήταν μόλις 15 ετών! Η προεδρία της ΕΟΑ ήταν περίπου αυτονόητο προνόμιο των βασιλέων, αφού μόνο την περίοδο 1924-36 δόθηκε σε κοινούς θνητούς. Καθώς πλησίαζαν οι Ολυμπιακοί Αγώνες του ’60 ο έφηβος Κωστάκης καθόταν σε μια καρέκλα μεγαλύτερη από τα πισινά του και προετοιμαζόταν από τους «γαλαζοαίματους» γονείς του για τον θρόνο της ταλαίπωρης Ελλάδας. Το 1955 το βασιλικό ζεύγος Παύλου – Φρείκης αποφάσισαν να χαρίσουν τον αθλητισμό στο παιδί για να παίζει.

Μια ωραία πρωία του 1960 ο διάδοχος του θρόνου ξεκίνησε για την Ιταλία για να γίνει με το στανιό ολυμπιονίκης… Οι ιστιοδρομίες με σκάφη τύπου Dragon ήταν το αγαπημένο χόμπι των «αρίστων» της εποχής. Οι πλούσιες και οι γαλαζοαίματες οικογένειες αγόραζαν το ιστιοφόρο (σημερινό κόστος 20-25 χιλιάδες ευρώ), το στόλιζαν με χρυσάφια και το έριχναν στο νερό τις Κυριακές, στους αγώνες που διεξάγονταν στα ανοιχτά του Μικρολίμανου.

Βασιλικό παιχνίδι

Ο νεαρός Κωνσταντίνος προτιμούσε να βγαίνει για ψάρεμα με τον μπαμπάκα του στον Σαρωνικό, αλλά αποδείχθηκε καλός ιστιοπλόος. Αποφασισμένος να μάθει νεράκι αλμυρό τα μυστικά του αθλήματος, προσέλαβε για δάσκαλο τον κορυφαίο αθλητή της εποχής Οδυσσέα Εσκιτζόγλου, φοιτητή στη Σχολή Ναυτικών Δοκίμων, γιο πρόσφυγα ναυτικού από τα Μουδανιά. Το τρίτο μέλος του πληρώματος του σκάφους «Νηρεύς» με τον αριθμό 13 ήταν η πριγκίπισσα Σοφία. Κάθε πριγκιπόπουλο είχε τη δική του βάρκα. Οταν έχεις τα χέρια σε ξένη τσέπη δεν σε νοιάζουν τα έξοδα.

Η οικονομική ευμάρεια του παλατιού, με λεφτά του λαουτζίκου φυσικά, ήταν κλειδί για την πρόοδο του νεαρού Γλύξμπουργκ. Σύμφωνα με την ύστερη μαρτυρία του Εσκιτζόγλου, που ήταν οκτώ χρόνια μεγαλύτερος, η ιδέα της συμμετοχής στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1960 έπεσε στο τραπέζι ύστερα από ενάμιση χρόνο προπονήσεων. «Να τρέξουμε και όπου μας βγάλει» είπε ο Κωνσταντίνος.

Οι καιρικές συνθήκες στη Νάπολη, όπου είχε οριστεί να διεξαχθεί η ρεγκάτα, ήταν παρόμοιες με του Φαλήρου. Η εντατική προετοιμασία διήρκεσε 40 ολόκληρες μέρες στη Γένοβα, στο Κίελο και στη Νάπολη. Στα διαλείμματα δεν έτρωγαν ακρίδες αλλά αστακούς. Ο διάδοχος τουλάχιστον. Το παλάτι στρατολόγησε ως άτυπο προπονητή τον περίφημο Δανό Πάουλ Ελβστρεμ, που μέχρι σήμερα θεωρείται κορυφαίος ιστιοπλόος όλων των εποχών. Από την Κοπεγχάγη αγοράστηκαν τα καλύτερα πανιά.

«Το πρόβλημά μας είναι η Σοφία» είπε ο καπετάνιος Εσκιτζόγλου. «Χρειαζόμαστε έναν άντρα στη βάρκα, για να γίνουμε πιο δυνατοί». Η Φρειδερίκη ήθελε οπωσδήποτε δύο βλαστάρια της στο σκάφος, αλλά το επιχείρημα που άκουσε ήταν ατράνταχτο: «Μεγαλειoτάτη, τόσες ώρες στη θάλασσα μπορεί να χρειαστεί να κάνουμε την ανάγκη μας. Πώς θα ουρήσουμε μπροστά σε μια πριγκίπισσα;» Η νεαρά υποβιβάστηκε σε ρόλο αναπληρωματικού και άφησε τη θέση της στον 23χρονο Γιώργο Ζαΐμη.

Οι ενδείξεις από τις προπονήσεις ήταν ενθαρρυντικές, αλλά ο αγώνας ξεκίνησε με μια 10η θέση. «Θα μπούμε σίγουρα στην εξάδα» διαβεβαίωσε τον διάδοχο ο έμπειρος Εσκιτζόγλου. Η σταθερότητα στις υπόλοιπες κούρσες ήταν το κλειδί: 3οι, 3οι, 1οι, 4οι, 2οι, 4οι. Το «Νηρεύς» κέρδισε το χρυσό μετάλλιο με μόνο μία πρωτιά.

Η ολυμπιακού επιπέδου ιστιοπλοΐα δεν σηκώνει «λαθρεπιβάτες» ούτε είναι παιχνιδάκι σαν τους στημένους ιππικούς αγώνες που κέρδιζε ο διάδοχος επί ελληνικού εδάφους. «Δώσαμε όλο το είναι μας» αφηγήθηκε ο Οδ. Εσκιτζόγλου το 2009, λίγα χρόνια πριν από τον θάνατό του. Η βαθμολογική διαφορά

Κατά την επιστροφή της αποστολής στην Ελλάδα ο Κωνσταντίνος βγήκε πρώτος από το αεροπλάνο, με το χρυσό μετάλλιο και απαστράπτων σαν νέος «Μωυσής»… του «Νηρεύς» με τα σκάφη που ακολούθησαν (ένα αργεντίνικο και ένα ιταλικό) ήταν χαώδης: 6.733 βαθμοί έναντι 5.715 και 5.704.

Το μονοπώλιο της δόξας

Ο μέλλων άναξ μονοπώλησε την ολυμπιακή δόξα. Βγήκε πρώτος από το αεροπλάνο, στολισμένος με το χρυσό μετάλλιο και απαστράπτων σαν νέος «Μωυσής». Η παλλαϊκή θριαμβευτική πομπή ακολούθησε την παραλιακή, ανηφόρισε τη λεωφόρο Συγγρού, σταμάτησε στην Πύλη του Αδριανού και κατέληξε στα ανάκτορα. Στο συγχαρητήριο τηλεγράφημα του δημάρχου Τσουκαλά οι Εσκιτζόγλου – Ζαΐμης δεν αναφέρονταν καν: «Ο αθηναϊκός λαός χαιρετίζει τον Ολυμπιονίκην διάδοχον».

Οι εφημερίδες της εποχής έβλεπαν το πλήρωμα ως… μονομελές: «Ο διάδοχος ήλθε 3ος εις την ιστιοπλοΐαν». «Ο διάδοχος κατέχει την 9ην θέσιν». Με παρόμοιο τρόπο μεταφράζονταν τα δημοσιεύματα των ξένων εφημερίδων: «Η επιτυχία υπογραμμίζει τας καταπληκτικάς προόδους, τας οποίας επέτυχεν ο νεαρός Ελλην ιστιοπλόος». Το εκπληκτικότερο των εκπληκτικών: ο αρχηγός ΓΕΣ διέταξε «την άρσιν τμήματος ναρκοπεδίου εις την μεθόριον» του Εβρου για να μιμηθεί τους αρχαίους Ελληνες που γκρέμιζαν τα τείχη!

Ο Κωνσταντίνος ήταν σημαιοφόρος της ελληνικής αποστολής στο στάδιο Ολίμπικο της Ρώμης, διορισμένος από τον εαυτό του. Ο ολυμπιονίκης του 1956 Γιώργος Ρουμπάνης ακολουθούσε άγνωστος μεταξύ αγνώστων. Στις κερκίδες καμάρωναν σαν γύφτικα σκεπάρνια η Φρειδερίκη και οι δύο πριγκίπισσες.

Το 1963 ο Κωνσταντίνος έγινε και μέλος της ΔΟΕ, αλλά το αξίωμα μετατράπηκε σε «επίτιμο» μετά την εκθρόνισή του (1974). Η ιστιοπλοΐα φέρνει στην Ελλάδα διακρίσεις μέχρι σήμερα, ευτυχώς χωρίς τη βοήθεια γαλαζοαίματων.

Ο σπουδαίος Εσκιτζόγλου έλαβε μέρος σε άλλη μία ολυμπιάδα (8ος το 1964 στο Τόκιο), ενώ ο Ζαΐμης σε δύο: 8ος το 1964 και 15ος το 1968. Ο Γλύξμπουργκ, που ιεραρχικά ήταν το «νούμερο δύο» του πληρώματος, επέστρεψε στα ελαφρύτερα Lightning (και αργότερα στα σκάφη ανοιχτής θάλασσας) δίχως άλλες διεθνείς διακρίσεις. Τέσσερα χρόνια μετά τη Νάπολη φόρεσε το στέμμα και βάλθηκε να απεργάζεται αποστασίες και δικτατορίες.

Documento Newsletter